شرکتهای بینالمللی بیمه هر چه بیشتر از بیمه شناورهای حامل نفت ایران امتناع میورزند. علت این امر تحریمهای اتحادیه اروپا علیه ایران عنوان شده که باید به طور کامل از ماه ژوئیه ۲۰۱۲ به اجرا درآیند.
“شرکت کشتیداران هنگکنگ” (Hong Kong Shipowners Association) اعلام کرد، نمیتواند نفتکشهای حامل نفت ایران را به طور کامل بیمه کند.
آرتور بورینگ، مدیرعامل این شرکت، به خبرگزاری رویترز گفت، هر روز شمار بیشتری از شرکتهای بیمه اعلام میکنند که یا بهزودی همکاری خود را در این رابطه قطع خواهند کرد و یا سطح این همکاری را بهشدت کاهش خواهند داد.
وی گفت، دولت چین بهعنوان بزرگترین واردکنندهی نفت ایران، احتمالا خود باید بیمهی مسئولیت انتقال نفت ایران را برعهده بگیرد.
این کارشناس امور بیمه میگوید، با اجرای کامل تحریمهای اتحادیه اروپا علیه ایران، روزی خواهد رسید که شرکتهای “بیمه متقابل”چینی (P&I) نیز که بیش از هزار فروند کشتی زیر پوشش خود دارند، نخواهند توانست نفتکشهای حامل نفت ایران را بیمه کند.
مؤسسات” بیمه متقابل” در جهان، در واقع انجمنهایی هستند که برای حمایت از اعضای همشغل تشکیل میشوند و فقط میتوانند ریسکهای اعضای همحرفهی خود را که در آن مؤسسهی بیمه عضویت داشته باشند، بیمه کنند.
سطح مشتریان بینالمللی شرکتهای بیمهی هنگکنگ گستردهتر از مشتریان داخل چین است. بسیاری از شرکتهای اروپایی در هنگکنگ، که از جزیرههای مستعمرهی بریتانیا بوده، شعبه و دفتر دارند. اعضای “شرکت کشتیداران هنگکنگ” حدود دو هزار کشتی در اختیار دارند.
بورینگ میگوید: «یگانه آلترناتیو (در مورد ایران) بیمه با پشتیبانی دولتی است، ولی این نیز در این شرایط دشوار است، بهویژه که باید با ارز دلار پرداخت.»
تحریمهایی که آمریکا و اتحادیه اروپا به دلیل مناقشهی هستهای علیه ایران وضع کردهاند، امکان سرمایهگذاری، خرید و یا نقل و انتقال در حوزه صنعت نفت را از مشتریان ایران گرفته است.
فشارهای بینالمللی غرب، خریداران نفت ایران را مجبور کرده که یا از واردات نفت ایران انصراف جویند و یا آن را بهشدت کاهش دهند. ولی امتناع شرکتها در مورد بیمهی دریایی شناورهای حامل نفت ایران میتواند برای مشتریان ایران در شرق آسیا مشکلساز باشد.
شرکتهای اروپایی نیز در انطباق با تحریمها از انتقال نفت ایران و یا بیمهی دریایی شناورهای حامل نفت ایران بهشدت منع شدهاند و کالای نفتی ایران را به هیچ نقطهای از دنیا انتقال نمیدهند.
با این حال، برخی شرکتهای “بیمه متقابل” کشتیرانی (P&I) آسیایی، ازجمله چینی و ژاپنی که تحریمها شامل آنها نمیشود، از آنجا که مستقل عمل میکنند، ریسک بیمهی شناورهای حامل نفت ایران را نیز میپذیرند.
بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران در مرداد ۱۳۹۰ اعلام کرد که ۱۷ شرکت کشتیرانی از بخش خصوصی ایران درخواستی برای تأسیس مؤسسهای با هدف ارائه خدمات متقابل بیمهای به بیمه مرکزی ارائه کردهاند.
نام این شرکت “مؤسسه بیمه متقابل کیش” و مدیرعامل آن نصرتالله وحدانی آملی است. بیمهی مرکزی جمهوری اسلامی ایران در ۱۲ مرداد ۹۰ پروانه فعالیت این مؤسسه را صادر کرده است.
با این حال انتقال نفت ایران به کشورهای خریدار، توسط شناورهای غیرایرانی صورت میگیرد و شرکتهای بینالمللی باید آن را بیمه کنند؛ امری که به دلیل تحریمهای جهانی با مشکلات جدی مواجه است.