«علی فرهادی»، سخنگوی وزارت آموزش و پرورش (آ.پ)، روز سه‌شنبه ۹ اردیبهشت ۱۴۰۴ در نشستی با حضور خبرنگاران، با اشاره به امضای تفاهم‌نامه وزارت آ. پ با نیروی انتظامی، مدعی شد: «همکاری پلیس با آموزش و پرورش تا درب مدارس و برای افزایش امنیت فضای اطراف است.» او در خصوص این تفاهم نامه گفته: «هیچ ابهامی در خصوص مفاد این تفاهم‌نامه وجود ندارد. این تفاهم‌نامه به هیچ‌وجه به معنای حضور پلیس در مدرسه نیست. پلیس و آموزش و پرورش در گذشته نیز سابقه همکاری داشته باشند که نمونه آن، طرح زیبای همیار پلیس است که دانش‌آموزان در این طرح، خود را ضابط نظم می‌دیدند. بحث بعدی آموزش‌های شهروندی و مسائل ترافیکی بود که در کودکی به دانش‌آموزان داده می‌شد. تفاهم‌نامه‌ای که انجام شد بیشتر از باب کاهش آسیب‌های اجتماعی است. زیرا آموزش و پرورش امکان و توانایی کنش‌گری در خارج از مدرسه را ندارد و پلیس محترم تجربه خود را در زمینه آسیب‌های اجتماعی در اختیار آموزش و پرورش می‌گذارد.»
آیا تفاهم‌نامه امضا شده میان وزیر آموزش و پرورش و فرمانده نیروی انتظامی، راه ورود پلیس به مدارس را باز نمی‌کند؟ آیا تفاهم همکاری پلیس با آموزش و پرورش تنها به تامین امنیت فضای اطراف مدارس محدود می‌شود؟ «ایران وایر» در این گزارش به این پرسش‌ها پاسخ می‌دهد.
جزئیات تفاهم‌نامه وزارت آ.پ و پلیس
آیا با امضای تفاهم‌نامه اخیر، وزارت آ. پ، راه ورود پلیس به مدارس را هموار نمی‌سازد؟ بررسی جزییات تفاهم‌نامه‌ی امضا شده میان وزارت آموزش و پرورش و نیروی انتظامی نشان می‌دهد که با امضای این تفاهم‌نامه پلیس اجازه می‌یابد:
فعالیت‌های فرهنگی و آموزشی در زمینه توسـعه انضباط اجتمـاعی و پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی در جامعه دانش آموزی را طراحی و در مدارس اجرا کند؛ (بند ۱ ماده ۲ تفاهم‌نامه)در تولید منابع آموزشی برای آموزش بهینه و توانمندسازی دانش‌آموزان با وزارت آ. پ همکاری کند؛ (بند ۲ ماده ۲)کارگاه‌های آموزشی در زمینه پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی و رفتارهای مخاطره‌آمیز برای مربیان، دانش‌آموزان و اولیای آنان در حوزه اجتماعی و فرهنگی برگزار کند؛ (بند ۴ ماده ۲)پلیس اجازه می‌یابد از ظرفیت‌ها و فرصت‌های آموزشی، تربیتی، ورزشـی، بهداشتی در کانون‌های فرهنگی و تربیتی، اردوگاه‌های تربیتی، انجمن اولیا و مربیان مدرسه، شـورای دانشآموزی مدرسه، مراکز راهنمایی و مشاوره خانواده، مدرسان آموزش خانواده، مراکـز مشـاوره و خدمات روانشناختی دانشآموزی، دانشگاه فرهنگیان، دانشگاه تربیـت دبیر شهید رجـایی، پـژوهش سراهای دانشآموزی، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، کانون تربیتی – تندرسـتی اسـتان‌هـا، شبکه شاد و همچنین مجلات رشد، ماهنامه تربیت، نشـریه نگاه، انتشارات انجمـن اولیا و مربیان (کتب و ماهنامه پیوند) با رعایت قوانین و مقررات مربوط استفاده کند و در این خصوص وزارت آموزش و پرورش با پلیس همکاری می‌کند تا پلیس بتواند از این ظرفیت استفاده کند. (بند ۸ ماده ۲) (هیچ فضای آموزشی از قلم نیافتاده!)
