ایران وایر
شایا گلدوست
از سال گذشته با آغاز جنبش «زن، زندگی، آزادی»، اعضای جامعه رنگین‌کمانی در میان میدان و در خیابان‌های ایران در صف اول اعتراضات حضور داشتند. زیست زنان ترنس به واسطه هویت و بیان جنسیتی‌شان، به مثابه مبارزه‌ای هر روزه علیه حاکمیت اسلامی است. در اعتراضات سال گذشته، بسیاری از این افراد توسط نیروهای امنیتی در شهر‌های مختلف دستگیر و بازداشت شدند که تجربه هر یک از آن‌ها بسیار تلخ و دردآور است.
یکی از افراد رنگین‌کمانی بازداشت شده، «رها آجودانی»، زن ترنس و فعال حقوق بشر است که در جریان جنبش زن، زندگی، آزادی، به دست نهادهای امنیتی در ایران بازداشت و زندانی شد. ماموران امنیتی او را نخستین بار روز چهارم آبان ۱۴۰۱، در اوج خیزش سراسری، در تهران بازداشت و ساعاتی بعد آزاد کردند. او برای بار دوم نیز روز ۲۶ آذر ۱۴۰۱ در منزل خود بازداشت و پس از گذشت یک ماه، با تودیع قرار وثیقه دو میلیارد تومانی، به صورت موقت آزاد شد.
اکنون پس از گذشت چندین ماه، یک منبع نزدیک به رها در گفت‌وگو با «ایران‌وایر» جزییاتی از نحوه بازداشت و سناریوسازی ماموران وزارت اطلاعات را بازگو کرده است.
این فرد نزدیک به این فعال ترنس با بیان این که رها برای بار اول با همکاری و از طریق تماس تلفنی پارتنرش بازداشت شده بود، توضیح می‌دهد: «دوست پسر رها آجودانی روز چهارم آبان ۱۴۰۱و در بحبوحه اعتراضات مردمی، به بهانه دیدار از او درخواست کرده بود تا به خروجیِ یک ایستگاه متروی تئاتر شهر برود. رها ساعت شش عصر در محل قرار حاضر اما به دلیل عدم حضور دوست‌پسرش، با او تماس گرفته و از او علت را جویا شده بود. آن فرد اما با بیان این موضوع که تعداد زیادی از نیروی امنیتی در آن محل حضور دارند، از رها خواسته بود به در پشتی پاساژ رضا در خیابان برادران مظفر شمالی برود.»
این فرد در ادامه می‌گوید: «رها به محض رسیدن به در پشتی پاساژ رضا، بدون ارایه هرگونه حکم قضایی، به طرز خشونت‌آمیزی به دست ماموران امنیتی بازداشت و به دفتر پی‌گیری وزارت اطلاعات در خیابان برادران مظفر منتقل شده بود.»
به گفته این فرد مطلع که ترجیح می‌دهد نامش فاش نشود، ماموران امنیتی رها را در زمینه ارتباط با چند روزنامه‌نگار یهودی‌تبار مورد بازجویی قرار داده و با سناریوسازی، قصد داشته‌اند او را به ارتباط با اسرائیل متهم کنند.
او هم‌چنین می‌گوید رها در زمان بازداشت و تحت فشار نیروهای امنیتی، وادار شده بود در مقابل دوربین، اعترافاتی را علیه خود بر زبان آورد و در نهایت پس از چند ساعت بازجویی و دادن تعهد مبنی بر عدم خروج از تهران و معرفی خود به دادسرا پس از دریافت ابلاغیه، آزاد شده بود.
در فاصله دو بازداشت یعنی از روز چهارم آبان تا روز ۲۶ آذر ۱۴۰۱، ماموران امنیتی تماس‌های مکرری با اعضای خانواده و دوستان رها داشته و بدین طریق او را تحت فشار قرار داده بودند. او در همین زمینه می‌گوید: «خانواده دوست پسر رها بارها او را تهدید کرده‌اند که اگر با پسرشان تماس گرفته و با او در ارتباط باشد، از او شکایت می‌کنند. علاوه بر این، ضابطان قضایی نیز در این مورد بارها به رها هشدار داده بودند.»
رها آجودانی برای بار دوم، در روز ۲۶ آذر ۱۴۰۱ به‌دست ماموران اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بازداشت و به شعبه ۸ بازپرسی دادسرای شهرری منتقل شد. در این دادسرا، اتهامات «تبلیغ علیه نظام»، «توهین به مقدسات» و «همکاری با دولت‌های متخاصم» توسط «جبار جوادی»، بازپرس شعبه به او تفهیم شده بود.
او را پس از چهار روز حبس در قرنطینه «کانون اصلاح و تربیت» در «زیباشهر»، به سلول انفرادی در یکی از بازداشتگاه‌های امنیتی سپاه پاسداران منتقل کرده بودند که در نهایت پس از تحمل ۲۷ روز حبس انفرادی، به قید وثیقه دو میلیارد تومانی آزاد شد.
گزارش‌های دریافتی و شواهد نشان دهنده این هستند که اعضای جامعه رنگین‌کمانی‌ِ ایران در جریان خیزش زن، زندگی، آزادی، به دلیل گرایش جنسی و هویت و بیان جنسیتی خود، در معرض آزار و خشونت مضاعف قرار دارند و با برخوردهای تبعیض‌آمیز و تحقیرآمیز از سوی نیروهای امنیتی مواجه شده‌اند.
به نقل از فرد نزدیک به رها آجودانی، انفرادی فشار بسیار زیادی را از نظر روحی و روانی به او تحمیل کرده که پس از آزادی نیز اثرات آن قابل مشاهده بوده است. این فرد که از نزدیک شاهد اتفاقات پیش‌آمده برای رها بوده است، می‌گوید: «رها معمولا هر چهار روز یک بار مورد بازجویی قرار می‌گرفته است. موضوعاتی که بابت آن بازجویی می‌شد، بیشتر در ارتباط با حضور جامعه ال‌جی‌بی‌تی‌کیو و فعالیت‌های این جامعه در ایران و ارتباط او با روزنامه‌نگاران یهودی‌تبار بودند که او را متهم به ارتباط با اسرائیل می‌کرد. رها در بازجویی‌ها مورد تحقیر و توهین قرار گرفته بود و بازجوها هویت جنسیتی او را برای ایجاد فشار روانی زیر سوال می‌برده‌اند. به او می‌گفته‌اند که تو شرعا و قانونا از نظر ما مرد هستی و زن نیستی، به خودت تلقین کرده‌ای و باورت شده است!»
در واقع از گرایش جنسی و هویت و بیان جنسیتی افراد رنگین‌کمانی به عنوان اهرم فشار به بازداشتی‌ها استفاده می‌کنند: «در بازجویی‌ها به رها گفته شده است که شماها راه را برای هرزگی‌های جنسی هموار می‌کنید و در پی هرزگی هستید! گفته بودند شماها مهره‌های رژیم صهیونیستی هستید و برای پیاده کردن اهداف آن‌ها در ایران اسلامی فعالیت می‌کنید و پول هم می‌گیرید. این‌ها تنها نمونه‌هایی از تحقیر و‌توهین‌ها در بازجویی‌ها هستند.»
یکی از روش‌های شکنجه روانی، مخصوصا برای زنان ترنس، تهدید مداوم آن‌ها به انتقال به بند مردان است؛ شرایطی که در آن خشونت‌ها و آسیب‌های وارده به فرد غیرقابل تصور است. گفت‌وگو با افراد رنگین‌کمانی و مخصوصا زنان ترنس نشان می‌دهد که نیروهای امنیتی در بسیاری از مواقع با ایجاد این فشارهای روانی و یا حتی با وعده آزادی، سعی در استفاده از آن‌ها به عنوان جاسوس را داشته‌اند.
منبع نزدیک به رها آجودانی نیز می‌گوید نیروهای امنیتی بارها از رها خواسته‌اند که در ازای آزادی بدون وثیقه و عفو با آن‌ها همکاری کند که او از پذیرفتن این پیشنهاد امتناع کرده است.
در نهایت دادگاه رسیدگی به پرونده رها آجودانی روز سوم تیر ۱۴۰۲ در شعبه ۲۹ دادگاه انقلاب تهران به ریاست قاضی «علی مظلوم» برگزار شد که به دلیل عدم وجود ادله کافی، از اتهام همکاری با دول متخاصم تبرئه شد.
فرد مطلع از وضعیت این زن ترنس، درباره جزییات برگزاری جلسه دادگاه به «ایران‌وایر» می‌گوید: «جلسه دادگاه در کمتر از پنج دقیقه خاتمه یافت و در نهایت رها بابت اتهام تبلیغ علیه نظام به یک سال حبس، بابت اتهام توهین به مقدسات به شش ماه حبس و بابت اتهام تحریک مردم به جنگ و کشتار یک‌دیگر به قصد بر هم زدن امنیت ملی، به تحمل یک سال حبس محکوم شد.»
به گفته او، بر اساس مفاد مندرج در دادنامه صادر شده، به دلیل شرایط زیستی به عنوان یک زن ترنس و نبود محلی برای نگه‌داری متهم، احکام صادر شده برای او به جزای نقدی به مبلغ ۷۲ میلیون تومان تبدیل شد که این مبلغ در اواسط مرداد ۱۴۰۲ در شعبه اجرای احکام پرداخت شد.
به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید