شصت و پنجمین جلسه رسیدگی به اتهامات حمید نوری دادیار سابق قوه قضاییه و متهم به مشارکت در کشتار مخفیانه هزاران زندانی سیاسی در تابستان ۱۳۶۷ امروز دوشنبه ۲۵ بهمنماه ۱۴۰۰ با شهادت جعفر یعقوبی برگزار شد.
جعفر یعقوبی زندانی سیاسی سابق فارغالتحصیل دکترای ژنتیک از دانشگاه کالیفرنیا در دیویس از اعضای گروههای چپ بوده و در جلسه پیشین این دادگاه نیز بخشی از شهادت خود را بصورت غیرحضوری ارایه کرده بود.
این زندانی سیاسی سابق در دومین جلسه شهادت خود در دادگاه گفت که بعد از پایان اعدامهای سال ۱۳۶۷ مقامات زندان فهرستی از نزدیکان زندانیان بازمانده تهیه کرده و دوباره ملاقاتهای حضوری از سر گرفته شد.
جعفر یعقوبی همچنین در پاسخ به سوال دادستان که پرسید چرا در جلسه پیشین گفت حمید نوری به او گفته است «قسر در رفتی» گفت: «استنباط من این بود که چون حکمم بالا بود، ایشان ناراحت بودند که من زنده ماندهام و فکر میکردند حق من این بوده که اعدام شوم.… در آن موقع من ۳۸ سالم بود و آقایِ عباسی یک ۱۰ سالی از من جوانتر به نظر میرسید. آن چیزی که من میدیدم از پشت میز این بود که او کت پوشیده بود و یک پیراهن به اصطلاح ما میگوییم یقه آخوندی؛ یقه گرد داشت. در مورد چهرهاش چیز بیشتری به یاد نمیآورم فقط به ذهنم میآید که یک صورت تپلمانندی داشت و مو داشت، این یادم است.»
این زندانی سیاسی سابق هویت حمید نوری را تایید کرد و در پاسخ به دادستان که از او سوال کرد آیا فردی که در دادگاه است همان دادیار عباسی است که او چند نوبت مواجهاش با او را در دادگاه روایت کرده است گفت: « بله… ذهنیت من این است که آقای حمید نوری یا همان آقای عباسی یک ۳۰ سالی مثل من مسنتر از آن زمان دیده میشوند.»
در جلسه پیشین این دادگاه که روز بیست و دوم بهمن سال جاری برگزار شده بود این زندانی سیاسی درباره چگونگی بازداشت خود در ایران گفت که پس از پیروزی انقلاب با امید به خدمت به مردم به ایران بازگشت اما در پاییز ۱۳۶۳ به اتهام عضویت در یک سازمان چپ، داشتن اسم مستعار و مخالفت با جمهوری اسلامی در تهران دستگیر و پس از هشت ماه که در زندان کمیته مشترک بود به زندان اوین منتقل شد.
جعفر یعقوبی که بر اساس حکم صادر شده به پانزده سال زندان محکوم شده بود یک سال را در زندان قزلحصار گذراند و در آبانماه ۱۳۶۵ به زندان گوهردشت منتقل شد. او یکی از کسانی است که در روزهای اعدام شاهد انتقال بیست زندانی بهایی به بند شش این زندان بوده و در دادگاه شهادت داد که از سرنوشت آنها بیاطلاع است.
او از ناصریان به عنوان دادیار زندان و مسئول زندان در دوران اعدام زندانیان نام و گفت لشکری معاون امنیتی زندان بوده است.
او همچنین شهادت داد که دادیار دیگری به نام «دادیار عباسی» نیز در زندان گوهردشت بوده است.
این در حالی است که حمید نوری که زندانیان سیاسی جان به در برده از کشتارهای دهه شصت او را به نام «حمید عباسی» میشناسند در جلسات دفاعیات خود گفته است که هرگز در زندان گوهردشت نبوده و تنها بهعنوان کارمند دفتری در زندان اوین مشغول به کار بوده است.
جعفر یعقوبی درباره نخستین مواجهه خود با حمید نوری به هیات دادستانی دادگاه گفت که او را در سال ۱۳۶۶ زمانی که زندانیان به خاطر ممنوعیت ورزش دستهجمعی شلاق خورده بودند در همراه با ناصریان بند سه زندان گوهردشت دیده است.
به گفته این زندانی سیاسی سابق در همان روزها یک زندانی به نام علی طاهرجویان در زندان خودسوزی کرده بود و زندانیان در اعتراض به این اتفاق دست به اعتصاب غذایی ۱۳ روزه زده بودند و در این روزها نیز حمید نوری را در بند زندانیان اعتصاب کننده دیده بود.
جعفر یعقوبی در پاسخ به سوال دادستان در خصوص روزهای منتهی به اجرای احکام اعدام گفت که چندماه قبل و در فرودین ۱۳۶۷ استثنائا برای اولین بار به زندانیان چپ، ناهار گرم دادند. درهایی با میله های آهنی زدند و در وسط راهروی اصلی – بین بخش مذهبی و غیرمذهبی – یک در آهنی نصب کردند.
او همچنین گفت که بعد از قبول قطعنامه ۵۹۸ از سوی ایران در سوم مرداد سازمان مجاهدین خلق در غرب ایران عملیات نظامی انجام داد و همین باعث شد که برای زندانیان محدودیت ایجاد شود: « از روز جمعه هفتم مرداد شرایط ما تغییر کرد. هواخوری بسته و بهداری تعطیل و تلویزیون ها از بندها خارج شدند. پخش روزنامه و رادیو متوقف و ارتباط میان بخش مذهبی و غیرمذهبی زندان قطع شد.»
او همچنین شهادت داد که در تاریخ هشتم و نهم مرداد از میان کرکره پنجره ها شاهد انتقال دو – سه گروه بیست نفری از زندانیان به دستشویی و بیرون محوطه و حیاط بند آنها بود. او همچنین گفت دمپایی های را دید که آنجا ریخته شده بودند و در تاریخ دهم شهریور نیز او همراه با بیش از ۴۰ زندانی دیگر به جز زندانیان بهایی به راهروی مرگ منتقل شده است.
جعفر یعقوبی همچنین در بخشی از شهادت خود در جلسه پیشین این دادگاه گفت که در روزهای اعدام زندانیان در زندان گوهردشت در سال ۶۷، پاسدارها سبیل او و تعداد دیگری از زندانیان را به قصد آزار تراشیدند و او بعد از خوردن ۲۰ ضربه شلاق برای نماز، تصمیم گرفته اعلام کند نماز میخواند اما فقط ادای نماز خواندن را درمیآورده است.
این زندانی سیاسی سابق همچنین شهادت داد که یکبار هم پس از اتمام اعدامها در آبان ۱۳۶۷ بدون چشمبند حمید نوری را در دادیاری زندان دیده است.
جعفر یعقوبی پس از جان بدر بردن از اعدام ها در بهمن ۱۳۶۷به زندان اوین منتقل و در اسفند همان سال آزاد شد. او دو سال بعد با خانواده اش به آمریکا بازگشت.
دو کتاب خاطرات جعفر یعقوبی به نام های «بیایید گل ها را آب دهیم» چاپ سال ۱۳۹۰ در آمریکا به زبان انگلیسی و دو جلدی «مرزهای ناشناخته مرگ و زندگی»، چاپ سال ۱۳۹۴ در آلمان به زبان فارسی در لیست مدارک کتبی دادگاه نوری قرار دارند. شاهد در کتاب خود به نام اصلی «عباسی» یعنی «حمید نوری» اشاره کرده است.
حمید نوری متهم به مشارکت در کشتار دستهجمعی زندانیان سیاسی در آبان ۱۳۹۸ بههنگام ورود به کشور سوئد بازداشت شد و جلسات رسیدگی به اتهامات او تا آوریل ۲۰۲۲ ادامه خواهد داشت.
جلسه بعدی دادگاه روز سه شنبه بیست و ششم بهمن ۱۴۰۰ با شهادت سیدجلال الدین سعیدی در استکهلم برگزار خواهد شد.