ایران انترنشنال
شهرک اکباتان تهران یکی از کانونهای اعتراضات در بیش از ۱۰۰ روز گذشته بوده که با خشونت سرکوب شدهاند. در طول سه ماه اعتراض سراسری این شهرک دو خشونت عمده را شاهد بوده؛ یکی بعد از کشته شدن آرمان علیوردی، طلبه بسیجی در آبان ماه و دیگری ربایش و بازداشت دهها نفر در هفتههای گذشته.
از ابتدای شروع خیزش انقلابی مردم علیه جمهوری اسلامی ویدیوهای فراوانی از اعتراض هماهنگ و یکپارچه ساکنان اکباتان در غرب تهران که عموما از طبقه متوسط هستند، در رسانههای اجتماعی همرسانی شده است.
سر دادن شعارهای تندی از جمله «امسال میده کشته سپاه، مرگ بر کل نظام»، «خیابون راه چارهاس، سید علی پاره پارهاس»، همخوانی ترانههایی چون «بیزارم از دین شما، نفرین به آیین شما»، آتش زدن پرچم جمهوری اسلامی در محوطه شهرک و شعارنویسی روی دیوارها از جمله شاخصههای اعتراض در شهرکی است که بسیاری از ساکنانش همدیگر را میشناسند و خود را همچون اعضای یک خانواده بزرگ توصیف میکنند.
در این میان اما یکی از این ویدیوهایی که از شهرک اکباتان منتشر شد و بسیار مورد توجه قرار گرفت مربوط به شامگاه نهم آبان بود.
در آن ویدیو ماموران امنیتی برای ایجاد رعب و وحشت در اکباتان به رجزخوانی و تهدید روی آورده بودند و یکی از آنها با بلندگو ساکنان را تهدید میکرد و میگفت: «۴۰ تا کشور اومدند تو سوریه هیچ غلطی نتونستند بکنند… به والله قسم پاش بیافته سر ناموسمون رو میبریم، زن و بچه خودمون رو، ولی نمیگذاریم به این مملکت آسیبی برسه.»
بر اساس گزارشهای رسیده به ایران اینترنشنال، نیروهای امنیتی به اکباتان رفته و ساکنان را تهدید کردهاند. آنها همچنین گاز اشکآور زده و بمب صوتی منفجر کردهاند pic.twitter.com/cjzulcS4sG
— ایران اینترنشنال (@IranIntl) October 31, 2022
بر اساس روایتهای رسیده از شاهدان عینی و ساکنان اکباتان، ماموران در آن شب به سمت خانهها بمب صوتی و گاز اشکآور هم شلیک کردند.
چند روز قبل از این حمله در نهم آبان نیز ویدیو و گزارشهایی از حمله نیروهای امنیتی و لباس شخصی به ورودی برخی بلوکها در اکباتان همراه با شکستن درهای شیشهای، لامپها و دوربینها در لابی و ایجاد تخریب جدی به قصد سرکوب اعتراضات، ایجاد وحشت و انتقامگیری از ساکنان منتشر شده بود.
ویدیوها و تصاویر رسیده به ایران اینترنشنال نشان میدهند که نیروهای امنیتی در شامگاه شنبه هفتم آبانماه به مجتمعی در منطقه مسکونی اکباتان تهران حمله کرده و اموال عمومی را تخریب کردهاند pic.twitter.com/8qZUBjMz13
— ایران اینترنشنال (@IranIntl) October 30, 2022
کشته شدن آرمان علیوردی، طلبه بسیجی در اکباتان
به نظر میرسد علاوه بر حضور گسترده ساکنان اکباتان در خیزش انقلابی علیه جمهوری اسلامی، موضوعی که هر چه بیشتر به این خشم انتقامجویانه حکومت علیه اکباتان و معترضانش دامن زد، کشته شدن آرمان علیوردی، بسیجی ۲۱ ساله در پی ضرب و شتم او در شامگاه چهارم آبان در اکباتان بود.
رسانههای حکومتی علیوردی را طلبه «حوزه علمیه آیتالله مجتهدی»، «بسیجی یگان امنیتی امام رضا» و عضو «سپاه محمد رسولالله» تهران بزرگ، معرفی کردند که ساکن منطقه شهران تهران بوده است. این رسانهها از جمله شبکه العالم به وضوح به نقش علیوردی در سرکوب اعتراضات اشاره کردند. العالم نوشت علیوردی در «ماموریتهای بسیج» برای مقابله با آنچه «ناآرامی و اغتشاشات» توصیف کرده، حضور داشت.
رسانههای حکومتی همچنین گزارش دادند علیوردی «از سوی عدهای ربوده شده و بعد از بستن وی و ضربوشتم شدید با ضربات متعدد چاقو» کنار خیابان رها شده و سپس در بیمارستان بقیهالله به علت شدت خونریزی در ششم آبان جان خود را از دست داده است.
همزمان با این گزارشها، دو ویدیوی کوتاه از ضرب و شتم و پیکر خونآلود علیوردی در رسانههای اجتماعی منتشر شد، اما در آنها تصویر هیچ کس به جز علیوردی مشخص نیست.
جان باختن این عضو بسیج با واکنش گسترده مقامهای جمهوری اسلامی همراه شد. علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، در سخنرانی خود در روز ۱۱ آبان کشته شدن علیوردی را «جنایت» خواند و خواستار «شناسایی و مجازات» عاملان شد.
ابراهیم رئیسی، رییس دولت در جمهوری اسلامی، دادستان کل کشور و فرمانده کل سپاه پاسداران هم با خانواده علیوردی دیدار و از اقدامهای فرزندشان تجلیل کردند.
نیروهای امنیتی و بسیج هم با حضور پرتعداد و البته وحشتآفرین برای ساکنان اکباتان برای علیوردی در این شهرک مراسم برگزار کردند و چهلم او ۱۷ آذر با سخنرانی محمد قمی رییس سازمان تبلیغات اسلامی در مسجد ارک انجام شد.
گروهی از مقامها و بسیجیان در پی مرگ علیوردی تا آنجا پیش رفتند که خواهان تغییر نام شهرک اکباتان به علیوردی شدند. جمهوری اسلامی هم تبلیغات متعددی از مصاحبه با اعضای بسیج، ساخت نماهنگ و انتشار تصاویر خاکسپاری علیوردی همراه با نوحه انجام داد.
بازداشت گسترده در اکباتان در پی مرگ علیوردی؛ پرونده میلاد آرمون
نیروهای امنیتی و انتظامی بلافاصله بعد از مرگ علیوردی بازداشتهای گستردهای در اکباتان انجام دادند. روزنامه ایران، متعلق به دولت، روز ۱۴ آبان گزارش داد نیروهای انتظامی هویت ۱۵ متهم پرونده را شناسایی کرده و بامداد ۱۲ آبان، پنج متهم اصلی این پرونده دستگیر شدهاند.
حسین رحیمی، فرمانده نیروی انتظامی تهران، معترضان بازداشتی را «افراد فریب خورده» توصیف کرد که «از روی تحریک احساسات از سوی دشمن و رسانههای معاند» علیوردی را کشتهاند. او افزود آنها «نفرات اصلی پرونده هستند، یعنی فردی که به طلبه شهید چاقو میزند، فردی که با سنگ وی را میزند و فردی که به مسئولان نظام فحاشی کرده است در میان این متهمان هستند».
روز ۱۳ آبان رسانههای حکومتی تصاویری از بازداشتشدههای در این پرونده منتشر کردند. در این تصاویر مرد جوانی که موهایش را از پشت بسته و با ماسک جراحی چشمهایش را پوشاندهاند یکی از «متهمان اصلی» با «کاپشن سبزرنگ» معرفی میشود که با چاقو به بسیجی حمله کرده است.
