رئیس جمهور آمریکا با هیأتی ۳۰ نفره به دیدار پادشاه جدید عربستان رفته است. به نظر میرسد که اوباما میخواهد به دوره تنشآمیز سالهای گذشته در مناسبات میان آمریکا و عربستان خاتمه دهد و فصلی تازه را در روابط دو کشور بگشاید.
رئیس جمهور آمریکا برای نخستین بار از زمان به قدرت رسیدن ملک سلمان به عنوان پادشاه عربستان به این کشور سفر کرده است. مهمترین شخصیتهای سیاست امنیتی آمریکا باراک اوباما را در این سفر همراهی میکنند. وزیر امور خارجه جان کری، رئیس سازمان اطلاعات مرکزی (سیا) جان برنان، ژنرال لوید آوستین، رئیس ستاد فرماندهی ارتش آمریکا که مسئول منطقه خاورمیانه و آسیای مرکزی است، و نیز مهمترین مشاوران امنیتی اوباما، لیزا موناکو و سوزان رایس، با او راهی عربستان شدهاند.
حتی چند سیاستمدار جمهوریخواه که در عربستان سرشناس و مورد احتراماند عضو هیأت ۳۰ نفره اوباما هستند: دو وزیر امور خارجه اسبق آمریکا جیمز بیکر (در دوره جورج بوش پدر) و و کاندالیزا رایس (در دوره جورج دبلیو بوش) و سناتور مک کین که بزرگترین منتقد سیاست خارجی اوباماست و رقیب او در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۰۸ بود.
“اشپیگل آنلاین” مینویسد که پس از درگذشت ملک عبدالله، اوباما با سفر خود به عربستان سعودی، به همراهی هیأتی بلندپایه از سیاستمداران احزاب مختلف آمریکا، میخواهد نشان دهد که عربستان شریک مهم آمریکا در منطقه خاورمیانه است. اوباما میخواهد برخی چیزها را جبران کند، چون مناسبات این دو کشور در زمان ریاست جمهوری اوباما رو به سردی نهاد. اوباما حتی از مدت سفر خود به هند کاست تا زودتر با پادشاه جدید عربستان، ملک سلمان دیدار کند.
آمریکا و عربستان سعودی از سال ۱۹۴۵ با وجود همه تفاوتهایی که با یکدیگر دارند اتحادی عملگرایانه را حفظ کردهاند. عربستان سعودی از آن زمان برای آمریکا نفت ارسال کرده و امریکا در برابر امنیت این کشور را تضمین کرده است.
اما برداشت عربستان سعودی در دوره ریاست جمهوری اوباما این بود که آمریکا دیگر مایل نیست به قراری که با این کشور گذاشته عمل کند.
عربستان با دلهره تمام شاهد آن بود که اوباما از “بهار عربی” استقبال کرد. اوباما مانع سقوط متحد سابق خود در مصر، حسنی مبارک نشد. او در جریان جنگ داخلی سوریه با احتیاط علیه رژیم بشار اسد که متحد جمهوری اسلامی است واکنش نشان داد، با اینکه گفته شد اسد از گاز سمی در این جنگ استفاده کرده است. اوباما همچنین در رابطه با برنامه هستهای رقیب عربستان در منطقه خاورمیانه، یعنی جمهوری اسلامی، نشان داد که آمادگی سازش را دارد.
از آن زمان عربستان سعودی خود با انرژی تمام در امور منطقه دخالت میکند. این کشور زرهپوش به بحرین میفرستد، از کودتای ارتش در مصر حمایت میکند و علیه اسلامگرایان تندرو در لیبی نیرو اعزام میکند.
نگرانی دو کشور درباره ثبات خاورمیانه
برای عربستان ایجاد ثبات در خاورمیانه و حفظ آن مهمترین اصل است. به نظر میرسد که اوباما به این اصل توجه یافته و آن را پذیرفته است. از زمانی که شبهنظامیان تروریست داعش (دولت اسلامی) منطقه خاورمیانه را به آشوب کشاندهاند عربستان و آمریکا بار دیگر به یکدیگر نزدیک شدهاند چون دارای علائق مشترکی هستند. هر دو کشور بخشی از ائتلاف بینالمللی علیه داعش هستند. آمریکا و عربستان با نگرانی به هرج و مرج فزاینده در منطقه، در یمن، سوریه، عراق و لیبی مینگرند.
اوباما مدتی پیش با ملک سلمان ملاقات کرده بود. اما او پادشاه جدید عربستان را چندان خوب نمیشناسد. به احتمال هیأت بلندمرتبه آمریکایی که در عربستان همراه اوباماست درصدد است دریابد که اولویتهای پادشاه جدید چیست و چه تفاوتی با ملک عبدالله، پادشاه فقید دارد.
اوباما و ملک سلمان در دیدار چهار ساعته خود درباره سوریه، ایران و بهای نفت گفتوگو میکنند. عربستان سعودی بهای نفت را پایین نگاه داشته تا به ایران و شرکتهای سنگ نفت آمریکایی ضرر برساند.
عربستان در رابطه با سوریه از آمریکا میخواهد که سریعتر به شورشیان تجهیزات نظامی برساند تا علیه داعش و رژیم بشار اسد بجنگند.
به نظر میرسد که ملک سلمان نیز مایل است که روابط عربستان با آمریکا بهبود یابد. او محمد بن نایف را به عنوان وزیر کشور منصوب کرد. اوباما با این امیر ۵۵ ساله سعودی که در آمریکا تحصیل کرده، دست کم دو بار ملاقات داشته است. محمد بن نایف مدتهاست مبارزه عربستان با شبهنظامیان تروریست داعش را در هماهنگی نزدیک با آمریکا هدایت میکند.
از: دویچه وله