ار اف ای
با وجود آنکه سهچهارم کشورهای جهان مجازات اعدام را لغو کردهاند، گزارش عفو بینالملل نشان میدهد که در سال ۲۰۲۴ شمار اعدامها در جهان ۳۲ درصد افزایش یافته و به بالاترین میزان از سال ۲۰۱۵ رسیده است. ایران در سال گذشته میلادی با ۹۷۲ مورد اعدام، مسئول ۶۴ درصد از همهی اعدامهای ثبتشده در جهان بوده است.
در حالیکه روز پنجشنبه روبر بَدَنتِر، وزیر پیشین دادگستری فرانسه و چهرهی نمادین مبارزه برای لغو مجازات اعدام، در پانتئون فرانسه آرام میگیرد، خبرگزاری فرانسه به این بهانه بر اساس آخرین گزارش عفو بینالملل که در ماه آوریل منتشر شد، مطلبی تهیه کرده که تا تصویر کلی از وضعیت اجرای مجارات اعدام در جهان ارائه کند.
بر اساس این گزارش، تا پایان دسامبر ۲۰۲۴ در مجموع ۱۴۵ کشور مجازات اعدام را در قانون یا در عمل لغو کردهاند. از این میان، ۱۲۲ کشور با تصویب قانون آن را لغو کردهاند (۱۱۳ کشور برای همه جرائم و ۹ کشور فقط برای جرائم عمومی) و ۲۳ کشور نیز بیش از ده سال است که هیچ اعدامی انجام ندادهاند.
زیمبابوه در پایان سال ۲۰۲۴ رسماً مجازات اعدام را برای همه جرائم لغو کرد، هرچند قانونی در این کشور اجازه میدهد در وضعیت اضطراری این لغو موقتاً برداشته شود. در اروپا، بلاروس تنها کشوری است که هنوز حکم اعدام را اجرا میکند، اما در سال ۲۰۲۴ و نه ماهه نخست ۲۰۲۵ هیچ موردی از اعدام در آن ثبت نشده است.
اعدام در آمریکا؛ میان لغو و تداوم
در ایالات متحده، مجازات اعدام در ۲۳ ایالت از ۵۰ ایالت لغو شده و در سه ایالت دیگر (کالیفرنیا، اورگن و پنسیلوانیا) تعلیق موقت برقرار است. با این حال، در سال ۲۰۲۴ در این کشور ۲۵ نفر اعدام شدند. ۲۴ نفر با تزریق کشنده و یک نفر با روش جدید «استنشاق گاز نیتروژن» اعدام شدند، روشی که سازمان ملل آن را محکوم کرد و واکنشهای گستردهای به دنبال داشت.
بهگزارش مرکز اطلاعات مجازات اعدام (DPIC)، در مجموع ۳۴ نفر در سال جاری در آمریکا اعدام شدند که ۱۳ مورد از آنها در ایالت فلوریدا بوده است. این بالاترین رقم در ده سال گذشته است. قرار است تا پایان سال ۹ اعدام دیگر نیز انجام شود.
رشد چشمگیر اعدامها در جهان
عفو بینالملل اعلام کرده است که در سال ۲۰۲۴ دستکم هزار و ۵۱۸ اعدام در سراسر جهان انجام شده، رقمی که نسبت به سال پیش از آن ۳۲ درصد افزایش را نشان میدهد و بالاترین میزان از سال ۲۰۱۵ به شمار میرود.
روشهای اجرای حکم شامل گردنزدن، حلقآویز کردن، تیرباران، تزریق کشنده و استنشاق گاز نیتروژن بوده است.
در سال ۲۰۲۴ کشورهایی که از این مجازات استفاده کردهاند عبارتند از: عربستان سعودی، مصر، ایالات متحده، ایران، عراق، کویت، عمان، سنگاپور، سومالی و یمن. همچنین، عفو بینالملل اعلام کرده در افغانستان، چین، کره شمالی، سوریه و ویتنام نیز اعدام انجام شده اما آمار دقیقی از این کشورها در دست نیست.
هرچند آمار رسمی در چین منتشر نمیشود، اما این کشور همچنان در صدر کشورهایی قرار دارد که بیشترین اعدامها را انجام دادهاند، عفو بینالملل احتمال میدهد که رقم آن به هزاران مورد برسد.
سازمان ملل نیز در سپتامبر ۲۰۲۵ نسبت به افزایش استفاده از مجازات اعدام در کره شمالی طی دههی گذشته هشدار داده است.
ایران، عربستان و عراق در صدر
عفو بینالملل میگوید افزایش اعدامها در سال ۲۰۲۴ عمدتاً ناشی از رشد اجرای این مجازات در سه کشور ایران، عربستان سعودی و عراق بوده است. در ایران، دستکم ۹۷۲ نفر اعدام شدهاند، افزایشی ۱۴ درصدی نسبت به سال ۲۰۲۳. این رقم بهتنهایی ۶۴ درصد از کل اعدامهای ثبتشده در جهان را تشکیل میدهد. سازمان ملل متحد اعلام کرده که تا پایان اوت ۲۰۲۵ نیز دستکم ۸۴۱ نفر دیگر در ایران اعدام شدهاند.
همچنین بخوانیداعدام دستکم ۸۴۱ نفر در ایران از ابتدای سال ۲۰۲۵؛ هشدار سازمان ملل درباره «الگوی ارعاب دولتی»
در عربستان سعودی، شمار اعدامها در سال ۲۰۲۴ به ۳۴۵ مورد رسید، دو برابر سال پیش از آن. عفو بینالملل در آوریل ۲۰۲۵ نسبت به «افزایش نگرانکننده» اجرای اعدام در این کشور هشدار داده بود.
در عراق نیز ۶۳ نفر در سال ۲۰۲۴ اعدام شدند.
در آسیا، ژاپن در پایان ژوئن ۲۰۲۴ یک زندانی محکوم به مرگ را اعدام کرد. این نخستین اجرای حکم اعدام در این کشور از ژوئیه ۲۰۲۲ تاکنون بود.
به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید