سه کشور بریتانیا، فرانسه و آلمان طی بیانیهای مشترک اعلام کردند که ساز و کار حل اختلاف در توافقنامه هستهای برجام، موسوم به «مکانیسم ماشه»، را روز سهشنبه علیه ایران فعال کردهاند.
در این بیانیه که روز سهشنبه ۲۴ دیماه صادر شده، سه کشور اروپایی اظهار کردهاند: «با توجه به اقدامات ایران، هیچ انتخاب دیگری برای ما باقی نمانده، جز ثبت نگرانیهایمان مبنی بر عدم تحقق تعهدات ایران در برجام.»
آنها اضافه کردهاند که این موضوع را در چارچوب مکانیسم ماشه که در پاراگراف ۳۶ برجام اشاره شده، به کمیسیون مشترک برای رسیدگی ارجاع میدهند.
بنا بر گزارشی که رویترز در همین زمینه منتشر کرده است این اقدام بزرگترین قدم اروپاییها در پاسخ به کاهش تعهدهای هستهای از سوی ایران شمار میآید. با این حال سه کشور اروپایی گفتهاند که این قدم به معنای پیوستن به «کارزار فشار حداکثری آمریکا» نیست.
یکی از دیپلماتهای اروپایی در این زمینه گفت: «در یک مرحله ما باید اعتبار خود را نشان دهیم.»
دیپلمات دیگری نیز در این زمینه اظهار کرده است: «هدف ما این نیست که تحریمها را برگردانیم، بلکه میخواهیم اختلافهای خود را از طریق مکانیسم ایجاد شده در این توافق حل کنیم.»
دیپلماتهای اروپایی گفتهاند بریتانیا، فرانسه و آلمان روز سهشنبه به اتحادیه اروپا اطلاع میدهند که آنها سازوکار حل اختلاف را آغاز میکنند.
همچنین جوزپ بورل مسئول سیاستخارجی اتحادیه اروپا گفت که جایگزینی برای توافق اتمی ایران وجود ندارد. مسئول سیاستخارجی اتحادیه اروپا همچنین تاکید کرد: « هدف ما از فعال کردن سازوکار حل اختلاف در برجام، برطرف کردن مشکلات برای اجرای این توافق است.»
بورل افزود:«استفاده از مکانیسم ماشه برای بازگرداندن ایران به پای میز مذاکره است نه برای اعمال مجدد تحریم»
بر اساس سازوکار ذکر شده در برجام، اتحادیه اروپا سپس این موضوع را به طرفهای دیگر از جمله روسیه و چین و همچنین خود ایران اطلاع میدهد. بعد از آن ۱۵ روز برای حل اختلاف وجود خواهد داشت؛ این مهلت با اجماع قابلیت تمدید خواهد داشت.
انتشار این خبر همزمان با آن صورت میگیرد که بوریس جانسون، نخستوزیر بریتانیا، نیز در آخرین اظهارات خود از کنار گذاشتن برجام و جایگزینی «توافقنامه پیشنهادی ترامپ» حمایت کرده است.
این قدم اروپاییها در حالی برداشته میشود که متحدان اروپایی واشنگتن تا پیش از این اعلام کرده بودند سعی میکنند از نابودی کامل توافق هستهای جلوگیری کنند.
در بیانیهای که دولت ایران روز یکشنبه ۱۵ دیماه در راستای کاهش تعهدهای هستهای منتشر کرد اعلام شد که این کشور تمام محدودیتهای عملیاتی در زمینه «ظرفیت غنیسازی، درصد غنیسازی، میزان مواد غنیشده و تحقیق و توسعه» را کنار میگذارد.
در واکنش به بیانیه دولت ایران، سه کشور اروپایی آلمان، فرانسه و بریتانیا اظهار کردند که این کشور از هرگونه اقدام خشونتآمیز خودداری کرده و به قرارداد هستهای سال ۲۰۱۵ با قدرتهای جهان بازگردد.
همزمان با افزایش تنش میان جمهوری اسلامی و ایالات متحده، آمریکا در راستای «کارزار فشار حداکثری» به ایران و در پی حمله به پایگاه نظامی کشورش در عراق از سوی سپاه پاسداران دور جدیدی از تحریمها علیه صنایع فولاد و تعدادی از مقامهای جمهوری اسلامی را وضع کرد.
ترامپ میگوید هدف او از کنار گذاشتن توافق هستهای این بود که ایران را وادار به امضای یک پیمان سختگیرانهتر کند. تهران نیز اعلام کرده تا زمانی که تحریمهای آمریکا برقرار باشد، دوباره مذاکره نمی کند.
از: ایران اینترنشنال