تازهترین گزارش سازمان «عفو بینالملل» از شمار اعدامهای جهان، نشان میدهد نزدیک به ۷۵ درصد از اعدامهای اجرا شده در جهان در سال میلادی ۲۰۲۳، در ایران اجرا شده است.
براساس این گزارش، تعداد اعدامهای ثبت شده در ایران در سال ۲۰۲۳، ۸۵۳ مورد بوده که نسبت به سال ۲۰۲۲، نزدیک به ۵۰ درصد افزایش داشته و ایران بعد از چین، در صدر جدول کشورهایی است که مجازات اعدام را اجرا می کند.
سازمان عفو بینالملل تاکید کرده است که جمهوری اسلامی در ایران بعد از جنبش «زن، زندگی، آزادی» در شهریور۱۴۰۱، از مجازات اعدام برای القای وحشت در میان مردم و تشدید کنترل خود بر قدرت بیشترین استفاده را کرده است.
این گزارش مشخصا اشاره کرده است که بالا رفتن تعداد اعدامهای ثبت شده در جهان، عمدتا بهدلیل افزایش قابل توجه اجرای حکم اعدام در ایران بوده است.
براساس این گزارش در سال گذشته میلادی، در مجموع ۱۱۵۳ مورد اجرای حکم اعدام در سراسر جهان ثبت شده است که بیشترین تعداد از سال ۲۰۱۵ تاکنون بوده است.
ثبت ۴۲ درصد از اعدامهای مواد مخدر جهان در ایران
این گزارش اشاره می کند که در سال ۲۰۲۳، شمار اعدامهای مربوط به جرایم مرتبط با موادمخدر در ایران با افزایش حدود ۹۰ درصدی نسبت به سال قبل از آن، از ۲۵۵ به ۴۸۱ مورد رسیده است و از کل اعدامهای ثبت شده در جهان، ۴۲ درصد مربوط به اعدامهای مرتبط با موادمخدر در ایران است.
«اگنس کالامار»، دبیر کل عفو بینالملل می گوید: «افزایش چشمگیر شمار اعدامهای ثبت شده در جهان عمدتا به ایران برمیگردد. مقامهای ایرانی نشان دادند که به حیات انسانی کاملا بیاعتنا هستند و اعدامهای مربوط به جرایم موادمخدر را افزایش دادند که این مساله بار دیگر تاثیر تبعیض آمیز مجازات اعدام بر جوامع حاشیه ای و فقیر ایران را برجسته می کند.»
آمار عفو بین الملل نشان میدهد که در سال گذشته میلادی تعداد اعدامهای مربوط به موادمخدر در ایران نسبت به سال ۲۰۲۱ بیش از ۳/۵ برابر شده است. این سازمان میگوید: «این افزایش، بازتابی از تغییر سیاستهای ضد موادمخدر ایران از سال ۲۰۲۱، یعنی زمانی است که “ابراهیم رئیسی” بهعنوان رییسجمهور و “غلامحسین اژهای” به عنوان رییس قوهقضاییه منصوب شدند.»
به گفته این سازمان در سال ۲۰۲۳، دستکم هفت نفر در ارتباط با اعتراضات سراسری در ایران اعدام شدها ند که شش مورد از آنها به اعتراضهای «زن، زندگی، آزادی» مربوط بوده و یک تن دیگر در ارتباط با اعتراضات سراسری آبان سال ۱۳۹۸ اعدام شده است.
براساس گزارش جدید عفو بین الملل در سال گذشته میلادی، دستکم ۵۲۰ تن (۶۱ درصد اعدامهای ثبتشده) براساس احکام دادگاههای انقلاب و حداقل ۳۱۷ نفر (۳۷٪) براساس احکام دادگاههای کیفری اعدام شدهاند. در ۱۶ مورد هم مشخص نبوده که احکام اعدام در چه دادگاههایی صادر شده است.
تاثیر اعدامها بر اقلیت بلوچ
عفو بین الملل با اشاره به تاثیر اعدامها بر اقلیت بلوچ، در ایران گزارش کرده است که دستکم ۱۷۲ تن (۱۶۶ مرد و شش زن) از اقلیت بلوچ در سال گذشته میلادی در ایران اعدام شدهاند که ۲۰ درصد از کل اعدامهای ثبت شده ایران است. این درحالیست که بلوچها تنها پنج درصد از جمعیت ایران را تشکیل میدهند.
سازمانهای حقوقبشری در اردیبهشت۱۴۰۲ گزارش دادند که تنها در عرض پنج روز، ۲۰ بلوچ که به قاچاق موادمخدر و قتل متهم بودند، در زندانهای ایران اعدام شدهاند.
ایران وایر