ار اف ای – ناصر اعتمادی
نبیه بری که بعد از مرگ حسن نصرالله، خود را فردی خُرد شده توصیف میکند اکنون عملاً به تنها رهبر شیعیان لبنان بدل شده که در نتیجۀ بمبارانهای اسرائیل به قومی خسته و درهم شکسته بدل گشته است. در نتیجۀ بمبارانهای اسرائیل بیش از یک میلیون نفر از جمعیت شیعه لبنان آواره و بی جا شدهاند و همین جابجایی جمعیت دربرگیرندۀ خطر جنگ داخلی است. در پی ضربات وارده به حزبالله، فرانسه و آمریکا با شخص نبیه بری به عنوان نمایندۀ شیعیان وارد گفتگو شدند و خود حزبالله نیز بری را به عنوان نمایندۀ این گروه در مذاکرات معرفی کرده است.
گزارشگر لوموند در بیروت با انتشار مطلبی در این نشریه نوشته است که مرگ حسن نصرالله و ضربات اسرائیل به حزب الله مناسبات قدرت در لبنان را به هم زده و خود حزب الله را به حاشیه رانده است. از نظر راست مسیحی در لبنان مرگ رهبر حزبالله امید مناسبات جدید قدرت در این کشور را زنده کرده است.
به همین خاطر، لوموند مینویسد، سمیر جعجع، رهبر مسیحیان لبنان خواستار اجرای همۀ قطعنامههای سازمان ملل درباره لبنان شده (۱۷۰۱، ۱۶۸۰، ۱۵۵۹) که همگی خواستار احیای حاکمیت ملی لبنان و البته خلع سلاح حزبالله هستند. اجرای این قطعنامهها به نظر سمیر جعجمع مسیر تعیین رئیس جمهوری آینده را هموار میکند که کرسیاش از دو سال پیش خالی مانده است.
انتخاب فوری رئیس جمهوری جدید، به گفتۀ رهبران مسیحیان لبنان، شرط آتشبس میان حزبالله و اسرائیل است. اگر چه، به نوشتۀ لوموند، چنین مطالبهای تازگی ندارد، اما لحظۀ اعلام آن کاملاً تازه و بی سابقه است. زیرا، مرگ حسن نصرالله در ۲۷ سپتامبر گذشته حکم یک زمینلرزۀ سیاسی در لبنان را داشت. اگر چه سمیر جعجع گفته است که هدف او و دیگر رهبران لبنان حذف حزبالله از صحنۀ سیاسی نیست، اما، رهبر مسیحیان لبنان تصریح کرده است که حزبالله همانند سایر احزاب این کشور باید به یک حزب سیاسی مسئول و غیرمسلح تبدیل شود.
لوموند در عین حال تصریح کرده است که این مطالبه، خواست نخست وزیر اسرائیل و آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجۀ آمریکا، هم هست که هر دو از مردم لبنان خواستهاند که در مقابل حزبالله بایستند.
گفته می شود که آمریکا از انتخاب ژنرال ژوزف عون، فرماندۀ ارتش لبنان، به عنوان رئیس جمهوری جدید این کشور استقبال میکند، هر چند سمیر جعجع با چنین انتخابی موافق به نظر نمیرسد. مدافعان جعجع او را لایق ترین فرد برای مقام ریاست جمهوری میدانند دست کم به این دلیل که جعجع هدایت مهمترین گروه پارلمانی را در مجلس لبنان داراست.
از نگاه مخالفان از جمله نبیه بری، رهبر حزب شیعه امل و رئیس پارلمان لبنان، سمیر جعجع از نزدیکان عربستان و آمریکا به شمار می رود و نامزدی او برای مقام ریاست جمهوری معرف چالشی مهم است. نبیه بری که بعد از مرگ حسن نصرالله، خود را فردی خُرد شده توصیف میکند اکنون عملاً به تنها رهبر شیعیان لبنان بدل شده که در نتیجۀ بمبارانهای اسرائیل به قومی خسته و درهم شکسته بدل گشته است. در نتیجۀ بمبارانهای اسرائیل بیش از یک میلیون نفر از جمعیت شیعه لبنان آواره و بی جا شدهاند و همین جابجایی جمعیت دربرگیرندۀ خطر جنگ داخلی است. در پی ضربات وارده به حزبالله، فرانسه و آمریکا با شخص نبیه بری به عنوان نمایندۀ شیعیان وارد گفتگو شدند و خود حزبالله نیز بری را به عنوان نمایندۀ این گروه در مذاکرات معرفی کرده است.
به همین خاطر نبیه بری به همراه نجیب میقاتی، نخست وزیر مستعفی لبنان، و ولید جنبلاط، رهبر دروزیهای لبنان، در سوم اکتبر گذشته با انتشار فراخوانی مشترک خواستار آتشبس فوری میان اسرائیل و حزبالله و اجرای قطعنامۀ ۱۷۰۱ سازمان ملل شدند که به موجب آن حزبالله باید جنوب لبنان را ترک کند و جای خود را به ارتش این کشور بسپارد.
برای انتخاب رئیس جمهوری جدید لبنان از میان مسیحیان، نبیه بری پیرو پیشنهاد آمریکا و فرانسه نخست خواستار یک آتش بس سه هفتهای میان اسرائیل و حزبااله است. او مدعی است که خود نصرالله نیز پیش از کشته شدن خواستار چنین آتشبسی بوده است. شیخ نعیم قاسم، از رهبران حزبالله، نیز در هشتم اکتبر گذشته گفت که پیش از چنین آتشبسی مذاکرهای در کار نخواهد بود. حزب الله امیدوار است که به یاری چنین آتش بسی نفوذ خود را در صحنۀ سیاسی لبنان حفظ کند، به ویژه این که پایههای اجتماعی این حزب، نمایندگان آن در پارلمان لبنان و رسانههایش دست نخورده باقی ماندهاند.
با این حال، به گفتۀ ناظران، دیگر حزب الله لبنان آن نیرویی نیست که تاکنون می شناختیم و آینده نشان خواهد داد که این سازمان به گروهکی افراطیتر بدل خواهد شد یا حزبی سیاسی. به گفتۀ ناظران کشمکش های شدید سیاسی میان مدافعان آتش بس و جناح افراطیتر و نزدیکتر به جمهوری اسلامی ایران از هم اکنون در درون حزبالله شدت گرفتهاند. به نوشتۀ لوموند سفر عباس عراقچی در چهارم اکتبر گذشته به لبنان هدفی جز تضمین تداوم سلطۀ جمهوری اسلامی بر حزبالله نداشته است.