نایبرئیس پارلمان آلمان میگوید با رئیس مجلس ایران و رهبران اقلیتهای دینی دیدار کرده است. وی پس از بازگشت از ایران در گفت و گوی اختصاصی به پرسشهای دویچه وله فارسی درباره این سفر و حاشیه های آن پاسخ داد.
دویچه وله: خانم کلاودیا روت شما در سفر ۵ روزه به ایران با چه کسانی ملاقات داشتید و حول چه محورهایی صحبت کردید؟
کلاودیا روت: ایده و انگیزه سفر ۵ روزه ما این بود که تصوری از وضعیت سیاسی داخل ایران آن هم درست یکسال پیش از انتخابات مجلس بدست بیاوریم. همچنین میخواستیم با وضعیت اصلاحطلبان، اصولگرایان و جامعه مدنی آشنا شویم. موضوع سیاست خارجی هم برای ما مهم بود، چون دنیا بی ثبات شده و ایران هم به عنوان یک قدرت منطقه ای مهم در منطقه ای واقع شده که ثبات ندارد. در سوریه و عراق میلیونها نفر آواره شدهاند، خشونت و کشتار اوج گرفته. این انسانها هم از سوی “دولت اسلامی” و هم از طرف رژیم بشار اسد مورد تهدید و کشتار قرار گرفتهاند. ما در ضمن از دریاچه ارومیه بازدید و این فاجعه زیستمحیطی را از نزدیک مشاهده کردیم.
با چه کسانی ملاقات کردید؟
کلاودیا روت: در این سفر برای ما بسیار اهمیت داشت که علاوه بر مقامات رسمی ایران با نمایندگان جامعه مدنی کشور هم ملاقات کنیم. با نمایندگان کلیمیان و رئیس جامعه یهودیان در تهران صحبت کردیم و از کنیسه و بیمارستان یهودیان بازدید کردیم. همچنین با نمایندگان اقلیتهای دینی ارمنی، آشوری و زرتشتیان که در ایران به رسمیت شناخته شدهاند نیز دیدار داشتیم. گرچه ما با نمایندگان بهایی نتوانستیم ملاقات کنیم، اما موضوع بهائیها را هم عنوان کردیم چون آنها به شدت تحت فشار قرار گرفته و تحقیر میشوند. در ادامه من با تعدادای از هنرمندان ایرانی و با دانشجویان و استادان دانشگاه تهران دیدار داشتم. با شهردار تبریز، استاندار آذربایجان شرقی و با فعالان زیستمحیطی هم ملاقات کردم.
در میان سیاستمداران با علی لاریجانی، رئیس مجلس، شهیندخت مولاوردی، معاون رئیسجمهور در امور زنان و معصومه ابتکار رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست هم دیدار داشتم. نهایتا با محمدرضا عارف هم ملاقات کردم که گفت که اصلاح طلبان برای انتخابات مجلس بهصورت متحد وارد صحنه خواهند شد.
اما برخی از نمایندگان مجلس ایران به دیدار شما با آقای محمد رضا عارف و نمایندگان جامعه مدنی اعتراض کردند و انتقاد کردند که آلمان در امور داخلی ایران دخالت میکند و خواستار لغو این دیدارها شده بودند. شما در این باره چه میگویید؟
کلاودیا روت: در موضوع مربوط به حقوق بشر، پشتیبانی از اصلاح طلبان و ملاقات با نمایندگان جامعه مدنی برخی از نمایندگان اصولگرا اعتراض کردند اما نمایندگان دیگری هم بودند که برای مثال گفتند برای نجات دریاچه ارومیه و مبارزه علیه این فاجعه زیستمحیطی نیاز به کمکهای خارجی هست. و اینها خوشحال بودند که در آلمان متخصصین و استادان ایرانیتبار دانشگاه برای نجات دریاچه ارومیه تلاش میکنند.
ما متوجه شدیم که نیروهای امنیتی همه جا حضور دارند و گفت و گو و ملاقاتهایی که در نظر داشتیم انجام نگرفت. با فعالین حقوق بشری نتوانستیم دیدار کنیم. ترس و کنترل شدیدی حاکم بود.
اخیرا کریستوف اشترسر (Chtistof Stresser) مسئول امور حقوق بشر دولت آلمان در گفتوگوی اختصاصی با بخش فارسی دویچهوله گفت که با وجود وعدههایی که حسن روحانی برای بهبود وضعیت حقوق بشر و شهروندی داده، در این حوزه عملا تغییری حاصل نشده است. شما وقتی تهران بودید شاهد این تغییرات بودید؟
کلاودیا روت: من موضوع حقوق بشر را در تهران مطرح کردم. ولی باید گفت که آقای روحانی مسئول قوه قضائیه نیست. قدرتهایی در کشور وجود دارند که مانع اقدامات روحانی میشوند. من موضوع سلطانی وکیل زندانی را طرح کردم یا موضوع خانم ریحانه جباری که اعدام شد. مولاوردی، معاون رئیسجمهور در امور زنان گفت که همه اقدامات لازمه برای آزادی وی انجام گرفته بود تا وی اعدام نشود. ما زندانی شدن غنچه قوامی شهروند ایرانی بریتانیایی، شیوا نظرآهاری و بهاره هدایت فعال دانشجویی را هم مطرح کردیم. قوه قضائیه حکمهای سنگین را صادر کرده است. متاسفانه ایران در مسئله اعدامها رتبه دوم در جهان را دارد. من امیدوارم اصلاح طلبان تقویت شوند تا زمینهای برای اصلاحات در دستگاه قضائی کشور هم فراهم آید.
شما در صحبتهایتان اشاره کردید که از دریاچه ارومیه هم بازدید کردید. وضعیت این دریاچه را چگونه توصیف میکنید؟
کلاودیا روت: من دریاچه ای را دیدم که ۸۸ درصد آن نابود شده، وقتی به دریاچه ارومیه نزیک شدیم، آبی ندیدیم و سفید به نظر میرسید. اول فکر کردم برف است ولی وقتی نزیکتر شدیم مشاهده کردیم که نمک بوده. دریاچه ارومیه بزرگترین فاجعه زیست محیطی است که زندگی میلیونها نفر را تحت تاثیر قرار داده است. زمانی این دریاچه بهشتی برای پرندههای مهاجر و فلامینگو بود، حالا همه اینها مورد تهدید قرار گرفته و برای همیشه نابود میشود. من در تبریز اطلاع پیدا کردم که نمکهای ریزگرد حتی باعث آب شدن برف شده. این نمک زندگی انسانها و طبیعت را در معرض خطر قرارداده است.
مقامات رسمی تلاش میکنند که این فاجعه را به تغییرات اقلیمی نسبت دهند، ولی این یک جنایت واقعیه که انسان در طبیعت مرتکب شده است. در وسط این دریاچه پلی را ساختند که مثل دیواری آب دریاچه را تقسیم کرده و مانع جریان طبیعی آب شده است. ما به طرف ایرانی اطلاع دادیم که آلمان برای احیا و نجات این دریاچه از هرگونه کمکی دریغ نخواهد کرد. من امیدوارم در این زمینه همکاری ما ادامه پیدا کند و این دریاچه به سرنوشت دریاچه آرال تبدیل نشود.
سفر شما ۵ روز ادامه داشت. آیا حاصل این سفر برای شما رضایتبخش است؟
کلاودیا روت: آقای عارف از من دعوت کردند. من بسیار خوشحال هستم که این سفر را انجام دادم. گرچه بحث ها و مجادلات زیادی هم بر سر این سفر وجود دارد. ایران جامعه جوان و باسوادی دارد و ما باید از کسانیکه خواستار اصلاحات هستند و قصد دارند از انزوا خارج شوند و بایکوت را بشکنند، پشتیبانی کنیم بجای اینکه دیوار بسازیم.
خانم روت برخی از ایرانیها در شبکههای اجتماعی انتقادهایی هم از نحوه حجاب بر سر گذاشتن شما کردهاند. نظر شما درباره این انتقادها چیست؟
کلاودیا روت: من وقتی در مجلس با رئیس مجلس و یا مقامات رسمی چون خانم ملاوردی و یا ابتکار ملاقات میکنم ضرورت دارد که روسری کوچکی بر سرکنم. شما اگر تصاویر را مشاهده کرده باشد متوجه میشوید که من در این زمینه بسیار محتاط عمل کردم. نباید این مسئله را تا این حد محدود کرد که آیا من روسری بر سر میگذارم یا خیر؟ پرسش مهم این است که آیا ما انزاو و بایکوت ایران را میخواهیم یا اینکه باید نشان داد که ما از کسانی که ایرانی دیگر میخواهند بسازند، پشتیبانی میکنیم. انزوا و بایکوت به چه کسی کمک میکند، جز نیروهای اصول گرا در این کشور؟
*****
سفر نایبرئیس پارلمان آلمان به ایران توأم با انتقادهای نمایندگان مجلس
کلاودیا روت نایبرئیس پارلمان آلمان در سفر به ایران با رئیس مجلس شورای اسلامی دیدار کرد. ملاقات او با نمایندگان جامعه مدنی ایران با محدودیتهایی روبرو شد. روت به آذربایجان سفر کرد و با وضعیت دریاچه ارومیه آشنا شد.
سفر ۵ روزه خانم کلاودیا روت در راس هیات پارلمانی روز چهارشنبه (۲۱ ژانویه / اول بهمن) به ایران آغاز شد و تا روز دوشنبه (۲۶ ژانویه / ۶ بهمن) ادامه یافت. وی روز یکشنبه (۲۵ ژانویه / ۵ بهمن) با حضور در مجلس شورای اسلامی با علی لاریجانی رئیس آن دیدار کرد. طرفین درباره همکاریهای پارلمانی و فعالیتهای مشترک در بخش زیست محیطی میان دو کشور مذاکره کردند.
وضعیت حقوق بشر و حقوق شهروندی از دیگر موضوعاتی بود که در جریان سفر این مقام آلمانی به ایران مورد بحث و گفتوگو قرار گرفت. پیشتر کریستوف اشترسر مسئول امور حقوق بشر دولت آلمان در گفتوگوی اختصاصی با بخش فارسی دویچهوله گفته بود که با وجود وعدههایی که حسن روحانی برای بهبود وضعیت حقوق بشر و شهروندی داده، در این حوزه عملا تغییری حاصل نشده است.
خبرگزاری فارس در گزارشی که از ملاقات کلاودیا روت با محمدرضا عارف رئیس بنیاد امید ایرانیان (۲۵ ژانویه / ۵ بهمن) منتشر کرد، به نقل از روت نوشت: «ما در سال ۲۰۰۹ (۱۳۸۸) شاهد حرکتهایی در جامعه مدنی ایران بودیم و نمودهای آن را در جامعه شما دیدیم که دانشجویان و جوانان آزادی میخواستند.»
فارس به نقل از روت افزود: «پیامدهای انتخابات ۸۸ در جامعه ایران هنوز ادامه دارد و ما در ماههای اخیر حرفهایی را درباره رفع حصر شنیدهایم و به عقیده من حصر خانگی باید برداشته شود و اگر این اتفاق بیفتد فکر میکنم مردم رضایت بیشتری خواهند داشت و من امیدوار بودم که این حصر برداشته شود.»
اعتراض برخی نمایندگان
دیدار نایبرئیس مجلس آلمان با محمدرضا عارف اعتراض برخی از نمایندگان مجلسایران را برانگیخت. منصور حقیقتپور نایبرئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس روز یکشنبه (۲۵ ژانویه / ۵ بهمن) به خبرگزاری فارس گفت: «اظهارات مداخلهجویانه نایبرئیس مجلس آلمان در امور داخلی ایران محکوم است و مقامات وزارت خارجه مجلس و سایر دستگاههای مسئول بار دیگر در انجام وظایف خود کوتاهی کردند.» این نماینده مجلس خواستار لغو تمامی ملاقاتهای خانم روت شده بود.
