صدای آمریکا
منابع حقوق بشری اعلام کردند که با احراز هویت ۳ تن دیگر تعداد شهروندان بلوچ بازداشت شده در روز جمعه ۷ مهرماه ۱۴۰۲، توسط نیروهای نظامی و امنیتی در زاهدان، خاش و میرجاوه دستکم به ۵۱ نفر افزایش پیدا کرده است.
وبسایت «حالوش»، که خبرهای مربوط به استان سیستان و بلوچستان را پوشش میدهد بامداد شنبه ۸ مهر اعلام کرد نیروهای حکومتی پس از برگزاری نمازجمعه، در شهرهای زاهدان، خاش، مهرستان و میرجاوه به بازداشت گسترده و فلهای شهروندان اقدام کردهاند و اسامی و مشخصات بازداشتیهای احراز هویت شده نشان میدهد که بیش از نیمی از آنها بین ۱۶ تا ۳۰ سال سن دارند.
وبسایت «هرانا»، پایگاه خبری «مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران» نیز در گزارشی از وقایع روز جمعه در سیستان و بلوچستان نوشت که همزمان با سالگرد وقایع «جمعه خونین زاهدان»، روز جمعه هفتم مهرماه، شماری از شهروندان در مناطق مختلف شهرستان زاهدان تجمع اعتراضی برگزار کردند که این تجمعات با دخالت نیروهای امنیتی انتظامی به خشونت کشیده شد.
تصاویر و گزارشهای منتشر شده در این رابطه نشان میدهد که تعدادی از شهروندان بر اثر استنشاق دود گاز اشکآور مصدوم شدند.
وبسایت حالوش همچنین از «زخمی» شدن دستکم ۲۹ نفر از جمله ۸ کودک در جریان درگیری روز جمعه نیروهای امنیتی انتظامی با تجمعکنندگان خبر داده بود.
همزمان «نت بلاکس»، سازمانی که محدودیت دسترسی به اینترنت در جهان را رصد می کند از اختلال در اتصال به اینترنت در زاهدان خبر داد و آن را اقدامی «سیستماتیک برای سرکوب اعتراضات مردم» خواند.
مولوی عبدالحمید، امام جمعه اهل سنت زاهدان در سخنرانی خود در نماز جمعه، وقایع هشتم مهرماه ۱۴۰۱ را یک «فاجعه وحشتناک» نامید و اظهار داشت: «عموم مردم خواستار مجازات آمران و عاملان قتل عام جمعه خونین هستند.»
این وقایع و تصاویر منتشر شده از آن در شبکههای مجازی در حالی است که دادستان مرکز سیستان و بلوچستان بطور کلی هرگونه تجمع و درگیری را «تکذیب» کرده و گفته است که «بر خلاف فراخوانهایی که از روزهای قبل برای ایجاد تجمع در استان منتشر شده بود، مردم به خوبی شرایط را مدیریت کردند، در فراخوانها شرکت نکردند و اتفاق خاصی هم رخ نداده است.»
شیراحمد شیرانی نارویی، سردبیر پایگاه خبری «حالوش» نیز شب گذشته در گفتگوی اختصاصی با صدای آمریکا تصریح کرد: «مردم روز جمعه ۷ مهر در شهرهای مختلف استان سیستان و بلوچستان به خیابانها آمدند و به مقابله با نیروهای حکومتی پرداختند و در زاهدان با وجود فرارسیدن شب، همچنان معترضان در خیابانها هستند.»
نارویی، جو شهر زاهدان در روز جمعه را به شدت امنیتی عنوان و خاطرنشان کرد: «بعد از خروج مردم از مسجد مکی و آغاز اعتراضات مسالمتآمیز، نیروهای حکومتی با سنگ، اسلحه ساچمهزن و حتی گلوله جنگی و سلاح نیمهسنگین دوشکا، به مردم معترض حمله کردند که هنوز خبری از میزان کشتهشدگان احتمالی این حادثه در دست نیست.»
مهدی نخلاحمدی، روزنامهنگار نیز در زمینه علل تداوم یک ساله اعتراضات در سیستانوبلوچستان و حضور پرشور مردم در مراسم سالگرد «جمعه خونین زاهدان» به صدای آمریکا گفت: «انبوه مطالبات بیپاسخ و درایت مولوی عبدالحمید باعث تداوم اعتراضات شده است.»