تصویری آرشیوی از مراسم جشن ازدواج ۳۰۰ زوج جوان در شهر قم
یک عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی می‌گوید علیرغم اینکه ۴۰۰ هزار نفر در نوبت وام ازدواج قرار دارند، دولت به‌دلیل «ناترازی پولی» نتوانسته منابع لازم را برای پرداخت وام به آن‌ها تأمین کند.
به‌گفتهٔ هادی محمدپور، در لایحهٔ بودجه سال ۱۴۰۴ مبلغ ۳۷۵ هزار میلیارد تومان بودجه برای وام‌های فرزندآوری، اشتغال و ازدواج پیش‌بینی شده، اما بانک‌ها همچنان برای پرداخت وام‌های ازدواج مشکل دارند.
این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در مورد پذیرش حساب یارانهٔ افراد به‌عنوان وثیقهٔ وام ازدواج نیز گفته است که چنین چیزی در صحن مطرح نشده است، اما «قبول دارم مردم برای ضمانت وام‌های با ارقام پایین هم مشکل دارند».
اظهارات او و دیگر مقام‌های رسمی در ایران نشان می‌دهد دولت به‌دلیل کسری بودجه، در پرداخت وام ازدواج با مشکل مواجه شده است.
همزمان با این اظهارات گزارش‌های رسانه‌های داخلی ایران نشان می‌دهد در ماه‌های اخیر برخی متقاضیان وام ازدواج برای ثبت‌نام در سامانه «تسهیلات قرض الحسنه ازدواج» نیز با مشکل مواجه شده‌اند. این دسته از متقاضیان پس از چند هفته تلاش حتی به مرحلهٔ «معرفی به شعبه» و انجام مراحل بانکی هم نرسیده‌اند.
این در حالی است که تأکید علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی بر موضوع ازدواج و فرزندآوری در سال‌های اخیر، این سیاست را به یکی از اولویت‌های اصلی جکومت تبدیل کرده و دولت برای رسیدن به اهداف جمعیتی خود وعده‌های بسیاری داده و طرح‌های متعددی را ارائه کرده که شامل معافیت‌های مالیاتی و پرداخت وام می‌شود.
بر اساس مصوبهٔ مجلس شورای اسلامی، بانک‌ها باید به زوج‌های جدید زیر ۲۵ سال ۳۵۰ میلیون تومان و به سایر زوج‌ها ۳۰۰ میلیون تومان تسهیلات بدهند.
اما افزایش فشارهای اقتصادی بر مردم در سال‌های اخیر این وام را از نظر مبلغ و سود پایین، به یکی از جذاب‌ترین وام‌های موجود در ایران تبدیل کرده تا جایی که عده‌ای این وام را مسبب «افزایش ازدواج‌های صوری و ازدواج برای کسب وام» و «خرید و فروش تسیلات بانکی در بازار سیاه» می‌دانند.
علاوه بر این، وام ازدواج با وجود جذابیت برای متقاضیان، دست‌کم در دو سال اخیر برای همه زوج‌های جوان به موقع در دسترس نبوده است. در شرایطی که دولت به جوانان وعده دریافت وام ازدواج می‌دهد، بانک‌ها می‌گویند برای پرداخت تسهلات با مشکل مواجه شده‌اند.
نگاهی به وضعیت بانک‌ها نیز نشان می‌دهد تسهیلات تکلیفی دولت، بانک‌ها را با مشکل مواجه کرده و آن‌ها گاهی به همین دلیل در مسیر پرداخت وام مانع‌تراشی می‌کنند. در تیرماه امسال زیان انباشتهٔ سیستم بانکی ایران به بیش از ۳۷۰ هزار میلیارد تومان رسید که بیش از نصف میزان درآمد نفتی پیش‌بینی شده در بودجه امسال است.
هرچند وضعیت وخیم بانک‌های ایران قدرت تسهیلات‌دهی آن‌ها را کاهش داده اما برخی گزارش‌ها نشان می‌دهد بانک‌ها به دلیل «سود پایین» و «تکلیفی بودن» تمایلی به ارائه وام ازدواج ندارند. بر همین اساس بسیاری از متقاضیان به‌دلیل شرایط سخت تأمین ضامن از دریافت این وام بازمانده‌اند.
گزارش‌های رسمی نشان می‌دهد بانک‌ها علاوه بر اینکه تمایلی برای پرداخت این وام ندارند، منابع خود برای تسهیلات را به اولویت‌های دیگری اختصاص می‌دهند. شهریورماه امسال انتشار یک گزارش از وضعیت توزیع وام‌های کلان بانک‌ها نشان داد که آن‌ها حجم قابل توجهی از توان وام‌دهی خود را به «کارمندان و زیرمجموعه‌های خود» اختصاص می‌دهند.
اظهارات مقام‌های رسمی و آمارها نشان می‌دهد وضعیت سخت اقتصادی و کسری بودجه دولت در مشکل تأمین وام ازدواج به‌طور جدی اثرگذار بوده است.
درآمدهای نفتی ایران به‌دلیل تحریم‌های بین‌المللی در سال‌های اخیر تحت تأثیر قرار گرفته و افزایش مخارج نظامی نیز قدرت اقتصادی دولت را تحت تأثیر قرار داده است.
محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی، ششم آذرماه گفته بود: «زمانی که دشمنان تهدید می‌کردند می‌گفتیم نفت‌مان را به روی شما می‌بندیم امروز کدام نفت را می‌بندیم؟ کدام بازار را داریم؟»؛ اظهاراتی که نشان می‌دهد دولت ایران در ماه‌های اخیر بیش از گذشته در تنگنای مالی شدید قرار گرفته است.
رادیو فردا
به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید