طالبان که به آزادی بیان و عقیده باور ندارند، به بهانه اجرای شریعت اسلامی، فشار و سختگیری بر فرهنگیان و نویسندگان را افزایش دادهاند
«افراد مسلح هر وقت دلشان بخواهد به کتابفروشی ما میآیند و هر تعداد کتابی که بخواهند، به بهانه بررسی برای اطلاعات و فرهنگ طالبان، جمعآوری میکنند.» این روایت یکی از کتابفروشان افغانستان است که با روی کار آمدن مجدد طالبان، هم فروشش کاهش یافته و هم افراد مسلح به بهانه نظارت بخش زیادی از کتابهایش را بردهاند.
ایندیپندنت فارسی به دلیل حفظ امنیت این کتابفروش، هویت و محل کتابفروشی او را فاش نمیکند.
او میگوید: «هر کس سلاح داشته باشد و وارد کتابفروشی ما شود، ما نمیتوانیم از او کارت شناسایی یا جزئیات دیگر بخواهیم. این مسئله باعث میشود هر نیروی طالبان سر خود و به بهانه تفتیش، هر تعداد کتابی که بخواهد، رایگان ببرد.»
این کتابفروش به دلیل ترس از ضربوشتم یا زندانی شدن، نمیتواند از این اقدامها شکایت کند. او میگوید: «در دوران طالبان، هر کتابی قبل از چاپ باید برای بررسی به آنها ارائه شود. بدون تایید طالبان، امکان چاپ کتاب وجود ندارد. سختگیریهای طالبان بر کتابفروشان زیاد است و همانطور که میبینید، بسیاری از کتابفروشیها در کابل، هرات، بلخ و دیگر ولایتها بسته شدهاند.»
چندین ناشر و کتابفروش در افغانستان به ایندیپندنت فارسی گفتهاند که وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان فهرستی از کتابهای تاریخی، سیاسی و مذهبی را که فروش آنها ممنوع است ارائه کرده و هشدار داده است در صورت تخطی از این دستور، با جریمه و زندان مواجه خواهند شد.
یکی از کتابفروشان استان هرات نیز به ایندیپندنت فارسی گفت که با روی کار آمدن رژیم طالبان، فروش کتاب بهشدت کاهش یافته و کتابهای وارداتی از ایران تحت نظارت شدید قرار گرفتهاند. او افزود: «طالبان در مرز اسلامقلعه کتابهایی را که از ایران میآوریم، بررسی میکنند. علاوه بر این، ماموران سازمان اطلاعات و فرهنگ طالبان به کتابفروشیها مراجعه میکنند و کتابها را بررسی میکنند. هر کتابی که با ایدئولوژی طالبان همخوانی نداشته باشد، از کتابفروشی جمعآوری میشود.»
همزمان، وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان روز دوشنبه یکم بهمن (۲۰ ژانویه)، اعلام کرد که نشست دورهای کمیسیون ارزیابی کتاب به ریاست مولوی مهاجر فراهی، معاون امور انتشارات این وزارتخانه، برگزار و بر تشدید نظارت و بازدید از کتابخانهها و کتابفروشیهای کابل و دیگر استانها تاکید شده است.
با افزایش سختگیریها و جمعآوری کتابها، برخی کتابفروشیها در افغانستان برای تامین هزینههایشان به فروش کتابهای اسلامی و دینی روی آوردهاند. تمرکز طالبان بر ساخت مدارس و مساجد دینی هم تقاضا برای کتابهای دینی را افزایش داده است. برخی ناشران میگویند کتابفروشیهایی که بر فروش کتابهای دینی و اسلامی تمرکز دارند، کمتر تحت نظارت و فشار طالبان قرار میگیرند.
طالبان که به آزادی بیان و عقیده باور ندارند، به بهانه اجرای شریعت اسلامی، فشار و سختگیری بر فرهنگیان و نویسندگان را افزایش دادهاند و با گذشت حدود سه سال و نیم از حاکمیت مجدد بر افغانستان، سانسور کتاب به یکی از اولویتهای این گروه تبدیل شده است. در این مدت، بسیاری از فرهنگیان و نویسندگان افغانستان کشورشان را ترک کردهاند و بازار کتاب و کار کتابفروشیها با رکود جدی مواجه شده است.
بیم آن میرود که با ادامه ممنوعیت فروش برخی کتابها، شمار کتابفروشیهای فعال در افغانستان بهمیزان قابلتوجهی کاهش یابد و عرصه فرهنگی افغانستان با محدودیتهای بیشتری روبرو شود.
به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید