زیتون-آزادسازی قیمت آرد و افزایش افسارگسیخته قیمت مواد غذایی که در ماههای اخیر سیر سعودی داشته است، عامل بروز اعتراضات در برخی از شهرهای خوزستان و به دنبال آن قطع اینترنت در این استان شده است.
کاربران شبکههای اجتماعی در شهرهای جنوب ایران شامگاه چهارشنبه ۲۱ اردیبهشت با انتشار چندین ویدئو از گسترش اعتراضات در شهرهای بزرگی چون اهواز و دزفول خبردادهاند.
این اعتراضات از هفته گذشته آغاز شد و با وجود قطع شدن اینترنت و جو سنگین امنیتی-نظامی ادامه دارد.
ویدیوی دیگری از اعتراضها امشب (چهارشنبهشب) در #دزفول
— Farzad Seifikaran (@FSeifikaran) May 11, 2022
معترضان شعار میدهند: «نترسید، نترسید، ما همه با هم هستیم» pic.twitter.com/5uMwRtmJZ0
چهارشنبهشب ویدیوهای متعددی در شبکههای اجتماعی منتشر شد و کاربران از تجمعات اعتراضی در شهرهای دزفول، ماهشهر، ایذه و اهواز خبردادند.
تعداد زیادی از این ویدیوها مربوط به شهر دزفول که در آنها مردم با شعارهای «مرگ بر دیکتاتور»، «مرگ بر رئیسی»، «مرگ بر خامنهای» و «مرگ بر گرانی» اعتراض خود را اعلام میکنند.
گفته میشود که شهرهای سوسنگرد، مسجد سلیمان، شادگان و حمیدیه نیز شاهد اعتراضات بودهاند. علاوه بر این دهها شهروند در شهرهای مختلف استان خوزستان بازداشت شدهاند.
براساس اخباری که همراه این تصاویر در شبکههای اجتماعی منتشر شدهاند این اعتراضات در واکنش به گرانیها و شرایط بحرانی اقتصاد در ایران است که دولت ابراهیم رئیسی در مهار آن ناکام بوده است.
اعتراضات ۱۵ اردیبهشت از سوسنگرد آغاز شد و به تدریج به برخی دیگر از شهرستانهای استان خوزستان تسری پیدا کرد.
احمد وحیدی، وزیرکشور جمهوریاسلامی صبح چهارشنبه ۲۱ اردیبهشت در حاشیه جلسه هیات دولت اعتراضات خوزستان را انکار کرد و در پاسخ به سوال خبرنگار تسنیم، خبرگزاری وابسته به سپاه، گفت: «هیچ ناامنی در هیچ نقطهای از کشور وجود ندارد. الحمدلله امنیت برقرار است و همه در آرامش به سر میبرند.»
شعار علیه ابراهیم رئیسی که کمتر از یک سال است بر مسند ریاست دولت تکیه زده، تازگی دارد و نمیتوان آن را به اعتراضات گذشته نسبت داد.
احمد وحیدی قطع شدن اینترنت را نیز رد کرد و گفت: «این خبرها درست نیست.»
برخی از خبرنگاران خوزستانی از جمله محمد مالی، فعال رسانهای ساکن اهواز، در روزهای اخیر خبر قطعی گسترده اینترنت در این استان را تایید کردهاند.
نتبلاکس، یک سازمان مردمنهاد که آزادی اینترنت در جهان را رصد میکند، شامگاه ۲۱ اردیبهشت، براساس دادههای شبکهای از اینترنت ایران، از قطع شدن اینترنت بینالمللی اپراتور رایتل و اختلال در اینترنت دیگر اپراتورهای ایرانی خبر داد.
سازمان نتبلاکس نموداری در توییتر منتشر کرد که افت سرعت اینترنت و قطع شدن رایتل را نشان میداد.
⚠️ Confirmed: Real-time network data show a brief collapse in observable international connectivity on internet provider Rightel in #Iran, as well as a deterioration on other mobile and fixed-line providers; the slowdown may limit the free flow of information amid protests 📉 pic.twitter.com/uuzu2uYduB
— NetBlocks (@netblocks) May 11, 2022
وبسایت «فیلتربان» نیز که به طور تخصصی وضعیت اینترنت و حقوق دیجیتال را در ایران رصد میکند، در گزارش تازه خود با عنوان «قطعی اینترنت در خوزستان به دلیل اعتراض به کمبود نان» با اشاره به قطع اینترنت تلفن همراه در شهرهای اهواز، آبادان، حمیدیه، سوسنگرد و ایذه یادآور شده که قطعی شبکه دست کم به مدت ۴۸ ساعت و به طور کامل بود، سپس دسترسیها به طور محدود و برای استفاده از سرویسهای خدماتی داخل کشور آغاز شدهاست.
براساس این گزارش این قطعی گستردهترین قطعی اینترنت استانی در ایران است که حداقل پنج شهر را به مدت ۷۲ ساعت در معرض خاموشی کامل اینترنت قرار داده است.
امیر رشیدی، نویسنده این گزارش که محقق امنیت و دسترسی به اینترنت است، در گفتگو با یورونیوز گفت که قطعی اخیر اینترنت در خوزستان را دقیقتر و جدیتر از قطعی اینترنت در چند ماه پیش در همین استان و پس از اعتراضات به کمبود آب است.
تکذیب اعتراضات توسط وزیر کشور درحالی صورت گرفته که مجید ناصرینژاد، نماینده شادگان روز ۱۸ اردیبهشت، در جلسه علنی مجلس بدون اشاره به اعتراضات، گرانی را مسالهای امنیتی دانست و به رئیس دولت تذکر داد و گفت: «شعار دولت این بود که جلوی تورم گرفته شود و ارزانی بیاید، ما ارزانی نمیخواهیم فقط جلوی تورم گرفته شود، جان مردم به لب رسیده است».
ناصرینژاد ۱۹ اردیبهشت نیز در گفتگو با خبرگزاری ایلنا، در مورد اعتراضات خوزستان، وضعیت این استان را نگرانکننده توصیف کرد و گفت: «باید مسئولین نظام بنشینند برای خوزستان فکری کنند، وگرنه دشمنان آنجا را زیر ذرهبین گذاشته و دارند توطئه میکند و خدای نکرده ممکن است اتفاقی رخ بدهد که نشود کنترلش کرد.»
او وضعیت خوزستان و مشکلات موجود را توجیهناپذیر دانست و با بیان اینکه «ضعیفترین استاندار» را در خوزستان انتخاب کردهاند، گفت: «الان ما گرفتار بهداشت هستیم، گرفتار آب هستیم، گرفتار برق هستیم و گرفتار گرد و خاک هم هستیم. گرفتاریهای متعدد وجود دارد و آقایان ککشان نمیگزد، نشستهاند در اتاق خودشان حتی حاضر نیستند بیایند بیرون با مردم صحبت کنند و برای مردم توضیح بدهند».
قاسم ساعدی، نماینده اصولگرای مجلس و نایب رییس کمیسیون انرژی، نیز روز ۲۰ اردیبهشت با بیان اینکه نگرانی مردم را به اوج رسیدو نمیتوان قیمتها را با ماه قبل مقایسه کرد، گفت: «ظرفیت و آستانه تحمل مردم هم حدی دارد. عدممدیریت در امر نظارت، میتواند حوادثی مثل ۹۶ و ۹۸ را حاصل شود و شاید خطر جدیتر هم باشد، چون تامین نان و معیشت مردم به خطر افتاده است». ساعدی نسبت به شکل گرفتن «نارضایتی عمومی در بین مردم» هشدار داد.
حذف ارز ترجیحی از بودجه دولت و افزایش ناگهانی قیمت کالاهای اساسی از جمله گرانشدن ۵ برابری قیمت آرد، به نگرانیها دامن زده و بسیاری از تحلیلگران و هواداران دولت نسبت به وقوع اعتراضات و شورشهای مردمی هشدار دادهاند.