سالگرد اعتراضات ۱۴۰۱؛ از جهش بودجۀ نیروی انتظامی جمهوری اسلامی چه می‌دانیم؟

جمعه, 30ام شهریور, 1403
اندازه قلم متن

گروه داده‌کاوی رادیوفردا

تحقیقات رادیوفردا نشان می‌دهد دو سال پس از سرکوب شدید اعتراضات «زن، زندگی، آزادی» در ایران، منابع مالی فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی به بالاترین میزان خود در یک دهۀ گذشته رسیده است. بر اساس بودجۀ ۱۴۰۳ کل کشور، دولت پیشین حدود ۱۱۸ هزار میلیارد تومان از منابع عمومی را به نیروهای انتظامی اختصاص داده؛ این مبلغ حدود ۱.۵ برابر بودجه‌ای است که پارسال در اختیار پلیس ایران قرار گرفت.

بنا بر محاسبات گروه داده‌کاوی رادیوفردا، با در نظر گرفتن نرخ تورم در تیرماه امسال، منابع مالی فرماندهی انتظامی کل کشور (فراجا) به نسبت میانگین ۱۰ سال گذشته حدود ۲۰ درصد افزایش داشته است.

بودجۀ ۱۴۰۳ که فرآیند تدوین آن از اواخر تابستان ۱۴۰۲ و در زمان ریاست‌جمهوری ابراهیم رئیسی آغاز شد، اولین بودجۀ کل کشور است که پس از جان باختن مهسا ژینا امینی در بازداشت گشت ارشاد و سرکوب اعتراضات ۱۴۰۱ تهیه و تصویب شده است.

مشخص نیست در مأموریت‌های کلان و مأموریت‌های ویژۀ فرماندهی انتظامی، چه تغییرات عمده‌ای ایجاد شده که مستلزم این میزان افزایش بودجه با استفاده از منابع عمومی کشور بوده است.

 

در سال ۱۴۰۳، ردیف‌های متنوعی در بخش‌های اصلی و متفرقه برای نیروی انتظامی جمهوری اسلامی پیش‌بینی شده است.

مجموع بودجۀ «ردیف اصلی» بیش از ۸۷ هزار میلیارد تومان است که در اختیار بخش‌هایی مانند «فرماندهی کل»، «عقیدتی-سیاسی»، «حفاظت اطلاعات» و مراکز آموزش نیروهای انتظامی قرار می‌گیرد. هر چند این مبلغ تنها بودجۀ اختصاص‌یافته به نیروی انتظامی جمهوری اسلامی در سال ۱۴۰۳ نیست.

بررسی‌های گروه داده‌کاوی رادیوفردا نشان می‌دهد، دولت رئیسی حدود ۳۰ هزار میلیارد تومان هم به‌صورت «ویژه» از محل تحویل نفت خام ایران در اختیار نیروهای انتظامی قرار داده است:

  • حدود شش هزار میلیارد تومان برای «تقویت بنیه دفاعی»
  • بیش از ۲۳ هزار میلیارد تومان برای «طرح‌های ویژه» که جزئیات آن در دسترس نیست.
 

شش طرح دیگر نیز در ردیف‌های اصلی بودجه قید شده که از این میان، بودجۀ چهار طرح عملاً مبهم است:

۱. «طرح شهید جواهری» با محوریت تقویت بنیۀ انتظامی

۲. «طرح شهید موسوی» برای تحقق اهداف مرتبط با مرزبانی

۳. «طرح شهید فصاحت» با محوریت کنترل فضای مجازی

۴. «طرح شهید طاهری» با رویکرد اشراف اطلاعاتی

در مقابل ردیف‌های مربوط به این چهار طرح، صرفاً رقم پُرابهام «یک» درج شده است. «داده‌کاو» رادیوفردا پیشتر در گزارشی با عنوان «یک رقم “مشکوک” در بودجۀ نظامی ایران»، اعداد و اعتبارات مبهم در بودجۀ ۱۴۰۳ کل کشور را در ردیف‌های مرتبط با نیروهای مسلح جمهوری اسلامی بررسی کرده بود. به‌دلیل فقدان شفافیت، در مور‌د ماهیت این طرح‌ها و هزینۀ واقعی آن‌ها نمی‌توان اظهار نظر کرد.

 

از تغییرات بارزی که در بخشی از مأموریت‌های نیروی انتظامی ایجاد شده، می‌توان به اجرای برنامۀ‌ حکومتی موسوم به «طرح نور» اشاره کرد. در راستای اجرای این طرح، گشت‌های انتظامی «نور» به عنوان جایگزین پلیس امنیت اخلاقی یا «گشت ارشاد» سابق در خیابان‌ها و فضاهای عمومی کشور مستقر شدند تا به سرکوب مخالفان حجاب اجباری ادامه دهند.

بودجۀ «طرح نور» احتمالاً از محل اعتبارات «طرح‌های ویژه» نیروی انتظامی تأمین می‌شود؛ چنان‌که داده‌ها و آمار رسمی یک دهۀ اخیر حاکی است معمولاً پس از اعتراضات گستردۀ مردمی در ایران، بودجۀ نیروهای انتظامی روند افزایشی پیدا می‌کند. بنابر این، هیچ بعید نیست که افزایش ۱.۵ برابری بودجۀ امسال پلیس ایران با برنامه‌ریزی احتمالی ِ حکومت، جهت تقویت آمادگی نیروهای انتظامی در رویارویی با رخدادهای مشابه ۱۴۰۱ مرتبط باشد.

رادیو فردا


به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید

هنوز نظری اضافه نشده است. شما اولین نظر را بدهید.