اخبار روز
کمیته آزادی علمی انجمن مطالعات ایرانی در نامهای خطاب به علی خامنهای؛ مسعود پزشکیان و دیگر مقامات حکومت اسلامی که در تاریخ ۲۰ نوامبر منتشر شده نسبت به «تداوم نقض آزادی علمی در ایران» و بازداشت پژوهشگران ایرانی اعتراض کرده است. در این نامه آمده است:
ما به نمایندگی از «کمیتهٔ آزادی علمیِ انجمن مطالعات ایرانی» (AIS-CAF)، نگرانی عمیق خود را نسبت به تداوم نقض آزادی علمی در ایران اعلام میکنیم، بهویژه با توجه به بازداشتها و بازجوییهای اخیر که آشکارا با انگیزههای سیاسی علیه پژوهشگران مستقل صورت گرفته است.
در تاریخ ۳ نوامبر ۲۰۲۵، مقامهای ایرانی پرویز صداقت، پژوهشگر و سردبیر ارشد نشریات اقتصادی، مهسا اسداللهنژاد، جامعهشناس و پژوهشگر سیاسی، و شیرین کریمی، نویسنده و مترجم، را در خانههایشان بازداشت کرده و به زندان منتقل کردند. محمد مالجو، اقتصاددان و مدرس پیشین دانشگاه، و هیمن رحیمی، پژوهشگر اقتصاد سیاسی، نیز برای بازجوییهای مداوم احضار شدهاند. هر پنج نفر بر پایهٔ فعالیتهای فکری و پژوهشی خود به «اقدام علیه امنیت ملی» متهم شدهاند.
با وجود آزادی پرویز صداقت، مهسا اسداللهنژاد و شیرین کریمی با قرار وثیقه در تاریخ ۱۲ نوامبر، اتهامات علیه آنان همچنان پابرجاست.
هدف گرفتن اخیر پژوهشگران مستقل و منتقد در خارج از ساختار دانشگاهی، بار دیگر نشان میدهد که رویکرد دولت نسبت به آزادی علمی تا چه اندازه نگرانکننده و محدودکننده است. انجمن مطالعات ایرانی (AIS) یک سازمان علمی بینالمللی و غیرانتفاعی است که با هدف ترویج مطالعات میانرشتهای دربارهٔ ایران و جهان فارسیزبان فعالیت میکند. این انجمن که در سال ۱۹۶۷ با نام «جامعهٔ مطالعات ایرانی» تأسیس شد، پژوهشگران حوزههای گوناگون — از جمله تاریخ، ادبیات، جامعهشناسی، علوم سیاسی، تاریخ هنر و انسانشناسی — را گردهم میآورد تا سطح پژوهش، آموزش و شناخت عمومی از فرهنگ، جامعه و تاریخ ایران را ارتقا دهد. این انجمن مدافع آزادی علمی، پژوهش فراگیر و تبادل جهانی اندیشه میان پژوهشگران ایران و قلمرو فارسیزبان است.
ما نسبت به این اقدام اخیر که ناقض حقوق اولیهٔ شهروندی و استقلال علمی است، عمیقاً نگرانیم. ما همراه با دیگر نهادهای علمی، اعتراض خود را نسبت به رفتار ناعادلانه با این پژوهشگران علوم اجتماعی ابراز میکنیم و آن را نقض آشکار حق بنیادین آزادی علمی میدانیم. ما از دولت شما میخواهیم که به تعهدات ایران بر اساس قوانین ملی و بینالمللی — از جمله مادهٔ ۲۶ «اعلامیهٔ جهانی حقوق بشر» مصوب ۱۹۴۸ — پایبند باشید.
از توجه شما به این موضوع فوری سپاسگزاریم و منتظر پاسخ شما هستیم.
با احترام،
ارسالشده بهنمایندگی از کمیتهٔ آزادی علمی AIS-CAF توسط هیئت اجرایی انجمن مطالعات ایرانی.