جوان حاضر در این فیلم با هویت میلاد آرمون، ۲۴ ساله و ساکن شهرک اکباتان، معرفی شده است. این معترض جوان در این ویدیو در حضور فرمانده نیروی انتظامی تهران به صراحت اتهاماتی که به او نسبت میدهند را رد میکند و میگوید چاقو نداشته و صرفا در مکانی که علیوردی مورد ضرب و شتم قرار گرفته همراه دیگران حاضر بوده است.
ایران اینترنشنال با چند منبع آگاه درباره وضعیت آرمون گفتوگو کرده است. به گفته آنها این مرد ۲۴ ساله، فردی آرام و خشونتپرهیز است که در بوتیک لباسفروشی در بازارچه اکباتان مشغول به کار بوده. پدر میلاد صاحب یک نانوایی در اکباتان و از ساکنان خوشنام این شهرک شناخته میشود.
به گفته این منابع، میلاد آرمون ۱۲ آبان در یک گیمنت به دست نیروهای لباس شخصی بازداشت و به آگاهی شاپور تهران منتقل شده است و تاکنون در همان جا نگهداری میشود.
سایت مجذوبان نور، پایگاه خبری دراویش گنابادی، درباره اداره آگاهی شاپور که در آن «بازجویی فنی» انجام میشود، نوشته آنجا «برای بسیاری از سیاسیون و متعرضین به خوفناکترین شکنجهگاه معروف است».
به گزارش این سایت، آگاهی شاپور «بازداشتگاهی دارای ۷ سلول انفرادی است که شرایطی غیرقابل تحمل دارند. کف سلول از موکت پوشیده شده که بسیار کثیف است. بر روی آن مدفوع، خون و تهوع زندانیان وجود دارد… سلولها فاقد پنجرهاند و دربها طوری ساخته شده… که هوا را بهسختی عبور میدهند». اعمال شکنجههایی چون «ضرب و شتم طولانی زندانی با باتوم و شوکر، آویزان کردن زندانی تا زمانی که بیهوش شود، زخم کردن پوست زندانی با انبردست» در شاپور رایج است.
بنا بر اطلاعات رسیده به ایران اینترنشنال، میلاد آرمون در اوایل بازداشتش حدود سه هفته در انفرادی نگه داشته شده و مورد شکنجه فیزیکی و روانی از جمله تهدیدهای مکرر به اعدام و گرسنگی طولانیمدت قرار گرفته است.
دو منبع آگاه از وضعیت آرمون به ایران اینترنشنال گفتند میلاد برای معرفی سایر افراد و شهادت در این مورد اینکه آنها در مرگ علیوردی دست داشتهاند به شدت تحت فشار بوده و خانوادهاش نیز تهدید شدهاند با رسانهها گفتوگو نکنند، درباره وضعیت او از اطلاعرسانی خودداری کنند و مکالمات تلفنی آنها با سایرین کنترل میشود.
این فشارها بر پدر و مادر میلاد آرمون محدود نشده و اطلاعات رسیده به ایران اینترنشنال گواه این است که حتی پسرعموهای او که در اکباتان صاحب کسب و کارند تحت فشار شدید امنیتی قرار دارند.
گفتوگوی ایران اینترنشنال با برخی شاهدان محلی و ساکنان اکباتان حاکی از این است که ماموران به احتمال زیاد از دادههای مخابراتی و مکانیابی تلفن همراه ساکنان برای پیدا کردن افراد حاضر در حوالی صحنه مرگ علیوردی در شب چهارم آبان استفاده کرده و تعداد زیادی را یا برای بازپرسی احضار کرده یا محتوای گوشی تلفن همراهشان را با تهدید و فشار بازبینی کردهاند.
علیرضا کفائی، متهم دیگر پرونده علیوردی
رسانههای امنیتی جمهوری اسلامی از جمله تسنیم روز ۱۸ آبان ویدیوی دیگری از اعتراف اجباری چند نفر از معترضان بازداشتشده در پرونده علیوردی را منتشر کردند و با نشان دادن تصاویر دوربینهای مداربسته مدعی شدند ۳۰ نفر او را تعقیب میکردهاند. به نوشته این رسانهها، اطلاعات سپاه پاسداران معترضان را بازداشت کرده بودند.
علاوه بر این، روز یکشنبه ۲۷ آذر تصاویری از «بازسازی» صحنه مرگ علیوردی در شهرک اکباتان با حضور بازپرس پرونده، تیم تشخیص بررسی صحنه جرم قوه قضاییه و پلیس آگاهی تهران به شکل گسترده منتشر شد.
در این تصاویر بازداشتیهایی از جمله میلاد آرمون و یک زن که هویتش هنوز به شکل دقیقی مشخص نشده، حضور داشتند.
منابع آگاه به ایران اینترنشنال گفتند جوانی ۳۲ ساله با هویت علیرضا کفائی یکی از بازداشتشدگان پرونده مرگ آرمان علیوردی بوده که در بازداشتگاه وضعیت مناسبی ندارد.
به گفته یکی از این منابع، کفائی همچون آرمون ۱۲ آبان در پارکینگی در اکباتان ربوده شده اما خانوادهاش با وجود جستوجوی گسترده تا چند روز از وضع فرزندشان بیخبر بوده و نتوانسته بودند اثری از او پیدا کنند. نهایتا بعد از اعلام گزارش ربوده شدن علیرضا کفائی از سوی خانوادهاش، از آگاهی شاپور به آنها اطلاع میدهند که فرزندشان در آنجا بازداشت است.
ایران اینترنشنال در پی گفتوگو با چند منبع آگاه دریافته که کفائی در زندان مورد شکنجه روانی و ضرب و شتم شدید واقع شده تا جایی که مجبور شده به دست داشتن در قتل اعتراف اجباری کند.
منابعی به ایران اینترنشنال گفتند کسانی که با آرمون و کفائی در زندان بوده و آنها را دیدهاند بر این باورند که به این دو معترض داروهای روانگردان برای تحت فشار گذاشتن و اعتراف اجباری داده شده است. خانواده کفائی نیز برای سکوت کردن تحت فشارند و تماسهایشان کنترل میشود.
بنا بر اطلاعات رسیده به ایران اینترنشنال، چند نفر از متهمان بازداشتی در این پرونده فعلا آزاد شدهاند. با این حال وضعیت سایرین همچنان نامشخص است و کسی چون نستوه نیکخواه، معترض ۲۵ ساله که به گفته یک منبع مطلع از شرایط او، حتی شب حادثه در محل حضور نداشته اما خانهاش در آن حوالی است به بهانه این پرونده بازداشت شده و اکنون در زندان فشافویه در وضعیتی بلاتکلیف به سر میبرد.
اتهامات میلاد آرمون و علیرضا کفائی هنوز به شکل رسمی اعلام نشده و دو منبع آگاه به ایران اینترنشنال گفتهاند آخرین جلسه دفاعیه و بازپرسی آنها هفته گذشته انجام شده است.
بازداشت دهها نفر در بامداد ۲۴ آذر
واقعه دیگری که اخیرا در اکباتان باعث سرکوب مجدد ساکنان شد، بازداشت گروهی دهها نفر در بامداد ۲۴ آذر بین ساعت ۴ تا ۵ صبح بود. تعداد دقیق افراد بازداشتشده مشخص نیست اما گزارشها تا حدود ۵۰ نفر را تخمین زدهاند.
ایران اینترنشنال توانسته با منابعی آگاه از وضعیت دو نفر از این بازداشتشدگان صحبت کند، اما برای حفظ امنیت این منابع از انتشار نامشان معذور است.
یکی از این بازداشتیها ساغر ابراهیمی زنی ۴۱ ساله است که با پدر و مادرش در شهرک اکباتان زندگی میکند. به گفته یک منبع آگاه نیروهای لباس شخصی ساعت ۵ صبح روز ۲۴ آذر در آپارتمان آنها را زده و تنها با نشان دادن چند ثانیهای کارتی کوچک وارد خانه شدهاند.
