«آیا می‌دانستید…؟» عنوان سلسله گزارش‌های جدید «ایران‌وایر» است که برمبنای «داده‌» منتشر می‌شوند. در این گزارش‌ها، داده‌های خام از مراکز داده‌ و بانک‌های اطلاعات معتبر داخلی و خارجی جمع‌آوری، تجزیه و تحلیل، محاسبه و مقایسه می‌شوند و به‌صورت ترکیبی از متن و داده‌نگاری (اینفوگرافیک)، در اختیار مخاطب قرار می‌گیرند. هدف این گزارش‌ها، ترسیم تصویری خوانا و روشن‌ از پدیده‌ها و وقایعی است که پیرامون ما در جریان است. 

***

آیا می‌دانستید در سه ماه نخست امسال در هر یک دقیقه، به‌طور متوسط، یک میلیارد و ۸۳۵ میلیون تومان پول جدید در ایران خلق شده است؟ 

طبق برآوردها، حجم نقدینگی در پایان سال ۱۴۰۱، معادل ۶۳۰۰ هزار میلیارد تومان (همت) بوده است. با اینکه انتشار گزارش‌های مربوط به متغیرهای پولی به‌دلایل نامشخصی از پاییز سال گذشته متوقف شده، اما گزارش منتشر شده در سایت رسمی بانک مرکزی، حکایت از آن دارد که حجم نقدینگی در پایان خرداد ۱۴۰۲ به نسبت ابتدای سال، ۳.۹ (۳ و ۹ دهم) درصد افزایش داشته است. با این حساب می‌توان گفت در طول ۹۳ روز نخست سال، ۲۴۶ هزار میلیارد تومان به حجم کل نقدینگی افزوده شده است. به عبارتی به‌طور متوسط، هر ۲۴ ساعت ۲۶۴۲ میلیارد تومان و هر ساعت ۱۱۰ میلیارد تومان و هر دقیقه یک میلیارد و ۸۳۵ میلیون تومان به حجم پول در ایران اضافه شده است. 

نقدینگی معادل رشد حجم پول در گردش، شامل پول نقد و سپرده‌های بانکی است. افزایش حجم پول (نقدینگی)، به‌خصوص پولی که به‌طور مستقیم از سوی دولت خلق می‌شود (پایه پولی)، عامل اصلی و محرک تورم در اقتصاد ایران است. 

سال‌ها است‌ دولت به‌دلیل کسری بودجه و مخارج بالا(شامل هزینه‌های نظامی، فرهنگی و مذهبی، حقوق و مزایای کارکنان و بازنشستگان و…) از روش‌های گوناگون، اقدام به خلق پول کرده است. هزینه این خلق پول در واقعیت، به‌صورت تورم توسط مردم پرداخته می‌شود.