خبرگزاری هرانا – حق بر محیط زیست و مبانی فلسفی آن، از قواعد حقوق بشر و حقوق طبیعی نشأت گرفته شده است. ابتدایی ترین حق طبیعی انسان در این کره خاکی، «حق حیات» است. اما طی دهه های اخیر به دلیل استفاده بی رویه از منابع طبیعی، عدم نظارت و توجه به مباحث زیست محیطی و الگوهای صحیح، محیط زیست طبیعی به شدت دچار صدماتی شده است. گزارش پیش رو حاصل ثبت ۶۱ واقعه محیط زیستی ایران است که در هفته اخیر منتشر و به هدف آگاه سازی گردآوری شده است.

به گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، در هفته‌ ای که گذشت دستکم بیست شکارچی غیرمجاز و قاچاقچی چوب بازداشت و به مراجع قضائی معرفی شدند. از سوی دیگر شاخص کیفی هوا در سیزده شهر ناسالم و خطرناک اعلام شد. از دیگر اخبار مرتبط با محیط زیست میتوان به آتش سوزی منابع طبیعی کشور، بی توجهی به حیات وحش، پسماند و آلاینده های محیط زیستی اشاره کرد؛ در گزارش پیش رو به برخی از آنها پرداخته شده است.

آسیب رسانی به جنبه های مختلف محیط زیست در ایران کماکان ادامه دارد. از طرفی شهروندانی وجود دارند که به دلیل عدم آموزش یا نیازهای مالی دست به تخریب و آسیب رسانی به محیط زیست می زنند و از سوی دیگر نهادهای متولی در تلاش هستند تا از حجم این آسیب ها بکاهند، هر چند این تلاش ها قابل تقدیر است اما به نظر نمی آید میزان آن با شرایط محیط زیستی ایران تطبیق داشته باشد.

حیات وحش

حیات‌ وحش به کلیه جانداران از قبیل پستانداران، پرندگان، خزندگان و دوزیستان و تمام گیاهانی گفته می‌شود که به صورت وحشی و طبیعی بدون دخالت یا کمک انسان بر روی کره زمین زندگی کرده و آب و خوراک خود را خود تأمین می‌کند. اما دخالت و تصرف انسان در زیستگاه های طبیعی و مصرف بی‌رویه منابع طبیعی بسیاری از گونه های حیاط وحش را در معرض انقراض قرار داده است.

رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان آمل گفت: دو بهله پرنده شکاری از گونه‌های «عقاب امپریال» (شاهباز) و «سارگپه» که تحویل اداره حفاظت محیط زیست شهرستان آمل شده بودند، در منطقه حفاظت‌شده جنگلی بلیران این شهرستان رهاسازی شدند.

همچنین، روابط عمومی اداره کل محیط زیست مازندران اعلام کرد که یک قلاده توله پلنگ سه ماهه، پس از گرفتار شدن در چاهی در منطقه جنگلی میانبند شهرستان نکا، توسط تیم امداد و نجات اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران، زنده گیری و جهت تیمار و بازیابی توان جسمی به مرکز کلینیک و درمان پناهگاه حیات وحش سمسکنده ساری منتقل شد. بنا به گزارش این اداره کل، پس از اطمینان از سلامتی و بازیابی توان جسمی این توله پلنگ، آن را در زیستگاهش رهاسازی کردند.

به گزارش ایرنا، اقبال حمیدی، مدیرکل حفاظت محیط زیست کردستان گفت: یک راس گراز وحشی در روستای کلجی از توابع شهرستان سروآباد به کمک کارشناسان و یگان حفاظت این شهرستان از چاه ۹ متری نجات پیدا کرد. بعداز مراقبت های پس از بیهوشی که توسط یگان حفاظت این شهرستان انجام شد، گراز وحشی سالم، به دامان طبیعت بازگشت.

به گزارش عصر ایران، دوربین‌های تله‌ای نصب شده در فصل تابستان سال جاری در مجموعه مورد حفاظت توران موفق به ثبت یک یوز مادر با چهار توله تازه متولد شده و همچنین مشاهده یوز مادر هرب (مادر بزرگ توله ها) در سال شده اند.

بازداشت و محکومیت متخلفان محیط زیستی

یکی از موضوعات مورد بحث محیط زیست مسئله حمایت از منابع طبیعی بوده و از سوی دیگر، حفاظت از جنگل‌ها، حیات وحش و جلوگیری از قاچاق چوب، شکار و صید بی رویه به عنوان بخشی از مقوله حفاظت از منابع طبیعی، و در نهایت حفظ محیط زیست تلقی می‌شود. بسیاری از حیوانات، به دلیل شکار غیرقانونی در معرض خطر قرار دارند.

طی یک هفته اخیر با تلاش محیط بانان و جنگل بانان، دستکم بیست تن چوب قاچاق در شهرهای بوکان، لنجان، رودبار جنوب، اردبیل، سردشت و دزفول ضبط و در این راستا ۹ متهم بازداشت شدند. همچنین طی این مدت دستکم ۲۷ شکارچی غیرمجاز در استان های مازندران، لرستان، همدان، ایلام، فارس، آذربایجان غربی، اصفهان، کهگیلویه و بویراحمد، چهارمحال و بختیاری، گلستان، اردبیل و خوزستان بازداشت و پس از نجات صید یا توقیف لاشه حیوانات و پرندگان شکار شده، به مراجع قضایی معرفی شدند.

علی اکبر کشاورزی، رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان فراشبند در استان فارس، از به دام افتادن چهار شکارچی غیرمجاز در این شهرستان به همراه ۸۴ لاشه کبک و تیهوی وحشی، دو قبضه سلاح و مقادیری مهمات خبر داد.

از سوی دیگر، رئیس اداره حفاظت محیط زیست طارم گفت: سه متخلف شکار یک راس بز وحشی در منطقه شکار ممنوع خرمنه سر دستگیر و برای رسیدگی به مراجع قضایی شهرستان معرفی شدند.

در خبری دیگر، فرمانده یگان حفاظت محیط زیست استان قزوین گفت: ماموران یگان حفاظت محیط زیست در منطقه شکار و تیراندازی ممنوع الموت در یک عملیات غافلگیرکننده موفق به دستگیری سه شکارچی غیرمجاز و باسابقه تخلف شکار و صید شدند. از این متخلفان لاشه دو راس کل وحشی، دو قبضه اسلحه شکاری مجاز و یک قبضه سلاح قاچاق و تعدادی ادوات شکار شامل، فشنگ چهارپاره، چاقو، دوربین وکوله پشتی کشف و ضبط شد.

سعید موسوی، رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان طارم گفت: سه متخلف شکار یک راس بز وحشی در منطقه شکار ممنوع خرمنه سر دستگیر و برای رسیدگی به مراجع قضائی شهرستان معرفی شدند.

مسعود نوری‌پور، رییس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان دزفول گفت: دو گروه صیاد متخلف دریاچه سد دز توسط محیط بانان منطقه شکار ممنوع دستگیر شدند.

عماد افضلی، سرپرست حفاظت محیط زیست رودبار جنوب گفت: یگان حفاظت محیط زیست هنگام گشت وکنترل در منطقه چاه حسن از فرد متخلف لاشه ۵ قطعه پرنده حمایت شده دراج و یک قبضه سلاح ساچمه زنی تک لول و تعدادی فشنگ را کشف کرد و پرونده متخلف تحویل مقامات قضایی شد.

علی آبسری نژاد، رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان پلدختر اظهار کرد: یک گروه شکارچی متخلف که اقدام به شکار یک سر تشی در سطح حوزه شهرستان پلدختر کرده‌ بودند توسط نیروی‌های یگان حفاظت محیط زیست و با همکاری پرسنل نیروی انتظامی شهرستان پلدختر دستگیر و تحویل مراجع قضایی شدند. از این متخلفان یک لاشه شکار، دو قبضه اسلحه و سایر ادوات شکار از آن‌ها کشف و ضبط شد.

مهدی طاهری، فرمانده یگان حفاظت محیط زیست قزوین گفت: یک شکارچی در منطقه الموت به زنده گیری ۹ قطعه سهره طلایی اقدام کرده بود که پس از دستگیری او تعداد زیادی ادوات صید شامل تور و ادوات زنده گیری پرندگان کشف شد. همچنین یک شکارچی دیگری نیز در منطقه حفاظت شده باشگل تاکستان دستگیر شد که به زنده گیری سه قطعه سهره طلایی اقدام کرده بود و پس از رویت قفس پرندگان و کشف و ضبط ادوات شکار برای ادامه مراحل قانونی تحویل مراجع قضایی شد.

علی اکبر قربانلو، رئیس اداره پارک ملی توران گفت: یگان حفاظت پارک ملی توران پاسگاه طرود با همکاری یگان حفاظت پاسگاه دلبر موفق به دستگیری این دو نفر شکارچی غیرمجاز شدند. این شکارچیان اقدام به شکار کرده بودند. از این متخلفین یک قبضه سلاح دولول غیر مجاز به همراه تعدادی ادوات شکار کشف و ضبط شد و تحویل مقامات قضائی شدند.

‌علی فرجی، رییس اداره حفاظت محیط زیست اسفراین از بازداشت سه شکارچی غیرمجاز توسط محیط‌بانان منطقه حفاظت شده ساریگل خبر داد. از متخلفین دو قبضه سلاح غیر مجاز (یک قبضه تک لول و چهار فشنگ چهار پاره دست ساز و یک قبضه سلاح خفیف به همراه پنج فشنگ گلوله زنی)، دو دستگاه دوربین چشمی، سه عدد کوله پشتی، دو قبضه چاقو و تجهیزات انفرادی کشف و ضبط شده و با هماهنگی قضائی پرونده تشکیل شده و جهت سیر مراحل قانونی تحویل مراجع قضائی گردید.

عبداله حاجوی، سرپرست اداره حفاظت محیط زیست شهرستان چهار برج گفت: طی گشت و کنترل یگان اداره حفاظت محیط زیست شهرستان چهار برج یک نفر متخلف شکارچی در کنار زرینه رود واقع در روستای قره قوزلو حوزه استحفاظی این شهرستان دستگیر شد. از متخلف یک قبضه اسلحه شکاری و تعداد چهار عدد گلوله کشف و ضبط شد.

به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای مازندران، ماموران یگان حفاظت محیط زیست این استان، حین گشت وکنترل درحوزه استحفاظی شهر‌های نور، آمل وکیاسر سه متخلف شکار و صید را دستگیر کردند. از این متخلفان سه قبضه سلاح شکاری کشف و ضبط شد.

به گزارش خبرگزاری صداوسیمای مرکز اردبیل، مأموران یگان حفاظت محیط‌ زیست این استان با همکاری مأموران انتظامی موفق شدند یک متخلف زنده‌گیری سهره طلایی را در اردبیل دستگیر نمایند. از این فرد متخلف ۵ بال سهره طلایی، ۲ بال چرخ‌ریسک و ۱ بال گنجشک به همراه ۹ رشته از انواع تور‌های دامی، یک قبضه اسلحه شکاری و سایر ادوات شکار کشف و ضبط شد. پرونده فرد متخلف به مراجع قضایی ارجاع داده شد.

منصور درویشی، رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان ازنا از بازداشت چهار متخلف که اقدام به آتش زدن بقایای گیاهی مزارع کشاورزی کرده بودند، به دلیل ایجاد تهدید علیه بهداشت عمومی توسط مراجع قضایی در این شهرستان خبر داد.

از سوی دیگر مسلم بامری، رئیس  اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان رودبار جنوب گفت: در پی گشت زنی و با اقدام بموقع نیرو‌های پاسگاه ویژه حفاظت از منابع طبیعی و آبخیزداری رودبارجنوب و با همکاری نیروی انتظامی یک دستگاه کامیون حامل هفت تن چوب بدون مجوز حمل در سطح منطقه کشف و توقیف شد.

رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری بوکان گفت: ماموران یگان حفاظت منابع طبیعی ۲ محموله چوب را که بر روی ۲ دستگاه خودرو سایپا حمل می‌شد، در محور‌های مواصلاتی این شهرستان توقیف کردند. وی اضافه کرد: این ۲ محموله در حدود پنج تن وزن داشت و متخلفان قصد داشتند از طریق این شهرستان آن را به خارج از استان حمل کنند. ماموران ضمن ضبط چوب‌های قاچاق جنگلی با تشکیل پرونده، این متخلفین را به مراجع قضایی معرفی کردند.

رئیس اداره منابع طبیعی وآبخیزداری شهرستان لنجان از کشف وضبط دو تن چوب بلوط قاچاق در این شهرستان خبر داد و گفت: برای مقابله قاطعانه با معضل شوم قاچاق به خصوص قاچاق منابع ملی این میزان چوب کشف و توقیف شد. چوبهای کشف شده از طریق سه دستگاه خودرو در حال حمل به شهرستان لنجان بودندکه عوامل انتظامی شهرستان این خودروها را متوقف کرده و پرونده متخلفان را برای سیر مراحل قانونی تحویل مراجع قضایی نموده اند.

رییس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان سردشت گفت: دو تن و ۳۰۰ کیلوگرم چوب گردو از قاچاقچیان کشف شد. آنها با استفاده از تاریکی شب اقدام به قطع یک اصله درخت گردو در اراضی پایین دست تصفیه خانه فاضلاب سردشت کرده بودند هنگام بارگیری با همکاری ماموران انتظامی در محل قطع درخت دستگیر شدند. یک دستگاه خودرو نیسان توقیف و یک نفر در این رابطه دستگیر و تحویل مقامات قضایی شد.

رحمت ابراهیمی، رییس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری سردشت گفت: ماموران یگان حفاظت این اداره در دو عملیات جدگانه چهار تُن چوب قاچاق شامل ۲ تُن چوب گردو و ۲ تُن چوب بلوط را کشف کردند. خودرو متخلفین حامل این چوب های قاچاق متوقف شد و متخلفان با تشکیل پرونده به مراجع قضایی معرفی شدند.

اصلان مرادی، فرمانده پاسگاه ویژه منابع طبیعی دزفول گفت: نیروهای یگان حفاظت منابع طبیعی با همکاری نیروهای پاسگاه قبله‌ای دزفول در هنگام گشت‌زنی موفق به کشف و توقیف ۲ دستگاه پراید وانت حامل چوب قاچاق شدند. یکی از متهمان در این عملیات دستگیر و تحویل مراجع قضایی شد. چوب‌های مکشوفه از نوع اکالیپتوس است که از محل سایت پرورش این درخت در مرکز تحقیقات منابع طبیعی و کشاوزی در مجاورت بیشه‌زارهای عباس‌آباد به سرقت رفته بود.

حق تنفس و هوای پاک

براساس گزارش‌ها، سالانه تعداد پرشماری از شهروندان بر اثر آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند. این مشکل علتی جز سو مدیریت و عدم توجه به کنوانسیون‌ها و قراردادهای بین‌المللی در این زمینه ندارد.

طی هفته ای که گذشت شاخص کیفی هوا در شهرهای زاهدان ۱۴۵۰، اراک ۱۶۸، لامرد ۱۵۶، اصفهان ۱۴۰، خمینی‌شهر  ۱۳۹، شاهین شهر ۱۰۹، ساوه ۱۴۵، شازند ۱۵۶، نجف آباد ۱۵۵، قهجاورستان ۱۶۱، سجزی ۱۸۲، شوش ۱۱۳، ایذه ۱۱۲، کاشان ۱۴۸، مشهد ۱۳۸، بهبهان ۱۶۴، تهران ۱۷۳، هویزه ۱۲۶، اهواز ۱۵۷، آبادان ۱۲۰، قم ۱۲۱، اندیمشک ۱۴۵، خرمشهر ۱۶۷، شوشتر ۱۱۸، هندیجان ۱۲۷، ماهشهر ۱۴۰، مسجدسلیمان ۱۰۸، دزفول ۱۲۳، چهارمحال بختیاری ۱۰۲ ناسالم برای گروه های حساس، ناسالم برای عموم اعلام شد.

شاخص کیفی هوا از صفر تا ۵۰ هوای پاک، ۵۱ تا ۱۰۰ هوای سالم، ۱۰۱ تا ۱۵۰ ناسالم برای گروه‌های حساس، ۱۵۱ تا ۲۰۰ ناسالم برای عموم، ۲۰۱ تا ۳۰۰ بسیار ناسالم و ۳۰۱ تا ۵۰۰ خطرناک است.

شاخص کیفی هوا (Air Quality Index) معیاری است که غلظت ترکیبات مختلف آلاینده موجود در هوا نظیر مونوکسید کربن، دی اکسید گوگرد، ترکیبات نیتروژن دار، اوزون و ذرات معلق (ذرات کوچک‌تر از ۱۰ میکرومتر و ذرات کوچک‌تر از ۲.۵ میکرومتر) را که دارای حدود مجاز متفاوت با واحدهای مختلف است به یک عدد بدون واحد تبدیل می‌کند و وضعیت آلودگی هوا را نمایش می‌دهد.

آتش سوزی

به طور کلی جنگل‌ها در نتیجه عمل کربن گیری مرتباً گاز کربنیک هوا را که در اثر تنفس موجودات زنده و فعل و انفعالات شیمیایی و آلودگی های محیط زیست وارد هوا می‌شود جذب کرده و گاز اکسیژن را پس می‌دهد. از این رو باید مورد توجه ویژه ای قرار گیرند.

رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان گچساران در استان کهگیلویه و بویراحمد از وقوع دوباره آتش‌سوزی در مراتع و جنگل‌های منطقه حفاظت شده “کوه سرخ” این شهرستان خبرداد و گفت که وسعت آتش سوزی‌ها پس از مهار و برآورد از سوی کارشناسان اعلام می‌شود.

رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری دماوند از مهار آتش‌سوزی ۳۰ هکتار از مراتع «هویر» خبر داد و گفت: ۳۰ هکتار از مرتع مذکور طعمه حریق شد. علت حریق نامعلوم و چگونگی بروز حریق در دست بررسی است.

رئیس منابع طبیعی و آبخیزداری معمولان در لرستان، از مهار آتش‌سوزی در جنگل‌های این منطقه پس از دوازده ساعت حریق خبر داد و گفت که صعب‌العبور بودن، شیب تند، وزش باد، کوهستانی و صخره‌ای بودن منطقه کار عملیات اطفای حریق را در جنگل‌های معمولان زمان‌بر کرد.

به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید