نگاهی به گزارشات محیط زیستی در ایران

جمعه, 19ام اردیبهشت, 1404
اندازه قلم متن

خبرگزاری هرانا – حق بر محیط زیست و مبانی فلسفی آن، از قواعد حقوق بشر و حقوق طبیعی نشأت گرفته شده است. ابتدایی ترین حق طبیعی انسان در این کره خاکی، «حق حیات» است. اما طی دهه های اخیر به دلیل استفاده بی رویه از منابع طبیعی، عدم نظارت و توجه به مباحث زیست محیطی و الگوهای صحیح، محیط زیست طبیعی به شدت دچار صدماتی شده است. گزارش پیش رو حاصل ثبت ۱۱۸ واقعه محیط زیستی ایران است که در هفته اخیر منتشر و به هدف آگاهی سازی گردآوری شده است.

به گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، در هفته‌ ای که گذشت، بیش از ۱۱ شکارچی غیرمجاز و قاچاقچی چوب بازداشت و به مراجع قضایی معرفی شدند. از سوی دیگر شاخص کیفی هوا دستکم در ۷۵ شهر ناسالم و خطرناک اعلام شد. از دیگر اخبار مرتبط با محیط زیست میتوان به بحران خشکسالی، پسماندها و آلاینده‌ها در مناطق مختلف اشاره کرد؛ در گزارش پیش رو به برخی از آنها پرداخته شده است.

آسیب رسانی به جنبه های مختلف محیط زیست در ایران کماکان ادامه دارد. از طرفی شهروندانی وجود دارند که به دلیل عدم آموزش یا نیازهای مالی دست به تخریب و آسیب رسانی به محیط زیست می زنند و از سوی دیگر نهادهای متولی در تلاش هستند تا از حجم این آسیب ها بکاهند، هر چند این تلاش ها قابل تقدیر است اما به نظر نمی آید میزان آن با شرایط محیط زیستی ایران تطبیق داشته باشد.

حیات وحش

حیات‌ وحش به کلیه جانداران از قبیل پستانداران، پرندگان، خزندگان و دوزیستان و تمام گیاهانی گفته می‌شود که به صورت وحشی و طبیعی بدون دخالت یا کمک انسان بر روی کره زمین زندگی کرده و آب و خوراک خود را خود تأمین می‌کند. اما دخالت و تصرف انسان در زیستگاه های طبیعی و مصرف بی‌رویه منابع طبیعی بسیاری از گونه های حیات وحش را در معرض انقراض قرار داده است.

به گزارش مهر، رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان اردستان از تلف شدن یک راس آهوی ماده بر اثر برخورد با خودرو در جاده زواره – شهراب این شهرستان خبر داد. به گفته حسین شواخی، تصادف‌های جاده‌ای یکی از علل مهم مرگ و میر حیات وحش است و هر سال تعدادی از جانوران براثر حوادث جاده‌ای در این شهرستان تلف می‌شوند.

از سوی دیگر، سرپرست اداره حفاظت محیط زیست شهرستان رودبار جنوب از تحویل سه قلاده توله گربه وحشی به این اداره خبر داد. عماد افضلی افزود: طی تماس تلفنی یکی از دوستداران حیات وحش با اداره حفاظت محیط زیست، مامورین یگان حفاظت به محل اعزام شده و تعداد سه قلاده توله گربه وحشی را تحویل گرفته و به اداره منتقل کردند. این بچه گربه ها پس از معاینه و تایید سلامت توسط دامپزشک در زمان مناسب در طبیعت رها سازی خواهند شد.

به گزارش ایرنا، رییس شبکه دامپزشکی بوکان از کشف لاشه حدود ۲۰ اسب سلاخی شده در یکی از مسیرهای حوزه این شهرستان خبر داد. اسماعیل محمدیانی اظهار داشت: با دریافت گزارشی مبنی به وجود تعدادی لاشه اسب در جاده سد، پیگیری موضوع در دستور کار قرار گرفت. در بازدید میدانی مشخص شده که لاشه بین ۱۵ تا ۲۰ اسب سلاخی شده در بین روستای احمدآباد بوکان و قلندر سقز رها شده است. با همکاری دهیاری و کارشناسان شبکه دامپزشکی، این لاشه ها جمع آوری و معدوم شد.

همچنین، رییس یگان حفاظت اداره‌کل حفاظت محیط‌زیست سمنان با اشاره به چالش کمبود نیروی انسانی در اداره کل این استان گفت: پارک ملی کویر گرمسار به عنوان بزرگترین پارک خشکی ایران تنها با ۹ نیرو اداره می‌شود، در حالی که در نمودار سازمانی آن ۶۳ جایگاه شغلی تعریف شده است. مهدی لهردی با اشاره به مشکلات محیط بانان و کمبود نیروی انسانی افزود: با ابلاغ دستورالعمل یگان حفاظت محیط‌زیست، بیش از ۷۰٪ مشکلات محیط‌بانان در زمینه‌های مختلف همچون شیف‌بندی، جیره‌بندی غذایی و پرداخت اضافه‌کاری رفع خواهد شد.

به گزارش مهر، مدیرکل حفاظت از محیط زیست لرستان از رهاسازی چهار گونه جانوری در زیست‌بوم شهرستان خرم‌آباد خبر داد. کامران فرمان پور در این خصوص گفت: چهار گونه جانوری از جمله دو بهله “سارگپه عسل‌خوار”، ۱۰ بطانه سنجاب، ۵ عدد “خارپشت اروپایی” و ۹ عدد “لاک‌پشت خشکی‌زی” با همکاری اداره کل محیط زیست لرستان در یکی از زیست‌بوم‌های خرم آباد رهاسازی شدند.

علاوه بر این، مدیر کل حفاظت محیط زیست استان سمنان گفت: احتمال بارداری «ایران»، یوزپلنگ ماده پناهگاه حیات وحش توران نگهداری میشود، به شدت کاهش یافته است. به گفته سعید یوسف‌پور، پس از انجام سونوگرافی بر روی این یوزپلنگ ماده در روزهای اخیر، ضایعه‌هایی در رحم این حیوان مشاهده شد که احتمال بارداری آن در آینده را به حداقل می‌رساند. وی در ادامه گفت: در حال حاضر چهار یوزپلنگ ماده بالغ و ۱۰ توله در منطقه داریم که چهار توله در سن استقلال از مادر هستند.

در همین رابطه، رئیس سازمان حفاظت محیط‌ زیست با اشاره به بحران انقراض یوزپلنگ آسیایی، از برنامه‌هایی برای حفاظت از این گونه نادر خبر داد و گفت: هم اکنون تنها ۱۷ قلاده یوزپلنگ آسیایی در جهان وجود دارد که زیستگاه آنها محدود به استان‌های سمنان و خراسان شمالی است.

از سوی دیگر، سرپرست اداره حفاظت محیط زیست شهرستان ایذه از بازگشت دو قلاده توله پلنگ به مادر خود پس از تلاش‌های یگان حفاظت محیط زیست این شهرستان خبر داد. کامران اسفندیاری گفت: این دو توله پلنگ تازه متولد شده در کوهستان‌های اطراف روستای ممبین در بخش سوسن رها شده بودند. پس از دریافت گزارش، تیم یگان حفاظت ایذه به مدت دو شبانه‌روز در منطقه مستقر شدند تا شرایط بازگشت مادر توله‌ها فراهم شود. در شب دوم، مادر توله‌ها به محل بازگشت و آنها را با خود برد.

به گزارش مهر، محیط‌بانان یزدی موفق به ثبت تصاویری از گونه در خطر انقراض کرکس مصری در پناهگاه حیات‌وحش دره انجیر شهرستان اردکان شدند.

همچنین، تصاویری از یک قلاده خرس قهوه ای در ارتفاعات شهرستان چالوس توسط طبیعت گردان ثبت شد.

به گزارش ایرنا، مهدی مامی، محیط‌بان ایلامی از ثبت تصاویر دو پلنگ نر جوان توسط دوربین‌های تله‌ای در منطقه کبیرکوه این استان خبر داد و گفت: این تصاویر که در روزهای اخیر ثبت شده‌اند، نشانگر تداوم حیات گونه‌های پلنگ ایرانی در مناطق حفاظت‌شده استان ایلام است.

افزون بر این، محیط بانان با استفاده از دوربین های تله ای، تصاویری از یک پلنگ ماده به همراه توله اش را در جنگلهای شهرستان املش ثبت کردند.

همچنین، محیط‌بانان شهرستان کازرون پس از دریافت گزارشی مبنی بر سقوط شش توله گراز به داخل یک چاه، به محل این واقعه اعزام شده و پس از حدود یک ساعت تلاش، موفق به نجات این توله‌ها شدند. پس از اطمینان از سلامت توله گرازها، این حیوانات در زیستگاه اصلی خود رهاسازی شدند.

بازداشت و محکومیت متخلفان محیط زیستی

یکی از موضوعات مورد بحث محیط زیست مسئله حمایت از منابع طبیعی بوده و از سوی دیگر، حفاظت از جنگل‌ها، حیات وحش و جلوگیری از قاچاق چوب، شکار و صید بی رویه به عنوان بخشی از مقوله حفاظت از منابع طبیعی، و در نهایت حفظ محیط زیست تلقی می‌شود. بسیاری از حیوانات، به دلیل شکار غیرقانونی در معرض خطر قرار دارند.

طی یک هفته اخیر با تلاش محیط بانان و جنگل بانان، بیش از دو تن چوب قاچاق در شهرستان های سمیرم و بجستان کشف و ضبط و در این راستا سه متهم بازداشت شدند. همچنین طی این مدت دستکم هشت شکارچی غیرمجاز در بجستان، داورزن، اشنویه، گرمسار و استان گلستان بازداشت و به مراجع قضایی معرفی شدند.

به گزارش ایرنا، سرپرست اداره حفاظت محیط زیست سبزوار از بازداشت دو شکارچی غیرمجاز در منطقه حفاظت شده ریوند شهرستان داورزن خبر داد. فرید هومن افزود: از این شکارچیان متخلف لاشه دو میش وحشی و یک اسلحه دولول غیرمجاز کشف و ضبط شد. این افراد پس از طی مراحل اداری به مراجع قضایی معرفی شدند.

به گزارش ایرنا، رییس اداره حفاظت محیط زیست گناباد و بجستان از بازداشت یک شکارچی غیر مجاز در عرصه های محیط زیست شهرستان بجستان خبر داد. به گفته مجتبی رضانژاد، یک راس میش وحشی که توسط این شکارچی غیر مجاز صید شده بود، کشف و ضبط شد.

همچنین، به گفته رئیس اداره پارک ملی تندوره، یک شکارچی سابقه‌دار در شهرستان درگز خراسان رضوی به یک سال حبس محکوم شد. حمیدرضا صادقی گفت: این فرد سابقه دار به دلیل شکار غیرمجاز و تعرض به طبیعت و حیات وحش پارک ملی تندوره روانه زندان شد.

به گزارش رکنا، ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﯽ ﺍﻧﺘﻈﺎﻣﻲ ﺧﺮﺍﻣﻪ ﺍﺯ ﮐﺸﻒ ۱۰ قطعه ﮐﺒﮏ ﺯﻧﺪﻩ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺗﻌﺪﺍﺩﯼ ﺳﻼﺡ ﻭﻣﻬمات ﻏﻴﺮﻣﺠﺎﺯ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻥ ﺧﺒﺮ ﺩﺍﺩ. ﻣﺴﻠﻢ ﺍﻧﺼﺎﺭﯼ اظهار داشت: پس از دریافت گزارشی مبنی بر ﻧﮕﻬﺪﺍﺭﯼ ﮐﺒﮏﻫﺎﯼ ﺯﻧﺪﻩ ﺩﺭ ﯾﮏ ﻣﻨﺰﻝ ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ، ﻣﺎﻣﻮﺭﺍﻥ ﭘﻠﻴﺲ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﻗﻀﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﻣﺤﻞ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮ ﺍﻋﺰﺍﻡ شدند. در بازرسی از این منزل،۱۰ ﻗﻄﻌﻪ ﮐﺒﮏ، چهار ﻋﺪﺩ ﺷﺎﺥ ﻭ ﭘﻮﺳﺖ ﺑﺰ ﮐﻮﻫﯽ، ﯾﮏﻗﺒﻀﻪ ﺳﻼﺡ ﺟﻨﮕﯽ ﮊ۳­، ﯾﮏ ﻗﺒﻀﻪ ﺳﻼﺡﺷﮑﺎﺭﯼ ﻭﯾﻨﭽﺴﺘﺮ، ﯾﮏ ﻗﺒﻀﻪ ﺳﻼﺡ ﺗﭙﺎﻧﭽﻪ ﺷﮑﺎﺭﯼ ﺩﺳﺖﺳﺎﺯ، دو ﻗﺒﻀﻪ ﺳﻼﺡ ﺑﺎﺩﯼ خفیف و مقادیری ﻣﻬﻤﺎﺕ مربوط به این سلاح ها کشف شد.

افزون بر این، رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان اشنویه از دستگیری دو متخلف زنده گیری پرندگان در این شهرستان خبر داد. و کشف و ضبط ۱۸ قطعه کبک از متخلفین خبر داد. کریم خضری در این خصوص گفت: از این افراد ۱۸ قطعه کبک ضبط شد که با کمک نیروهای یگان حفاظت اداره به طبیعت شهرستان اشنویە بازگردانده شدند. دو فرد متخلف نیز جهت پیگرد قانونی به مراجع قضایی معرفی شدند.

به گزارش مهر، ۱۳ قطعه کبک وحشی از منزل یک شکارچی غیرمجاز در ایلام کشف و پس از اطمینان از سلامت کامل آنها، در منطقه حفاظت شده مانشت و قلارنگ این استان رهاسازی شدند.

همچنین، فرمانده انتظامی گرمسار از کشف یک جغد شاخدار از یک متخلف زیست محیطی در این شهرستان خبر داد. داوود آقا زاده اظهار داشت: این پرنده در پی دریافت گزارشی از یک منزل مسکونی کشف شد. فرد متخلف بازداشت و پرونده وی به مراجع قضائی ارجاع داده شده است.

به گزارش ایرنا، سرپرست اداره حفاظت محیطزیست شهرستان قدس از کشف و ضبط پنج طاووس و دو قرقاول در یک انبار تولیدی در این شهرستان توسط ماموران حفاظت محیط‌زیست خبرداد و گفت: این پرندگان به مرکز مجاز نگهداری از حیات وحش منتقل شدند.

علاوه بر این، مدیرکل محیط زیست چهارمحال و بختیاری از کشف ۴۰۰ کیلوگرم ماهی که بصورت غیرمجاز در تالاب چغاخور این استان صید شده بود خبر داد. محسن کریمی افزود: با همکاری مأمورین یگان حفاظت محیط زیست و نیروی انتظامی، متخلفان محیط زیستی تحت پیگرد قانونی قرار گرفتند و آثار و شواهد ارتکاب به جرم آنها توقیف و پرونده مربوطه به مراجع قضائی ارسال خواهد شد.

به گزارش مهر، فرمانده انتظامی شهرستان سمیرم از کشف دو تن چوب بلوط قاچاق به ارزش چهار میلیارد ریال در بازرسی مأموران از یک دستگاه خودرو وانت نیسان خبر داد. محمود رضا صادقی گفت: برای فرد متخلف پرونده تشکیل و تحت رسیدگی قانونی قرار گرفت.

از سوی دیگر، مدیرکل منابع طبیعی مازندران اعلام کرد که ۶۴ اصله درخت افرا در جنگل‌های بهشهر به شکل عمدی و با اهداف انتقام جویانه قطع شده‌اند. علی باقری جامخانه افزود: چند نفر از قاچاقچیان سازمان یافته اقدام به قطع ۶۴ اصله درخت از نوع افرا در این منطقه کردند. درختان قطع‌شده بدون انتقال، در همان محل رها شدند. پس از پیگیری‌های انجام‌شده، طی دو هفته گذشته دو نفر به قطع این درختان اعتراف کرده و پرونده برای طی مراحل قانونی در دست بررسی است.

به گزارش ایرنا، فرمانده انتظامی بجستان اعلام کرد: ۷،۸۰۰ قطعه چوب عود (معطر) قاچاق توسط ماموران انتظامی در یکی از جاده های این شهرستان کشف و ضبط شد. به گفته اکبر محمدآبادی، در این خصوص یک متهم دستگیر و پس از تشکیل پرونده جهت سیر مراحل قانونی به مراجع قضایی معرفی شد.

به گزارش آفتاب نیوز، در پی انتشار تصاویری در فضای مجازی و گزارش‌های مردمی مبنی بر قطع تعدادی از درختان بلوط در پارک جنگلی یاسوج، دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان کهگیلویه و بویراحمد به این موضوع ورود کرد. وحید موسویان دراین رابطه گفت: قطع این درختان با هدف اجرای پروژه آبرسانی و ساخت مخزن آب انجام گرفته، اما در این فرآیند ملاحظات زیست‌محیطی کافی لحاظ نشده است. در این زمینه پرونده قضائی تشکیل شده و در صورت احراز تخلف با عوامل دخیل در این اقدام برخورد قانونی صورت خواهد گرفت.

در خبر دیگری، جانشین فرمانده یگان حفاظت محیط زیست از دستگیری عاملان کشته شدن “کاظم مصدق” محیط بان گلستانی خبر داد. به گفته محمدرضا شرفی نسب، در این رابطه چهار مظنون دستگیر شدند. پس از انجام تحقیقات، دو نفر عامل اصلی درگیری مسلحانه منجر جان باختن محیط آقای مصدق به جرم خود اعتراف کردند. وی ضمن اشاره به کشف سلاح غیرمجاز از این افراد افزود: متهمان این پرونده جهت تحقیقات تکمیلی به مرجع قضائی معرفی شدند.

حق تنفس و هوای پاک

براساس گزارش‌ ها، سالانه تعداد پر شماری از شهروندان بر اثر آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند. این مشکل علتی جز سو مدیریت و عدم توجه به کنوانسیون‌ها و قراردادهای بین‌المللی در این زمینه ندارد.

طی هفته ای که گذشت شاخص کیفی هوا در شهرهای آبادان ۱۲۵۸، خرمشهر ۱۰۰۲، ماهشهر ۱۰۲۷، اهواز ۵۶۴، تهران ۱۳۱، مشهد ۱۴۱، اصفهان ۱۸۶، شهرکرد ۱۰۶، امیدیه ۳۳۵، سوسنگرد ۵۰۰، اندیمشک ۱۸۳، دزفول ۴۰۴، ریگان ۵۰۰، سرپل ذهاب ۵۰۰، قروه ۵۰۰، حمیدیه ۵۰۰، رامهرمز ۴۳۵، سرایان ۱۷۶، شوشتر ۴۳۰، ایذه ۱۷۸، گتوند ۵۰۰، هویزه ۵۰۰، گچساران ۱۸۲، لیکک ۵۰۰، بم ۱۹۳، بهبهان ۲۱۱، هندیجان ۵۰۰، قهجاورستان ۱۵۷، کاشان ۱۵۸، بوشهر ۱۵۹، زابل ۲۰۸، رفسنجان ۱۶۵، انار ۱۵۶، فهرج ۵۰۰، زرند ۱۵۸، بهمئی ۵۰۰، طبس ۱۵۳، زیرکوه ۱۵۳، تایباد ۳۱۳، خواف ۳۰۸، زنجان ۱۵۲، کرمانشاه ۵۰۰، قصرشیرین ۵۰۰، کنگاور ۴۷۰، قم ۱۱۵، خورموج ۴۷۲، کرمان ۵۰۰، خرم آباد ۱۶۸، آبیک ۱۶۵، پاوه ۲۱۹، بیرجند ۱۲۳، رودبار ۱۶۳، شهداد ۵۰۰، ایوان ۵۰۰، مهران ۵۰۰، دهدشت ۱۶۶، قزوین ۴۹۲، تاکستان ۱۵۷، بوئین زهرا ۱۵۶، محمدیه ۱۶۹، سنندج ۵۰۰، چرداول ۳۲۴، گناوه ۳۹۳، کامیاران ۵۰۰، بانه ۴۰۰، سقز ۴۰۰، مریوان ۴۰۰، ساوجبلاغ ۴۷۹، زهک ۴۳۹، سرخس ۲۲۸، اسلام آباد غرب ۲۶۷، سردشت ۴۱۲، کهنوج ۱۱۳، بوکان ۱۵۴ و رامشیر ۲۲۹ ناسالم برای گروه های حساس، ناسالم برای تمام گروه ها، بسیار ناسالم و یا خطرناک اعلام شد.

شاخص کیفی هوا از صفر تا ۵۰ هوای پاک، ۵۱ تا ۱۰۰ هوای سالم، ۱۰۱ تا ۱۵۰ ناسالم برای گروه‌های حساس، ۱۵۱ تا ۲۰۰ ناسالم برای عموم، ۲۰۱ تا ۳۰۰ بسیار ناسالم و ۳۰۱ تا ۵۰۰ خطرناک است.

شاخص کیفی هوا ( Air Quality Index ) معیاری است که غلظت ترکیبات مختلف آلاینده موجود در هوا نظیر مونوکسید کربن، دی اکسید گوگرد، ترکیبات نیتروژن دار، اوزون و ذرات معلق ( ذرات کوچک‌تر از ۱۰ میکرومتر و ذرات کوچک‌تر از ۲.۵ میکرومتر) را که دارای حدود مجاز متفاوت با واحدهای مختلف است به یک عدد بدون واحد تبدیل می‌کند و وضعیت آلودگی هوا را نمایش می‌دهد.

به گزارش ایرنا، از ابتدای سال جاری تاکنون ۱۵ روز آلوده در استان لرستان ثبت شده تا حدی که در برخی روزها به دلیل حجم بالای شاخص های آلودگی، مراکز آموزشی و دستگاه های اجرایی در این استان به منظور پیشگیری از مشکلات تنفسی تعطیل شده است.

به گزارش صراط نیوز، از ابتدای سال جاری تاکنون، تهران ۳۵ روز هوای قابل قبول، شش روز هوای پاک و پنج روز هوای ناسالم برای گروه‌های حساس داشته است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته هوای قابل قبول شش روز کاهش و هوای ناسالم پنج روز افزایش داشته است.

رئیس مرکز مدیریت راه‌های اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای خراسان رضوی گفت: وزش باد شدید همراه با گرد و خاک باعث کاهش دید افقی در جاده‌های تایباد، مه ولات و بردسکن شده است.

همچنین، روز چهارشنبه ۱۷ اردیبهشت در پی آلودگی شدید هوا و گرد و غبار، با هماهنگی و مصوبه مدیریت بحران استان، تمامی مدارس شهرستان‌های کاشان و آران و بیدگل در تمامی مقاطع کلاس های درس به صورت غیرحضوری برگزار شد.

در گزارش دیگری از ایرنا، روز چهارشنبه ۱۷ اردیبهشت ماه، مدارس شهرستان فهرج به علت شدت ریزگردها تعطیل شدند.

افزون بر این، بر اساس گزارش های داخلی روز سه شنبه ۱۶ اردیبهشت در پی آلودگی هوا و گرد و غبار در استان زنجان، خوزستان، کرمانشاه، کردستان، لرستان و بوشهر فعالیت حضوری تمامی مدارس استان در هر سه مقطع در هر دو شیفت صبح و بعد از ظهر لغو شد.

از سوی دیگر به گزارش شرق، روز دوشنبه ۱۵ اردیبهشت تمام ادارات دولتی، بانک‌ها، مراکز آموزشی و پرواز تهران – ایلام – تهران که قرار بود توسط شرکت هواپیمایی آسمان انجام شود، هم‌ زمان با بالا رفتن سطح آلودگی هوا به‌ دلیل شرایط خطرناک جوی لغو شد.

در خبری دیگر، محسن موسوی زاده نماینده مردم اهواز، کارون، باوی و حمیدیه در مجلس شورای اسلامی با اشاره به معضل آلودگی هوا و ریزگردها در خوزستان، خواستار اقدام فوری برای مقابله با این پدیده شد و گفت: انتقال غیرکارشناسانه آب از سرشاخه‌های کارون و دزباعث کاهش شدید دبی رودخانه‌ها و خشک شدن تالاب‌هایی مانند هورالعظیم شده است. این مناطق (تالاب‌ها) که قبلا پوشیده از آب بودند، اکنون خشک شده و به کانون‌های تولید ریزگرد تبدیل شده‌اند.

این نماینده مجلس علاوه بر منشا داخلی در خصوص آلودگی ناشی از فلرهای نفتی و سوختن زباله‌ها و نیشکر در اطراف اهواز انتقاد کرد و گفت: اگرچه وعده‌هایی برای جمع‌آوری فلرها داده شده، اما تاکنون اقدام مؤثری صورت نگرفته است. این آلاینده‌ها علاوه بر ایجاد مشکلات تنفسی و سرطان، به ابنیه و فضای سبز نیز آسیب می‌زنند. وی در ادامه اظهار داشت از سوی دیگر یکی دیگر از عوامل عوامل آلودگی در این استان منشأ خارجی است، ریزگردها عمدتا از عراق و عربستان است که توجهی به این مسئله ندارند. با وجود مذاکرات با دولت عراق، اقدام مؤثری برای مالچ‌پاشی یا تثبیت شن‌های روان انجام نشده است.

همچنین، احسان احمدی‌نژاد، کارشناس پیش‌بینی اداره کل هواشناسی استان ایلام اعلام کرد که غلظت توده گرد و غبار، کیفیت دید افقی در شهر مرزی مهران را به کم‌تر از ۳۰۰ متر کاهش داده است. بر اساس گزارش‌ها، از ابتدای سال جاری تاکنون ۱۵ روز آلودگی ناشی از پدیده گرد و غبار در این استان به ثبت رسیده که نشان‌دهنده تداوم این بحران زیست‌محیطی در منطقه است.

به گزارش ایرنا، رییس اداره هواشناسی قصرشیرین در رابطه با آلودگی هوا برای ششمین روز متوالی در این شهرستان گفت: با ورود ریزگردها و گرد و غبار به غرب استان کرمانشاه، دید افقی شهرستان به ۸۰ متر کاهش یافته که ۹ هزار و ۹۲۰ متر از حد استاندارد یک هوای سالم (۱۰هزار متر) کمتر است.

