منیژه تلاش: دختران افغانستان هرگز تسلیم نخواهند شد!
م. روغنی
نا برابری جنسیتی مسئلهای جهانی است. مذهب و فرهنگ مردسالار از جمله عواملی هستند که این نابرابری را به زنان تحمیل کردهاند. با اینحال در درازنای تاریخ، بسیاری از زنان با پیکاری همه جانبه ، نابرابریها را در بسیاری از موارد کاهش و در برابر اجرای قوانین ارتجاعی زن ستیز مذاهب و فرهنگ مردسالار مقاومت نشان دادهاند. در این پیکار زنان تاریخساز پیشتازند.
در جوامع دمکراتیک از سده گذشته تا کنون رابطه زن و مرد و جایگاه اجتماعی، حقوقی و سیاسی زنان به دگرگونیهای چشمگیری دست یافته است. برای نمونه اگر زنی در ایتالیای دهه پنجاه میلادی، از شوهرش تمکین نمیکرد، تنبیه میشد. امروزه هرچند نابرابریهای اجتماعی و اقتصادی در این کشور هنوز پا برجاست اما خشونت علیه زنان در ایتالیا جرم به شمار میآید و این کشور برای اولین بار با یک نخستوزیر زن اداره میگردد.
در آمریکای شمالی، نیز تا حدودی در بر همین پاشنه میچرخد. در حالی که زنان آمریکا در سده گذشته از محیط کار و فعالیتهای سیاسی دور نگه داشته میشدند و تواناییهای آنان در حد بچهداری و پرداختن به کارهای خانه سنجیده میشد، در سال ۲۰۱۶، هلاری کلینتون برای اولین بار توانست در “سقف شیشهای”[۱] ترک ایجاد کند.
نامزدی کامالا هریس از سوی حزب دمکرات توانست شوق و هیجان تازهای در میان رآیدهندگان دمکرات، بسیاری از مستقلین و حتی جمهوریخواهان مخالف ترامپ ایجاد کند و نام ترامپ را تا حدودی به حاشیه براند.
این در حالی است که شخص ترامپ، هواداران جمهوریخواهش، بخشی از میلیاردرهای بنام، شرکتهای نفتی و غیر نفتی با تمام توان میکوشند نامزد مورد علاقهشان را دوباره به صفحه اول روزنامهها و رسانهها باز گردانند.
در بسیاری از این تلاشها ابزارهای بکار برده شده هدف را توجیه میکند!
ایلان ماسک در رسانه ایکس، ویدیویی را انتشار داده که با بهرهگیری از هوش مصنوعی گفتههای هریس بدون رعایت قوانین این مدیا، دگرگون و برپایه آن جو بایدن مردی پیر و خودش بیصلاحیت نامیده میشود! این ویدیود بیش از ۱۱۹ میلیون بار توییت شده است.
بسیاری از جمهوریخواهان، هریس را فردی متوسط (mediocre) میشناسانند که نه بر اساس تواناییها، دانش و مهارتهای شخصی بلکه بخاطر رنگ پوست و جنسیت با بهره گیری از راهبردهای “تبعیض مثبت”[۲] به نامزدی حزب دمکرات منصوب شده است. هریس به عنوان اولین دادستان زن نگین پوست در کالیفرنیا خدمت کرده است و هم اکنون علاوه بر معاون رئیس جمهور نماینده این ایالت در سنای آمریکاست.
– یکی از محافظهکاران و کارگزاران ترامپ، در شبکه “نیوزماکس” گفته: “هریس بهرغم بیصلاحیتی، بهخاطر زن و رنگین پوست بودن نامزد شده است” و افزوده است “هریس مانند یک زن احمق قًد قًد میکند”.
ترامپ نیز طبق معمول با دروغگویی کوشیده و میکوشد رقیبان خود را بیاعتبار ساخته و یا با ایجاد ترس در میان رای دهندگان از پیروزی آنان جلوگیری کند.
این نامزود جمهوریخواه در اولین کارزار انتخاباتیاش پس از نامزد شدن هریس، حداقل ده بار در باره راهبردها و باورهای هریس دروغ گفت. از جمله ادعا کرده است “هریس میخواهد اجازه دهد در ماههای هشتم و نهم بارداری، سقط جنین آزاد باشد. این زن حتی پس از پایان بارداری کشتن فرزند را مجاز میسنجد.”[۳]!!
ترامپ همچنین افزوده است “هریس میخواهد تولید گوشت قرمز را به خاطر تاثیر آن بر تغییرات آب و هوایی ممنوع کند.”[۴]!!
بهرغم تمام سمپاشیها و دروغهای شاخدار، حداقل در سه ایالت “چرخشی” هریس در نظرخواهیها ۴٪ از ترامپ پیشی گرفته است.
آگر هریس در فروریختن “سقف شیشهای” کامیاب شود، امریکا را از ظهور فاشیسم[۵] و دنیا را از بحرانهای اقتصادی، زیست محیطی و امنیتی بیشتر نجات خواهد داد.
– در حالی که با توجه به فرهنگ مردسالار حاکم در مکزیک، این کشور به عنوان “مرد برتربین” (macho) شناخته شده است، در آخرین انتخابات ریاست جمهوری در این کشور ، کلودیا شینباوم (Claudia Sheinbaum) سکولار و چپ گرا توانست “سقف شیشهای” را پس از گذشت ۲۰۰ سال دراین کشور فروریزد.
کلودیا، شهردار پیشین مکزیکو سیتی و دانشمند محیط زیست، در دوران شش ساله ریاست جمهوریاش با چالشهای فراوان از جمله پیکار با جرم و جنایت کارتلهای مواد مخدر روبروست.
– زنان در دستیابی به عدالت جنسیتی در ورزش نیز به پیروزیهای چشمگیری دست یافتهاند. در حالی که در المپیک سال ۱۹۰۰ پاریس تنها ۲.۲٪ از ورزشکاران را زنان تشکیل میدادند این در صد در المپیک ۲۰۲۴ به حدود ۵۰٪ رسید.
– در آن سوی جهان به ویژه در ایران و افغانستان در زیر پنجههای بنیادگرایی اسلامی، پیکار تاریخساز زنان علیه بیعدالتی و زنستیزی از جنس دیگری است. در این دو کشور قوانین ارتجاعی شریعت به ویژه علیه زنان حاکم است و سر پیچی از آنان به شدت سرکوب میگردد.
در جنبش زن زندگی آزادی، زنان و مردان جوان با دادن صدها قربانی کوشیدند گذر از جمهوری جهل و جنایت را برای رسیدن به آزادیهای اولیه به تحقق رسانند. گرچه این جنبش سرکوب شد اما با مقاومت زنان تاریخ ساز علیه حجاب اجباری ادامه یافت.
خامنهای و اراذل و اوباش رژیم، برای بازپسگیری خیابان از دست زنان، در سال ۱۴۰۱، از راه مسمومیت دانشآموزان دختر به مدت ۹ ماه، و هم اکنون با ضرب و جرح، آذیت و آزار و جریمههای سنگین مخالفین حجاب اجباری و اعدام زندانیان سیاسی از پذیرش ناکامیشان در این کارزار با لجاجت تمام خودداری نشان میدهند.
زنان تاریخساز زندانی سیاسی از جمله نرگس محمدی با وجود سرکوبهای وحشیانه زندانبانان، به پیکار علیه اعدامها ادامه میدهند. این دسته از زندانیان سیاسی با اعلان اعتصاب غذا به کارزار سهشنبههای علیه اعدام پیوستهاند.
در کشور افغانستان که تبعیض و بیعدالتی علیه زنان به شکل قرون وسطاییاش در جریان است، زنان تاریخساز برای آزادی هم جنسانشان در تلاشند. از جمله میتوان به آخرین کوشش “منیژه تلاش” در این راه اشاره کرد که از دست فروشی در خیابانهای کابل تا تمرین در یگانه باشگاه “هیپهاپ” و زیر حملات انتحاری با مشکلات بیشماری جنگید تا به رویای شرکت در رقابتهای المپیک پاریس تحقق بخشد. اما در هنگام حضور در صحنه رقابت، این دختر تاریخساز با رساندن صدای زنان آزادیخواه افغان به جهانیان به شرکت کوتاهش در مسابقات خاتمه داد.
فدراسیون جهانی رقص و ورزش اعلان کرد “منیژه تلاش” به دلیل به نمایش گذاشتن شعار سیاسی از شرکت در مسابقات محروم شد.
منیژه پیش از شرکت در المپیک پاریس به یکی از دوستانش گفته بود: «دختران افغانستان هرگز تسلیم نخواهند شد. هرچه بر آنها بیشتر فشار بیاورید و آنها را محدود و زندانی کنید، دختران راهی برای رهایی پیدا خواهند کرد و به هدف خود خواهند رسید. ما میجنگیم و پیروز خواهیم شد.»[۶]
پرچم مبارزه با بیعدالتی و نابرابریهای جنسیتی علیه زنان در دست زنان تاریخساز است. در این میان پیکار علیه قوانین قرون وسطایی بنیادگرایان اسلامی در زندانها و خیابانهای ایران برجستگی ویژهای به این پیکار بخشیده است.
مرداد ۱۳۰۴
mrowghani.com
———————————————
[۱] – سقفف شیشهای استعاره است که بر محدودیتهای پنهانی اشاره دارد که بر پایه آن از ورود زنان و اقلیتها به مشاغل مدیریتی و یا اداره کشور جلوگیری میشود.
[۲] – “تبعیض مثبت”(affirmative action) مجموعهای از راهبردهاست که امکانات بیشتری را برای ورود به بازار کار و سمتهای مدیریتی در اختیار زنان، اقلیتها و گروههایی که مورد تبعیض واقع شدهاند، قرار میدهد.
[۳] – Daniel Dale, Fact check: Trump made at least 10 false claims about Kamala Harris in a single rally speech, CNN, July 25/2024
[۴] – همانجا
[۵] – ترامپ اعلان کرده است در روز اول ریاست جمهوریاش دیکتاتور خواهد بود. میلیونها مهاجر غیر قانونی را بیرون خواهد ریخت و اجازه خواهد داد چاههای نفت به فور حفاری شوند.
[۶] – کاوش خموشی، منیژه تلاش، ورزشکار بریکنیگ، با یک شعار به سفر تاریخی المپیکی خود پایان داد، بیبیسی فارسی، ۲۰ مرداد ۱۳۰۳
از: ایران امروز