خبرگزاری هرانا – حق بر محیط زیست و مبانی فلسفی آن، از قواعد حقوق بشر و حقوق طبیعی نشأت گرفته شده است. ابتدایی ترین حق طبیعی انسان در این کره خاکی، «حق حیات» است. اما طی دهه های اخیر به دلیل استفاده بی رویه از منابع طبیعی، عدم نظارت و توجه به مباحث زیست محیطی و الگوهای صحیح، محیط زیست طبیعی به شدت دچار صدماتی شده است. گزارش پیش رو حاصل ثبت ۳۵ واقعه محیط زیستی ایران است که در هفته اخیر منتشر و به هدف آگاهی سازی گردآوری شده است.
به گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، در هفته ای که گذشت ۳۸ شکارچی غیرمجاز و قاچاقچی چوب بازداشت و به مراجع قضایی معرفی شدند. از سوی دیگر شاخص کیفی هوا دستکم در ۱۶ شهر ناسالم و خطرناک اعلام شد. از دیگر اخبار محیط زیستی این هفته میتوان به وقوع آتش سوزی در مناطق مختلف کشور اشاره کرد.
آسیب رسانی به جنبه های مختلف محیط زیست در ایران کماکان ادامه دارد. از طرفی شهروندانی وجود دارند که به دلیل عدم آموزش یا نیازهای مالی دست به تخریب و آسیب رسانی به محیط زیست می زنند و از سوی دیگر نهادهای متولی در تلاش هستند تا از حجم این آسیب ها بکاهند، هر چند این تلاش ها قابل تقدیر است اما به نظر نمی آید میزان آن با شرایط محیط زیستی ایران تطبیق داشته باشد.
بازداشت و محکومیت متخلفان محیط زیستی
یکی از موضوعات مورد بحث محیط زیست مسئله حمایت از منابع طبیعی بوده و از سوی دیگر، حفاظت از جنگل‌ها، حیات وحش و جلوگیری از قاچاق چوب، شکار و صید بی رویه به عنوان بخشی از مقوله حفاظت از منابع طبیعی، و در نهایت حفظ محیط زیست تلقی می‌شود. بسیاری از حیوانات، به دلیل شکار غیرقانونی در معرض خطر قرار دارند.
طی یک هفته اخیر با تلاش محیط بانان و جنگل بانان، بیش از چهارده تن چوب قاچاق در شهرهای شاهرود، آبیک، نمین، آمل و میامی ضبط و در این راستا هفت متهم بازداشت شدند. همچنین طی این مدت دستکم ۳۸ شکارچی غیرمجاز در شهرهای خوسف، نهبندان، سراب، میانه، بستان آباد، کوثر، ماهنشان، سقز، تبریز، ورزقان، بن، لردگان، سرپل ذهاب و حیات وحش دنا بازداشت و به مراجع قضایی معرفی شدند.
در هفته ای که گذشت؛ رئیس پلیس امنیت اقتصادی و قاچاق کالا و ارز قم از متلاشی شدن باند قاچاق پرنده های شکاری در این استان خبر داد و گفت: ۱۱ پرنده شکاری که متخلفان قصد خروج شان را از کشور داشتند، در محدوده عوارضی بزرگراه قم – تهران کشف شد.
همچنین رییس اداره حفاظت محیط زیست ارومیه گفت: امسال در راستای حفاظت از محیط زیست و حیات وحش، ۱۶ قبضه اسلحه از ۲۲ شکارچی متخلف کشف و ضبط شده است.
رییس پارک ملی دریاچه ارومیه نیز اعلام کرد: لاشه ۱۳ قطعه پرنده کبک چیل و معمولی از متخلفان شکار توسط ماموران این پارک ملی کشف شد.
از سوی دیگر، رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان نور از مصدوم شدن مأمور منابع طبیعی این شهرستان از سوی قاچاقچیان چوب خبر داد.
افزون بر این، رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان آمل از تلاش برای دستگیری قاچاقیچان چوب که در حین توقیف خودروهای حامل چوب جنگلی قاچاق منجر به خسارت خودروی سازمانی این اداره شدند، خبر داد.
در همین راستا، رئیس اداره محیط زیست شهرستان زرند از کشف لاشه یک راس قوچ وحشی و دستگیری شکارچیان متخلف خبر داد.
میلاد اسماعیلی اظهار کرد: در راستای طرح برخورد با متخلفان حوزه شکار و صید ماموران یگان حفاظت محیط زیست شهرستان زرند پس از رویت متخلفان و کمین در یکی از ارتفاعات این شهرستان موفق به دستگیری شکارچیان متخلف شدند.
وی گفت: از این افراد علاوه بر لاشه حیوان شکار شده، یک قبضه اسلحه گلوله زنی برنو، مقداری مهمات، دوربین و ادوات شکار کشف و ضبط و در این راستا پرونده تخلف تشکیل و تحویل مقامات قضایی شد.
همچنین فرمانده انتظامی شهرستان شاهرود از کشف ۷۰ تن سنگ «سلستین» قاچاق با تلاش مأموران رودیان این شهرستان خبر داد.
وی افزود: با حضور مأموران در محل، محموله بار سنگ «سلستین» قاچاق متوقف و در بازرسی‌ها، ۷۰ تن از این نوع سنگ کشف شد. ارزش ریالی این محموله توسط کارشناسان، سه میلیارد ریال برآورد شده است.
حق تنفس و هوای پاک
براساس گزارش‌ها، سالانه تعداد پرشماری از شهروندان بر اثر آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند. این مشکل علتی جز سو مدیریت و عدم توجه به کنوانسیون‌ها و قراردادهای بین‌المللی در این زمینه ندارد.
طی هفته ای که گذشت شاخص کیفی هوا در شهرهای مشهد ۳۰۰، بجنورد ۱۵۵، سرخس ۴۲۵، اهواز ۱۶۵، سوسنگرد ۱۵۲، هندیجان ۱۶۰، اندیمشک ۱۴۷، دزفول ۱۲۳، اصفهان ۱۶۰، اراک ۱۴۰، ورامین ۱۶۵، قرچک ۱۶۹، باقرشهر ۱۷۸، شهریار ۱۴۹، شعرقدس ۱۳۱ و زیرکوه ۱۰۵ ناسالم برای گروه های حساس، ناسالم برای تمام گروه ها، بسیار ناسالم و یا خطرناک اعلام شد.
در این هفته تصاویری در فضای مجازی منتشر شد که حاکی از هجوم گسترده توده‌های عظیم خاک به شهر کلاله در استان گلستان بود، به گونه ای که این توده هوای نادر، آسمان شهر را پرغبار کرده و کیفیت هوا را در این منطقه به شدت پایین آورد.
شاخص کیفی هوا از صفر تا ۵۰ هوای پاک، ۵۱ تا ۱۰۰ هوای سالم، ۱۰۱ تا ۱۵۰ ناسالم برای گروه‌های حساس، ۱۵۱ تا ۲۰۰ ناسالم برای عموم، ۲۰۱ تا ۳۰۰ بسیار ناسالم و ۳۰۱ تا ۵۰۰ خطرناک است.
شاخص کیفی هوا ( Air Quality Index ) معیاری است که غلظت ترکیبات مختلف آلاینده موجود در هوا نظیر مونوکسید کربن، دی اکسید گوگرد، ترکیبات نیتروژن دار، اوزون و ذرات معلق ( ذرات کوچک‌تر از ۱۰ میکرومتر و ذرات کوچک‌تر از ۲.۵ میکرومتر) را که دارای حدود مجاز متفاوت با واحدهای مختلف است به یک عدد بدون واحد تبدیل می‌کند و وضعیت آلودگی هوا را نمایش می‌دهد.
به طور کلی جنگل‌ها در نتیجه عمل کربن گیری مرتباً گاز کربنیک هوا را که در اثر تنفس موجودات زنده و فعل و انفعالات شیمیایی و آلودگی های محیط زیست وارد هوا می‌شود جذب کرده و گاز اکسیژن را پس می‌دهد. از این رو باید مورد توجه ویژه ای قرار گیرند.
در هفته ای که گذشت، سرپرست منابع طبیعی و آبخیزداری گیلان گفت: ۱۳.۴ هکتار از عرصه های جنگلی استان دچار حریق سطحی شدو تنه درختان آسیب جدی ندید و با اطفای کامل آتش از گسترش آن به سایر اراضی جلوگیری شد.
همچنین مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مازندران – نوشهر اعلام کرد: حدود پنج هزار متر از عرصه جنگلی شهرستان های تنکابن و چالوس در آتش سوخت.
از سوی دیگر، فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان گفت: سهل انگاری گردشگران در خاموش کردن آتش پس از حضور در جنگل و در ادامه وزش شدید باد باعث آتش سوزی در ۱۶ هزار متر مربع از عرصه های جنگلی این استان شد.
افزون بر این، سرپرست مدیریت بحران استانداری گیلان از حریق در ۵.۱ هکتار در روستای کاشکی و توشی در سیاهکل خبر داد و گفت: آتش سوزی در این مناطق به صورت سطحی بوده که با تلاش های یگان های امدادی، تیم مدیریت بحران، یگان‌های حفاظت و کمک های مردمی حریق مهار شد.
بعلاوه، رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری مینودشت گفت: وزش باد شدید در گلستان به ویژه شرق گلستان، باعث حریق در سطح دو هکتار از جنگل های مینودشت شده و این حریق با حضور به موقع نیروهای یگان حفاظت منابع طبیعی به طور کامل اطفا شد.
جانشین فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری قزوین گفت: وسعت خسارت آتش سوزی در مراتع این استان با ۲۳ فقره وقوع در سال جاری به ۶۳ هکتار رسیده است.
مسعود جمشیدی ادامه داد: بیشتر حواث آتش سوزی های استان را مربوط به ۲ منطقه رودبار الموت غربی و شرقی دانست و تصریح کرد: بررسی کارشناسان یگان حفاطت منابع طبیعی و آبخیزداری نشان می دهد که بیشتر آتش سوزی ها به دلیل سهل انگاری گردشگران و مسافرانی است که با روشن کردن آتش در مراتع باعث این گونه حوادث شده اند.
به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید