گزارشی از کاهش جمعیت طی دو سال گذشته
هشدار ها نسبت به کاهش زاد و ولد در کشور و پیر شدن جمعیت در حالی ابراز می شود که سیاست کنترل نرخ رشد جمعیت که از دهه شصت شروع شد آثار خود را آرام آرام نمایان می کند.
به گزارش خبرگزاری خانه ملت؛ چند سالی است که بحث کاهش جمعیت و زنگ خطر نسبت به پیری جمعیت به موضوع مهمی در جامعه تبدیل شده تا جایی که طی روزهای اخیر رهبر معظم انقلاب اسلامی سیاستهای جمعیتی را به روسای سه قوه ابلاغ کردند.
در برخی بندهای این ابلاغیه به ارتقاء پویایی، بالندگی و جوانی جمعیت با افزایش نرخ باروری به بیش از سطح جانشینی و همچنین رفع موانع ازدواج، تسهیل و ترویج تشکیل خانواده و افزایش فرزند، کاهش سن ازدواج و حمایت از زوجهای جوان و توانمندسازی آنان در تأمین هزینههای زندگی و تربیت نسل صالح و کارآمد اشاره شده است.
اگرچه به گفته کارشناسان رواج فردگرایی، افزایش سطح تحصیلات، اشتغال زنان، افزایش شهرنشینی و رواج فرزندسالاری از جمله علل کاهش جمعیت در ایران عنوان شده اما باید این واقعیت را پذیرفت که دلایلی همچون مشکلات اقتصادی و افزایش بیکاری در جامعه نیز بر کاهش آمار ازدواج و به تبع آن رشد جمعیت تاثیری غیر قابل انکار داشته است.
به طور حتم پایه اصلی افزایش جمعیت ارایه تسهیلات مناسب برای زمینهسازی ازدواج است موضوعی که تاکنون تنها به شعار بسنده شده و گام محکمی در این راستا برداشته نشده است؛ باید این واقعیت را پذیرفت که ازدواج و تشکیل یک زندگی مشترک نیاز به امنیت خاطری برای زوجها دارد و تا زمانی که امکانات لازم برای چنین امر پسندیدهای فراهم نشود تلاش ها برای افزایش جمعیت کاری سخت و تاحدودی غیرممکن است.
رشد ۳.۵ درصدی ولادتها در سالهای ۹۱ تا ۹۲
اگرچه زنگ خطر این معضل همچنان پا برجاست اما تاکنون هیچ اقدام جدی برای رفع مشکل کاهش جمعیت و رواج فرزند آوری صورت نگرفته به گونه ای که اجرای طرح هایی همچون ارایه وام ازدواج به زوج های جوان نیز طی سال گذشته با دلایلی همچون کمبود اعتبار متوقف شده است.
امروزه بسیاری از جوانان مشکلات اقتصادی را عامل مهمی در عدم ازدواج خود عنوان میکنند و بر این باورند که با هزینههای گزاف قادر به تامین هزینه زندگی مشترک نیستند و اگر هم تن به ازدواج دهند شاید زندگیشان در نیمه راه با شکست مواجه شود.
از سوی دیگر بسیاری از خانواده ها نیز تمایل زیادی به تک فرزندی دارند و معتقدند مشکلات اقتصادی مانع از تعدد فرزندان در خانواده است.
زمانی که نگاهی به ریشه این معضلات میاندازیم متوجه خواهیم شد که جدا از ضرورت ایجاد فرهنگ سازی مناسب در بین خانوادهها، هیچ حمایت جدی از سوی دولتها برای افزایش آمار ازدواج و رواج فرزندآوری صورت نگرفته تا جایی که علاوه بر معطلی وام ازدواج، طرح هایی همچون دادن مبلغ یک میلیون تومان به ازای به دنیا آمدن نوزادان به خانواده ها نیز چند سالی است در محاق فرو رفته است.
بر اساس خلاصه آمار ثبت وقایع حیاتی کشور، کل ولادتها در سال ۱۳۹۲ به یک میلیون و ۴۷۱ هزار و ۸۳۴ نفر بوده و در سال ۹۱ نیز این تعداد به یک میلیون و ۴۲۱ هزار و ۶۸۹ نفر رسیده که این مهم رشد ۳،۵ درصدی را نشان میدهد.
همچنین در این میان، ولادت در شهرها به یک میلیون و ۱۳۱ هزار و ۵۶۶ نفر در سال ۹۲ رسیده که در مقایسه با سال ۹۱ این تعداد حدود یک میلیون و ۱۲۹ هزار و ۴۷۷ نفر است؛ بر این اساس ولادتها نسبت به این دو سال در شهرها به ۰،۲ دهم درصد رسیده است.
در روستاها نیز طی سالهای گذشته کل ولادتها ۳۴۰ هزار و ۲۶۸ نفر است که به نسبت سال ۹۱، حدود ۱۶،۴ درصد شاهد رشد بودیم زیرا در سال ۹۱وضعیت ولادتها ۲۹۲ هزار و ۲۱۲ نفر بوده است.
لازم به ذکر است با توجه به آمار یک میلیون و ۴۷۱ هزار و ۸۳۴ نفر ولادت در سال ۹۲، نرخ خام حاصل از ثبت ولادت در کشور، ۱۹،۱ در هزار به دست آمده است.
استانهای سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی، هرمزگان به ترتیب با ۳۵.۹، ۲۵.۴ و ۲۳.۶ در هزار بیشترین و استانهای گیلان، مازندران و تهران به ترتیب با ۱۳.۰، ۱۴.۴ و ۱۴.۹ در هزار کمترین نرخ ثبت ولادت را به خود اختصاص دادهاند.
در سال ۱۳۹۲ تعداد ولادت ثبت شده تا یکسال پس از وقوع برابر با ۱۴۵۵۹۰۵ واقعه است.
تعداد ولادت ثبت شده در مهلت قانونی در سال ۱۳۹۲، برابر با ۱۴۱۱۷۱۲ واقعه است.
به طور متوسط در مقابل هر ولادت روستایی ۳.۳ ولادت شهری به ثبت رسیده است.
نسبت جنسی ولادت:
نسبت جنسی حاصل از ثبت ولادت در سال ۱۳۹۲ برابر ۱۰۵.۶ است که همین شاخص در مدت مشابه سال قبل ۱۰۵.۳ بوده است.( یعنی در مقابل هر ۱۰۰ واقعه ولادت ثبت شده دختر حدود ۱۰۵.۶ واقعه ولادت پسر به ثبت رسیده است.
به طور متوسط در هر ماه ۳۱ هزار و ۷۵ نفر در کشور فوت میکنند
همچنین آمار کل فوت شدهها در سال ۱۳۹۲، به ۳۷۲ هزار و ۸۹۷ نفر رسید که در این بین فوتشدههای مرد، ۲۰۹ هزار و ۹۵۵ نفر بوده و فوتشده های زن به ۱۶۲ هزار و ۹۴۲ نفر رسیده است.
مقایسه کل فوتشدهها ما را به این واقعیت میرساند که در سال ۹۲ رشد ۱،۵ درصدی را از میان فوتشدههای سال ۹۱ داشتیم زیرا در سال ۹۱ میزان فوتشدهها به ۳۶۷ هزار و ۵۳۹ نفر رسیده و در سال ۹۲، این رقم معادل ۳۷۲ هزار و ۸۹۷ نفر است.
بر این اساس فوتشدههای شهری در سال ۹۱، ۲۸۱ هزار و ۴۲۷ نفر است و در سال ۹۲ نیز ۲۸۵ هزار و ۸۱۱ نفر آمار فوتی وجود دارد که این نیز نشان دهنده رشد ۱،۶ درصدی فوت شدهها در شهرها به شمار میرود که در روستاها نیز افزایش ۱،۱ درصدی در سال ۹۱ نسبت به سال ۹۲ را شاهد بودیم.
در سال ۹۲ تعدد ۳۷۲ هزار و ۸۹۷ نفر واقعه فوت به ثبت رسیده که بر این اساس نرخ خام حاصل از ثبت فوت در کشور ۴.۸ در هزار به دست آمد.
استانهای خراسان جنوبی، خراسان شمالی و گیلان به ترتیب با ۶.۷، ۶.۴ و ۶.۲ در هزار بیشترین و استانهای البرز، کرمان و بوشهر به ترتیب با ۳.۵، ۳.۸ و ۳.۹، در هزار کمترین نرخ ثبت فوت را به خود اختصاص دادهاند.
در سال ۱۳۹۲، تعداد فوت ثبت شده تا یکسال پس از وقوع برابر با ۳۵۳۹۰۹ واقعه است.
تعداد فوت ثبت شده در مهلت قانونی در سال ۱۳۹۲ برابر با ۳۳۹۳۸۶ واقعه است.
نسبت جنسی فوت:
در سال ۱۳۹۲، در مقابل هر ۱۰۰ فوت ثبت شده زنان تعداد ۱۲۸.۹ مورد فوت مردان به ثبت رسیده است که همین نسبت در مدت مشابه سال قبل ۱۲۷.۶ بوده است.
۶.۷- نرخ درصد تغییرات ازدواج بین سالهای ۹۱ و ۹۲
گفتنی است بر اساس آمار سالهای ۹۱ تا ۹۲، کل ازدواجها با ۶.۷- روبرو بوده که این رقم نشان دهنده آن است که نبود تسهیلات و زمینهسازی برای ازدواج، بیرغبتی برای زوجها برای تشکیل خانواده را رقم زده است.
همچنین کل ازدواج در سال ۹۱ به ۸۲۹ هزار و ۹۶۸ نفر رسیده که در سال ۹۲ آمار ازدواج ۷۷۴ هزار و ۵۱۳ بوده است. متاسفانه این آمارها در روستاها فجایع دیگری رقم زده زیرا در سال ۹۱ تعداد کل ازدواجها به ۱۵۱ هزار و ۰۹۸ نفر رسیده اما در سال ۹۲، این رقم معادل ۱۱۰هزار و ۳۸۰ نفر است که در اینجا شاهد رشد منفی ۹، ۲۶ درصدی هستیم.
در سال ۹۲ تعداد ۷۷۴ هزار ۵۱۳ واقعه ازدواج به ثبت رسیده است که بر این اساس نرخ خام حاصل از ثبت ازدواج در کشور ۱۰.۱ در هزار به دست آمده است.
استانهای اردبیل، کردستان و خراسان شمالی به ترتیب با ۱۳.۶، ۱۳.۲ و ۱۳.۲ در هزار بیشترین و استانهای تهران، البرز و کرمان به ترتیب با ۷.۵، ۷.۶ و ۷.۸ در هزار کمترین نرخ ثبت ازدواج را به خود اختصاص دادهاند.
در سال ۱۳۹۲، بیشترین ازدواج ثبت شده مردان در گروه سنی ۲۵ تا ۲۹ سال با رقم ۲۸۴ هزار و ۶۲۴ نفر بوده است، بیشترین ازدواج ثبت شده زنان در گروه سنی ۲۰ تا ۲۴ سال با رقم ۲۵۲ هزار و ۵۸۶ نفر و بیشترین ترکیب ازدواج ثبت شده مربوط به ترکیب سنی مردان گروه سنی ۲۰ تا ۲۴ سال با زنان ۱۵ تا ۱۹ سال بوده که تعداد آن برابر ۱۲۹ هزار و ۷۸۰ واقعه است.
هشدار نسبت به افزایش طلاق در سالهای ۹۱ و ۹۲
نکته حائز اهمیت در افزایش طلاق در بین سالهای ۹۱ و ۹۲ است که درصد تغییرات آن ۳.۴ درصد رشد داشته و آمار نگران کنندهای به شمار میرود.
بر این اساس کل طلاقها در سال ۹۲، نیز به ۱۵۵ هزار و ۳۶۹ نفر رسیده که این وضعیت در هرماه به طور متوسط تعداد ۱۲۹ هزار و ۴۷ نفر به ثبت رسیده، در شبانهروز ۴۲۶ واقعه طلاق، و در هرساعت ۱۸ نفر از زوجین طلاقشان به ثبت رسیده میشود.
در سال ۱۳۹۲ تعداد ۱۵۵ هزار و ۳۶۹ واقعه طلاق به ثبت رسیده که بر این اساس، نرخ خام حاصل از ثبت طلاق در کشور۲.۰ در هزار به دست آمده است.
استانهای خراسان رضوی، گیلان و کردستان با ۲.۶ در هزار بیشترین و استانهای سیستان و بلوچستان، ایلام و یزد به ترتیب با ۰.۶، ۱.۱ و ۱.۱ در هزار کمترین نرخ طلاق را به خود اختصاص داده اند.
در سال ۹۲ بیشترین طلاق ثبت شده مردان در گروه سنی ۲۵ تا ۲۹ سال با رقم ۴۱۱ هزار و ۳۶ واقعه بوده است و تعداد طلاق ثبت شده زنان در همین گروه سنی رقمی معادل ۳۷۴ هزار و ۴۲ را به خود اختصاص داده است.
همچنین در سال ۹۲ بیشترین ترکیب طلاق ثبت شده، مربوط به ترکیب سنی مردان ۲۵ تا ۲۹ سال با زنان ۲۰تا ۲۴ ساله بوده که تعداد آن برابر ۱۷۱ هزار و ۹۹ واقعه بوده است.
جدول زیر نگاهی به آمار ولادت، فوت، ازدواج و طلاق ثبت شده کشور در سال ۱۳۹۲به تفکیک استان و مقایسه آن با مدت مشابه سال قبل دارد که این جدول، درصد تغییرات بین سالهای ۹۱ و ۹۲ و همچنین منفی بودن نرخ رشد ولادت ها را نشان میدهد.
بر این اساس استانهایی که بین سال ۹۱ و ۹۲ کمترین درصد تغییرات در ولادتها را داشتهاند استان چهارمحال بختیاری ( ۰،۱- ) ، کهکیلویه و بویراحمد (۰،۲) قزوین (۰،۵) و اردبیل (۰،۸) کمترین میزان ولادتها را در این سالها به خود اختصاص دادهاند.
همچنین تهران با ۸.۸، خراسان شمالی با ۸.۶، مرکزی با ۷.۲ و آذربایجان شرقی با ۶.۷ دهم درصد بیشترین آمار فوتیها را طی سالهای ۹۱ تا ۹۲ به خود اختصاص داده است.
متاسفانه در استانهای زنجان، قم، یزد و کهکیلویه به ترتیب آمار ازدواج بین سالهای ۹۱ تا ۹۲، ۲۳.۸- ، ۱۸.۶- ، ۱۳.۷- و ۱۳.۴- کاهش داشته است.
بر این اساس نیز استانهای سیستان و بلوچستان با ۴۰.۰ ، فارس با ۲۶.۴، بوشهر ۲۵.۵ و خوزستان با ۱۷.۳ نیز با افزایش آمار طلاق روبرو هستند.
به گزارش خبرگزاری خانه ملت، با توجه به آمار منتشر شده لازم است تا مسئولان بیش از گذشته نگاه جدی به معضل کاهش جمعیت داشته باشند و از شعارهای همیشگی دوری گزینند زیرا ادامه چنین روندی طی سالهای آتی کشور را با جمعیت کهنسالی روبرو کرده و همین امر صدمات زیادی از جهت تولید و نیروی انسانی جوان به کشور خواهد زد.
گزارش از شکوفه حیدر
از: خانه ملت