کلاودیا روت نایبرئیس مجلس فدرال آلمان در مراسم گشایش مرکز فرهنگی آلمان در تهران
محمدحسن آصفری، دبیر کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس هم (۲۵ ژانویه / ۵ بهمن) به خبرگزاری فارس گفت:«اینگونه رفتارهای مداخلهجویانه نایب رئیس مجلس آلمان رفتاری سخیف است چرا که در راستای دخالت در امور داخلی ایران مطرح شده است.»
دبیر کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس افزود: «نایبرئیس مجلس آلمان به دنبال این بود تا با تعدادی از عناصر فتنه ملاقاتهایی داشته باشد که از جمله آن دیدار با فتنهگران در رستوران هنرمندان بود، البته از انجام این ملاقاتها جلوگیری به عمل آمد و با آنها مخالفت شد.»
محدویت در دیدار با نمایندگان جامعه مدنی
در برنامه سفر ۵ روزه کلاودیا روت قرار بود وی با نمایندگان اقلیتهای دینی و مذهبی، نمایندگان جامعه یهودیان در تهران و نیز هنرمندان و فعالان جامعه مدنی ایران دیدار و گفتوگو کند. اما این دیدار با برخی محدودیتها روبرو شد.
سحام نیوز، وبسایت نزدیک به مهدی کروبی در گزارشی که روز دوشنبه (۲۶ ژانویه / ۶ بهمن) منتشر کرد، خبر داد: «عصر روز یکشنبه نرگس محمدی که قرار بود همراه محمد نوریزاد و علی سیفزاده با خانم کلاودیا روت، نایب رئیس پارلمان آلمان در هتل اسپیناس تهران ملاقات داشته باشد، در مقابل ورودی این هتل در بلوار کشاورز بازداشت و به دفتر پیگیری وزارت اطلاعات برده شد.
به گزارش سایت تلاش٬ خانم محمدی پاسی از نیمه شب (بوقت تهران) پس از پرس و جو و تهدید به دستگیری و اجرای حکم یکساله اش آزاد شد. محمد نوریزاد و علی سیف زاده توانستند با قانونگزار آلمانی در لابی هتل که شماری از مامورین امنیتی در آن حضور داشتند، گفتوگوی کوتاهی داشته باشند.»
کمک آلمان برای نجات دریاچه ارومیه
کلاودیا روت در ادامه سفرش (۲۳ ژانویه / ۳ بهمن) از دریاچه ارومیه هم بازدید کرد. خبرگزاری مهر از قول این مقام آلمانی مینویسد: «وقتی وضعیت دریاچه ارومیه را دیدم خیلی ناراحت شدم.» روت گفت: «در کشور آلمان گروهی را به نام دوستداران دریاچه ارومیه تشکیل دادهایم که من نیز عضو آن گروه هستم و بسیاری از فعالان محیط زیست علاقهمند و مشتاق احیای این دریاچه نمکی بزرگ هستند.»
نایبرئیس مجلس آلمان پیشتر نیز در گفتوگو با بخش فارسی دویچهوله خواستار اقدامات فوری و جدی ایران به منظور نجات دریاچه ارومیه شده بود. وی در دیدار از دریاچه ارومیه اظهار امیدواری کرد که این دریاچه هرچه سریعتر احیا شود و به وضعیت قبلی خود بازگردد. دریاچه ارومیه که بزرگترین دریاچه آب شور دنیاست، در شمال غربی ایران قرار دارد. این دریاچه در آستانه خشک شدن است و متخصصانی از آلمان و ایران مدتی است به طور مشترک در پی یافتن راهکارهای نجات این دریاچه هستند.
از: دویچه وله