ساعت هشت شب روز پنجشنبه بیست و ششم تیر ۱۳۹۹، مردم بهبهان مقابل ساختمان «بانک ملی» این شهر تجمع کرده و بر علیه گرانی و اعدام شعار دادند.
اعتراض مردم بهبهان همزمان با کارزار مجازی «#اعدام نکنید» که از روز سهشنبه و در اعتراض به حکم اعدام سه معترض آبان ۱۳۹۸ در توییتر راه افتاد و به ترند جهانی تبدیل شد، شکل گرفت؛ کارزاری که همچنان در فضای مجازی ادامه دارد.
«آریا»، یکی از شرکت کنندگان در تجمع بهبهان میگوید از طریق فراخوانی که توسط یک پیامک به دستش رسیده، از جریان تجمع آگاه شده و خودش را به «چهار راه بانک ملی» که در مرکز این شهر واقع شده، رسانده است.
به گفته این شهروند، موضوع جالب توجهی که در جریان اعتراضات پنجشنبه شب بهبهان به چشم میخورد، حضور قابل توجه زنان معترض بوده است؛ زنانی که در ضلع دیگر میدان ایستاده بودند و در زاویه دید دوربینها قرار نداشتند تا تصویرشان دیده شود اما تعدادشان به مراتب بیش از مردان حاضر در میدان بوده است: «زنها در حاشیه خیابان و در ضلع شمالی که منتهی به فلکه جوانمردی میشد، ایستاده بودند. اتفاق نمادینی که افتاد، این بود که در ساعتهای پایانی تجمع که مردم داشتند متفرق میشدند و نیروی انتظامی حاضر در چهارراه دیگر تحمل لحظات اولیه اعتراض را نداشت و به سمت جوانان معترض خیز برمیداشت، به محض نزدیک شدن یک نفرشان به یک جوان معترض، زنها به شکل دسته جمعی و هماهنگ شروع میکردند به “کِل” زدن و تا زمانی که فرد مسلح از جوان معترض دور نمیشد، کل زدن را ادامه میدادند. در واقع، به نوعی هشدار و زنهار میدادند. این اتفاق به نظرم بسیار نادر و متفاوت میآمد و اولین بار بود در جریان اعتراضات شهری چنین رفتاری دیده بودم.»
به گفته آریا، با اینکه ساعت هشت شب تعدادی با فراخوان در محل تجمع کرده اما مردم رهگذر هم به تدریج به جمعیت پیوسته بودند و ماشینهای عبوری نیز در کوچههای اطراف، پارک و با تجمع کنندگان همراهی کردند.
«سارا» یکی دیگر از شرکتکنندگان در تجمع میگوید مطالبات مردم بر خلاف ادعای فرمانده نیروی انتظامی بهبهان، صرفا اقتصادی نبود بلکه بعد از کشته شدن جوانانی که در خیابانهای بهبهان به گلوله بسته شدند، خشم عجیبی در فضای سراسری این شهر موج میزند.
اشاره او به اعتراضات آبان ۱۳۹۸ است که پس از گران شدن ناگهانی بنزین در شهرهای مختلف آغاز و تا چند روز ادامه یافتند. نام بهبهان در اعتراضات آبان ماه نیز مطرح شد و عدهای از معترضان این شهر در جریان سرکوب اعتراضات توسط نیروهای امنیتی کشته شدند.
بنا بر گزارش «رویترز»، در اعتراضات آبان ماه سال گذشته هزار و ۵۰۰ نفر توسط نیروهای امنیتی کشته شدند. مردم شب گذشته نام کشتههای آبان را هم در شعارهایشان میآوردند.
سارا میگوید: «از جمله شعارهایی که مردم میدادند، تکرار نام کشته شدگان آبانماه بود. میگفتند “دشتی روحت شاد” که یادآوری یاد و خاطره “مهرداد دشتینیا” و “محمود دشتینیا” را زنده میکرد؛ دو برادری که در جریان اعتراضات آبانماه در بهبهان کشته شدند.»
«ایرانی میمیرد، ذلت نمیپذیرد»، «نه غزه، نه لبنان، جانم فدای ایران»، «حکومت آخوندی نمیخوایم نمیخوایم»، «توپ، تانک، فشفشه، آخوند باید گم بشه»، «بسیجی حیا کن، مملکتو رها کن» و «مرگ بر دیکتاتور» از دیگر شعارهایی بوده که توسط مردم معترض بهبهان سرداده شده است.
آریا معتقد است انگیزههای مردم از شرکت در اعتراضات شب گذشته بهبهان متفاوت بوده است: «انگیزهها متفاوت بودند؛ یک دسته جوانترها که عموما در گروه سنی ۱۸ تا ۲۰ سال قرار داشتند، در اعتراض به صدور حکم اعدام برای سه تن از بازداشت شدگان آبان ماه به خیابان آمده بودند. البته افزایش روزافزون گرانی عامل اصلی نارضایتی است که کمر مردم این شهرستان را که عمدتا خردهفروش هستند و کسب و کار محدود و کمرونق دارند، شکسته است. حتی بین معترضان، کسانی بودند که در مورد قرارداد بین ایران و چین عصبانی هستند.»
او میگوید مردم محلی میگویند نیروی انتظامی تا پیش از ساعت ۱۱ شب رفتار ملایمتری با مردم داشت و هرچه به نیمه شب نزدیکتر میشد، برخوردها شکل خشونتآمیزی به خود میگرفتند.
به گفته این شهروند، حد فاصل بین چهار راه بانک ملی و فلکه جوانمردی تبدیل به صحنه جنگ و فرار و گریز مردم شده بود و نیروهایی گارد ویژه که بیش از آبان ماه سال پیش مراقب مردم دوربین به دست بودند، با گاز اشکآور در نهایت مردم را حوالی نیمه شب به خانههایشان فرستادند.
آریا که در محل حضور داشته است، به «ایرانوایر» میگوید: «بعد از تمام شدن تجمع، چند زباله جمع کنی که این روزها در سطح شهر اقدام به گردآوری ته مانده غذا یا باطریهای آب میکنند، با کیسههایی که دور گردنشان انداخته بودند، اقدام به جمعآوری زبالههای باقیمانده از تجمع کردند؛ صحنهای که درد داشت و نشانه برحق بودن مردمی بود که نگران یک لقمه نانند.»
به گفته آریا، مردم بهبهان از فشارهای اقتصادی به ستوه آمدهاند. او در حاشیه تجمع از پیرمردی که علیرغم کهولت سن در تجمع حضور داشته، در مورد انگیزهاش برای شرکت در اعتراض پرسیده است: «پیرمرد میگفت ماه گذشته یک مرغ دو کیلویی خریدم ۲۰ هزار تومان و هفته پیش همان مرغ را خریدم ۴۰ هزار تومان. میگفت دستفروش است و حوالی فلکه بیدبلند بساط سبزی کوهی و حصیر پهن میکند. از من پرسید از کجا باید مخارج خانوادهام را تامین کنم؟ فقر دارد ریشه مردم را میسوزاند. اینها که میگویند آدمهای توی خیابان فریب خورده و دشمن هستند، مطمئن باشید سفرههایشان خالی نیست و غم نان زن و بچههایشان را ندارند.»
به گفته این شهروند اهل بهبهان، مردم معترض کمترین حرکت خشونت آمیزی از خودشان نشان ندادند: «مردم تمام مدت با شعارهایشان دست میزدند و حتی یک سنگریزه هم از سوی معترضان به سمت ماموران پرتاب نشد. در نقطه مقابل هم باید بگویم تا یک ساعت بعد از شروع اعتراض، نیروی انتظامی سعی میکرد با ملایمت بیشتری نسبت به اعتراضات آبان، مردم را متوقف کند. اما زمانی که نتوانستند آنها را به خانههایشان برگردانند، از ساعت ۱۰ شب به طور پیاپی اقدام به شلیک تیر هوایی و گاز اشکآور کردند.»
سرهنگ «محمد عزیزی»، فرمانده انتظامی بهبهان در مورد اتفاقات شب گذشته این شهرستان به سایت رکنا گفت که برای این تجمع فراخوانی اعلام شده بود و تعداد کمی مردم برای اعتراض به وضعیت اقتصادی، ساعت ۹ شب در این میدان جمع شدند که پلیس «با صلابت» اقدام به متفرق کردن آنها کرد.
او در ادامه توضیح داد که هیچ خسارت مالی و جانی در این تجمع به وجود نیامد و افراد تجمع کننده به سمت منازل خود هدایت شدند.
یکی دیگر از اهالی بهبهان به «ایرانوایر» میگوید نیمه شب گذشته یکی از وابستگانش به علت مداخله در جریان تجمع دستگیر شده است: «نیروی انتظامی بعد از متفرق کردن افراد معترض، با ردیابی مسیر فراخوان داده شده و ساعت سه نیمه شب اقدام به دستگیری کسانی کردند که برای این تجمع اطلاعیه داده بودند.»
او که مایل به ذکر نامش نیست، میگوید پلیسهای امنیتی تا نیمههای شب منازل کشته شدگان آبانماه سال قبل را تحت نظر داشتند و جلوی در خانههای آنها سرباز گماشته بودند و به محض کوچکترین رفت و آمدی، با نشان دادن خودشان، به اهالی خانه تذکر میدادند.
روز گذشته و در جریان اعتراضات، «فرزانه انصاریفر»، خواهر «فرزاد انصاریفر»، از کشته شدگان آبانماه سال پیش شهرستان بهبهان به جرم حضور در خیابان و صرفا به این دلیل که تماشاچی ماجرای اعتراض بود، دستگیر و به اداره اطلاعات این شهرستان منتقل شد.
فرزاد جوان ۲۸ ساله و کاشیکاری بود که ظهر روز بیست و پنجم آبان، نبش کوچه نوریان مورد اصابت گلوله کلاشنیکف قرار گرفت و کشته شد.
پدرش، «امین انصاریفر»، از جان به دربردگان عملیات «کربلای ۴» و جانباز است و زخمهای زیادی از انفجار اصابت خمپاره بر تنش به یادگار دارد.
یکی از همسایگان خانواده انصاریفر به «ایرانوایر» میگوید: «فرزانه هنوز با غم و رنج از دست دادن برادرش کنار نیامده است. او کماکان در بازداشتگاهی در بهبهان نگهداری میشود و احتمالا برای رسیدگی به پروندهای که برایش تشکیل خواهد شد، به زندانی در اهواز منتقل خواهد شد.»
او اضافه میکند: «پدر فرزانه جانباز و همسر خواهرش پلیس است. این خانواده با مرگ فرزند بزرگشان، از چند جهت تحت فشار هستند. در طول چند هفته گذشته مدام از سوی نهادهای مسوول به فرزانه تذکر میدادند که در مورد مرگ برادرش واکنش نشان ندهد و چیزی ننویسد یا در جریان تجمعات شرکت نکند.»
بعد از این اتفاق بود که اینترنت «همراه اول» و «ایرانسل» در بهبهان قطع شد و مدتی بعد فرماندهی نیروی انتظامی این شهرستان اقدام به انتشار یک اطلاعیه با این مضمون کرد:
«هموطنان عزیز! برخی افراد و گروههای معاند سعی مینمایند در شرایط حساس کشور با تحریک احساسات افراد و ترغیب آنان به منظور ایجاد تنش، اقداماتی مانند تجمعات غیرقانونی را شکل دهند که این فراخوانها نتیجهای جز خوشحالی دشمنان قسم خورده نظام مقدس جمهوری اسلامی ندارد. ضمن هوشیاری و جلوگیری از هرگونه تجمعی که میتواند مستمسکی برای حرکت ضد انقلاب شود، نیروی انتظامی بر اساس وظیفه ذاتی و قانونی خود، با این تحرکات مذبوحانه به طور قاطع برخورد خواهد کرد و انتظار میرود مردم عزیز با هوشیاری و درایت ضمن طرد عناصر فرصتطلب و خودفروخته در برقراری نظم و آرامش عمومی شهر و دیارمان، پلیس خدمتگزار خود را یاری نمایند.»
با این که فرمانده نیروی انتظامی به رسانهها گفته که در حال حاضر نظم و امنیت در سراسر شهرستان بهبهان حاکم است اما آریا، از اهالی بهبهان به «ایرانوایر» میگوید تعداد پلیسهای حاضر در سطح خیابان و حتی کوچههای پرت و دور افتاده برای کنترل اوضاع و سربازانی که جا به جا، چهارسوی شهر گماشته شدهاند، قابل توجه است.