ماموران لباس شخصی بعد از آن از خانم ابراهیمی سوال و جواب کرده و سپس اتاقش را جستوجو کرده و همه جا را به هم ریختهاند. به گفته این منبع آگاه، آنها وسایل الکترونیکی شخصی ساغر ابراهیمی از جمله لپتاپ و گوشی موبایل و چند کتاب و دفترچه یادداشتهای شخصی او را ضبط کرده و همزمان با بازداشت این زن با خود بردهاند.
نیروهای امنیتی به خانواده ابراهیمی گفتهاند حق اطلاعرسانی و مصاحبه و گرفتن وکیل ندارند و خانواده او بر اساس تلفنی که بعد بازداشت زده تصور میکنند او در بند ۲۰۹ اوین زندانی است.
یکی از افراد دیگری که در بازداشتهای دستهجمعی بامداد ۲۴ آذر ربوده شده، سعید محتشم داور سرشناس بیلیارد و صاحب باشگاه «توپ سیاه» در اکباتان است که به همراه همسرش، سمیرا کریمزاده و دو پسرخواندهاش حسام و علیرضا خاکشور بازداشت شده است.
یک منبع آگاه درباره بازداشت آنها به ایران اینترنشنال گفت: «ساعت چهار صبح به خانه آقای محتشم ریخته و همچون یک آدمربایی آنها را با خود بردهاند… آقای محتشم انسان بامعرفت و دست و دلبازی بود که هر کسی در باشگاه بدهکار میشد به رویش نمیآورد تا خودش قرضش را بدهد.»
باشگاه بیلیارد سعید محتشم قهرمان سه دوره لیگ برتر ایران، قهرمان و نایب قهرمان مسابقات تیمی پاکت بیلیارد جشنواره بیلیاردی کشور بوده و شاگردان موفقی تربیت کرده است. اطلاعات ایران اینترنشنال نشان میدهد باشگاه توپ سیاه پلمب شده و نگرانیهایی درباره مصادره آن از سوی حکومت وجود دارد.
به گفته یک منبع دیگر، بازداشت این افراد در پی دستیابی به اطلاعات گوشی یکی از ساکنان اکباتان انجام شده است.
اتهامات سعید محتشم و همسر و فرزندانشان همچنان مشخص نیست، اما منابعی که با ایران اینترنشنال صحبت کردهاند درباره وضعیت آنها و احتمال نسبت دادن اتهامهای سنگین و بیاساس ابراز نگرانی کردهاند.
صدا و سیمای جمهوری اسلامی چند روز پس از این ربایشها در اکباتان، در روز اول دی در گزارشی مدعی شد تیمی ۳۹ نفره «از بزرگترین شبکه خرابکاری تهران» در شهرک اکباتان شناسایی و «توسط سربازان گمنام امام زمان» در وزارت اطلاعات دستگیر شدند. در این گزارش آمده بود ۲۷ نفر از این افراد در یک ویلا بازداشت شدهاند.
در این گزارش اتهاماتی همچون داشتن کوکتل مولوتف و نارنجک دستی و همینطور ارتباط با خارج از کشور و سازمان مجاهدین خلق به بازداشتشدگان نسبت داده شده است.
جمهوری اسلامی در سه ماه گذشته تمام توان خود را برای سرکوب اعتراضات در شهرک اکباتان، جایی که ارتباط ساکنان آن با توجه به ساختارش با هم قویتر است به کار بسته. در گذشته نیز حکومت سعی کرده بود بافت جمعیتی اکباتان را تغییر دهد و برنامههای فرهنگی و ایدئولوژیک بیشتری در آن برگزار کند.
مریم مقدم، ایران اینترنشنال از جزییات بازداشتها و سرکوب معترضان در شهرک اکباتان میگوید pic.twitter.com/UYNvUVpgkC
— ایران اینترنشنال (@IranIntl) December 25, 2022