
ایران وایر
در پی تحقیقات جدید محققان پژوهشگاه ملی اقیانوسشناسی، جنگلهای حرا در سواحل خلیج فارس ایران در معرض تهدیدات جدی قرار دارند. این جنگلها که از ارزشمندترین اکوسیستمهای ساحلی محسوب میشوند، در حال نابودی سریع هستند و کارشناسان بر لزوم اتخاذ رویکردهای مدیریتی هوشمندانه و استفاده از فناوریهای نوین برای حفاظت از آنها تاکید دارند.
خبرگزاری «ایسنا» در گزارشی به بررسی مطالعهای که توسط دکتر «کیوان کبیری» و دکتر «احسان عابدی»، اعضای هیات علمی پژوهشگاه ملی «اقیانوسشناسی»، انجام شده، پرداخت و نوشت که وضعیت جنگل حرای منطقه دیّر در شمال خلیج فارس به نابودی میانجامد. این منطقه که پیشتر تلاشهایی برای احیای جنگلهای مانگرو در آن صورت گرفته بود، اکنون با تخریب گسترده پوشش گیاهی روبهرو است.
به گفته دکتر کیوان کبیری، جنگلهای حرا در ایران از گونه Avicennia marina تشکیل شدهاند و در استان بوشهر و تنگه هرمز پراکندهاند. این جنگلها به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص خود، به شمالیترین محدوده پراکنش مانگروها در جهان تبدیل شدهاند و بنابراین حفاظت از آنها امری ضروری است.
در این تحقیق مشخص شد که جنگل حرای دیّر از سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۵ حدود ۲.۲ هکتار وسعت داشت و با اجرای پروژههای احیا به ۳.۲ هکتار رسید. اما از سال ۲۰۱۸ به دلیل ساخت جاده و پل غیراستاندارد، روند تخریب آغاز شده و تا سال ۲۰۲۲ به ۱.۷ هکتار کاهش یافته است.
مهمترین عامل تخریب جنگلها، انسداد جریان آب شیرین از مناطق بالادستی به دلیل ساخت غیرکارشناسی زیرساختهاست. این مشکل باعث افزایش شوری منطقه و سخت شدن شرایط زیستی برای درختان حرا شده است.
کارشناسان معتقدند که سومدیریت در این منطقه و عدم ارزیابی دقیق اثرات زیستمحیطی، باعث تخریب یکی از آخرین زیستگاههای حرا در شمال خلیج فارس شده است. این در حالی است که کشورهای پیشرفته توجه ویژهای به حفاظت از جنگلهای مانگرو دارند.
این پژوهش تأکید میکند که استفاده از فناوریهای نوین مانند دادههای ماهوارهای و پهپادی میتواند ابزاری موثر برای پایش وضعیت جنگلهای حرا و شناسایی تهدیدات آنها باشد. اما در نهایت، اراده سیاسی و همکاری جوامع محلی برای حفاظت از این اکوسیستمهای حساس ضروری است.
پژوهشگران هشدار دادهاند که اگر سیاستگذاریهای زیستمحیطی بهطور صحیح و علمی انجام نشود، جنگلهای حرا و دیگر اکوسیستمهای ساحلی ایران در معرض تهدیدات جبرانناپذیری قرار خواهند گرفت.