حمیده محمدی
دو سال پس از آغاز به کار حسن روحانی به عنوان رئیسجمهور ایران، نتیجه یک بررسی از عملکرد او نشان میدهد که ۱۵ درصد وعدههای انتخاباتی او محقق شده و ۳۸ درصد آنها در حال پیگیری است، اما ۴۷ در صد این وعدهها یا محقق نشده یا اصولاً پیگیری نشده است.
مراسم تحلیف حسن روحانی، هفتمین رئیسجمهور ایران روز ۱۳ مرداد ۱۳۹۲ در مجلس شورای اسلامی برگزار شد و دولت او رسماً کار خود را شروع کرد.
همزمان با آغاز به کار دولت آقای روحانی، سایتی به نام ” روحانیسنج” برای رصد وعدههای انتخاباتی او راه اندازی شد که بعدا وعده های او به عنوان رئیس جمهور را هم به دایره بررسی خود افزود.
این سایت اینترنتی از سایت مشابهی الهام می گرفت به نام “مرسی میتر” که توسط جمعی از جوانان مصری برای رصد کردن عملکرد رئیس جمهور پیشین مصر ایجاد شده بود.
این سایت در معرفی خود نوشته است: “روحانیسنج پروژهای آکادمیک است که در دانشکده مطالعات جهانی مانک در دانشگاه تورنتو… آغاز به کار کرده است”.
وزارت امور خارجه کانادا از این پروژه حمایت می کند.
فرهاد سوزنچی، سرپرست پروژه روحانیسنج به بیبیسی فارسی گفت که مهمترین مشکل دست اندرکاران این پروژه، نداشتن دسترسی مستقیم به منابع اطلاعات و مسئولان ایرانی بوده است: “همتایان بینالمللی ما در کشورهای دیگر به خاطر حضور در کشورهایشان بسیار راحتتر و دقیقتر میتوانند عملکرد سیاستمداران و مسئولان را بسنجند. به همین خاطر، روحانیسنج همواره با کارشناسان، روزنامهنگاران و فعالان مدنی حوزههای مختلف در ارتباط بوده است تا بخشی از مشکل دور بودن از کشور را مرتفع کند”.
به گفته آقای سوزنچی، سایت روحانیسنج همچنین برای تکمیل بررسی های خود، از کمک کاربران سایت یا کسانی استفاده کرده است که در شبکه های اجتماعی تحولاتی را به آنها تذکر داده اند یا نتیجه گیری های آنها را به چالش کشیده اند.
روحانیسنج، وعدههای آقای روحانی را به چهار بخش عمده فرهنگی-اجتماعی، سیاست داخلی، اقتصاد و سیاست خارجی تقسیم کرده و برای روشن کردن وضعیت هر وعده، به حرفهای رئیسجمهور و مسئولان و مصوبات دولت و مجلس ارجاع داده است.
با این حال به نظر می رسد در مواردی مثلا تشخیص اینکه وعده ای “محقق نشده” (یعنی به رغم پیگیری دولت، تحقق نیافته) یا اینکه اساسا “پیگیری نشده” طبیعتا می تواند محل اختلاف نظر باشد.
سایت روحانیسنج می گوید که در مجموع از ۷۳ وعده بررسی شده آقای روحانی، ۱۱ مورد تحقق یافته و ۲۸ مورد هم در حال پیگیری است، اما ۵ مورد محقق نشده و ۲۹ وعده هم پیگیری نشده است.
حوزه فرهنگی-اجتماعی
این بخش از ۲۳ وعده فرهنگی-اجتماعی تشکیل شده است که ۵ مورد آنها محقق شده، ۶ مورد در حال پیگیری است، ۲ مورد محقق نشده و ۱۰ مورد هم اصلا پیگیری نشده است.
موارد محقق شده عبارتند از: بیمه همگانی و اجباری؛ احیای ارکسترهای ملی و سمفونیک؛ بازگشایی خانه سینما در ماه اول؛ بازگرداندن استادان دانشگاه که اجباراً بازنشسته شده بودند و مخالفت با ستارهدار کردن دانشجویان.
دو وعده محقق نشده عبارتند از: تشکیل وزارت زنان و تأسیس فرهنگستان ادب و زبان آذری.
از برخی وعدههای پیگیری نشده میتوان به این موارد اشاره کرد: فضای باز سیاسی؛ بازگشایی انجمن صنفی روزنامهنگاران؛ تعیین قواعد و قوانین شفاف برای ممیزی کتاب؛ تعیین وضعیت معلمهای تبعیدی و اخراجی؛ رفع فیلتر از شبکههای اجتماعی؛ به حداقل رساندن کنترلها در حوزه سینما؛ لوایح مربوط به حمایت از زنان و بیمه زنان سرپرست خانوار.
برخی موارد در حال پیگیری عبارتند از: بازبینی پرونده ناشران تعلیقی؛ صدور کارت هوشمند برای بیماران صعبالعلاج؛ جذب بیشتر گردشگران خارجی.
حوزه سیاست داخلی
روحانیسنج ۲۰ وعده را در بخش سیاست داخلی گنجانده است که ۱ مورد محقق شده؛ ۲ مورد محقق نشده، ۷ مورد در حال پیگیری و ۱۰ مورد پیگیری نشده است.
یکی از مهمترین وعدههای روحانی که مورد توجه بوده است، رفع حصر از میرحسین موسوی، زهرا رهنورد و مهدی کروبی بود که پس از دو سال روی کار آمدن دولت روحانی به سرانجام نرسید. اخیراً علیاکبر ناطق نوری، رئیس دفتر بازرسی رهبر ایران، گفت که حسن روحانی توانایی ورود و تصمیمگیری درباره موضوع رفع حصر را ندارد.
یک وعده تحققیافته عبارت است از احیای سازمان مدیریت و برنامهسازی.
دو وعده محقق نشده: تعیین معاون رئیس جمهور از اقلیتهای مذهبی و انتصاب مشاور ریاست جمهوری در فناوریهای نو.
برخی از وعدههای در حال پیگیری از این قرارند: احیای خانه احزاب؛ انتصاب نیروهای محلی و قومی در مدیریتها در مناطق مختلف کشور؛ ارسال صورت نهایی سند حقوق شهروندی به مجلس؛ جلوگیری از خشک شدن دریاچه ارومیه.
برخی از وعدههایی که پیگیری نشدند: پاسخگو کردن و مسئولیتپذیری وزارت اطلاعات؛ تسهیل بازگشت ایرانیان خارج از کشور؛ توجه به آزادیهای اقلیتهای دینی در اجرای آداب دینی و مذهبی خود؛ رفع تبعیض قومی و جنسیتی.
حوزه اقتصاد
آقای روحانی در حوزه اقتصاد ۲۴ وعده داد که از این تعداد، ۴ مورد تحقق یافته و ۱۲ مورد در حال پیگیری است، اما ۸ مورد پیگیری نشده است.
۴ مورد وعده تحقق یافته عبارتند از: افزایش حداقل دستمزد کارگران؛ پایین آوردن تورم به زیر ۲۵ درصد؛ ادامه پرداخت یارانهها و مهار تورم.
از وعدههای در حال پیگیری به این موارد میتوان اشاره کرد: بازگرداندن ظرفیت نفت خام به میزان سال ۸۴؛ پرداخت بدهی دولت به پیمانکاران؛ استقلال شورای پول و اعتبار؛ تکمیل پروژه پارس جنوبی.
نمونه هایی از وعدههای پیگیری نشده نیز از این قرارند: کاهش تفاوت نرخ بیکاری در استانها؛ استقلال بانک مرکزی و تقویت پول ملی؛ تأمین مسکن ارزان قیمت.
حوزه سیاست خارجی
شاید مهمترین وعده آقای روحانی حل و فصل اختلافات بر سر برنامه اتمی ایران با قدرتهای جهانی بود که به نظر می رسد با توافق ایران و گروه ۵+۱ در تیرماه ۱۳۹۴ به سرانجام رسید.
در حوزه سیاست خارجی، در وبسایت روحانیسنج، تعداد وعدهها ۶ مورد ذکر شده است که یک مورد تحقق یافته، یک مورد محقق نشده، ۳ مورد در حال پیگیری و یک مورد پیگیری نشده است.
وعده محقق شده، توافق هستهای و جلوگیری از تحریمهای احتمالی آینده است.
بهبود روابط با عربستان و کشورهای حاشیه خلیج فارس، وعدهای است که در حوزه سیاست خارجی هنوز محقق نشده اما به نظر می رسد که در حال پیگیری است.
کاهش و رفع تحریمها، شفافیت بیشتر در برنامه هستهای، و تلاش برای خارج کردن پرونده هستهای از شورای امنیت، از دیگر وعدههایی هستند که دولت در حال پیگیری آنهاست.
از نظر سایت روحانیسنج، بازگرداندن اعتبار به گذرنامه ایرانی، پیگیری نشده است.
از: بی بی سی
به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید