دونالد ترامپ، رئیسجمهور منتخب آمریکا
همزمان با انتشار گزارشها در آمریکا در خصوص ارائهٔ طرحی برای ۱۰۰ روز اول کار دولت دونالد ترامپ به منظور فشار بر جمهوری اسلامی ایران، گزارشی در بریتانیا از دولت این کشور خواست از سیاست «فشار حداکثری» که احتمالاً دولت آتی امریکا بر تهران اعمال خواهد کرد، حمایت کند.
شبکه فاکسنیوز روز دوشنبه ۲۴ دی اعلام کرد طرحی را رؤیت کرده که از سوی سازمان «اتحاد علیه ایران هستهای» به تیم دونالد ترامپ ارائه شده و با عنوان «طرح ۱۰۰ روزه»، یک نقشه راه جامع را برای محدود کردن جمهوری اسلامی ایران از طریق راهکارهای دیپلماتیک، اطلاعاتی، نظامی و اقتصادی به رئیسجمهور منتخب پیشنهاد کرده است.
این طرح به آقای ترامپ توصیه کرده که ابتدا در یک سخنرانی به تهران هشدار دهد که گزینهٔ نظامی برای از بین بردن برنامه هستهای ایران روی میز است.
این راهکار خواهان آن است که در صورت عدم تمکین ایران، دولت آمریکا مانند اسرائیل با جمهوری اسلامی ایران برخورد کند و به دور از وقوع جنگ گسترده در منطقه، ضربه زدن به داراییهای مهم جمهوری اسلامی را عملی کند.
جیسون برادسکی، از نویسندگان این طرح، به فاکس نیوز گفت: «اگر اسرائیلیها میتوانند بدون به راه انداختن جنگ فراگیر این کار را انجام دهند، دولت آمریکا نیز میتواند این کار را عملی کند».
مایک والاس، مدیرعامل سازمان «اتحاد علیه ایران هستهای»، نیز در این زمینه به فاکس نیوز گفت دولت ترامپ فرصت بینظیری دارد تا ایران را که به شدت تضعیف شده، هر چه بیشتر (در اهدافش) به عقب براند.
به نوشته فاکس نیوز، نویسندگان طرح گفتند اگر ایران یا گروههای نیابتیاش بخواهند به آمریکا و اهداف آن آسیب بزنند، دولت ترامپ میتواند حملات هدفمند علیه فرماندهان سپاه پاسداران، نیروی قدس، و اهداف وزارت اطلاعات در خاک ایران انجام دهد.
این گزارش تأکید کرده که آمریکا تا پیش از این در واکنش به حملاتی که ایران در منطقه علیه اهداف آمریکایی انجام داده، تنها به نیروهای نیابتی ایران واکنش نشان داده بود و نه خود حکومت ایران.
پیشنهاد به دولت بریتانیا برای ایستادن در کنار ترامپ علیه تهران
همزمان گزارشی که روز دوشنبه ۲۴ دی در لندن با عنوان «تغییر سیاست» منتشر شد، به دولت بریتانیا پیشنهاد کرد که این کشور هم از تحریمهای حداکثری دونالد ترامپ علیه جمهوری اسلامی ایران حمایت کند.
به نوشته گاردین، این گزارش تأکید کرده که دولت کییر استارمر، نخستوزیر بریتانیا، باید در حمایت از سیاستهای ترامپ در تقویت کارزار علیه حکومت تهران، در کنار آمریکا بایستد.
مارک سدویل، یک وزیر پیشین و مشاور سابق امنیت ملی دولت بریتانیا، و جان جنکینز، سفیر پیشین بریتانیا در عربستان، از نویسندگان این گزارش هستند.
آنها نوشتند در صورت وجود شواهد در مورد تلاش ایران برای هستهای شدن (نظامی)، باید روشن باشد که بریتانیا حامی حمله به برنامه هستهای ایران است.
این گزارش، حکومت ایران را «زخمی اما خطرناک» خوانده که «شرکای منطقهای بریتانیا را به وحشت میاندازد، مسیرهای انرژی و کشتیرانی جهانی را بیثبات میکند، برای ترور در خاک بریتانیا برنامهریزی میکند و در غارت اوکراین و ضربه زدن به صلح در اروپا که در ۷۵ سال (تا پیش از حمله روسیه به اوکراین) برقرار بود، شریک روسیه است».
این گزارش با اشاره به «اشتیاق مردم ایران» برای تغییر حکومت، تورم ۸۰ درصدی و آسیبهای جدی وارد شده به شبکه گروههای نیابتی تهران در منطقه، وقوع تغییرات جدی در ایران را بعید ندانسته است.
مارک سدویل در این زمینه گفت تشدید فشار اقتصادی بر تهران، حمایت داخلی از جمهوری اسلامی را از بین خواهد برد. به گفته او، بریتانیا باید تأکید کند که «جایگزین رژیم کنونی (در ایران) که آمادهٔ برقراری آزادیهای داخلی و رفتار مسئولانه در عرصه بینالمللی باشد، میتواند از جایگاهی محترم در جامعه جهانی برخوردار باشد».
به گفته لُرد سدویل، «از دل بحران، فرصت پدیدار میشود؛ این فرصتی است که بریتانیا نقش رهبری خود را نشان دهد».
بلینکن: باید دید چه چیزی تضمین میکند که ایران هستهای نشود
در این میان، آنتونی بلینکن که در آخرین هفته از کار خود قرار دارد، روز دوشنبه ۲۴ دی در گفتوگو با شبکه اماسانبیسی گفت: «باید دید که چه راه حلی پایدار خواهد بود و چه چیزی تضمین خواهد کرد که برنامه هستهای ایران بازنخواهد گشت.»
آقای بلینکن افزود ایران در نقطهای قرار دارد که از نظر مواد شکافتپذیرِ مورد نیاز برای سلاح هستهای، «میتواند در یک یا دو هفته آن مواد را تا کیفیت برای بمب ارتقا دهد، هر چند که تا رسیدن به خود بمب زمان بیشتری طول خواهد کشید و تهران در برابر این تصمیم قرار خواهد گرفت که چگونه میخواهد جلو برود.»
به گفته او، دقیقا به همین دلیل، دولت دونالد ترامپ فرصت خواهد داشت که به تهدید هستهای شدن نظامی ایران رسیدگی کند بهویژه که ایران الان در وضعیت «ضعیفی» قرار دارد و از نظر اقتصادی به شرایط «هولناک» افتاده است.
آنتونی بلینکن روز دوشنبه نیز در میزبانی از جو بایدن که برای آخرین سخنرانی در سیاست خارجی به وزارت خارجه رفته بود، در جمعبندی چهار سال کارش در سمت وزیر خارجه، گفت جمهوری اسلامی ایران در دولت جو بایدن هرچه بیشتر تضعیف شد و نیابتیهایش در منطقه متحمل آسیب جدی شدند و حکومت بشار اسد نیز از بین رفت.
جو بایدن نیز در سخنرانی خود در وزارت خارجه گفت ایران در قیاس با دهههای گذشته (در دولت او) تضعیف شد. او تأکید کرد که حمایتش از اسرائیل در ضربه زدن به گروههای نیابتی ایران در منطقه، در متزلزل شدن جایگاه جمهوری اسلامی ایران در منطقه نقش داشته است.
آقای بایدن گفت دولت بعدی آمریکا باید اطمینان یابد که ایران هستهای نخواهد شد.
نشریه فارین پالیسی روز دوشنبه این پرسش را بررسی کرد که آیا دونالد ترامپ بمباران تأسیسات هستهای ایران را در پیش خواهد گرفت یا به سوی یک معامله خواهد رفت.
این نشریه نوشت در شرایط تغییرات منطقهای ایجاد شده در دوره اخیر ممکن است برای دولت جدید آمریکا دستیابی به یک معامله جذابیت بیشتری تا ازسرگیری کارزار تحریمها علیه ایران داشته باشد.
رادیو فردا