بر اساس آمار منابع آمریکایی،‌ نیمی از کل اقتصاد جمهوری آذربایجان بر پایه نفت و گاز است و بیش از ۹۰ درصد صادرات این کشور را تشکیل می‌دهد.

روز دوشنبه ۱۱ نوامبر/۲۱ آبان ماه بیست و نهمین نشست سالانه تغییرات آب و هوایی سازمان ملل در شهر باکو افتتاح می‌شود. این کنفرانس‌ها که هر ساله برگزار می‌شود،‌ محلی است که دولت‌ها درباره چگونگی محدود کردن تغییرات اقلیمی و راه‌های آماده شدن و مقابله با آن و همچنین اهداف جهانی بحث و تبادل نظر می ‌کنند.

با این حال، این دومین سال متوالی است که بی‌بی‌سی تخلفات ادعایی دولت میزبان را فاش می‌کند.

سال گذشته و در جریان کنفرانس کاپ۲۸ که در دوبی برگزار شد بی‌بی‌سی خبر از درز اسنادی داد که نشان می‌داد امارات متحده عربی می‌خواسته با ۱۵ کشور بر سر قراردادهای نفتی مذاکره کند.

اما سلطان الجابر، رئیس کاپ ۲۸ این ادعا را رد کرد و گفته بود که کشورش «قصد نداشته که از این کنفرانس برای انعقاد قراردادهای نفتی و گازی استفاده کند.»

سازمان حقوق بشری گلوبال ویتنس،‌ اسناد و مدارک محرمانه ای را که درباره کاپ۲۹ تهیه کرده بود،‌ در اختیار بی‌بی‌سی گذاشته است.

بر اساس این مدارک بی‌بی‌سی دریافته که فردی خود را رئیس یک شرکت سرمایه‌گذاری هنگ‌کنگی متخصص در زمینه انرژی،‌ جا زده است و از این طریق به تیم اجرایی کاپ۲۹ نزدیک شده است.

او گفته بود که شرکت آنها علاقمند است که حامی مالی کنفرانس کاپ۲۹ باکو باشد اما در مقابل مایل است که درباره فرصت‌های سرمایه‌گذاری در شرکت نفت و گاز دولتی جمهوری آذربایجان،‌ سوکار، هم گفتگو کند.

به این ترتیب یک ملاقات آنلاین با آقای سلطانوف برگزار می‌شود.

طی این ملاقات،‌ آقای سلطانوف به فردی که ادعای حمایت مالی می‌کرد گفت که هدف از کنفرانس «حل بحران اقلیمی» و «دور شدن از سوخت‌های هیدروکربنی به شکلی منظم و منصفانه» است.

او گفت که همه از جمله شرکت‌های نفت و گاز می‌توانند «با راه‌حل‌هایشان» در کنفرانس شرکت کنند،‌ چون درهای جمهوری آذربایجان به روی همه باز است.

اما او همچنین گفت که از گفتگو درباره هر معامله از جمله درباره نفت و گاز استقبال می‌کند.

ابتدا آقای سلطانوف به این شخص پیشنهاد داد که می‌تواند در صورتی که علاقمند باشند در برخی از «پروژه‌های انتقال سبز» شرکت نفت و گاز جمهوری آذربایجان مشارکت کند اما بعد از آن از فرصت‌های مربوط به طرح دولت جمهوری آذربایجان برای افزایش تولید گاز از جمله توسعه زیرساخت‌های خط لوله جدید صحبت کرد.

در صدای ضبط شده آقای سلطانوف می‌گوید: «مشارکت‌های زیادی است که می‌توان انجام داد. شرکت سوکار در حال تجارت نفت و گاز در سراسر جهان از جمله در آسیا است.»

آقای سلطانوف سپس گاز طبیعی را «یک سوخت انتقالی» توصیف کرد و افزود: ما در حال تولید مقدار مشخصی از نفت و گاز هستیم،‌ شاید برای همیشه.»

نهاد علمی تغییرات اقلیمی سازمان ملل متحد،‌ که هیاتی متشکل از کشورهای جهان است تایید کرده که تا سال ۲۰۵۰ و حتی پس از آن، مقداری از سوخت‌های فسیلی نفت و گاز طبیعی استفاده خواهد شد. اما به طور واضح اعلام کرده که توسعه میادین جدید نفت و گاز طبیعی،‌ «با هدف محدود کردن افزایش دمای کره زمین تا حد ۱.۵ درجه سانتی‌گراد تضاد دارد.»

همچنین بر خلاف توافقی است که جهان در آخرین نشست جهانی مقابله با تغییرات اقلیمی برای دور شدن از سوخت‌های فسیلی به آن دست یافت.

آقای سلطانوف که به نظر می‌رسد مشتاق به ادامه موضوع است به فرد مدعی اسپانسری گفت: «خوشحال می‌شوم که بتوانم بین گروه شما و آنها [شرکت سوکار] ارتباط برقرار کنم تا بتوانند مذاکرات را آغاز کنند.»