علاوه بر این مطابق بند ۵ ماده ۲، پلیس همکار وزارت آموزش و پرورش در اجرای طرح نظام مراقبت اجتماعی دانش آموزان (نماد) می‌شود. طرح نماد ۳ محور اصلی دارد:
«شناسایی و غربالگری در مدارس از طریق شواهد میدانی و آزمون‌های استاندارد روانی، آزمون‌های خطرپذیری، شواهد کلینیکی و چک لیست‌ها»؛ «برگزاری و اجرای دوره‌های آموزشی رشد مدار پیشگیری و اجرای فعالیت‌های مکمل و ترویجی»؛ «مداخلات وضعی و روانی اجتماعی».
براساس گفته امیر تجلی‌نیا، مدیرکل امور تربیتی، مشاوره و مراقبت در برابر آسیب‌های اجتماعی وزارت آموزش و پرورش، طراحان طرح نماد مقرر کرده‌اند که «در «نماد» ابزارهایی طراحی و بارگذاری شده که به معلمان کمک می‌کند تا بر حسب نوع مشکل دانش‌آموز، بدانند که در موارد ضروری چگونه می‌توانند به دانش‌آموز کمک کنند.» اما تفاهم‌نامه جدید امضاء شده، به پلیس اجازه مداخله در این طرح می‌دهد. از این حیث، این تفاهم‌نامه ماده ۴۴ آیین‌نامه اجرایی ماده ۶ قانون حمایت از اطفال و نوجوانان را نقض می‌کند، چراکه این قانون وزارت آموزش و پرورش را مجری نظام مراقبت اجتماعی دانش‌آموزان می‌داند. براساس ماده ۴۴ آئین‌نامه اجرایی ماده ۶ قانون حمایت از اطفال و نوجوانان، وزارت آموزش و پرورش از طریق سامانه نماد (نظام مراقبت اجتماعی دانش‌آموزان) در تمام مدارس دولتی و غیردولتی نسبت به پایش مستمر وضعیت تحصیلی و رفتاری دانش‌آموزان اقدام می‌کند. مدیر مدرسه با شناسایی دانش‌آموزان در معرض خطر یا آسیب‌دیده ضمن ایجاد بستر برای ارائه خدمات آموزشی، مشاوره فردی و خانوادگی و انجام مداخلات مختصر ضروری توسط افراد متخصص، در صورت نیاز به ارائه خدمات حمایتی و تخصصی یا مداخله قضائی، حسب مورد موضوع را فوراً به سازمان بهزیستی یا دفتر حمایت از اطفال و نوجوانان دادگستری اعلام می‌کند.
برخلاف صراحت قانون مبنی بر اجرای طرح نماد توسط آموزش و پرورش، که می‌تواند با مداخله قضایی و سازمان بهزیستی و وزارت دادگستری به تقاضای وزارت آموزش و پرورش هم منجر شود، تفاهم‌نامه اخیر وزارت آموزش و پرورش را متعهد به حمایت از مداخلات و فعالیت‌های پلیس در طرح نماد می‌کند که می‌تواند دانش‌آموزان را در موقعیت خطر قرار دهد. (بند ۶ ماده ۳)
علاوه بر این، در بخش تعهدات پلیس نیز به نکاتی اشاره شده که موید رسمیت‌بخشی به حضور پلیس در مدارس است. در این تفاهم‌نامه، پلیس متعهد شده:
در برگزاری نمایشگاه‌ها و جشنواره‌های فرهنگـی، آموزشـی، ورزشـی، بهداشـت تندرسـتی، همایش‌های علمی برای مدیران، معلمان، مشاوران و مدرسان آموزش خانواده و سایر عوامل انسانی در خصوص پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی و توسعه انضباط اجتماعی مشارکت کند؛ (بند یک قسمت ب ماده ۳)در اجرای برنامه آموزش فرهنگ ترافیک و رانندگی کـم‌خطـر، شـناخت آسـیب‌هـای حـوزه مواد مخدر و فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی مرزبانی ویژه دانش‌آموزان و اولیای آنان مشارکت کند. (بند قسمت ب ماده ۳)در آموزش و توانمندسازی کارکنان اداری و آموزشی، دانش آموزان و اولیای آنان در کشور همکاری کند. (بند ۳ قسمت ب ماده ۳)
برخلاف ادعای سخنگوی آموزش و پرورش که این تفاهم‌نامه تنها حضور پلیس در محیط پیرامونی مدارس را پذیرفته، بررسی مفاد تفاهم‌نامه نشان می‌دهد که تنها دو بند ۷ و ۸ قسمت ب ماده ۳ به همکاری پلیس در حفظ نظم و امنیت محیط پیرامونی مدارس اشاره دارد که اصولا این وظیفه ذاتی پلیس است. بند ۷ ماده ۳ در تشریح تعهدات پلیس می‌گوید: «پلیس متعهد به همکاری و مشارکت در ارائه خدمات آموزشی، ایمنی و انتظامی در بهینه‌سازی نظم و امنیـت محـیط پیرامونی و سرویس مدارس است و بند ۸ نیز تصریح دارد که همکاری در پاکسازی محیط پیرامونی مراکز آموزشـی، پرورشـی و ورزشـی در‌خصـوص جمـع‌آوری معتادین متجاهر، خرده فروشان مواد مخدر و اشاعه دهندگان ناهنجاری‌های اجتماعی، از جمله تعهدات پلیس در خصوص آموزش و پرورش است.»
مابقی بندها به نوعی بر حضور پلیس در مدارس رسمیت بخشیده است.
سابقه همکاری پلیس با مدارس
نیروی انتظامی پیش از این نیز توافقاتی با وزارت آموزش و پرورش داشته تا بتواند در مدارس به نوعی حضور داشته باشد ولی هیچ‌کدام از طرحهای قبلی در این حد دست پلیس را در اجرای برنامه در مدارس، مشارکت در تولید محتوا و آموزش دانش‌آموزان، باز نگذاشته بود.
همیاران پلیس؛ ایمنی و ارتقای فرهنگ ترافیکی بین دانش آموزان یکی از طرحهای پیشین نیروی انتظامی است که در مدارس اجرا می‌شد. در این طرح بیش از آنکه، پلیس اجازه حضور در مدارس را پیدا کند، این فرصت را یافته بود تا با اجرای یک پروژه ترویج‌گری، فرهنگ رانندگی را میان والدین ارتقا دهد. براساس این طرح، دانش‌آموزان ابتدایی در کنار والدین و وابستگان در خودرو می‌نشینند و به نام همیاران پلیس با زبان نرم قوانین و مقررات را به پدر و مادر و بستگان در داخل خودرو، بدون هیچ‌گونه قوه قهریه تذکر می‌دهند. یا با استقرار دانش‌آموزان همیار پلیس، در چهارراه‌ها، مقررات را به رانندگان تذکر می‌دهند. در این طرح، نه پلیس، بلکه ماموران راهنمایی و رانندگی با لباس سفید با دانش‌آموزان داوطلب سروکار داشتند و به آنها مقررات راهنمایی و رانندگی را آموزش می‌دادند. (ماموران راهنمایی و رانندگی زیر مجموعه نیروی انتظامی هستند ولی لباس سفید رنگ آنها، کمتر موجب اضطراب و نگرانی کودکان می‌شوند.)
