- سیاوش اردلان
- بیبیسی
در جلسهای که دیروز با حضور مسئولان اجرایی و منطقهای در استان گلستان برگزار شد، «طرح طبیعتگردی آشوراده» به تصویب رسید.
طبیعتگردی ماهیتا بیخطر است به شرط آنکه همه طبیعتگردها رعایت نظافت و سلامت محیط زیست را بکنند.
اما آنچه سالها است تحت عنوان طرح طبیعتگردی در شبهجزیره آشوراده پیگیری میشود، اهداف به مراتب بزرگتری دارد.
طبق توافق روز گذشته مسئولان اجرایی و استاندار گلستان قرار شد در شبهجزیره بکر و آرام آشوراده فقط «سازههای سبک» ساخته شود.
مثلا اماکن تفریحی و غرفه صنایع دستی و مراکز خدمات عمومی که قرار شد به «محوطهای ۲۲ هکتاری» محدود بماند.
وسعت شبهجزیره آشوراده ۳۵۰ هکتار است. آشوراده از جزایر دریای خزر است و در بندر ترکمن در استان گلستان، در بخش شرقی شبهجزیره میانکاله، واقع شده است.
در حال حاضر آشوراده ماوایی برای گونههای مختلف گیاهی و جانوری است و محیط زیستی سالم برای کسانی که با نیت طبیعتگردی به این منطقه میروند، و نه به نیت تفریح و ورزش و بازدید از غرفه صنایع دستی و شبیه اینها.
نگاهی به اسناد قدیمی طرح ۲۲ هکتاری نشان میدهد که هدف «توسعه تدریجی کاربری» و «بسترسازی» برای گردشگری انبوده است.
این همان هدفی است که در ۲۰ سال گذشته توسط دولتها پی در پی ایران و بنیادهای ثروتمند و پرنفوذ دنبال شده است.
در زمان دولت روحانی، حداقل یک مراسم کلنگزنی توسط نماینده ولی فقیه انجام شد و چند بار تراکتورها برای خاکبرداری راهی سواحل بندر ترکمن شدند.
ولی هر بار فعالان محیط زیست با توسل به قوه قضائیه و همراهی دادستانهای محلی مانع شدند.
در اسناد قدیمی طرح ۲۲ هکتاری، هدف «توسعه تدریجی کاربری» و «بسترسازی» دیده میشود
اما سفر اخیر ابراهیم رئیسی، رئیسجمهوری ایران، به آشوراده کار را یکسره کرد.
آقای رئیسی گفت: «کار نمیشه نداره. باید هر چه زودتر اینجا رو آباد کنید».
حالا کنشگران محیط زیست دوباره به تکاپو افتادهاند.
محمد داسمه، وکیل محیط زیستی، امروز در توییت خود اعلام کرد: «طرح طبیعتگردی آشوراده دارای ایراداتی است که سعی دارم در دیوان عدالت اداری دادخواستی مطرح و اقامه نمایم.»
به گفته محمد داسمه، این طرح خلاف «مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری» و «کنوانسیون جهانی تنوع زیستی» و توصیه مرکز پژوهشهای مجلس است.
روشن نیست آیا دوباره قوه قضائیه در همراهی با کنشگران محیط زیست وارد عمل بشود یا نه.
![توییت محمد داسمه، وکیل محیط زیستی](https://ichef.bbci.co.uk/news/640/cpsprodpb/2490/live/72796610-2b0a-11ee-b1d7-8fdc93c2782e.jpg)
توییت محمد داسمه، وکیل محیط زیستی
![توییت محمد داسمه، وکیل محیط زیستی](https://ichef.bbci.co.uk/news/640/cpsprodpb/09be/live/981d2be0-2b0a-11ee-b1d7-8fdc93c2782e.jpg)
توییت محمد داسمه، وکیل محیط زیستی
مبنای کابوس محیط زیستیها صحبتهای استاندار سابق گلستان، هادی حقشناس، است که طی یک مصاحبهای گفته بود: «ما الان دنبال این هستیم که یک بندر تجاری بیرون از خلیج گرگان در استان گلستان بسازیم و امروز تجهیزات حفاری دکل نفت و گاز از جنوب به اینجا منتقل شده و انشاالله بزودی اکتشاف نفت و گاز را در این استان آغاز خواهیم کرد.»
اهداف مسئولان جدید استانی و نمایندگان تازه مجلس که ناگزیر هستند به مردم مناطق خود وعده اشتغال و رونق اقتصادی بدهند، تغییری نکرده است.
نه خیلی دورتر از شبه جزیره آشوراده، محل طرح جنجالی ساخت مجتمع پتروشیمی میانکاله واقع شده است.
نگرانی از تاثیر این طرح، که فاقد ارزیابی محیط زیستی بر طبیعت منطقه و سلامت مردم است، کار اجرای طرح را اندکی به عقب انداخت، ولی این اواخر از سر گرفته شد.
توسعه ناپایدار در مناطق شمالی ایران، طبیعت این منطقه را در سطح گستردهای تخریب کرده و یا زیر فشار قرار داده است.
اضافه شدن صنایع سوخت فسیلی مثل نفت و گاز و پتروشیمی در ناحیهای که همچنان از یک نیروگاه مازوت رنج میبرد، میتواند ترکیب آلاینده و مخربی باشد.
از دید کنشگران محیط زیست، طرح طبیعتگردی در آشوراده بخش کوچکی از یک نقشه بزرگتری است که تکنوکراتها و مقامات اجرایی برای استان گلستان تدارک دیدهاند.