غزل گلشیری، گزارشگر لوموند، در شمارۀ امروز این نشریه مطلبی دربارۀ چرخش سیاست جمهوری اسلامی ایران در قبال طالبان یا به تعبیر او “قمار” رهبران تهران بر سر حاکمان جدید افغانستان منتشر کرده است. گلشیری نوشته است که تهران تلاشهای خود را برای حقانیت یا مشروعیت بخشیدن به طالبان بسیار پیش از فتح کابل توسط این گروه بینادگرای سنی در پانزدهم اوت گذشته آغاز کرد.
گلشیری یادآوری کرده است که از ژانویه گذشته مقامات ارشد ایران یک هیئت از نمایندگان طالبان را آنهم بدون حضور نمایندگان حکومت اشرف غنی که زمام امور را در کابل هنوز در دست داشت به تهران دعوت و با آنان دربارۀ مناسبات دو کشور، مهاجران افغان در ایران و شرایط سیاسی و امنیتی افغانستان و منطقه گفتگو کردند. به نوشتۀ غزل گلشیری، از نگاه حکومت شیعه ایران طالبان سنی از همان موقع حاکم افغانستان به شمار میرفتند، پیش از آنکه حتی ایالات متحد آمریکا نیروهای خود را از افغانستان خارج کند.
گزارشگر لوموند میافزاید : به موازات این چرخش تلاش برای تطهیر طالبان در مطبوعات و گفتارهای رسمی حکومت ایران افزایش یافت. در اواخر ژوئن گذشته، روزنامۀ “کیهان” که سردبیرش را علی خامنهای انتخاب میکند، مدعی شد که طالبان تغییر کردهاند و دیگر به طالبان گذشته ربطی ندارند که سر میبریدند. نشریۀ کیهان همچنین مینوشت که طالبان قصد سرکوب شیعیان افغانستان را ندارند، هر چند با برملا شدن سرکوب اقلیت شیعه این کشور از قوم هزاره، حکومت اسلامی ایران همچنان سکوت کامل اختیار کرده است.
گلشیری افزوده است که به گفتۀ مخالفان سیاستهای سختگیرانۀ رژیم اسلامی، افراطیهای سنی طالب و جناح تندرو رژیم اسلامی ایران بیشباهت به یکدیگر نیستند. برای حکومت ایران مهم در حال حاضر خروج آمریکاییها، یعنی مهمترین دشمن آن، از افغانستان است.
غزل گلشیری می افزاید که مقامات تهران در تلاش خود برای تطهیر طالبان در هفتم اوت گذشته گام دیگری به جلو برداشتند : برای اولین بار در سالگرد قتل خبرنگار سیمای جمهوری اسلامی در مزارشریف در سال ۱۹۹۸ به دست طالبان امسال مقامات جمهوری اسلامی هیچ اشارهای به مسببان این قتل نکردند. با این حال، همان موقع این قتل و قتل دیپلماتهای ایرانی توسط طالبان جمهوری اسلامی را تا آستانۀ جنگ با حاکمان وقت کابل سوق داد.
غزل گلشیری به نقل از سیامک رحمانی، خبرنگار مقیم تهران، افزوده است که وزارت ارشاد اسلامی استفاده از الفاظی نظیر “خشن” و “جانی” در توصیف طالبان را در جراید کشور ممنوع کرده است و معاون وزیر امور خارجۀ جمهوری اسلامی، رسول موسوی، از گروه طالبان تحت عنوان “امارت اسلامی” یاد نموده است. یعنی : نام رسمیای که طالبان برای خود برگزیدهاند.
در اقدامی مشابه، بیست و چهار ساعت پس از فتح کابل توسط طالبان، رئیس جمهوری اسلامی ایران، ابراهیم رئیسی، از “شکست نظامی و خروج ایالات متحد آمریکا از افغانستان به عنوان فرصت احیای زندگی، امنیت و صلح پایدار در افغانستان” یاد کرد بی آنکه حتی کلامی در نکوهش سقوط حکومت محمداشرف غنی به دست طالبان بگوید که حکومت منتخب افغانستان به شمار می رفت و خود اشرف غنی نیز بارها به عنوان رئیس جمهوری منتخب افغانستان به ایران سفر کرده بود.
غزل گلشیری در ادامه از قول حمیدرضا عزیزی، استاد مدعو در مؤسسۀ امور بینالمللی و امنیتی در برلن، افزوده است که “جمهوری اسلامی ایران از منظر ایدئولوژیک و راهبردی از قدرت گیری طالبان در افغانستان خرسند است، زیرا، تهران همه چیز را بر پایۀ ضدیتش با واشنگتن بنا میکند.” به گفتۀ حمیدرضا عزیزی ” جمهوری اسلامی ایران در میان مدت به دلیل گذشته از جمله قتل دیپلماتهایش در مزارشریف و تلاش طالبان برای برانگیختن بلوچهای سنی ایران علیه قدرت مرکزی، نگرانیهایی دارد. اما، فعلاً طالبان نشان دادهاند که خواستار پیوندهای نزدیک با جمهوری اسلامی ایران هستند.”
افزون بر این، به نوشتۀ گزارشگر لوموند، حکومت تهران با سختگیریهای خود در قبال پناهجویان افغان و اخراج آنان از ایران قصد دارد به طالبان بگوید که ایران مأمن مخالفان طالبان نخواهد شد. غزل گلشیری در پایان به نقل از حمیدرضا عزیزی افزوده است که تلاشهای تهران برای نزدیک شدن به طالبان هدف دیگری را نیز دنبال میکند : از نظر تهران قدرت گیری طالبان در درازمدت به سود پیوندهای راهبردی در درون محور ضدآمریکایی، یعنی روسیه، چین و ایران تمام خواهد شد، حتی اگر طالبان قتل عام شیعیان افغانستان را از سر بگیرند.
از: ار اف ای