شاید بتوان گفت مهمترین پیامد جنایات هولناک داعش در پاریس دگرگونی در سیاست خاورمیانه ای فرانسه و اتحادیه اروپا است. سیاست خارجی فرانسه در سالهای گذشته بر پایه نزدیکی هرچه بیشتر با عربستان و کشورهای عربی خلیج فارس، همراهی با این کشورها در تلاش برای سرنگونی حکومت بشار اسد و مخالفت با محور روسیه و ایران در قبال تحولات سوریه و عراق بود.
تمایز سیاست خارجی فرانسه در موارد پیش گفته با ایالات متحده و آلمان و بریتانیا نیز که همگی در این اواخر”دولت اسلامی عراق و شام، (داعش)” را خطر اصلی برای ثبات منطقه و صلح جهانی ارزیابی می کردند و دست کم در شرایط فعلی بر سرنگونی بشار اسد اصرار نمی کردند، آشکار بود. دشواری های اقتصادی و مالی دولت فرانسه و نیاز مبرم آن به دلارهای عربستان و کشورهای ثروتمند عربی خلیج فارس یکی از دلایل اصلی سیاست خارجی دولت فرانسوا اولاند تا مقطع جمعه سیاه پاریس (۱۳ نوامبر) بود. حقیقتی که بسیاری از تحلیل گران و رسانه های معتبر فرانسوی از جمله لوموند و فیگارو بارها بر آن انگشت گذاشته بودند. این سیاست که حتی پس از جنایت تروریستهای طرفدار داعش علیه نشریه شارلی ابدو در ژانویه سال جاری نیز تغییر نکرد و به پوششی برای حمایت های پنهانی عربستان و متحدان منطقه ای آن در عملیات مالی و تسلیحاتی از داعش تبدیل شده بود، از ۱۳ نوامبر به این سو زیر فشار واقعیتهایی که پس از جنایات پاریس نادیده گرفتن آنها محال بنظر می رسد بکلی دگرگون می شود.
فرانسوا اولاند در نطق تاریخی ۱۶ نوامبر در اجلاس ورسای با پذیرش آن که فرانسه فقط با داعش در جنگ است و از این پس به دنبال ائتلاف جهانی برای نابودی دولت اسلامی است عملا خط بطلانی کشید بر سیاست گذشته، که مبارزه با داعش و بشار اسد را به موازات هم می خواست و به شدت با محور روسیه ایران درقبال سوریه مخالف بود. یکی از پیامدهای مستقیم این سیاست، انزوای هرچه بیشتر عربستان و کشورهای عربی حوزه خلیج فارس خواهد بود.
هم اکنون رسانه ها، تحلیل گران و سیاستمداران فرانسوی با صراحت زبان گشوده اند به انتقاد از حمایت های تسلیحاتی “گذشته” عربستان از داعش و از ارسال دلارهای نفتی عربستان و قطر به سوی مساجد فرانسوی. گفته می شود که سلفی ها و بنیادگرایان در زیر پوشش این گونه مساجد فعال اند. تقریبا همه کانال های شنیداری و دیداری فرانسه این انتقادات را وسیعا بازتاب می دهند. برای نمونه روز ۱۶ نوامبر فرانسوا فیون نخست وزیر پیشین و از رهبران حزب جمهوریخواه فرانسه رسما به این موارد انگشت گذاشت و از سیاستهای گذشته فرانسه انتقاد کرد. و یا ژان لوک ملانشون از رهبران چپ فرانسه ضمن تکرار این موارد به نقش ترکیه نیز در فروش نفت صادراتی داعش و جنگ دولت اردوغان با کردها اشاره کرد. فرانسوا بیرو رهبر سانتریست ها نیز مشابه همین سخنان را در برنامه رادیویی ار.ت.ال بیان کرد. حالا برای نخستین بار در تاریخ جمهوری پنجم فرانسه همه احزاب چپ، راست و سانتریست در فرانسه طرفدار همکاری با محور مسکو- تهران برای تشکیل ائتلاف جهانی و منطقه ای علیه داعش شده اند. ساعتی پیش (۱۲ ظهر ۱۷ نوامبر) تلویزیون ب اف ام تی وی اعلام کرد که فرانسوا اولاند در تلاش برای تشکیل ائتلاف جهانی علیه داعش تلفنی با رئیس جمهور جمهوری اسلامی ایران گفتگو کرده است. می توان گفت که هیچ گاه شرایط برای جمهوری اسلامی در ایفای نقش یک قدرت منطقه ای تا به این حد فراهم نبوده است. نقشی که می تواند با پشتیبانی جهانی خطر جنگ با داعش را از مرزهای ایران دور کند و راه را بر تحصیل منافع ملی و منطقه ای ایران هموار سازد. اما احتمالا تندروهای جمهوری اسلامی و شخص آیت الله خامنه ای از چنین ائتلافی که طبعا حضور ایالات متحده در آن پررنگ خواهد بود می ترسند چرا که هسته اصلی قدرت و در راس آن شخص خامنه ای همکاری ایران و ایالات متحده را در دراز مدت به سود میانه روها و به زیان خود ارزیابی می کنند. باید دید دولت روحانی برای شرکت فعال در این ائتلاف تا کجا می تواند ابتکار عمل به دست گیرد؟
از: گویا
به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید