سازمان دفاع از جریان آزاد اطلاعات در گزارش تاره خود درباره سرکوب رسانه‌ها و روزنامه‌نگاران در ایران نوشت که در ماه سپتامبر، برخوردهای قضایی و امنیتی با روزنامه‌نگاران نسبت به ماه پیش از آن ۳۰ درصد افزایش یافت. این سازمان، سپتامبر را ماهی دشوار برای مدافعان آزادی بیان توصیف کرد.

سازمان دفاع از جریان آزاد اطلاعات گزارش ماه سپتامبر خود را بر پایه ۲۰ پرونده جدید مستند شده از سوی پژوهش‌گران این سازمان و مجموعا ۳۱ پرونده به‌روزرسانی شده تهیه کرده است.

در بازه زمانی ۱۱ شهریور تا ۹ مهر، دست‌کم ۲۴ روزنامه‌نگار و رسانه‌ در ۲۸ پرونده جداگانه، برخوردهای قضایی و امنیتی جمهوری اسلامی را تجربه کردند.

همچنین نهادهای قضایی و امنیتی دست‌کم در ۲۵ مورد حقوق قانونی روزنامه‌نگاران و رسانه‌ها را نقض کردند.

بر پایه این گزارش، در این ماه که با دومین سالگرد خیزش «زن، زندگی، آزادی» هم‌زمان شد، اختلال سازمان‌یافته در اطلاع‌رسانی آزاد ادامه پیدا کرد، محدودیت‌های گسترده علیه رسانه‌ها و روزنامه‌نگاران تکرار شد و جمهوری اسلامی الگوی‌های سرکوب آزادی بیان در ایران را توسعه داد.

سازمان دفاع از جریان آزاد اطلاعات، شهریور ماه امسال نیز در گزارشی نوشت از زمان آغاز به کار رسمی دولت چهاردهم، صدور احکام زندان برای روزنامه‌نگاران افزایش یافت و در ماه آگوست نسبت به ماه قبل از آن، بیش از پنج برابر شد.

در این گزارش آمده بود در بازه زمانی ۱۱ مرداد تا ۱۰ شهریور، دست‌کم ۱۸ روزنامه‌نگار و رسانه در ایران در ۲۲ پرونده جداگانه، برخوردهای قضایی و امنیتی را تجربه کردند.

برخوردهای فراقانونی در ماه سپتامبر

سازمان دفاع از جریان آزاد اطلاعات در گزارش تازه خود نوشت در ماه سپتامبر برخی شیوه‌های اختلال در فعالیت حرفه‌ای روزنامه‌نگاران که پیش‌تر در مواردی محدود از سوی نهادهای امنیتی و قضایی جمهوری اسلامی به‌کار گرفته شده بود، با فراوانی بیشتر تکرار شد.

طبق این گزارش، نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی در اقدامی فراقانونی، سیم‌کارت‌های شماری از روزنامه‌نگاران و فعالان سیاسی را به‌دلیل اطلاع‌رسانی در ارتباط با رویدادهای مختلف یا انتشار پست‌هایی انتقادی در شبکه‌های اجتماعی، بدون حکم قضایی قطع کردند.

این سازمان از قطع سیم‌کارت‌های روزنامه‌نگاران به عنوان اقدامی نام برد که نشان داد جمهوری اسلامی در حال توسعه الگوهای سرکوب اطلاع‌رسانی آزاد در ایران است.

شماری از خبرنگاران و فعالان سیاسی در ایران، روز ۲۹ شهریور امسال از قطع و مسدود شدن سیم‌کارت‌های خود با دستور نهادهای امنیتی در ماه‌های گذشته خبر دادند.

پیام درفشان، وکیل حقوق‌ بشری، در گفت‌وگو با روزنامه شرق اعلام کرد پیش از این هم در پرونده‌های مشابه، اعمال چنین محدودیت‌هایی وجود داشته است.

ادامه حبس دست‌کم هشت روزنامه‌نگار

یافته‌های سازمان دفاع از جریان آزاد اطلاعات نشان می‌دهد، سپتامبر ۲۰۲۴ با تداوم حبس دست‌کم ۹ روزنامه‌نگار و فعال رسانه‌ای در زندان‌های ایران آغاز شد.

ویدا ربانی، شیرین سعیدی، نسرین حسنی، پریسا صالحی، صبا آذرپیک، کامیار فکور، روح‌الله نخعی، فواد صادقی و یاشار سلطانی، ماه سپتامبر را در زندان آغاز کردند.

در روزهای ابتدایی این ماه، حکم زندان سعیده شفیعی به‌رغم ابتلا به بیماری اجرا شد تا شمار روزنامه‌نگاران و فعالان رسانه‌ای زندانی در ایران به ۱۰ تن برسد.

در میانه ماه سپتامبر، پریسا صالحی پس از تحمل دوران پنج‌ ماهه محکومیتش، از زندان کچوئی آزاد شد.

در انتهای این ماه نیز قوه قضاییه یاشار سلطانی را پس از تحمل نزدیک به چهار ماه حبس از زندان تهران بزرگ آزاد کرد.

هم‌زمان اما فاطمه قلی‌پور در تبریز و فردین مصطفایی در سقز بازداشت موقت را تجربه کردند.

در نهایت ماه سپتامبر با تداوم حبس دست‌کم هشت روزنامه‌نگار و فعال رسانه‌ای به پایان رسید.

سرکوب مطبوعات در دومین ماه ریاست جمهوری مسعود پزشکیان

سازمان دفاع از جریان آزاد اطلاعات با بیان این‌که ماه سپتامبر با دومین ماه از آغاز رسمی ریاست جمهوری مسعود پزشکیان هم‌زمان بود، نوشت که در این ماه، مشابه ماه گذشته، سرکوب روزنامه‌نگاران و رسانه‌ها بی‌وقفه ادامه پیدا کرد و برخوردهای قضایی و امنیتی با روزنامه‌نگاران و رسانه‌ها حدود ۳۰ درصد نسبت به ماه پیش از آن افزایش یافت.

طبق این گزارش، با گذشت نزدیک به دو ماه از دستور پزشکیان برای بازپس‌گیری شکایت‌های نهادهای دولتی از روزنامه‌نگاران و رسانه‌ها، کماکان شمار زیادی از مقام‌های دولتی و نهادها در کنار بی‌اعتنایی به دستور رییس‌ دولت جمهوری اسلامی، شکایت‌های جدیدی را نیز علیه رسانه‌ها و روزنامه‌نگاران ثبت کردند.

به نوشته این سازمان، در ماه سپتامبر دست‌کم ۹ پرونده جدید علیه روزنامه‌نگاران و فعالان رسانه‌ای در ایران تشکیل شد.

تداوم صدور احکام فراقانونی علیه روزنامه‌نگاران و رسانه‌ها

بر پایه پرونده‌های مستندشده به دست سازمان دفاع از جریان آزاد اطلاعات، در ماه سپتامبر، دادگاه‌های سیاسی و مطبوعاتی یا قضات دستگاه قضایی دست‌کم در ۱۰ پرونده اقدام به صدور قرار مجرمیت علیه روزنامه‌نگاران و رسانه‌ها یا حکم زندان علیه آن‌ها کردند.

در ماه سپتامبر، مشابه ماه‌های گذشته، اتهام «نشر اکاذیب با هدف تشویش افکار عمومی» با ۱۶ مورد و «تبلیغ علیه نظام» با چهار مورد، بار دیگر پرتکرارترین اتهامات منتسب‌شده به روزنامه‌نگاران و رسانه‌ها در پرونده‌های مطبوعاتی بودند.

جمهوری اسلامی از آغاز روی کار آمدن خود همواره روزنامه‌نگاران، نویسندگان و فعالان مدنی و سیاسی منتقد حکومت را بازداشت، شکنجه و زندانی کرده است.

از زمان آغاز خیزش سراسری ایرانیان علیه جمهوری اسلامی از شهریور ۱۴۰۱ تاکنون، سرکوب روزنامه‌نگاران از سوی حکومت شدت گرفته و همچنان ادامه دارد.