چند هفته بعد، شرکت سرمایه‌گذاری جعلی هنگ‌کنگی ایمیلی دریافت کرد که در آن شرکت سوکار پیگیر مساله بود.

به نظر می‌رسد که تلاش برای انجام معاملات تجاری در جریان فرآیند برگزاری نشست کاپ،‌ نقض جدی استانداردهایی است که از یک مقام اجرایی کنفرانس تغییرات اقلیمی کاپ انتظار می‌رود.

هدف این کنفرانس‌ها یافتن راه‌های کاهش استفاده از سوخت‌های فسیلی در جهان، عامل اصلی تغییرات اقلیمی، است نه فروش بیشتر.

استانداردها توسط نهاد مسئول سازمان ملل در مذاکرات اقلیمی و بر اساس کنوانسیون چارچوب تغییر اقلیم سازمان ملل (UNFCCC) تنظیم شده است.

سازمان ملل گفت که نمی‌تواند مستقیما درباره یافته‌های بی‌بی‌سی اظهارنطر کند اما تاکید کرد که «همه استانداردها به طور دقیق» برای میزبانان کنفرانس اعمال می‌شود و این استانداردها نشان دهنده «اهمیت بی‌طرفی» مسئولان و مجریان برگزاری کنفرانس‌هاست.

بر اساس آئین‌نامه رفتاری برای مسئولان برگزاری کنفرانس اقلیمی، «انتظار می‌رود که آنها بدون جهت‌گیری،‌ تعصب،‌ طرفداری از شخص یا گروه، علاقه شخصی،‌ تمایل فکری،‌ منفعت‌طلبی شخصی،‌ تمکین و ارجحیت دادن،‌ باشند و کاملا مبتنی بر قضاوت صحیح،‌ مستقل و منصفانه عمل کنند.»

همچنین از آنها انتظار می‌رود که اطمینان حاصل کنند که دیدگاه‌ها و اعتقادات شخصی آنها، بر نقش و عملکردشان به عنوان یک مسئول برگزاری کنفرانس‌های تغییرات اقلیمی سازمان ملل تاثیری نمی‌گذارد یا آن را به خطر نمی‌اندازد.

کریستینا فیگرز،‌ که در سال ۲۰۱۵ در کاپ۲۱ پاریس بر توافق مشهور برای محدود کردن افزایش دمای کره زمین به زیر دو درجه سانتی‌گراد نظارت داشت،‌ به بی‌بی‌سی گفت که از اینکه کسی در فرآیند برگزاری کاپ از موقعیت خود برای انعقاد قرارداد نفت و گاز طبیعی استفاده کند،‌ شوکه شده است.

خانم فیگرز از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۶ دبیر اجرایی کنوانسیون سازمان ملل متحد در مورد تغییرات آب و هوایی بوده گفت که چنین رفتاری خلاف و نقض فاحش هدف کاپ و خیانت به آن است.

بی‌بی‌سی همچنین ایمیل‌های رد و بدل شده بین تیم برگزارکننده کاپ۲۹ و سرمایه‌گذاران جعلی را دیده است.

در یک رشته ایمیل،‌ تیم برگزارکننده کاپ۲۹ درباره مبلغ ۶۰۰ هزار دلار بابت یک توافق حمایت مالی (اسپانسرشیپ) با یک شرکت جعلی مذاکره کرده بودند که در مقابل، به شرکت نفت و گاز دولتی جمهوری آذربایجان،‌ سوکار معرفی شود و همچنین در رویدادی درباره «سرمایه‌گذاری پایدار در حوزه نفت و گاز» در طول برگزاری کنفرانس کاپ۲۹ شرکت داده شود.

مسئولان رسمی کاپ ۲۹ پنج کارت ورودی با دسترسی کامل به کنفرانس ارائه دادند و همچنین پیش‌نویس قراردادی را تنظیم کردند که در ابتدا این شرکت را به تعهداتی در جهت پایایی زمین و پایداری محیط‌‌ زیست ملزم می‌کرد. اما بعدا عقب‌نشینی کردند و یکی از این الزمات حذف شد و در یک مورد دیگر هم «اصلاحاتی» انجام شد.

بی‌بی‌سی از تیم اجرایی کاپ۲۹ باکو و همچنین شرکت سوکار درباره این مساله نظر خواسته است اما هیچ‌یک به درخواست‌ها پاسخ ندادند.

این یافته‌ها یک سال پس ازدستیابی بی‌بی‌سی به اسنادی بود که حاکی از برنامه‌های امارات متحده عربی برای استفاده از نقش خود به عنوان میزبان کاپ۲۸ برای دستیابی به معاملات نفت و گاز بود.

در جریان کاپ۲۸ در دوبی توافقی درباره ضرورت دور شدن از سوخت‌های فسیلی حاصل شد.