ایران وایر
از آغاز حملات نظامی اسراییل به مواضع هستهای، مراکز نظامی و سران سپاه پاسداران، برخی از شهروندان ایرانی غیرنظامی نیز کشته یا مجروح شدهاند.
جمهوری اسلامی از آغاز این درگیری نظامی، آمار دقیق و شفافی از تعداد کشتهشدگان غیرنظامی در ایران منتشر نکرده است. «حسین کرمانپور»، سخنگو وزارت بهداشت جمهوری اسلامی، دوشنبه ۲۶خرداد۱۴۰۴ مدعی شد که ۲۲۴ زن، مرد و کودک، از ابتدای حملات نظامی اسراییل در ایران کشته شدهاند؛ اما مشخص نکرده است که از این تعداد، چند کشته شده نظامی و چند کشته غیرنظامی بودهاند.
در این بین، کمیته المپیک جمهوری اسلامی و وزارت ورزش، بهدنبال شناسنامهدار کردن کشتهشدگان نظامی و غیرنظامی در ورزش ایران هستند.
فدراسیون بوکس جمهوری اسلامی دوشنبه ۲۶خرداد۱۴۰۴ در بیانیهای، از کشته شدن «سید علی باقرنیا» و «رضا بهرامی»، بهعنوان «دو قهرمان بوکس کشوری» در پی حملات اسراییل به ایران خبر داد.
تحقیقات «ایرانوایر» نشان میدهد که هر دو این افراد، از فرماندهان میانی سپاه پاسداران و عضو پدافندهای این یگان نظامی بودهاند.
***
دو سپاهی که جمهوری اسلامی آنها را بوکسور معرفی میکند، چه کسانی بودند؟
فدراسیون بوکس، کمیته المپیک و وزارت ورزش جمهوری اسلامی، در بیانیههایی، سید علی باقرنیا را قهرمان بوکس استان لرستان و رضا بهرامی را، بوکسور استان کرمانشاه معرفی کردهاند.
نام هر دو این افراد اما در جمع کشتهشدگان حمله اسراییل به پدافندها و مراکز نظامی سپاه پاسداران در روزهای گذشته به چشم میخورد.
خبرگزاری «دانشجو» ساعت ۹:۲۲ صبح دوشنبه ۲۶خرداد۱۴۰۴، اسامی کشتهشدگان حمله اسراییل به مقر سپاه پاسداران در لرستان را منتشر کرد که در میان آنها، نام و عکس سیدعلی باقرنیا به چشم میخورد. او با لباس پاسداری در ردیف چهارم دیده میشود.
همچنین در همین خبر، نام رضا بهرامی و تصویرش در لباس پاسداری با درجه «ستوان دوم پاسدار»، در بالاترین ردیف قابل شناسایی است.
در گزارشهای مربوط به هیاتهای استانی بوکس لرستان و کرمانشاه، طی سالهای اخیر، هیچ نامی از این دو عضو سپاه پاسداران بهعنوان قهرمان یا ورزشکار حرفهای به چشم نمیخورد.
قوانین بینالمللی در مورد نظامیان ورزشکار کشته شده در جنگ چه میگوید؟
نیروهای نظامی که بهصورت حرفهای در رشتههای ورزشی فعالیت میکنند، باید زیر نظر سازمانی به نام «سیزم» قرار بگیرند.
سیزم یا «سازمان بینالمللی ورزشهای نظامی»، (CISM) نهادی ورزشی متشکل از نیروهای مسلح کشورهای عضو است. در مقررات و اساسنامه سیزم تصریح شده که تمامی ورزشکاران عضو و شرکتکننده در مسابقات زیر نظر این نهاد، باید در حالت خدمت، فعال نظامی باشند و برای اثبات آن، مدارک معتبری مانند کارت نظامی ارائه کنند.
بدینترتیب در چارچوب قوانین سیزم، عضو مورد نظر، یک «ورزشکار نظامی» محسوب میشود و هیچ دستهبندی مجزایی مانند «غیرنظامی ورزشی» یا «ورزشکار کشتهشده»، در مقررات این سازمان پیشبینی نشده است.
طبق منشورهای ژنو و بر اساس قواعد شناختهشده حقوق بینالملل بشردوستانه، معیار اصلی برای وضعیت حقوقی افراد در جنگ، عضویت در نیروهای مسلح است. تمامی اعضای نیروهای مسلح که یک طرف درگیری نظامی هستند، بهعنوان جنگجو (combatant) شناخته میشوند.
به بیان سادهتر، «فرد غیرنظامی»، کسی است که عضو نیروهای مسلح نباشد.
شاید خبر بد برای دستگاه تبلیغاتی جمهوری اسلامی و کمیته المپیک ایران این باشد که پیشفرض در زمان جنگ بر این است که نقشهای فرعی همه افراد تحت عنوان نظامی، از جمله ورزشکار بودن، دخلی در نظامی بودن آنها ایجاد نمیکند.
در اسناد بینالملل، اصطلاح یا جایگاه ویژهای مانند «ورزشکار کشتهشده» برای نظامیان یا هر نوع از نیروهای مسلح در زمان جنگ، تعریف نشده است.
جمهوری اسلامی چرا میخواهد کشتهشدگان سپاه را ورزشکار معرفی کند؟
خبرگزاری «تابناک»، یکشنبه ۲۵خرداد۱۴۰۴، نام سید علی باقرنیا و رضا بهرامی را بهعنوان دو عضو سپاه پاسداران که در حمله نظامی اسراییل به «تیپ ۵۷ حضرت ابوالفضل استان لرستان» کشته شده بودند، ذکر کرد. این رسانه، هر دو این افراد را عضو پدافند هوایی سپاه پاسداران دانست.
به این ترتیب، هرچند هر دو بهعنوان «انسان» در یک جنگ نظامی کشته شدهاند، اما در رسته ورزشکاران کشته شده در یک جنگ قرار نمیگیرند.
این دو، نخستین نیروهای نظامی سپاه پاسداران نبودند که توسط کمیته المپیک و وزارت ورزش، بهعنوان ورزشکاران حرفهای معرفی شدند. ظهر دوشنبه ۲۶خرداد۱۴۰۴، پایگاه اطلاعرسانی وزارت ورزش و جوانان، نام دو فرمانده سپاهی کشته شده در حملات اسراییل را در فهرست ورزشکاران ایران قرار داد و آنها را «شهدای ورزشکار» نامید.
دقایقی بعد رسانههای ایران، سرهنگ پاسدار «رضا نجفی»، فرمانده سپاه شهرستان ایجرود و سرهنگ پاسدار «دلاور امیرخانی» را، دو کشتیگیر حرفهای معرفی کردند.
کانال تلگرامی وزارت ورزش و خبرگزاری «تسنیم»، وابسته به سپاه پاسداران، ابتدا رضا نجفی فرمانده سپاه ایجرود را «کشتیگیر قهرمان ایران» معرفی کردند. ساعاتی بعد، وزارت ورزش مدعی شد که سرهنگ رضا نجفی، «قهرمان جودو» ایران هم بوده است. تصویر هر دو این افراد، با لباس سپاه پاسداران و کنار فرماندهان ارشد سپاه از جمله «امیرعلی حاجیزاده»، فرمانده سابق هوافضای سپاه منتشر شده بود.
«ایرانوایر»، شنبه ۲۴خرداد۱۴۰۴، از منابع خبری خود در کمیته المپیک مطلع شد که کمیته المپیک جمهوری اسلامی در نامههایی محرمانه خطاب به فدراسیونها و انجمنهای ورزشی، از تمامی آنها خواسته که نام تمامی کشتهشدگان در حملات اسراییل به شهرهای ایران را، در فهرست ورزشکاران رشتههای ورزشی خود مطابقت دهند.
این راهی است برای زیر فشار گذاشتن کمیته بینالمللی المپیک و فدراسیونهای جهانی در جهت زیر فشار قرار دادن اسراییل و حتی حذف و تحریم رشتههای ورزشی این کشور از حضور در رقابتهای بینالمللی.