تامی بروس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، در واکنش به اظهارات علی شمخانی، مشاور رهبر ایران به بی‌بی‌سی فارسی گفت «این اقدامات تشدید تنش‌ها و اشتباه محاسباتی ایران خواهد بود.»

آقای شمخانی روز پنج‌شنبه، هشدار داده بود که در صورت ادامه تهدیدهای آمریکا، ایران ممکن است بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را اخراج کند.

تامی بروس تاکید کرد که تهدید به اخراج بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی «با ادعاهای ایران مبنی بر داشتن یک برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز سازگار نیست.»

او اخراج بازرسان را «اقدامی تنش‌زا و اشتباه از طرف ایران» توصیف کرد و گفت: «آمریکا به‌شدت نگران آن است که ایران در حال انباشت ذخایر رو‌به‌افزایش اورانیوم با غنای بالا باشد، که هیچ هدف صلح‌آمیز توجیه‌‌کننده‌ای برای آن وجود ندارد. ایران تنها کشور غیرهسته‌ای است که اورانیوم با این سطح از غنای بالا تولید می‌کند.»

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا ادامه داد: «علاوه بر تهدید به اخراج بازرسان بین‌المللی، ایران تهدید کرده که ذخایر اورانیوم خود را به مکان‌های مخفی منتقل خواهد کرد. باز هم این سؤال پیش می‌آید: اگر هدف، استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای است، چرا باید چنین کاری انجام شود؟ آیا منطقی به نظر می‌رسد؟ بنابراین، باز هم باید گفت که این اقدامات، تشدید تنش‌ها و اشتباه محاسباتی ایران است.»

علی شمخانی، دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی ایران، در آستانه دور اول مذاکرات ایران و ایالات متحده آمریکا در عمان، هشدار داده بود که در صورت ادامه تهدیدات نظامی، ایران ممکن است اقداماتی بازدارنده مانند «اخراج بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و قطع همکاری با آن» و همچنین «انتقال مواد غنی‌شده به مکان‌های امن و نامشخص» را در دستور کار قرار دهد.

اشاره آقای شمخانی به اظهارات دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا بود که گفته است در صورت شکست در مذاکرات با تهران، «حمله نظامی» یکی از گزینه‌ها خواهد بود.

«توافق موقت؟»

در همین حال آکسیوس، به نقل از یک دیپلمات اروپایی و یک منبع آگاه گزارش داده که ایران در مرحله اول به دنبال توافقی «موقت» با آمریکا است.

این منابع به خبرنگار وب‌سایت آکسیوس در آمریکا، گفته‌اند ایران اعتقاد دارد که در مهلت کوتاه معین شده نمی‌شود به توافقی پیچیده و فنی در زمینه برنامه هسته‌ای ایران دست یافت. بنابراین رسیدن به توافق موقت راهکار هیات اعزامی ایران برای حل این مشکل است.

دونالد ترامپ دو ماه برای رسیدن به توافق مهلت تعیین کرده است. او گفته در صورت شکست در مذاکرات با تهران، «حمله نظامی» یکی از گزینه‌ها خواهد بود.

در آستانه مذاکرات عمان، مستقیم یا غیرمستقیم‌ بودن مذاکرات ایران و آمریکا همچنان موضوعی داغ در میان مقام‌ها و شبکه‌های اجتماعی است.

خلاصه اظهارات مقام‌ها درباره مذاکرات عمان

علی شمخانی، مشاور سیاسی آیت‌الله علی خامنه‌ای:‌ استمرار تهدیدات خارجی و قرار گرفتن ایران در شرایط حمله نظامی می‌تواند منجر به اقداماتی بازدارنده مانند اخراج بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و قطع همکاری با آن شود. انتقال مواد غنی‌شده به مکان‌های امن و نامشخص در ایران نیز می‌تواند در دستور کار قرار گیرد.

پیت هگست، وزیر دفاع آمریکا: تصمیم‌گیری در این باره [معنا و تفسیر استقرار بمب‌افکن‌های آمریکا در دیه‌گو گارسیا] با خودشان است … این بمب‌افکن‌ها ابزاری عالی‌اند و برای همه حامل پیام هستند.

محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران: درخواست‌های احتمالی آمریکا برای توقف کامل غنی‌سازی و جمع‌آوری سانتریفیوژها شوخی است. جمهوری اسلامی از برنامه هسته‌ای خود عقب‌نشینی نخواهد کرد.

حسن روحانی، رئیس جمهور پیشین ایران: مذاکرات مستقیم می‌تواند راهگشا باشد. تماس کوتاه من با اوباما فضا را تلطیف کرد و زمینه‌ساز توافق برجام شد.

اسماعیل خطیب، وزیر اطلاعات ایران:‌ علائم جدی برای حمله نظامی وجود ندارد و آرامش کشور در سال جاری پیش‌بینی می‌شود.

الیاس حضرتی، رئیس شورای اطلاع‌رسانی دولت: ما به مذاکره می‌رویم که تحریم‌های ظالمانه را برداریم، به مذاکره می‌رویم که شر آتش جنگ را از کشور و منطقه دور کنیم.

محمدجواد لاریجانی، دبیر پیشین ستاد حقوق بشر قوه قضاییه ایران:‌ آمریکا می‌خواهد بگوید با اینکه سردار نظام ما را کشته ایران را وادار به مذاکره کرده است. اینجا در اینستاگرام بی‌بی‌سی ببینید.

لاریجانی: آمریکایی‌ها ناگهان در اتاق مذاکره را باز می‌کنند

مقام‌های ایران تاکید می‌کنند که مذاکرات مستقیم نیست و مقام‌های آمریکا می‌گویند مستقیم است. بسیاری از کارشناسان هم اعتقاد دارند شکل مذاکرات به اندازه برگزاری آن اهمیت ندارد.

در تازه‌ترین اظهارات، محمدجواد لاریجانی، دبیر پیشین ستاد حقوق بشر قوه قضاییه، به شبکه خبر تلویزیون ایران گفته است «می‌توانستیم مذاکره را قبول نکنیم؛ یعنی نظرات خود را به عمان بدهیم، عمان به آمریکا بدهد، آمریکا دوباره به عمان بدهد و عمان مجددا، به ما انتقال دهد تا یک کم جلو برویم و ببینیم جایی برای مذاکره هست».

آقای لاریجانی با تاکید بر اینکه مذاکره مستقیم از نظر او کار درستی نیست، اضافه کرده است:‌ «این‌ها آدم‌های لوس، ننر و بی‌ربطی هستند؛ یک دفعه در اتاق را باز می‌کنند و می‌گویند ول کن بابا! بیایید با هم مذاکره کنیم تا وقت تلف نشود.»

آقای لاریجانی گفته هدف آمریکا از تاکید بر مستقیم بودن مذاکرات این است که بگوید «ایران را وادار به مذاکره» کرده‌اند.

رویترز به نقل از یک مقام آگاه از روند مذاکرات گزارش داده که هر دو گروه ایران و آمریکا در یک اتاق حضور خواهند داشت.

بی بی سی