صدای آمریکا
منابع خبری از اعدام هفت شهروند در زندانهای ایران از جمله دستکم دو زندانی بلوچ در سحرگاه امروز دهم دی ماه ۱۴۰۲ در زندان بیرجند خبر دادند.
وبسایت «حال وش» هویت دو نفر از این اعدام شدهها را احراز و بر همین اساس دو نفر از شش زندانی اعدام شده در زندان بیرجند را از شهروندان بلوچ اعلام کرد. تا لحظه تنظیم این خبر هویت چهار زندانی دیگر هنوز مشخص نشده است.
«امانالله براهویی» (صفرزهی) «حدودا ۵۰ ساله»، متاهل و دارای ۹ فرزند، اهل و ساکن داییآباد زاهدان و «شیراحمد سنجرانی» ۳۴ ساله، متاهل دارای هفت فرزند، اهل و ساکن زاهدان دو زندانی اعدام شده هستند که توسط «حال وش» احراز هویت شدهاند.
وبسایت هرانا نیز در خبر دیگری از اجرای حکم اعدام یک زندانی که پیشتر از بابت اتهامات مرتبط با مواد مخدر به اعدام محکوم شده بود، در زندان عادل آباد شیراز خبر داد. نوراحمد قلندرزهی، ۳۳ ساله، متاهل، پدر دو فرزند، اهل زاهدان و ساکن ایرانشهر هویت این زندانی اعلام شده است.
منابع حقوق بشری در گزارشهای خود نوشتهاند که دستکم زندانیان اعدام شده احراز هویت شده، بدون ملاقات با خانواده اعدام شدهاند. طبق اعلام همین منابع، اتهام این زندانیان به جرائم مرتبط با مواد مخدر ارتباط داشته است. سازمان ملل متحد و کمیساریای عالی حقوق بشر این سازمان بارها اعلام کرده که جرائم مرتبط با مواد مخدر طبق استانداردهای سازمان ملل نمیتواند «جرائم بسیار جدی» محسوب شود و برای آن مجازات اعدام تجویز شود.
در گزارش «حال وش» تاکید شده است که از تاریخ ۹ اردیبهشت ۱۴۰۲ تا امروز ۱۰ دی ماه ۱۴۰۲، دستکم ۱۴۴ زندانی بلوچ از جمله پنج زندانی زن اعدام شدهاند.
اعدام زندانیان در ایران با جرائم مختلف در ماههای اخیر شدت بیشتری گرفته که با انتقادات داخلی و خارجی بسیاری همراه بوده است. در آخرین مورد اعدام چهار زندانی با اتهام اثبات نشده «جاسوسی برای اسرائیل» واکنش کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد را به دنبال داشت.
دفتر حقوق بشر سازمان ملل متحد روز جمعه ۸ دی ماه با انتشار مطلبی در رسانه اجتماعی «ایکس» اعلام کرد که ولکر ترک، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد، اعدام سه مرد و یک زن در ایران بدون دادرسی عادلانه در رابطه با اتهامات ادعایی «جاسوسی» را اسفناک خوانده است.
به گفته دفتر حقوق بشر، ولکر ترک خواستار «توقف فوری» اعدامهای بیشتر و «پایان رسمی اجرای احکام اعدام» در ایران شد.
ششم دی ماه نیز در پی انتشار گزارشهایی درباره تایید حکم اعدام برای مجاهد کورکور و رضا رسایی در دیوان عالی جمهوری اسلامی، یک نهاد حقوق بشری اقدام جامعه جهانی برای توقف اعدام معترضان در ایران را خواستار شد.
وبسایت هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، در گزارشی از وضعیت اعدامها در سال ۲۰۲۳ نوشته است که محکومیت ۱۵۵ نفر به اعدام و اجرای حکم اعدام ۷۴۶ نفر در این سال به ثبت رسیده است.
برهمین اساس اعلام شده است که از میان جنسیتهای مشخص شده اعدام شدگان، ۵۹۷ نفر از آنها مرد و ۲۰ تن زن بودهاند.
در بین اعدامیها همچنین ۲ فرد وجود داشتند که در زمان ارتکاب جرم انتسابی کمتر از ۱۸ سال سن داشتهاند و در اصطلاح حقوقی آنها را کودک-مجرم میخوانند.