ار اف ای – ناصر اعتمادی
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، در سخنرانی تاریخی خود در کنست اسرائیل با تأکید بر ورود خاورمیانه به عصری تازه از صلح، حکومت ایران را به مذاکره و آشتی فراخواند. ترامپ گفت اگر تهران حق موجودیت اسرائیل را به رسمیت بشناسد، واشنگتن برای توافق و سازش «هر زمان که ایران آماده باشد» آماده است. او این امکان را «فوقالعاده» توصیف کرد و خواستار گشودن فصل جدیدی میان ایران و اسرائیل شد.

دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، روز دوشنبه ۱۳ اکتبر در یک سخنرانی تاریخی در کنست، پارلمان اسرائیل، تأکید کرد که منطقه خاورمیانه در آستانه ورود به عصر جدیدی از صلح و ثبات قرار دارد. ترامپ که پیش از حرکت به سوی شرم الشیخ و شرکت در «نشست صلح برای غزه» به اسرائیل سفر کرده بود، به عنوان چهارمین رئیسجمهوری آمریکا در تاریخ این کشور پشت تریبون کنست قرار گرفت.
در آغاز مراسم، بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، از ترامپ به عنوان «بهترین دوست اسرائیل در کاخ سفید» یاد کرد. ترامپ سخنان خود را با شکرگزاری «خدای ابراهیم و یعقوب» آغاز کرد و گفت: «امروز، اسلحهها خاموش شده و خورشید از نو بر سرزمینی مقدس و منطقهای تابیده که به زودی در صلح ابدی زندگی خواهد کرد.»
ترامپ تأکید کرد که پایان این جنگ، به معنای پایان عصری از وحشت و مرگ و آغاز دورهای از امید و همکاری برای اسرائیل و دیگر کشورهای منطقه است. او ضمن قدردانی از نقش نتانیاهو در مذاکرات آتشبس، از استیو ویتکوف، فرستاده ویژه خود، نیز تشکر کرد و به صورت غیرمنتظره به جنگ اوکراین و نقش ولادیمیر پوتین اشاره کرد. سخنرانی ترامپ با وقفهای کوتاه به دلیل اعتراض یکی از نمایندگان اسرائیلی مواجه شد.
رئیسجمهوری آمریکا در ادامه، پیروزیهای خود و کشورش را یادآور شد و گفت: «ما جنگهای جهانی اول و دوم را قاطعانه بردیم و امروز موفق شدیم هشت جنگ را در هشت ماه پایان دهیم. دیشب شمار این جنگها هفت بود، اما امروز صبح با بازگشت گروگانها به اسرائیل این عدد به هشت رسید.» او درباره حمله ۷ اکتبر تأکید کرد: «دیگر هرگز چنین اتفاقی تکرار نخواهد شد.» ترامپ همچنین از شکلگیری ائتلافی جدید در منطقه و شکست نیروهای افراطی سخن گفت.
ترامپ بخش قابل توجهی از سخنانش را به «عملیات چکش نیمهشب» علیه جمهوری اسلامی ایران اختصاص داد و مدعی شد که برنامه هستهای ایران «نابود شده» است. او با اشاره به حمله هفت بمبافکن آمریکایی به تأسیسات هستهای حکومت ایران، گفت: «ابر سیاه را از فراز اسرائیل و خاورمیانه کنار زدیم.» ترامپ حتی از نتانیاهو خواست با ایران هم قرارداد صلح امضا کند.
در بخشی دیگری از سخنانش، ترامپ گفت: «از نظر همه، ایران ضربه سنگینی خورده است. اگر بتوانیم به توافق برسیم، فوقالعاده خواهد بود.» او از حکومت ایران خواست حق موجودیت اسرائیل را به رسمیت بشناسد و سپس خطاب به رهبران جمهوری اسلامی افزود: «ما آماده توافق هستیم، هر وقت شما آماده باشید.»
ترامپ گفت: «هیچ چیز به اندازه این نمیتواند به این منطقه کمک کند که رهبران ایران از تروریسم دست بردارند، تهدید همسایگان خود را متوقف کنند، حمایت مالی از گروههای وابسته را قطع کنند و سرانجام، حق موجودیت اسرائیل را به رسمیت بشناسند.» او سپس تأکید کرد: «آنها باید این کار را انجام دهند.»
ترامپ در ادامه درباره درگیریهای غزه گفت: «در بسیاری موفقیتها نقش داشتهام اما هیچگاه چنین دستاوردی ندیده بودم. مردم در خیابانها میرقصند. این جنگ بزرگ و دشوار به پایان رسید و قدیمیترین جنگها نیز خاتمه یافته است.» به گفته ترامپ، «جهان بار دیگر اسرائیل را دوست دارد» و «جهادگرایی و یهودستیزی در خاورمیانه شکست خورده است.» او همچنین به فلسطینیان توصیه کرد «برای همیشه از مسیر تروریسم فاصله بگیرند». ترامپ همچنین وعده داد به بازسازی غزه کمک کند.
در پایان، ترامپ در اقدامی کمسابقه از رئیسجمهوری اسرائیل، اسحاق هرتسوگ، خواست تا به بنیامین نتانیاهو، که با پروندههای قضایی مواجه است، عفو اعطا کند. او تأکید کرد: «چه بخواهیم چه نخواهیم، نتانیاهو یکی از بزرگترین رهبران دوران جنگ بوده است. سیگار و شامپاین؟ واقعاً چه اهمیتی دارد؟» ترامپ خطاب به نتانیاهو گفت: «شما بسیار محبوب هستید، چون میدانید چگونه پیروز شوید.»
این سخنرانی که با واکنشهای متفاوتی در میان نمایندگان و افکار عمومی اسرائیل روبرو شد، نقطه عطفی در روابط واشنگتن و تلآویو و تحولات منطقهای ارزیابی میشود. ترامپ پس از این سخنرانی عازم مصر شد تا در نشست مشترک برای صلح غزه شرکت کند.