عکس از آرشیو
در حالی که مقامهای ایرانی پیش از این از «راهاندازی» مسیر ترانزیتی امارات-ترکیه از طریق ایران و انجام مذاکرات در این باره با مقامات اماراتی سخن گفته بودند، گزارشهای تازه از احتمال جایگزینی عراق بهجای ایران در این مسیر حکایت دارند.
بنابر گزارشها، تجارت دبی و امارات به ترکیه که اکنون از مسیر دریایی صورت میگیرد در دوره اخیر افزایشی ۲ تا ۳ برابری داشته و به این خاطر مسئولان اماراتی اکنون به دنبال راه زمینی برای دادوستد با ترکیه هستند.
پیش از این به گفته مقامهای ایرانی قرار بود سود بالای راه افتادن این مسیر ترانزیتی نصیب ایران شود، اما رسانههای عراقی، از جمله خبرگزاری بغداد الیوم، به تازگی خبر دادهاند که اماراتیها به ترکیه گفتهاند که مایلند این امر از طریق عراق انجام شود.
محقق شدن خط آهن شلمچه ایران به بصره عراق میتوانست وزنه این مسیر سودآور را به سوی ایران سنگینتر کند اما در حالی که به گفته رستم قاسمی، وزیر راه و شهرسازی، ۲۰ سال است از امضای موافقتنامه اتصال راهآهن ایران به عراق از طریق خط آهن شلمچه-بصره میگذرد، این کار هنوز انجام نشده است.
همزمان، ترکیه به دنبال احداث راهآهن بصره-استانبول به جای راهآهن شلمچه-بصره است و به نوشته خبرگزاری بغداد الیوم، مولود چاووشاوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه، به تازگی گفته است که «اماراتیها به ترکیه پیشنهاد دادهاند تا زمان راهاندازی خط آهن بصره به ترکیه، جادههای زمینی عراق به عنوان مسیر ترانزیتی در نظر گرفته شود.»
چاووشاوغلو گفته است اماراتیها دعوتنامه دیدار رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه در بهمن ماه امسال از کشورشان را ارسال کرده و در نامه خود نوشتهاند انتقال دریایی کالاها از امارات به استانبول ۲۵ تا ۲۸ روز به طول میانجامد، اما از طریق زمینی در ۱۰ روز انجام شده است ولی مایلیم این مسیر باز هم کوتاهتر شود که از طریق عراق این کار شدنی است.
این در حالی است که محمدجواد هدایتی، مدیرکل دفتر ترانزیت و حمل و نقل بینالمللی سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای ایران، روز سوم آذرماه امسال از عبور آزمایشی دو کامیون از امارات به ترکیه از طریق جادههای ایران خبر داد.
خبرگزاری مهر نیز از قول کارشناسان در مورد این عبور آزمایشی نوشت که این محموله از مبدأ امارات وارد بندر شهید رجایی شده و از مرز بازرگان به ترکیه رسید.
زمان طی این مسیر که پیش از این از بندر شارجه امارات تا بندر مرسین ترکیه طی میشد به واسطه ایران به ۸ روز کاهش یافتهاست. این در حالی است که مسیر دریایی که مستلزم عبور از تنگه باب المندب، دریای سرخ و کانال سوئز بود ۲۰ روز به طول میانجامید.
این در حالی است که شیخ طحنون بن زائد آل نهیان، مشاور امنیت ملی امارات، روز ۱۵ آذرماه امسال در سفری یک روزه به تهران با ابراهیم رئیسی رئیسجمهور و علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران دیدار و گفتوگو کرد و راهاندازی این راهگذر تجاری از طریق ایران نیز در این سفر به بحث گذاشته شد.
در مورد دلیل اینکه اکنون چرا امارات متحده مسیر هشتروزه ایران را به مسیر دهروزه عراق برای تجارت زمینی خود ترجیح دادهاند توضیحی منتشر نشده است.
خبرگزاری نیمهرسمی مهر، امروز ۱۲ دیماه، در گزارشی در این مورد، این امر را به بهبود روابط امارات و اسرائیل مرتبط دانسته اما شواهدی در این مورد ارائه نداده است.
امارات سومین کشور عربی بود که سال گذشته پس از مصر و اردن با اسرائیل روابط کامل دیپلماتیک برقرار کرد. این عادیسازی روابط در چارچوب توافقنامهای موسوم به «توافقنامه ابراهیم» و با میانجیگری ایالات متحده شکل گرفت.
از: رادیو فردا