باشگاه دانشآموزی خبرنگاران پلیس، طرح دیگری است که پیشتر توسط نیروی انتظامی در مدارس اجرایی شده و در تفاهم‌نامه جدید هم بحث توسعه آن مطرح شده است. در این طرح نیز که البته ناقض حقوق کودکان است، پلیس به صورت فراگیر در مدارس حضور نمی‌یابد بلکه دانش‌آموزان داوطلب را جذب و با پوشاندن کاور پلیس بر تن آنها، از آنها به عنوان خبرنگار پلیس استفاده می‌کنند.
جمع‌بندی
«علی فرهادی»، سخنگوی وزارت آموزش و پرورش، مدعی است: «همکاری پلیس با آموزش و پرورش تا درب مدارس و برای افزایش امنیت فضای اطراف است.» او در واکنش به انتقادها نسبت به امضای تفاهم‌نامه جدیدی میان وزیر آموزش و پرورش و فرمانده نیروی انتظامی این ادعا را مطرح کرده، ولی بررسی‌های «ایران وایر» نشان می‌دهد که این ادعا هیچ نسبتی با واقعیت ندارد.
بررسی جزئیات تفاهم‌نامه امضاء شده میان وزارت آ.پ و نیروی انتظامی نشان می‌دهد که افزایش امنیت فضای اطراف مدارس تنها دو بند از مفاد این تفاهم‌نامه را شامل می‌شود، بلکه این تفاهم‌نامه مواد دیگری هم دارد که به حضور پلیس در مدارس رسمیت بخشیده است.
پلیس براساس این تفاهم‌نامه نه تنها در طراحی و اجرای برنامه‌های فرهنگی و آموزشی، تولید محتوا مشارکت و همکاری خواهد داشت بلکه پلیس این اجازه را یافته تا از ظرفیت‌ها و فرصت‌های آموزشی، تربیتی، ورزشـی، بهداشتی در کانون‌های فرهنگی و تربیتی، اردوگاه‌های تربیتی، انجمن اولیا و مربیان مدرسه، شـورای دانشآموزی مدرسه، مراکز راهنمایی و مشاوره خانواده، مدرسان آموزش خانواده، مراکـز مشـاوره و خدمات روانشناختی دانشآموزی، دانشگاه فرهنگیان، دانشگاه تربیـت دبیر شهید رجـایی، پـژوهش سراهای دانشآموزی، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، کانون تربیتی – تندرسـتی استانها، شبکه شاد و همچنین مجلات رشد، ماهنامه تربیت، نشـریه نگـاه، انتشارات انجمـن اولیا و مربیان (کتب و ماهنامه پیوند) با رعایت قوانین و مقررات مربوط استفاده کند.
علاوه بر این پلیس همکار وزارت آموزش و پرورش در اجرای طرح نظام مراقبت اجتماعی دانش آموزان (نماد) شده است. طرحی که قرار بود ابزارهایی طراحی و بارگذاری کند که به معلمان کمک کند تا بر حسب نوع مشکل دانش‌آموز، بدانند که در موارد ضروری چگونه می‌توانند به دانش‌آموز کمک کنند. حالا با این تفاهم‌نامه پلیس به آزمون‌های تخصصی که برای «پایش مستمر وضعیت تحصیلی و رفتاری دانش‌آموزان» طراحی و اجرا می‌شود دسترسی دارد و می‌تواند کودکان را در وضعیت مخاطره‌آمیز قرار دهد.
بنابراین «ایران وایر» به ادعای «علی فرهادی»، سخنگوی وزارت آموزش و پرورش، مبنی بر اینکه: «همکاری پلیس با آموزش و پرورش تا درب مدارس و برای افزایش امنیت فضای اطراف است» نشان «دروغ پینوکیو» می‌دهد.
«دروغ پینوکیو»، اظهاراتی است که عدم صحت آنها قبلا ثابت شده است یا براساس تحقیقات و مدارک موجود، کذب از کار درآمده‌اند و یا به عبارتی، یک دروغ عیان هستند.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره روش‌شناسی راستی‌آزمایی در ایران‌وایر، اینجا را کلیک کنید.
از: ایران وایر
به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید