استانوایر- دادگاه نظامی ۱۰ متهم پرونده سرنگونی هواپیمای مسافربری اوکراینی امروز یکشنبه ۳۰ آبان ۱۴۰۰ برگزار شده است.
بنابر ویدیوهای منتشر شده در فضای مجازی خانوادههای جانباختگان با در دست داشتن مسافران این پرواز که همگی جان باختند در برابر دادگاه نظامی در چهارراه قصر حاضر شده و در اعتراض به غیرعلنی بودند دادگاه شعار«مرگ بر جمهوری اسلامی» و «مرگ بر خامنهای» سر دادند.
حامد اسماعیلیون٬ سخنگوی انجمن خانوادههای جانباختگان پرواز ۷۵۲، که همسرش پریسا اقبالیان و دخترش ریرا اسماعیلیون را در این هواپیما از دست داده در حساب کاربری خود نوشته است: «دادگاه نظامی پرواز پیاس ۷۵۲ تا ساعاتی دیگر در تهران آغاز میشود. نمایشی شرمآور با ده افسر رده پایین به عنوان متهم. نیمکت متهمین منتظر عوامل اصلی خواهد ماند. علی خامنهای، فرماندهان سپاه و اعضای شورای عالی امنیت ملی. دور نخواهد بود».
جواد سلیمانی، که همسرش را در جریان سرنگونی هواپیمای اوکراینی از دست داده است نیز برگزاری دادگاه را «نمایشی» خواند و در حساب توییترش نوشت: «دادگاهی که علی خامنهای و اعضای شورای عالی امنیت ملی را بابت باز نگه داشتن حریم هوایی بعد حمله به آمریکا و شلیک چندین موشک به مسافران بیپناه محکوم نکند، سیرک خیمهشببازی بیش نیست. دادخواهی ادامه دارد…»
یکی دیگر از اعضای خانوادههای قربانیان نیز در توئیتی در واکنش به محاصره تجمع خانوادهها از سوی نیروهای امنیتی نوشت: «وحشت دارند. از پدران #ps752 که سوختن فرزندانشان در آسمان ایران را به چشم دیدهاند، از مادرانی که چیزی برای از دست دادم ندارند، وحشت دارند. قشونکشی کردهاند که شعار مرگ بر خامنهای در جلوی بیدادگاه شنیده نشود. دادخواهی در یک دادگاه بینالمللی نزدیک است.»
پرواز پیاس ۷۵۲ هواپیمایی اوکراین بامداد ۱۸ دی سال ۱۳۹۸ اندکی پس از پرواز از فرودگاه بینالمللی تهران با شلیک دو موشک پدافند سپاه پاسداران سرنگون شد و تمامی ۱۷۶ سرنشین آن جان باختند.
حکومت ایران طی سه روز پنهانکاری تلاش کرد شلیک موشک به این هواپیما را کتمان کند اما فشار دولتهای آمریکا، کانادا و بریتانیا و همچنین انتشار اسناد و شواهد دال بر ساقط شدن هواپیما بر اثر شلیک موشک سپاه پاسداران را وا داشت تا اذعان کند که که پدافند ضدهوایی به این هواپیمای مسافربری شلیک کرده است.
امیرعلی حاجیزاده فرمانده هوافضای سپاه علت شلیک را «خطای انسانی» توصیف کرد ادعایی که از همان ابتدا از سوی دولتهای اوکراین، کانادا و برخی ناظران آن را لاپوشانی حکومت ایران برای پنهان کردن دلایل اصلی شلیک عنوان میکنند.
تیرماه سال جاری شکرالله بهرامی، رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح «از صدور کیفرخواست ۲۰۰ صفحهای برای ۱۰ متهم پرونده هواپیمای اوکراینی» خبر داد. به گفته او این «سانحه با حضور ۴۰ متخصص با انجام دو پرواز و رعایت همه مختصات پرواز سانحهدیده، شبیهسازی شد.»
انجمن خانوادههای جانباختگان پرواز پیاس ۷۵۲ روز هشتم شهریور امسال با انتشار بیانیهای با اشاره به صدور قرار منع تعقیب برای «مقصرین و عاملین اصلی» سرنگونی این پرواز، اعلام کرد که تنها «یک دادگاه بیطرف بینالمللی» صلاحیت رسیدگی به این «کشتار دستهجمعی» را دارد.
براساس ابلاغیه دادسرای نظامی تهران که ۶۰۰ روز پس از سرنگونی هواپیما در اختیار خانوادههای شاکی در ایران قرار گرفت، برای شورای عالی امنیت ملی، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، شبکه یکپارچه پدافند، سیستم پدافند غیرعامل، نیروی هوافضای سپاه و سازمان هواپیمایی کشوری «قرار منع تعقیب» صادر شده است.
خانوادههای قربانیان بر این باورند که دادسرای نظامی تهران صرفا برای ده نفر که همگی افرادی «بینامونشان» هستند، قرار جلب صادر کرده و آمرین و عاملین اصلی این جنایت را از تعقیب مبرا کرده است.
هفته گذشته و در آستانه برگزاری این دادگاه نظامی ویدیویی از امیرعلی حاجیزاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه٬ منتشر شد که مدعی بود در روز سرنگونی هواپیما در تهران نبوده و «۴۸ ساعت طول کشید که جمعبندی اولیه اتفاق افتاد و همه قانع شدند که این اتفاق افتاده و قطعا باید بگوییم».
او در این ویدیو ادعا کرد که «اجازه شلیک و دستور شلیک داده نشده بود اما (کسی که شلیک کرده) را در آن فضا قرار داده بودند و این مسئله را قوه قضائیه باید روشن کند».
ادعای امیرعلی حاجیزاده مبنی بر قصور یک فرد خاص در این ماجرا در حالی مطرح شده که برخی مقامات دولت اوکراین از جمله اولکسی دانیلوف، دبیر شورای دفاع و امنیت ملی این کشور گفته است سپاه پاسداران «عمدا» به هواپیمای مسافربری شلیک کرده است.
به گفته او ساقط کردن هواپیما به دلیل جلوگیری از «افزایش تنش منطقهای بین ایران و آمریکا» انجام شده است.