آتشسوزیهای گسترده در جنگلهای ایران بیشتر مواقع با تلاش نیروهای محلی و با کمترین امکانات مهار میشوند
علیاکبر قربانلو، سرپرست اداره حفاظت محیط زیست شاهرود، از وقوع حریق گسترده در جنگلهای اولنگ این شهرستان خبر داد و گفت در آتشسوزی دوباره، حدود پنج هکتار از اراضی جنگلی و مراتع از بین رفت.
بر اساس گزارشهای محلی، آتشسوزی گسترده جنگل اولنگ شاهرود از ظهر دوشنبه ۲۵ تیر آغاز شد و مهار آن حدود پنج ساعت طول کشید. این در حالی است که روز قبل از آن نیز بخشهایی از همین جنگل دچار حریق شده بود.
سرپرست اداره حفاظت محیط زیست شاهرود روز سهشنبه وقوع آتشسوزی در جنگل ابر شاهرود طی روزهای اخیر را تایید کرد و گفت که این آتش با تلاش و کمک مردم محلی خاموش شد اما در فاصلهای کوتاه، آتشسوزی مشابهی در جنگل اولنگ رخ داد.
به گفته این مقام دولتی، علت حادثه آتشسوزی در جنگل اولنگ در حال بررسی است.
در حالی که آتشسوزیهای گسترده جنگلهای ایران از شمال تا جنوب بیشتر مواقع با تلاش نیروهای محلی و با کمترین امکانات مهار میشوند، رسانهها و مقامهای دولتی همواره در آتشسوزی مراتع انگشت اتهام را به سوی مردم میگیرند.
در پی آتشسوزی جنگل اولنگ، خبرگزاری مهر، وابسته به سازمان تبلیغات اسلامی، دامداران محلی را به سوزاندن جنگلها متهم کرد و مدعی شد که آنها با هدف «چرای راحت دامهایشان» و مسطح شدن اراضی جنگلی در سالهای بعد، جنگلها را آتش میزنند. در این گزارش، گردشگران نیز به «سهلانگاری» متهم شدهاند.
خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران، نیز از قول سرپرست اداره حفاظت محیط زیست شاهرود ادعا کرد که «عامل انسانی و سهلانگاری» علت اصلی آتشسوزیهای اخیر در منابع طبیعی شاهرود است و «با وجود تذکرهای متعدد، گردشگران نکات ایمنی را رعایت نمیکنند و به عرصههای طبیعی خسارات جبرانناپذیری میزنند».
رسانه وابسته به سپاه پاسداران روز ۲۳ تیر نیز در گزارشی، خبر داد که حدود ۱۲ هکتار از پوشش گیاهی منطقه خوشییلاق شاهرود بر اثر آتشسوزی گسترده ناشی از «سهلانگاری» از بین رفته است.
بهرغم اینکه مسئولان دولتی همواره مردم محلی و گردشگران را در وقوع آتشسوزی در عرصههای طبیعی متهم میکنند، گزارشها نشان میدهند که نبود امکانات کاربردی برای اطفای حریق، امتناع از اعزام زودهنگام هلیکوپترهای آتشنشان و نبود نظارت کاربردی بر مناطق حفاظتشده عامل اصلی وقوع آتشسوزیها و طولانی شدن روند مهار آتش است.
جنگل اولنگ که در یک هفته اخیر دستکم هفت هکتار آن در آتش سوخته و از بین رفته است، در منطقه ییلاقی شهرستان شاهرود، بین شهرستان آزادشهر و رامیان قرار دارد.
البته جنگل اولنگ تنها عرصه طبیعی ایران نیست که بخشهایی از آن در نتیجه آتشسوزی روزهای اخیر از بین رفته است؛ روز سهشنبه منابع خبری محلی تصاویری هم از آتشسوزی گسترده در مراتع جنگلی زرانگوش در ارتفاعات کبیرکوه شهرستان بدره استان ایلام منتشر کردند.
روز دوشنبه نیز بخشدار چاروسا از توابع شهرستان کهگیلویه از آتشسوزی گسترده در جنگلها و مراتع کوهسیاه این شهرستان خبر داد.
این مقام محلی تایید کرد که به دلیل نبود امکانات لازم و صعبالعبور بودن راه، نیروهای محلی با الاغ برای اطفای آتش به محل اعزام شدند. پیش از آن نیز خبر رسید که حدود ۴۶۰ هکتار از جنگلهای منطقه حفاظتشده خائیز در کوههای زاگرس خسارت دیده است.
آتشسوزی در جنگلهای ایران بخشهای گستردهای از منابع طبیعی ایران را خاکستر میکند. با وجود اینکه منابع محلی و کارشناسان بارها تاکید کردهاند که در صورت وجود تجهیزات مناسب، امکان اطفای حریق با سرعت بیشتری وجود دارد، مقامهای دولتی در جهت تامین تجهیزات و امکانات موردنیاز اقدام موثری انجام نمیدهند.
بر اساس آمار دفتر حفاظت و حمایت سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور، از ابتدای سال ۱۴۰۳ تا ۲۲ تیرماه امسال، ۶۹۷ مورد حریق در عرصههای طبیعی ایران رخ داده و در مجموع، ۱۲ هزار و ۹۰۴ هکتار از جنگلها و مراتع را درگیر کرده است. از این میان، ۵۸۳ مورد آتشسوزی با سطح درگیری ۱۲ هزار و ۶۰۰ هکتار، صرفا در منطقه زاگرس رخ داده است.