اجلاس آب و هوای سازمان ملل، برای اولین بار در تاریخ ۲۸ ساله خود که امسال با نام COP۲۸ شناخته می‌شود، روزی را در مورد تأثیر تغییرات آب و هوا بر سلامت در نظر گرفته است. با توجه به رویدادهای جوی مرتبط با تغییرات اقلیمی که طی دو سال گذشته باعث کشته شدن ده‌ها هزار نفر در سراسر جهان شده و میلیاردها (حتی تریلیون‌ها) دلار هزینه بر اقتصاد جهانی داشته است، نامگذاری چنین روزی جای تعجب نیست.

جهان تمایل دارد تغییرات اقلیمی را از دریچه ضررهای مالی ناشی از خسارات ناشی از آخرین طوفان فاجعه‌بار یا آتش‌سوزی غیرقابل کنترل ببیند اما شدیدترین تأثیرات تغییرات آب و هوایی در خطرات عظیم زندگی و سلامتی است که در آینده‌ای نه چندان دور با آن مواجه خواهیم شد.

خطر تغییرات آب و هوایی با توجه به تعداد مرگ و میرهایی که احتمالاً به آن نسبت داده می‌شود، واقعاً حائز اهمیت است. در نهایت، مجموعه شواهد رو به رشد در مورد این تهدیدات برای سلامت عمومی باید به سیاست و اقدام مشخص با تمرکز بر نیاز به انعطاف‌پذیری و توانایی کاهش اثرات منفی گرمایش جهانی تبدیل شود.

فقیرترین و آسیب‌پذیرترین جمعیت‌ها کمترین سهم را در تغییر آب و هوا دارند

پیچیدگی پاسخ بهداشت عمومی این واقعیت است که تغییرات آب و هوایی به‌طور یکسان بر مناطق تأثیر نمی‌گذارد. توزیع مرگ‌ومیر و خسارات اقتصادی بیشتر بر روی فقیرترین و آسیب‌پذیرترین جمعیت است که یک واقعیت غم‌انگیز و طعنه آمیز با توجه به این است که این جمعیت کمترین انتشار گازهای گلخانه‌ای را دارد. فهرست رسمی کشورهایی که بیشتر تحت تأثیر تغییرات آب و هوایی قرار گرفته‌اند، تحت سلطه کشورهای آفریقایی است که سال‌ها از افزایش دما و بارندگی ناکافی رنج برده‌اند و همزمان بارندگی‌های عظیمی را تجربه کرده‌اند که منجر به سیل شده است، با این حال، این قاره تنها ۴درصد از انتشار جهانی را تشکیل می‌دهد.

رنج ناشی از تغییرات آب و هوایی محدود به یک منطقه نیست. جوامع در سراسر جهان با فهرستی از تهدیدها روبرو هستند که خشکسالی تا سیل، طوفان‌های شدید استوایی و بالا آمدن سطح آب دریاها، امواج گرما طولانی‌مدت و آتش‌سوزی‌های جنگلی را شامل می‌شود.

خشکسالی

بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی (WHO) سالانه حدود ۵۵ میلیون نفر با شرایط خشکسالی مواجه هستند و ۴۰ درصد از مردم جهان با کمبود آب مقابله می‌کنند. تخمین زده می‌شود که تا سال ۲۰۳۰ حدود ۷۰۰ میلیون نفر در اثر خشکسالی در معرض خطر آواره شدن قرار دارند.

در حالی که خشکسالی شامل آب بسیار کم و سیل بسیار زیاد است، متأسفانه تأثیر آنها بر سلامت عمومی چندان متفاوت نیست. هر دو منابع آب و غذا همچنین محصولات کشاورزی، دام و معیشت منطقه را از بین می‌برند.

گسترش ویروس‌ها

تغییرات آب وهوایی می‌تواند به گسترش ویروس‌هایی مانند مالاریا، دنگی و زیکا کمک کند و افراد بیشتری را در معرض خطر قرار دهد.

طوفان‌ها

یکی دیگر از تأثیرات مهم تغییرات آب و هوایی، افزایش وحشیانه طوفان‌ها در سراسر جهان است. انتظار می‌رود که با افزایش دمای اقیانوس‌ها، فرکانس، مدت و شدت طوفان‌های استوایی تشدید شود. در سال ۲۰۲۳ سه طوفان رخ داده است که آن را به طور رسمی بدترین سال ثبت شده برای رویدادهای آب وهوایی میلیارد دلاری می‌کند.

