نان آوری ملاهای شیعه از پرداختن به رویداد عاشورا، اربعین و دیگر سال گشت های مربوط و وادار ساختن اقشار معین به گریه و زاری از مظلومیت کشته های محرم و لعن و نفرین به یزید و عوامل مربوط، بر اساس گفتمان شیعیان، از دوران شاهان صفوی تا به امروز مرسوم بوده است. ولی تا کنون کسی به یاد ندارد که یزیدیان و طرفداران شمر و ابن ملجم و حرمله در سالروز عاشورا پیش دستی کرده و از قتل امام حسین و یارانش فخر فروخته و به دست ها و شمشیرهای خود بنازند و آینده همسانی را ندا بدهند.
با علم بر این که هر دو جریان شیخ و شاه سر در یک آبشخور دارند ولی این بار شاهیان فرنگ نشین تحت تاثیر محیط، پوست انداخته و سنت شکنی کرده و به عنوان پیروز میدان به فتوحاتی که هفتاد و یک سال پیش نتیجه اقدام بیگانگان، مذهبیون، نظامیان و فواحش متظلم شهر نو بوده افتخار کرده و پیام می دهند که دیدید چه کردیم، باز هم اگر فرصت به دست آید همان کار را خواهیم کرد، غافل از این که هفتاد و یک سال از آن رویداد ننگین گذشته و آن ماجرا تکرار شدنی نیست. سابقه ندارد بازماندگانی از دار و دسته پینوشه، گردن افراخته در محدوده رسانه هایی که از چپاول زمان تسلط شان بر شیلی دایر شده باشد با قلب واقعیت های تاریخی دوباره برای دمکراسی های احتمالی در آینده خط و نشان بکشند و یا نظامیان یونان به همان شکل.
امسال اراده ای برای نوشتن درباره ۲۸ مرداد نداشتم زیرا به اندازه کافی کتاب و مقاله همچنین مستندات فراوانی درباره این رویداد موجود است که خرد و کلان به آنها آگاهی دارند ولی آقای علی میرفطروس برای چندمین بار به تکرار مطالب نخ نما شده ای از کتاب آسیب شناسی یک شکست را با عنوان “نقش و نقشه دکتر مصدق در ۲۸ مرداد” در گویا نیوز انتشار داده اند، از این رو، وادار به نوشتن این مطلب گردیدم. به نظر من پرداختن به جزئیات این نوشته های تکراری و غیر واقعی ضرورتی ندارد زیرا شادروان محمد امینی دو سال بعد از انتشار کتاب آقای میرفطروس در کتابی با عنوان “سوداگری با تاریخ” به تمام ناراستگویی ها، دروغ پردازی‌ها، تاریخ سازی های فرقه ای و غرض ورزی های آشکار آقای میرفطروس به طور مستدل، مستند و قابل راستی آزمایی پاسخ داده اند و پرداختن به همه مطالب هر دو کتاب تکرار مکررات و منطقی به نظر نمی رسد.
اینک به منظور روشن شدن اذهان نسل های امروز دیدگاه های سه رئیس جمهور و دو وزیر امور خارجه پیشین آمریکا و یک وزیر امور خارجه پیشین انگلستان درباره دخالت دو کشور آمریکا و انگلستان در کودتای ۲۸ مرداد به شرح زیر بازگویی می شود.[۱]
- ریچارد نیکسون رئیس جمهور برکنار شده پیشین آمریکا به علت مسئولیت در رسوایی واترگیت:
تصمیماتی که آیزنهاور گرفت همه جنجال برانگیز بودند. اولین آن، تصمیمی است که در سال ۱۹۵۳ در رابطه با ایران گرفت. ایالات متحده آمریکا در همکاری با بریتانیا در انجام کودتا در ایران شرکت کرده اند تا از دست مصدق خلاص شوند. . . . یک نمونه برجسته در سال ۱۹۷۳(درست ۲۰ سال بعد از کودتا) وقتی من رئیس جمهور بودم جنگ اعراب و اسرائیل را یاد دارید، درآن زمان تمام کشورهای تولید کننده نفت در خلیج فارس فروش نفت به اسرائیل را قطع کردند، به غیر از ایران. این اتفاق نمی افتاد اگر مصدق، همانی که سرنگون کرد در قدرت مانده بود، این اتفاق افتاد چرا که عقلانیت آیزنهاور بود که شاه را به قدرت برگردانید.
این اعتراف نیکسون تناقض بزرگی را در گفتار و رفتار سیاسی آریامهر(البته عاری از مهر) در برابر دولت اسرائیل نشان می دهد زیرا ایشان در سوم آذر ۱۳۵۲ در مصاحبه با مدیر مجله الحوادث می گویند “ما به خاطر همبستگی با جهان اسلامی روابط دیپلماسی با اسرائیل برقرار نکردیم.”[۲] و یا در مصاحبه با نماینده روزنامه الاهرام در پنجم بهمن ۱۳۵۲ می فرمایند: “ما به شدت با بقای اماکن مقدس اسلامی در دست غیر مسلمان مخالفیم و در این مورد حتی برادران مسیحی هم، هم عقیده اند. آنها هم نمی پذیرند که مقدساتشان در دست صهیونیست ها باقی بماند”[۳]
پس یا همایونی زبانم لال در مورد مناسبات دوستانه شان با اسرائیل دروغ می‌گویند و یا در برابر آمریکا و هم‌پیمانان اسرائیل چنان ذلیل و بی‌اراده بوده‌اند که به دستور آنها جریان نفت را به سوی اسرائیل گشوده اند.
ضمنا شاه در کتاب پاسخ به تاریخ از آیزنهاور به عنوان مردی نیک نهاد، سردار و رهبر نظامی نام برده و می گوید: فراموش نکرده بودم که به هنگام ریاست جمهوری وی دولت آمریکا برای نجات ایران از خطر هرج و مرج و سقوط به من کمک کرد، از سال ۱۹۵۳ تا کنون پیوندهای مودت و دوستی استواری میان نیکسون و من وجود دارد.[۴]
- بیل کلینتون رئیس جمهور پیشین آمریکا:
این یک داستان خیلی غمگینی است که در دهه ۱۹۵۰ آغاز می شود. وقتی ایالات متحده آمریکا آقای مصدق را که به صورت دمکراتیک از سوی پارلمان انتخاب شده بود از قدرت برکنار کرد و شاه را به قدرت برگرداند . . . من وقتی رئیس جمهور خاتمی انتخاب شد به صورت علنی اعتراف کردم که ایالات متحده به صورت فعالانه مصدق را سرنگون کرد و من عذرخواهی می کنم بابت آن.
- باراک اوباما رئیس جمهور پیشین آمریکا:
در هنگام جنگ سرد ایالات متحده آمریکا در سرنگونی یک دولت منتخب دمکراتیک ایران نقش بازی کرد. اگر شما به تاریخ ایران نگاه کنید، حقیقت این است که ما در سرنگونی یک دولت منتخب دمکراتیک مداخله کردیم.
- مادلین آلبرایت وزیر خارجه پیشین آمریکا:
آمریکا نقش مهمی در سازماندهی عملیات برای سرنگونی دولت مردمی نخست وزیر محمد مصدق داشت. دولت آیزنهاور اعتقاد داشت که دلایل استراتژیک این عملیات را توجیه می کرد اما کودتا به روشنی یک عقبگرد برای توسعه سیاسی ایران بود و اکنون به راحتی می توان فهمید چرا بسیاری از ایرانیان از این دخالت آمریکا در امور داخلی کشورشان هنوز ناراضی هستند. اضافه بر این، به مدت ۲۵ سال ایالات متحده آمریکا و غرب به صورت مستمر از رژیم شاه حمایت کردند.
- هیلاری کلینتون وزیر امور خارجه پیشین آمریکا:
ما به صورت جدی اظهار تاسف می کنیم از آنچه در سال ۱۹۵۳ در ایران اتفاق افتاد. ما افراد بلند مرتبه آمریکایی داریم که گفتند این یک گسست در توسعه طبیعی دمکراسی ایران بود . . . پس ما پشیمان هستیم از آنچه در سال ۱۹۵۳ اتفاق افتاد.
- دیوید اوون وزیر خارجه پیشین انگلستان:
دولت لندن باید بالاخره نقش خود را در کودتای سال ۱۹۵۳ ایران علیه دولت ملی محمد مصدق بپذیرد[۵]
متاسفانه تاریخ نویس پیمانی(آقای میرفطروس) به هیچکدام از این نقل قول های شخصیت های سیاسی جهانی اعتنایی ندارد ولی برای نمونه، اظهارات حاج مهدی عراقی از آدمکشان فدائیان اسلام را روی چشم قرار داده و از آن برای ناراستگویی درباره دکتر مصدق با جسارت خاصی استفاده می کند! عاقلان دانند.
ش. بابکان
تهران – ۳۰ مرداد ۱۴۰۳
پانوشت ها:
[۱]. مستند نظرات پنج مقام آمریکایی به صورت ویدئو در شبکه های اجتماعی به آسانی در دسترس می‌باشد.
[۲]. سید محمد باقر نجفی، شاهنشاهی و دینداری، گروه تحقیق سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران، ۱۳۵۵، ص ۵۷٫
[۳]. همان منبع، ص ۵۸٫
[۴]. محمدرضا شاه پهلوی، پاسخ به تاریخ، ص ۱۹۰ .
[۵]. مصاحبه دیوید اوون وزیر خارجه پیشین انگلستان به مناسبت هفتادمین سالگرد کودتای ۲۸ مرداد با روزنامه گاردین، ۲۵ مرداد ۱۴۰۲٫