حسین نقاشی: مطالبات اهل سنت

شنبه, 16ام فروردین, 1393
اندازه قلم متن

توصیه‌های مولوی عبدالحمید به جیش‌العدل: سلاح را زمین بگذراند و وارد گفتگو شوند/ما فراتر از قانون چیزی نمی‌خواهیم؛ یعنی همان حق و حقوقی را که قانون برای اهل سنت قایل شده است

قانون آنلاین- حسین نقاشی: مولوی عبدالحمید اسماعیل‌زهی، عضو اتحادیه جهانی علمای مسلمان، عضو مجمع فقهی مکه، امام جمعه اهل سنت شهر زاهدان و مدیر مدرسه علوم دینی دارالعلوم زاهدان، بزرگترین مرکز دینی و آموزشی اهل سنت در ایران و سرپرست شورای هماهنگی مدارس اهل سنت استان سیستان وبلوچستان است. او در بین اهل سنت ایران با عنوان “شیخ الاسلام مولانا عبدالحمید” معروف است.

این عالم برجسته اهل سنت ایران درباره خشونت و افراط گرایی در کشورهای اسلامی و ایران، مطالبات اهل سنت ایران از حکومت و ارزیابی رویکردهای دولت روحانی در رابطه با حقوق اقوام و اقلیت های دینی با پیام نو گفتگو کرد. وی از زمره رهبران دینی است که اعتقاد به پیگیری مطالبات از طریق مسالمت آمیز و قانونی دارد و هرگونه خشونت ورزی برای پیگیری مطالبات اهل سنت را مذموم دانسته و رد می کند. وی ارزیابی مثبتی از عملکرد دولت روحانی دارد و درباره عملکرد جیش العدل و اسارت ۵ مرزبان ایرانی می گوید که این رفتارها میان اهل سنت هیچ پذیرشی ندارند.

* چنانکه می دانید گروه های افراطی در جهان اسلام که برای دسترسی به مطالبات خود به اقدامات خشونت آمیز دست می زنند، عملکرد خود را به قرآن و سنت منتسب می‌کنند. از دیدگاه شما اینرویکردها تا چه حد ریشه در قرآن و سنت نبوی دارند؟

– اصل این است که افراط گرایی با اسلام سازگار نیست و اسلام دینی وسیع و معتدل است. قرآن در این باره می فرماید:«و کذلک جعلنکم امتا وسطا». خداوند به ما می گوید که “امت وسط” به معنا معتدل و میانه باشید. در اسلام افراط و نه تفریط جایی ندارد. همچنین در دین اسلام نه از سختی و سختگیری زیاد خبری است و نه از سستی و کاهلی. از این رو است که خداوند این دین را دین “وسط” خواسته است وپیامبر اسلام صلی‌اللّه علیه وسلم می فرماید: «یَسِّرواولاتُعَسِّرواوبَشِّرواولاتنَفّروا »(سهل بگیرید وسخت نگیرید، بشارت دهید ونفرت مپراکنید)
از دیدگاه من افراط گری نوعی انشعاب است که در گرایش ها و فرق مختلف اسلامی به‌وقوع پیوسته و نباید آنها را اصل و گوهر دینداری و از گرایشات اسلامی دانست. البته این افراط گرایی تنها به فرق مذهبی محدود نمی شود و در عرصه سیاست نیز رخ نموده است. جریان های سیاسی افراطی نیز در کشور ما و جهان اسلام فعال هستند و متاسفانه عرصه را بر دیگران به شدت تنگ کرده اند. این افراط گرایی در گذشت نیز در فرقه های مختلف اسلامی بوده و امروز نیز هست. افراط گری در هر گرایش و تفکری باعث نقصان و ضربه زدن می شود و ما نیز در اسلام از بابت این افراط گرایان در جریان ها و مذاهب مختلف اسلامی، ضربه خورده ایم.