آتش‌سوزی‌ها

آتش‌سوزی‌ها یکی دیگر از پدیده‌های رو به رشد هستند زیرا دمای بالا باعث خشک شدن شاخ و برگ و ایجاد شرایط مناسب برای شعله‌های آتش می‌شود. آتش‌سوزی‌های جنگلی در سراسر جهان علاوه بر تخریب عظیم اموال و تلفات جانی و دامی، آلودگی هوا را بیشتر خواهد کرد که به نوبه خود بیماری‌های تنفسی همچنین بیماری‌های قلبی عروقی را تشدید می‌کند. نتایج تحقیقات نشان می‌دهد که آلودگی هوا تا سال ۲۰۶۰ منجر به ۶ تا ۹ میلیون مرگ زودرس در سال خواهد شد و می‌تواند تا ۵۰ درصد افزایش مرگ و میر ناشی از بیماری‌های قلبی عروقی ناشی از گرما را داشته باشد.

در نهایت، تمام بلایای مرتبط با آب و هوا می‌توانند در هنگام رویارویی با نیروهای غیرقابل کنترل طبیعت، احساس اضطراب، از دست دادن و درماندگی ایجاد کنند که منجر به افسردگی، سوءمصرف الکل و مواد مخدر و اختلال استرس پس از سانحه شود. به این دلایل، پیش‌بینی می‌کنیم که بروز بیماری‌های روانی به دلیل تغییرات آب و هوایی با هزینه پیش‌بینی‌شده ۶ تریلیون دلاری تا سال ۲۰۳۰ برای پوشش درمان و کاهش بهره‌وری، به شدت افزایش یابد.

نتایج تحقیقات نشان می‌دهد که در حال حاضر ۳.۶ میلیارد نفر در مناطقی زندگی می‌کنند که بسیار مستعد تغییرات آب و هوایی هستند. انتظار می‌رود بین سال‌های ۲۰۳۰ تا ۲۰۵۰، تغییرات آب‌ و هوایی باعث حدود ۲۵۰ هزار مرگ و میر اضافی در سال شود که تنها به دلیل سوء تغذیه، مالاریا، اسهال و استرس گرمایی است. هزینه آسیب مستقیم به سلامت تا سال ۲۰۳۰ بین دو تا چهار میلیارد دلار در سال تخمین زده می‌شود.

آیا جامعه جهانی بهداشت آماده است؟

ما می‌توانیم که با بیماری‌های ناشی از تغییرات آب و هوایی نیز مانند کووید-۱۹ مقابله کنیم ما در مقابل این بیماری با منابع بسیار کم و ظرفیت ناکافی مقابله کردیم و اکنون نیز می‌توانیم با هجوم بیماری و ناامیدی ناشی از گرم شدن کره زمین مبارزه کنیم البته این امر مستلزم آن است که ذی‌نفعان از دولت‌ها و سازمان‌های غیردولتی گرفته تا شرکت‌های خصوصی مانند شرکت‌های داروسازی، نوآوران فناوری پزشکی و ارائه‌دهندگان مراقبت‌های بهداشتی، راه‌حل‌ها و مشارکت‌های دولتی و خصوصی را هدایت کنند که گام‌های مشخصی برای تقویت آمادگی سیستم‌های مراقبت‌های بهداشتی بردارند. علاوه بر این، سرمایه‌گذاری‌های زمانی، مالی و فکری لازم برای حمایت از کار باید انجام شود.

برخی از کارها از طریق سازمان‌هایی مانند سازمان بهداشت جهانی آغاز شده است و شامل برنامه‌های سازگاری ملی برای کمک به کشورها برای اندازه‌گیری تأثیرات تغییرات آب و هوا و اجرای سیاست‌های مرتبط با سلامت است اما این بحران‌های قریب الوقوع باید با فوریت بیشتر و تحقیقات مبتنی بر شواهد که می‌تواند به شکل‌گیری مداخلاتی با هدف افزایش آمادگی و انعطاف‌پذیری سیستم‌های بهداشتی، جوامع و جمعیت‌های آسیب‌پذیر کمک کند، رسیدگی شود.

کشورها، صنایع، مشاغل و افرادی که از انتشار مقادیر زیادی گازهای گلخانه‌ای ثروتمند شده‌اند، مسئولیت دارند به افراد آسیب‌دیده از تغییرات آب‌ و هوایی، به‌ویژه آسیب‌پذیرترین کشورها و جوامع کمک کنندکه اغلب کسانی هستند که کمترین نقش را در بحران داشته‌اند.

منابع

weforum.org

europeansting.com

who.int