پروین میلانی از مادران گروه خاوران که برای دریافت جایزه حقوق بشر “گوانگجو” به کره جنوبی سفر کرده است به کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران گفت: «من چون می توانم به زبان انگلیسی صحبت کنم به نمایندگی مادران خاوران به کروه جنوبی آمده ام. من این جایزه را می برم به مادرانی می دهم که اینهمه سال منتظر بودند تا دنیا صدایشان را بشنود و اما به عمر خیلی هایشان نکشید.»
هیات داوران «جایزه گوانگجو برای حقوق بشر» در کره جنوبی، گروه مادران خاوران را به همراه یک فعال حقوق بشر از بنگلادش به صورت مشترک برنده جایزۀ امسال اعلام کرده است.
مادران خاوران، به مادران و خانواده های زندانیان سیاسی گفته می شود که به اتهام مخالفت با جمهوری اسلامی در دهه ۶۰ و به خصوص در تابستان ۱۳۶۷ در زندان های جمهوری اسلامی ایران اعدام شدند. بسیاری از آنها به صورت مخفیانه در گورستان های متروک از جمله گورستان خاوران در جنوب شرقی تهران به خاک سپرده شدند.
دولت ایران طی سه دهه گذشته از نصب سنگ مزار، برگزاری مراسم ترحیم و یادبود برای اعدام شدگان و حتی ورود به قبرستان خاوران جلوگیری کرده اند. با این حال مادران خاوران در سالگرد اعدام های سال ۶۷ و جمعه آخر سال و روزهای دیگر حتی اگر اجازه ورود به قبرستان را از سوی نیروهای امنیتی پیدا نکنند به آنجا می روند تا یاد آنها فراموش نشود.
پروین میلانی و معصومه دانشمند، دو عضو گروه مادران خاوران به نمایندگی از بقیه مادران گروه، برای دریافت جایزه به کره جنوبی سفر کرده اند. پروین میلانی، ۷۲ ساله، برادرش به نام رحیم میلانی، زندانی سیاسی را در اعدام های گروهی و مخفیانۀ دهۀ ۶۰ از دست داد. خانم میلانی پس از دریافت جایزه به ایران بازخواهد گشت. معصومه دانشمند، مادر بیژن بازرگان، زندانی سیاسی است که در اعدام های گروهی ۱۳۶۷ جان باخت. خانم دانشمند به تازگی برای درمان بیماریش به کشور آمریکا نزد فرزندانش رفته است.
پروین میلانی به کمپین گفت:«خوشحالم بابت این جایزه، اما چقدر خوب می شد که پیش از اینها دنیا ما را به حساب می آورد و مادران خاوران را می شناخت. اکثر مادران خاوران دیگر پیر و مریض هستند، خیلی هایشان نیز در طول سال های گذشته فوت کرده اند. ما سه دهه منتظر بودیم که جهان صدای ما را بشنود.»
خانم میلانی با اشاره به درخواست مادران خاوران از مسولان کشور در طی ۲۶ سال گذشته گفت: «ما نامه های بسیاری به مجلس و به خاتمی در دوره ریاست جمهوریش نوشتیم و اعتراض کردیم که چرا ما هربار برای عزیزانمان سنگ قبر می گذاریم کسانی آنها را می شکنند. گل می کاریم، گل ها را می کنند. حتی به این قسمت از خاک خاوران آب داده نمی شود تا گیاهی توان روییدن نداشته باشد. چند سال پیش هم با بلدوزر این بخش از قبرستان را زیر و رو کردند و ما حالا حتی نمی دانیم که آیا همچنان بقای استخوان های عزیزانمان آنجا هست یا نه. با این حال هیچکس به ما جوابی نداد.»
منصوره بهکیش، فعال حقوق بشر و از اعضای گروه مادران خاوران که در ایران زندگی می کند، در مورد جایزه حقوق بشر گوانگجو به کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران گفت: «من و بقیۀ کسانیکه عزیزانشان را در دهه۶۰ از دست دادند، در طول این ۴ دهه می خواستیم بدانیم عزیزانمان کجا دفن شده اند، وصیت نامه شان چه بوده و اصلا چرا و چطور اعدام شدند. می خواستیم بدانیم چرا هنوز به ما آزادنه اجازه نمی دهند که بر سر قبر عزیزانمان برویم. اما هیچکس به ما جوابی نداده است.»
منصوره بهکیش با اظهار اینکه پس از دولت روحانی نیز وضعیت در مورد مادران خاوران تغییر نکرده است، گفت: «ما هنوز برای رفتن به سر قبر عزیزانمان مشکل داریم. هنوز تهدید می شویم و با خشونت با ما رفتار می شود. لباس شخصی ها در جمعۀ آخر سال به من و خیلی های دیگر اجازه ندادند که به قبرستان خاوران وارد شویم. یکی از ماموران دست گل من را با خشونت از دستم گرفت و زیر پایش له کرد. خیلی از خانواده ها شاهد بودند. روز اول عید و هفته های بعدی نیز برخوردهای خشن لباس شخصی ها ادامه داشته و دارد. این رفتارها همچنان ادامه دارد.»
منصوره بهکیش هفت نفر از اعضای خانوادۀ خود (۴ برادر، یک خواهر، شوهر خواهر و برادر همسر برادر) را در اعدام های گروهی و مخفیانه در سال ۱۳۶۷ از دست داد. خانم بهکیش همچنین یکی از حامیان مادران عزادار( مادران پارک لاله) است که پس از حوادث انتخابات ۱۳۸۸ توسط جمعی از مادرانی که فرزندانشان در اعتراضات خیابانی کشته یا دستگیر شده بودند تشکیل شد. منصوره بهکیش در تیرماه سال۱۳۹۱ به ۶ ماه حبس تعزیری و سه سال و نیم حبس تعلیقی محکوم شد که هنوز این حکم اجرا نشده است. مبنای اتهامات خانم بهکیش عضویت در گروه مادران عزادار، شرکت در مراسم شهدای پس از جریان انتخابات ریاست جمهوری ۸۸ و همچنین رفتن بر سر مزار خانواده اش که در دهۀ ۶۰ کشته شده اند، بوده است.
جایزه حقوق بشر گوانگجو در سال ۲۰۱۴ به صورت مشترک به گروه مادران خاوران از ایران و عادل الرحمن خان، یک فعال حقوق بشر از بنگلادش تعلق گرفته است. گوانگجو یک سازمان غیر دولتی است که در سال ۱۹۹۴ از سوی بازماندگان قتل عام مخالفان دولت چون دوهوان تشکیل شد. مقر این سازمان در شهر گوانگجو کره جنوبی است. گوانگجو در تاریخ ۱۸ ماه می جایزه خود را به دو مادر خاوران و فعال حقوق بشری بنگلادشی اعطا می کند که در واقع سالگرد جنبش دموکراتیک مردمی در گوانگجو بر علیه نیروهای مسلح دولتی چون دوهوان، رهبر نظامی در ماه مه ۱۹۸۰ است.
کمیته انتخاب کنندگان برندگان جایزه حقوق بشر گوانگجو، در اطلاعیه خود نوشته است که اعضای گروه مادران خاوران بی وقفه به مقام های جمهوری اسلامی فشار آورده اند و خواهان تحقیق برای آشکار شدن حقیقت و مجازات عاملان بازداشت، شکنجه، اعدام و دفن مخفیانه شمار بزرگی از فعالان سیاسی در دهه شصت، به ویژه در سال ۱۳۶۷ شده اند.
از: کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران