آرش حسینی
بهروز بیات، مشاور پیشین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گفت‌وگو رادیو فردا، ویژگی‌های فنی تفاهم‌نامه اتمی لوزان را توضیح می‌دهد:
بهروز بیات: ایران درست است که ۱۹ هزار سانتریفیوژ داشته ولی از این ۱۹ هزار سانتریفیوژ فقط ۹ هزار سانتیفیوژ کار می‌کردند؛ و از این ۹ هزار الان اندکی بیش از ۵ هزار می‌توانند کارشان را ادامه بدهند. چه ۵ هزار سانتریفیوژ و چه ۹ هزار و چه ۱۹ هزار سانتریفیوژ، هیچکدام اینها به لحاظ صنعتی و به لحاظ اقتصادی اهمیتی ندارد. همه این موارد فقط یک اقدام سمبولیک است. و به نظر من اینکه ایران اجازه غنی‌سازی در سطح ۵ هزار سانتریفیوژ دارد از این لحاظ حائز اهمیت است که کمک می‌کند به دولت ایران و حاکمیت ایران که حفظ صورت و حفظ حیثیت بکند.
آقای بیات، بحث تغییر کاربری تاسیسات فردو هم در این تفاهم‌نامه به آن اشاره شده؛ چگونه قرار است این مرکز تبدیل به مرکز مطالعات فیزیک هسته ای شود؟
فردو بخشی بود که همیشه از طرف غربی‌ها در موردش حساسیت وجود داشت. تا حدودی هم قابل فهم است که چگونه یک مرکز اقتصادی که قرار است به لحاظ اقتصادی فعالیت کند در اعماق بزرگی از دل کوه ساخته شده. الان در واقع فرمولی پیدا شده که از این مرکز برای تحقیق و توسعه، البته نه معطوف به غنی‌سازی، بلکه استفاده‌های دیگر صورت بگیرد. اینکه آیا چنین اتفاقی خواهد افتاد بستگی دارد که دولت ایران بخواهد این کار را بکند. به هر حال این امکان وجود خواهد داشت. اما من تردید دارم که در دل کوه بخواهی مرکز تحقیق و توسعه عادی درست کنی. ضرورتی ندارد. آنجا البته قرار است که هنوز هزار سانتریفیوژ بمانند، اما فعال نباشند و تحت نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باقی بمانند.
آقای بیات، آقای ظریف در بدو بازگشت به تهران در گفت‌وگویی که داشتند گفتند که به هر حال مذاکره بده و بستانی است. باید چیزی داد و در مقابلش چیزی گرفت. به نظر شما در حوزه فنی مسئله هسته‌ای ایران، ایران بزرگترین چیزی که داده است چیست و بزرگترین چیزی که به دست آورده است، در حوزه فنی این مذاکرات و این پرونده، چه چیزی بوده؟
اگر از زاویه نگاه منافع ملی ایران بگیریم، در واقع چیزی از دست نمی‌دهد. برای رژیم البته خب این سخت است که اینقدر تبلیغ کرده روی غنی‌سازی اورانیوم و حالا مجبور باشد تخفیف بدهد و تا ده سال آینده در این حدی که هست نگاه دارد. اینکه انباشت سوخت نباشد، انباشت مواد غنی‌سازی در ایران نباشد و به خارج انتقال داده شود، مخصوصا‌ً این فصل انتقالش به بیرون فرمولی برایش پیدا شده که اینقدر می‌فروشیم مثلا‌ً ده هزار کیلوگرمی که الان وجود دارد یا آنچه که در آینده تولید خواهد شد. چیزی که ایران می‌گیرد در اعلامیه هم آمده، همکاری‌های بین‌المللی در ارتباط با برنامه هسته‌ای ایران در مورد رآکتورهای تولید برق و رآکتورهای پژوهشی و دیگر عرصه‌های علمی گسترش خواهد یافت.
ار: رادیو فردا
به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید