مذاکره‌کنندگان حاضر در کنفرانس تغییرات آب‌وهوایی سازمان ملل متحد در امارات متحده عربی روز چهارشنبه سیزدهم دسامبر با تصویب قطعنامه‌ای از جهان خواستند که از سوخت‌های فسیلی عامل گرمایش سیاره زمین دوری کنند؛ اقدامی که رئیس کاپ ۲۸ آن را تاریخی خواند، اما منتقدان نگرانی‌هایی در مورد نقاط ضعف آن مطرح کردند.

به گزارش آسوشیتدپرس، چند دقیقه پس از افتتاح جلسه چهارشنبه، سلطان جابر، رئیس کنفرانس تغییرات آب‌وهوایی سازمان ملل متحد در دبی، از تصویب قطعنامه‌ای خبر داد که گذار از سوخت‌های فسیلی را در نظر دارد. او در سخنانش تاکید کرد: «گزارش‌های موجود نشان می‌دهد که جهان تا چه اندازه از مسیر آب‌وهوایی [طبیعی]‌ خارج شده و چطور می‌تواند به این مسیر بازگردد. این [قطعنامه] طرحی علمی و تصمیمی تاریخی برای تسریع اقدام‌های [اصلاحی] آب‌وهوایی است.»

جابر، که مدیرعامل شرکت نفت امارات متحده عربی نیز است، در ادامه اظهاراتش گفت: «برای نخستین بار، در توافق نهایی در مورد سوخت‌های فسیلی صحبت شده است.»

پس از این سخنرانی، نمایندگان کشورهای حاضر در این کنفرانس ایستادند و یکدیگر را در آغوش گرفتند. این خوشحالی در حالی است که نگرانی‌های بسیاری نیز درباره جزئیات پیش‌نویس قطعنامه گذار از سوخت‌های فسیلی وجود دارد.

در جلسه روز چهارشنبه،‌ سیمون استیل، رئیس تغییرات آب‌وهوایی سازمان ملل متحد، خطاب به حاضران گفت که تلاش‌ آن‌ها برای رفع مشکل اصلی آب‌وهوایی، یعنی استفاده از سوخت‌های فسیلی و آلودگی ناشی از آن، ضروری است.

او در عین حال تاکید کرد که تصویب این قطعنامه «آغاز یک پایان» است نه «خط پایان».

پیش‌نویس قطعنامه کاپ ۲۸ با محتوای تصمیم برای گذار از سوخت‌های فسیلی اوایل روز چهارشنبه به وقت محلی منتشر شد و متنی روشن‌تر و محکم‌تر از طرح پیشنهادی روزهای قبلی بود، اما همچنان با انتقادهایی روبه‌روست. منتقدان می‌گویند این توافق برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای کافی نیست و به اصلاح‌های مشخص و مورد نیاز در مسیر مبارزه با تغییرات آب‌وهوایی به‌اندازه کافی نپرداخته است. نمایندگان برخی از کشورهایی که آسیب‌های زیادی از تغییرات آب‌وهوایی متحمل شده‌اند معتقدند که «چنین توافقی به‌جای حرکت به جلو، نوعی عقب‌گرد است.»

در مقابل، نمایندگان بسیاری از کشورها، از جمله آمریکا، از این مسیر استقبال کردند. جان کری، نماینده ویژه آمریکا در امور آب‌وهوایی، گفت: «من از این روحیه همکاری که همه را گرد هم آورده است شگفت‌زده شدم. این نشان می‌دهد که با وجود آنچه جهان با جنگ‌های اوکراین و خاورمیانه شاهد آن است، چندجانبه‌گرایی هنوز می‌تواند کارساز باشد.»

جان کری با تاکید بر اینکه «قطعنامه کاپ ۲۸ پیام‌های بسیار روشنی به جهان می‌فرستد» افزود: «بسیاری دوست داشتند که بیان واضح‌تری در مورد خلاص شدن از شر سوخت‌های فسیلی وجود داشته باشد، اما باید بپذیریم که قطعنامه کنونی مصالحه‌ای مهم در این مورد است.»

این قرارداد علاوه بر طرح درخواست از کشورها برای گذار از سوخت‌های فسیلی، شامل درخواست برای سه برابر کردن استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر و دو برابر کردن بهره‌وری انرژی است.

 پیش از این، در مذاکرات روزهای گذشته، نمایندگان شرکت‌کننده در کنفرانس با گسترش صندوق ویژه برای کشورهای فقیر آسیب‌دیده از تغییرات آب‌وهوایی موافقت کردند و نزدیک به ۸۰۰ میلیون دلار در آن سرمایه‌گذاری کردند.

 آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، نیز در بیانیه‌ای گفت: «برای نخستین بار، نیاز به دور شدن از سوخت‌های فسیلی به رسمیت شناخته شد.»

گوترش تاکید کرد: «لازم است که دوران سوخت‌های فسیلی پایان یابد و این مسیر با عدالت و انصاف به پایان برسد.»

 قطعنامه تصویب‌شده در روز چهارشنبه تا آنجا پیش نمی‌رود که «حذف کامل» سوخت‌های فسیلی را مطرح کند؛ چیزی که بیش از ۱۰۰ کشور، مانند کشورهای جزیره‌ای کوچک و کشورهای اروپایی، درخواست کرده بودند. در عوض، خواستار «گذار از سوخت‌های فسیلی در سیستم‌های انرژی به شیوه‌ای عادلانه و منظم و تسریع اقدام‌ها در این دهه بحرانی» است.

بر اساس این قرارداد، گذار از مصرف سوخت‌های فسیلی به گونه‌ای انجام می‌شود که در سال ۲۰۵۰ انتشار گازهای گلخانه‌ای در جهان به صفر برسد.