* از نظر شما دلیل بروز این افراط گرایی ها در جوامع مسلمین و کشور خودمان با توجه به تاکیدات صریح قرآنی و نبوی درباره اعتدال و میانه روی چیست؟

– از نظر من افراط گرایی در حال حاضرعلت های گوناگونی دارد. یکی از دلایلش این است که برخی دولت‌ها به صورت عملی تمام یا بخشی از مطالبات ملت های خود را بی پاسخ می گذارند. این مسئله در عمده ای از موارد دست آویز گروه های تندور و افراطی می شود.

تحلیل من از قضیه این است تا وقتی که دولت‌ها در خاورمیانه و جاهای دیگر به حق و حقوق اقلیت‌هاتوجه نمی‌کنند و حتی حاضر به شنیدن حرف آنها نیستند، گروههای افراطی در میان مردم این گونه تبلیغ کنند که راهی جز مبارزه خشونت آمیز با دولتهای حاکم وجود ندارد. راه حل این مساله هم این است که در این کشورها و همچنین در کشور خودمان هم که دچار این پدیده شده است، به حق و حقوق اقلیت‌ها توجه شود و عدالت برقرار شود، این خود بهترین راه مقابله با افراط‌گرایی است. شنیدن حرف مخالف بهترین روش جلوگیری از افراط‌گرایی است. البته گاهی برخی در اعتقاداتشان دچار انحراف می‌شوند و دچار افراط‌گرایی می‌شوند. با این حال از نظر من مهمترین دلیلی که باعث دامن زدن به این مسئله می شود و گروههای تندرو را پر رنگ می کند همین عدم توجه به حقوق بخش هایی از مردم و اقلیت هاست.

* مهمترین مطالباتی که اهل سنت در ایران دارند چه مطالباتی است و جنس آن بیشتر سیاسی است یا مذهبی؟

– مهم‌ترین مطالباتی که در اینجا می‌توان به آن اشاره نمود، مطالبات قانونی است و ما فراتر از قانون چیزی نمی‌خواهیم؛ یعنی همان حق و حقوقی را که قانون برای اهل سنت قایل شده است و به دنبال چیزی بیش از آن نیستیم. مهم‌ترین مطالبه‌ای که اهل سنت خواستار آن هستند، رفع تبعیض است و این‌که همه به دید یکسان نگریسته شوند و شایستگان شیعه و سنی بر اساس شایستگی‌هاشان در مناصب گوناگون به کار گرفته شوند. از توانمندان اقوام و مذاهب نیز استفاده شود و در مناصب مدیریتی کلان و منطقه‌ای و استانی به صورت عادلانه به کار گرفته شوند. برای ان‌که پیوند اخوت و برادری شیعه و سنی پایدار شود و ما به امنیت پایدار دست پیدا کنیم، بهترین راه این است که ما همه را در کنار هم استفاده کنیم. خصوصا در استان هایی که اهل تسنن در اکثریت هستند از آنان در سمت های سیاسی و اداری استفاده شود. این اخوت و برادری در میان فرق مختلف اسلامی از تاکیدات مقامات عالی رتبه نظام نیز هست و ما نیز به همین مسئله اهتمام داریم. ما معتقدیم اگر امنیت نباشد ما نمی توانیم به توسعه پایدار دست بیابیم. در واقع مقدمه توسعه همه جانبه و پایدار برقراری امنیت است و برقراری امنیت پایدار نیز در گرو برقراری عدالت و رعایت حقوق همه اقوام و مذاهب است.در قانون تفاوتی بین اقوام و مذاهب نیست.

نکته دومی که اهل سنت به عنوان یک مطالبه جدی به دنبال تحقق کامل آن هستند، نهادینه شدن رعایت آزادی های مذهبی اهل سنت در تمام نقاط کشور است. در نقاطی که اهل سنت در اکثریت هستند با مشکلاتی کمتری مواجه هستیم اما در جاهای دیگر مشکلات بیشتری وجود دارد. توقع ما این است که در همه نقاط کشور و علی الخصوص کلانشهرها و پایتخت نیز این آزادی برای برپایی مناسک و اعیاد، نمازهای جمعه و جماعات و برگزاری عیدین را داشته باشند. این ها مهمترین انتظارات و توقعات اهل سنت در ایران است.

* روی کار آمدن دولت آقای روحانی و انتصاب حجت الاسلام یونسی به عنوان دستیار ویژه رییس جمهور در امور اقوام و اقلیت های دینی چه تاثیری بر بهبود وضعیت اهل تسنن داشته است؟

– از وقتی دولت تدبیر و امید بر سر کار آمده است امید زیادی در دل اقوام و مذاهب به وجود آمده است و امیدوار شده اند. شعارها و وعده های دکتر روحانی درباره اجرایی کردن همه اصول قانون اساسی و اینکه فرمودند که اقوام و مذاهب دیگر را نیز در سازندگی و مدیریت کشور دخالت خواهند داد، موجب امیدواری شده است و انتظار است که این وعده ها هر چه زودتر محقق شود.
انتصاب شخصی چون آقای یونسی به عنوان دستیار ویژه نیز مایه امیدواری است اگرچه توقع این بود که ایشان در قامت یک معاون از معاونان رییس جمهور فعالیت می کردند. با این حال انتصاب شخصی مثل آقای یونسی که شخص فهیمی هستند و به دلیل اینکه زمانی مسئولیت وزارت اطلاعات در دولت اصلاحات را نیز بر عهده داشته اند با مشکلات آشنا هستند، مثبت است. امیدواریم که ایشان بتوانند دسته بندی مناسبی از مشکلاتی انجام داده و به رییس جمهور محترم منعکس نمایند تا زمینه رفع مشکلاتی که وجود دارد، فراهم گردد.

* تاکنون به طور عملی نیز اقدامی از سوی دولت صورت گرفته است؟

– تاکنون در دو استان کردستان و سیستان و بلوچستان که اکثریت آن از اهل سنت است، قدم هایی برداشته شده است. وزیر محترم کشور گفته اند که دو معاون در استانداری کردستان و همچنین سیستان و بلوچستان از میان اهل تسنن انتخاب شده است و درباره فرمانداران شهرستان هایی که در آنها اکثریت از اهل سنت هستند، به دنبال افراد شایسته هستند که بتوانند این مسئولیت را برعهده بگیرند. با این حال در مرکز کشور هنوز قدمی برداشته نشده است. با این حال گفته شده است که باید کمی صبر کنیم تا با تدبیر و بررسی شرایط در آنجا نیز اقدامات مقتضی صورت پذیرد. یکی از نکات مثبت این دولت همین صبر و حوصله و تاملی است که در نجام امور انجام می دهد و ما نیز امیدواریم.

* انتصاب زنان به سمت فرمانداری و معاونت استاندار در استان سیستان و بلوچستان را در فعال تر شدن زنان و ایفای نقش اجتماعی شان در سطح استان چگونه ارزیابی می کنید؟

– دولت آقای روحانی و شخص استاندار، آقای هاشمی در این زمینه اهتمام خاصی دارند. به کارگیری زنان در سمت ها با توجه به توانمندی هایشان می توان تاثیر مثبتی در هر چه فعال تر شدن زنان در عرصه اجتماعی شود. به نظر من زنان با توجه به روحیه پر عاطفه ای که دارند در پاره ای از امور به مراتب یهتر می توانند نقش آفرینی کنند. ضخصا این انتصابات در سطح معاون استاندار و فرمانداری را برای استان و زنان مثبت ارزیابی می کنم و امیداورم برای مردم استان نیز مفید واقع شود.

* ما در رابطه با همین بحث خشونت های مذهبی و افراط گرایی هایی که دامن کشور ما را نیز گرفته است، با چند تن از مراجع و علمای شیعه مانند آقایان بیات زنجانی، برقعی و فاضل میبدی سخن گفته ایم. آیت الله بیات زنجانی به عنوان یک مرجع تقلید شیعه نسبت به رفتارها و گفتارهایی که باعث تفرقه و کینه در میان مسلمین شود، نهی کرده اند و توصیه اکید داشته اند که از اعمال و رفتاری که در آن به هر نوعی توهین و تخفیف نسبت به عقاید اهل تسنن باشد شرعا مجاز نیست. دیگرانی از میان مراجع مذهبی شیعه چنین نگرشی دارند. به عنوان یکی از علمای برجسته اهل تسنن نظرتان درباره این چنین مواضعی چیست؟ و متقابلا چه پیامی برای این مراجع و علمای شیعه دارید؟

– بسیار این روش و دیدگاه های مراجع شیعه که این نوع پیام ها را داده و می دهند و افراط گرایی را در هر لباس و مذهبی محکوم کرده اند، پسندیده است و ما هم متقابلا هر نوع تحریک مذهبی مسلمانان شیعه را حرام می دانیم. شیعیان برادر ما هستند و اخوتشان، اخوت اسلامی و دینی است. هر نوع تحریک و اهانت کردن به مقدسات شیعه و توهین های مذهبی به برادران شیعه را حرام می دانیم. خون، عرض، مال و ناموس برادران شیعه و سنی را مساوی می دانیم و هتک آن را نیز به صورت برابر حرام می داینم و معتقدیم اخوت و برادری شیعه و سنی دینی است و مقطعی و سیاسی و برای منافع نیست، بلکه اخوتشان اسلامی است و تعرض به مال و جان و آبرویشان را برای یکدیگر حرام می دانیم. ما این نوع افراط گرایی را که باعث شود به یک مذهبی حمله کنند و خون وآبرو و حیثیتش را حلال بدانند، خلاف شرع می داینم و محکوم می کنیم.

* در چند وقت ه گذشته فضای کشور تحت تاثیر گروگان گیری ۵ تن از مرزبانان شکورمان توسط گروه افراطی “جیش العدل” قرار گرفته است. فضای استان و مردم سیستان و بلوچستان و به خصوص برادران و خواهران اهل تسنن پس از وقوع این اتفاق چگونه دیدید؟ و همچنین ارزیابی تان از آینده این مسئله و تاثیر آن بر فضای استان را می خواهیم بدانیم…

– ما مطلقا با خشونت مخالف هستیم و اهل سنت نیز هیچ پذیرشی نسبت به این رفتارها ندارند. هرچند که اگر گروهی به دنبال مطالبات و حقوق خود باشد، خشونت و رفتارهای این چنین راه حل نیست و از نظر ما تنها راه پیگیری مطالبات، گفتمان و راه های مسالمت آمیز و از مسیرهای قانونی است. این از نظر ما یگانه راه پیگیری مطالبات است و هر گونه دست بردن به خشونت مذموم است و آینده ای ندارد و بیشتر بر عمق کینه ها می افزاید. این کسانی که دست به خشونت می زنند، اهل سنت با اینها همراه نیست و در مجامع مختلف خود اینها را ملامت کرده اند. این گروگان گیری نیز مورد ملامت مجامع علمی و سیاسی اهل سنت قرار گرفته است.

* چه اقداماتی از سوی اهل سنت در منطقه برای آزادی این ۵ مرزبان کشورمان انجام شده است؟

– اهل سنت در منطقه در تلاش است از راه به کار گیری دیپلماسی و راه های مردمی و از طریق طوایف موضوع را پیگیری کنند تا ان شالله منجر به آزادی گروگان ها گردد. از راه دیپلماسی و هم از راه مردمی خود مردم اهل سنت استان در حال پیگیری هستند تا مرزبانان آزاد شوندند و این خشونت که در این مناطق هستند از طریق مردمی دفع شود.باید افرادی که دچار اشتباه شده اند و فریب خورده اند به مسیر گفتگو بیایند. به حمدالله دولت تدبیر و امید این ظریفت را دارد که نه تنها حرف موافقان خود را گوش کند بلکه حرف مخالفان و دشمن خود را نیز گوش کند. این ظرفیت مناسبی است و توصیه من به کسانی که فکر می کنند حقی از آنان ضایع شده است و به این دلایل سلاح به دست گرفته اند و دست به چنین اعمال خشونت باری می زنند این است که سلاح را زمین بگذراند و وارد گفتگو شوند. حل مشکلات از طریق گفتگو و از طریق شیوه های مسالمت آمیز از نظر ما یگانه راه رفع وضعیت موجود است.


به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید

هنوز نظری اضافه نشده است. شما اولین نظر را بدهید.