افزون بر این، سرپرست معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی آبادان، از مراجعه ۲۴۸ بیمار به بیمارستان‌های تابعه این دانشگاه در پی وقوع گرد و خاک شدید از شب گذشته در شهرستان‌های آبادان، خرمشهر و شادگان خبر داد. از بیماران مراجعه کننده به مراکز درمانی ۵۱ بیمار بستری و ۱۹۷ نفر به صورت سرپایی درمان و از بیمارستان مرخص شدند.

فقدان مدیریت بارش های حداقلی؛ خشکسالی و از بین رفتن منابع آبی

خشک‌سالی می‌تواند باعث عدم توازن در میزان آب و در نتیجه آن کمبود آب، نابودی گیاهان، کاهش عمق آب‌های سطحی و خاک مرطوب شود. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که تبخیر سطحی و تبخیر آب از گیاهان از حد معمول در مدت معین بیشتر شود. عدم مدیریت صحیح منابع آبی در کشور، اثرات جبران ناپذیر این مهم را عمیقتر میکند.

به گزارش تسنیم، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان بوشهر از کاهش ۳۷ درصدی ذخیره آب سد رئیسعلی دلواری استان بوشهر نسبت به سال پیش خبر داد و گفت: این سد هم اکنون تنها ۳۶٪ از کل ظرفیت مخزن، ذخیره آب دارد. به گفته علی محمدی، مجموع بارندگی نیز در سال آبی جاری نسبت به سال آبی گذشته ۱۳٪ کاهش یافته است.

از سوی دیگر، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای لرستان اعلام کرد که آبدهی چشمه‌های این استان نسبت به سال گذشته ۲۳٪ و نسبت به بازه بلندمدت ۳۹٪ کاهش داشته است.

به گزارش ایسنا، بر اساس آخرین داده‌های شرکت مدیریت منابع آب ایران، میزان ورودی مخازن سد‌های کشور بیش از ۱۰ میلیارد متر مکعب کاهش یافته است، رقمی که بیانگر کاهش ۳۷ درصدی آب در دسترس شهر‌ها و مناطق مختلف در سال پیش‌ رو است. همچنین میزان حجم آب موجود در مخازن کشور ۱۷٪ و میزان خروجی سدهای کشور نیز نسبت به سال قبل با ۱۵٪ درصد کاهش مواجه بوده است.

به گزارش امتداد، رییس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: بر اثر بی توجهی‌های زیست‌محیطی ۴۳٪ از تالاب‌های کشور به کانون گرد و غبار تبدیل شده اند. به گفته شینا انصاری، برخی از تالاب‌های کشور دچار خشکسالی شده‌اند و محدودیت آب‌ها و عدم تخصیص حق‌آبه محیط زیست را شاهد هستیم.

افزون بر این، مدیرعامل شرکت آب منطقه ای آذربایجان‌غربی از کاهش ۳۰ درصدی بارندگی‌های سال آبی جاری در این استان نسبت به مدت مشابه سال گذشته خبر داد. مجید رستگاری همچنین اعلام کرد که میزان بارش ها نسبت به میانگین بلند مدت نیز حدود ۲۰٪ کاهش یافته است.

به گزارش ایرنا، مدیر آب و فاضلاب شاهرود با بیان اینکه میزان بارش های این شهرستان نسبت به دوره مشابه سال گذشته ۴۴ میلی لیتر کاهش داشته است، گفت: هم‌اکنون میزان ذخیره آب در مخازن شهرستان شاهرود ۱۵٪ است. رضا داورزنی افزود: مردم برای گذر از وضعیت بحرانی تابستان ۱۰ تا ۱۵٪ در مصرف آب صرفه‌جویی کنند.

به گزارش شرق، آمار بارندگی مراکز استان‌های کشور از ابتدای سال آبی جاری (۱ مهر ۱۴۰۳) تا ۱۵ اردیبهشت ۱۴۰۴ نشان می‌دهد که ایران یکی از خشک‌ترین سال‌های تاریخ خود را پشت سر می‌گذارد. طبق داده‌ها، ۱۶ مرکز استان در فهرست کم‌بارش‌ترین سال‌های ثبت‌شده خود قرار گرفته‌اند. شهرهای گرگان، خرم‌آباد، اردبیل، تبریز، بجنورد، اهواز و اصفهان کم‌بارش‌ترین سال آبی خود را در طول دوره آماری تجربه کرده‌اند.

همچنین مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان کرمانشاه از کاهش ۲۳ درصدی بارش های این استان در سال آبی جاری نسبت به سال گذشته خبر داد و گفت: این مقدار کاهش باران ۳۶۰ میلیون متر مکعب بر تراز آب مخازن دشت های استان تاثیر منفی داشته است. مرتضی حسن آبادی افزود: در حال حاضر ۴۶٪ از حجم آب سدهای آب شرب استان کرمانشاه خالی است. وی برداشت بی رویه چاه های کشاورزی مجاز و غیر مجاز از آب های زیر زمینی را عامل اصلی کم آبی دشت ها عنوان کرد و گفت: کشت محصولات پر آب در سطح وسیع در سال های اخیر بیشترین تاثیر را در این زمینه داشته است.

به گزارش مهر، کمبود بارش‌ها و تغییر وضعیت بارندگی‌ها در استان زنجان، موجب شده که هشت شهر و ۳۳۰ روستای این استان با تنش آبی مواجه شوند. علی محمد نادرخانی، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان زنجان وجود انشعابات غیر مجاز کشاورزی را یکی از عوامل اصلی مشکل تأمین آب پایدار در برخی از روستاها عنوان کرد.

از سوی دیگر، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان یزد با اشاره به وضعیت بحرانی بارندگی در این استان گفت: میانگین بارش سال آبی جاری در استان تنها ۵۰ میلی‌متر بوده که در مقایسه با سال گذشته کاهش چشمگیری داشته است. به گفته حسن اکبری، در بسیاری از مناطق خشک استان، به ویژه زیستگاه‌های حیات وحش، بارندگی به زیر پنج میلی‌متر رسیده است. این شرایط موجب توقف کامل رویش گیاهان فصلی و ضعف شدید پوشش بوته‌ای و درختچه‌ای شده و حیات گیاهی را به نقطه بحرانی رسانده است.

در خبر دیگری مدیرعامل آبفای تهران اعلام کرد که سدهای این استان تنها حدود ۱۸٪ آب دارند. محسن اردکانی همچنین اظهار داشت: در استان تهران نسبت به سال گذشته ۳۲ میلیون متر مکعب آب کمتر داریم.

به گزارش ایلنا، عباس صدریان‌فر، مدیرعامل سازمان آب و برق خوزستان از کاهش ۳۵ درصدی ذخیره های آبی استان نسبت به سال گذشته خبر داد و گفت: میزان این ذخایر نسبت به میانگین بلندمدت نیز ۵۲٪ کاهش یافته است.

به گزارش ایرنا، نماینده مردم پارس آباد، بیله سوار و اصلاندوز ر مجلس اعلام کرد که سالانه ۱۱۰ میلیون متر مکعب در منطقه مغان هدر می‌رود که برابر با ظرفیت یک سد بزرگ است. ابراهیم فهیمی عدم نوسازی شبکه آبیاری و زهدار شدن اراضی کشاورزی را علت اصلی هدر رفت این میزان آب عنوان کرد و گفت: دولت باید اقدام جدی برای نوسازی شبکه آبیاری در این منطقه انجام دهد.

علاوه بر این، سرپرست اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان‌رضوی گفت: تغییرات اقلیمی و خشکسالی عامل اصلی طغیان آفت “ملخ کوهاندار” در تاغ‌زار‌های این استان است. علی شکاری اظهار داشت: خشکسالی‌های پی در پی و افزایش دما، باعث شده که درختان تاغ در برابر آفات آسیب پذیرتر شوند.

به گزارش ایرنا، مدیر جهاد کشاورزی شهرستان گنبدکاووس اعلام کرد که به دلیل خشکسالی ناشی از کاهش بارش ها و توزیع نامناسب باران، از ۱۳۰ هزار هکتار گندم کشت‌شده این شهرستان در سال زراعی جاری، ۴۵ هزار هکتار دچار خسارت شده است.

از سوی دیگر، رییس اداره هواشناسی قصرشیرین گفت: میزان بارندگی شهرستان از ابتدای سال زراعی جاری تاکنون ۲۱۶.۱ میلی متر و مجموع بارش سال گذشته نیز ۴۱۶.۲ میلی‌متر است که در مقایسه با دوره مشابه سال گذشته روند کاهشی دارد.

آتش سوزی

به طور کلی جنگل‌ها در نتیجه عمل کربن گیری مرتباً گاز کربنیک هوا را که در اثر تنفس موجودات زنده و فعل و انفعالات شیمیایی و آلودگی های محیط زیست وارد هوا می‌شود جذب کرده و گاز اکسیژن را پس می‌دهد. از این رو باید مورد توجه ویژه ای قرار گیرند.

به گزارش ایرنا، فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری استان ایلام از مهار آتش سوزی جنگل های کوهستان «قلارنگ» واقع در شهرستان سیروان خبر داد. کیوان باقری نیا در این خصوص اظهار داشت: این آتش سوزی به دلیل وجود علفزارهای خشک باقی مانده از سال های گذشته در عرصه های جنگلی کوهستان قلارنگ رخ داد.

وی در ادامه افزود: با تلاش نیروهای یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری و کمک مردم بومی منطقه، این آتش سوزی در کمتر از یک ساعت خاموش شد.

 

بحران فرونشست زمین در ایران

یکی از مسائلی که در اثر برداشت بی‌رویهٔ آب زیرزمینی رخ می‌دهد، فرونشست زمین است. امری که به گفته برخی از کارشناسان، عدم مدیریت آب های سطحی موجود توسط مسئولان متولی و نهایتا اقدام به برداشت بیش از حد از آبهای زیرزمینی، رشد به سزایی به آن می بخشد. نشست زمین باعث ایجاد شکاف‌های عمیق در سطح زمین، کج شدن لوله‌های چاه، خرابی ساختمان‌ها و نهایتا ایجاد تلفات جبران ناپذیر برای انسان ها و دیگر موجودات زنده می شود.

به گزارش ایرنا، رئیس سازمان نقشه برداری کشور ضمن اشاره به وضعیت بحرانی فرونشست زمین در ایران گفت: حدود ۹۰ هزار کیلومتر مربع از مساحت کشور، معادل مساحت پنج کشور بزرگ جهان، تحت تاثیر فرونشست قرار دارد. به گفته اسکندر صیدایی، برداشت بی‌رویه منابع آب زیرزمینی، تغییرات کاربری زمین و ساخت‌وسازهای گسترده از عوامل اصلی گسترش بحران فرونشست در کشور محسوب می‌شود.
 
همچنین براساس گزارش‌های سازمان نقشه‌برداری کشور و مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، ایران با نرخ متوسط سالانه ۲۵ سانتی‌متر فرونشست، در میان ۵ کشور اول جهان از نظر شدت این پدیده قرار دارد. رئیس بخش زلزله‌شناسی مهندسی و خطرپذیری وزارت راه، مسکن و شهرسازی در این خصوص گفت: پهنه های فرونشستی ۱۱٪ مساحت سرزمینی ایران را در بر می گیرد.
علی بیت اللهی افزود: بیش از ۴۹٪ جمعیت کشور یعنی ۴۲ میلیون نفر روی پهنه های فرونشستی سکونت دارند. مهم‌ترین عامل فرونشست زمین در ایران، برداشت بی‌رویه از سفره‌های آب زیرزمینی است. نابودی اراضی کشاورزی، ترک‌خوردگی و تخریب سازه‌ها و ساختمان‌ها، افزایش خطر سیل و نشست ناگهانی زمین، تهدید زیرساخت‌های شهری از جمله خطوط راه‌آهن، مترو و جاده‌ها از پیامدهای فرونشست زمین است.
 
در همین رابطه، حمید فدایی، عضو کارگروه تخصصی تغییرات اقلیمی در میراث فرهنگی، درباره تهدید پدیده فرونشست برای میراث تاریخی کشور عنوان کرد: مرودشت استان فارس بحرانی ترین بخش کشور از نظر فرونشست است.

بحران پسماند و آلاینده های محیط زیستی

به گزارش ایرنا، شماری از زمین های کشاورزی جنوب شرق شیراز با فاضلاب شهری آلوده به پسماندهای صنعتی و بیمارستانی آبیاری می‌شوند. این موضوع به تهدیدی جدی برای امنیت غذایی و سلامت شهروندان تبدیل شده است. کارشناسان محیط زیستی هشدار دادند که ادامه این روند می‌تواند به بحرانی بهداشتی با عواقبی جبران‌ناپذیر مانند مسمومیت‌های گسترده و اختلالات هورمونی منجر شود.

در این گزارش آمده است؛ بر اساس اظهارات متخصصان بهداشت محیط، استفاده از فاضلاب شهری (به‌ویژه نوع آلوده به مواد شیمیایی، داروهای شیمی‌درمانی و زباله‌های بیمارستانی) برای آبیاری مزارع گندم، فاجعه‌ای خاموش است که اثرات آن می‌تواند برای دهه‌ها در چرخه غذایی و سلامت انسان‌ها باقی بماند.

به گزارش ایرنا، رودخانۀ “قره سو” در استان اردبیل، به دلیل ورود فاضلاب های شهری و صنعتی به یک چالش و معضل زیست محیطی تبدیل شده است. بر اساس این گزارش، فاضلاب شهرک صنعتی شماره دو و همچنین حجم زیادی از فاضلاب شهری این منطقه بدون تصفیه و به صورت خام وارد این رودخانه می شوند. آزمایشات انجام شده نشانگر آلودگی بسیار بالا و وجود فلزات سنگین در آب این رودخانه است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست اردبیل در این خصوص گفت: فرسودگی تصفیه خانه و عدم کنترل در مبدا علت ورود فاضلاب های آلوده شهری و صنعتی به این رودخانه است. با شکایت اداره حفاظت محیط زیست، برای شهرک صنعتی شماره دو و همچنین شرکت آب و فاضلاب استان اردبیل در این خصوص پرونده قضایی تشکیل شده است.

به گزارش ایلنا، رودخانه دز در شهرستان شوش بر اثر تجمع زباله و ورود پساب های صنعتی و روستایی در حال حاضر به تهدیدی زیست‌محیطی و بهداشتی تبدیل شده است. به گفته برخی از اهالی این منطقه، تجمع زباله‌ها در سطح رودخانه دز، شامل پلاستیک‌ها، ضایعات خانگی و صنعتی، فاضلاب‌های بی‌رویه و دیگر مواد آلاینده، سلامت عمومی مردم را تهدید می‌کند.

احمد زالی فعال محیط زیست در این رابطه گفت: چندین شرکت صنعتی پساب‌های خود را بدون تصفیه وارد رودخانه دز کرده و فیزیک شیمیایی اکوسیستم آن را تغییر می‌دهند. فاضلاب‌های روستاهای مجاور و بالادست از اندیمشک و دزفول نیز بدون تصفیه وارد رودخانه شده و رژیم طبیعی آب را تغییر می‌دهند. وی همچنین افزود: به دلیل عدم مدیریت پسماند در روستاهای نزدیک به این رودخانه، مردم پسماند خود را در حاشیه‌ی آن رها می‌کنند.

به گزارش ایرنا، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان البرز اعلام کرد که تنها ۴٪ از پسماندهای این استان در مبدا تفکیک می شود، درحالی که این میزان باید حداقل بین ۱۰٪ تا ۱۲٪ باشد. قربانعلی محمدپور در ادامه گفت: با وجود تراکم بالای جمعیت این استان و حجم زیاد زباله خانگی و پسماند، از ۱۸ شهر استان البرز ۱۶ شهر طرح جامع پسماند ندارند.


به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید

هنوز نظری اضافه نشده است. شما اولین نظر را بدهید.