ایران اینترنشنال
مردم زاهدان، سوران، خاش، راسک و تفتان روز جمعه هفتم مهر به خیابانها آمده و با سر دادن شعارهایی علیه جمهوری اسلامی راهپیمایی کردند. گزارشها حاکی از تیراندازی عوامل حکومت به سمت معترضان در زاهدان و زخمی شدن شماری از شهروندان از جمله دستکم چهار کودک خردسال زیر ۱۴ سال است.
آخرین اخبار از وضعیت شهرهای استان سیستان و بلوچستان، درپی اعتراضات مردم به مناسبت سالگرد جمعه خونین زاهدان در گفتوگو با مریم مقدم، ایراناینترنشنال pic.twitter.com/tBs9Gdf3xL
— ایران اینترنشنال (@IranIntl) September 29, 2023
زاهدان
با وجود انکار مقامهای حکومتی، ویدیوها و گزارشهای منتشر شده از زاهدان، از تیراندازی مستقیم نیروهای امنیتی به سوی شهروندان در مناطق مختلفی از شهر و ایستادگی معترضان در مقابل ماموران حکایت دارند.
ویدیوهای رسیده به ایران اینترنشنال نشان میدهد مردم معترض زاهدان روز جمعه هفتم مهرماه در مقابل تیراندازی و حمله ماموران حکومتی ایستادگی میکنند pic.twitter.com/dVPMyDoWrI
— ایران اینترنشنال (@IranIntl) September 29, 2023
مهدی شمسآبادی، دادستان زاهدان مدعی شد هیچگونه تیراندازیای در استان سیستان و بلوچستان «رخ نداده است».
خبرگزاری ایرنا به نقل از او نوشت که شرایط در زاهدان «عادی» است و نمازگزاران بدون هیچ اتفاقی مصلای شهر را ترک کردهاند و به سمت خانههای خود رفتهاند.
این اظهارات در حالی مطرح شده است که پیشتر خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران، با تایید حمله مسلحانه نیروهای امنیتی به مردم نوشت: «عدهای قلیل اقدام به تجمع و سنگاندازی به سمت نیروهای امنیتی کردند که ماموران نیز با تیراندازی هوایی و پرتاب گاز اشکآور صحنه را مدیریت کردند.»
این خبرگزاری همچنین مدعی شد معترضان «بعد از دقایقی پراکنده شدند» و اکنون «هیچ مشکل خاصی» در سطح شهر زاهدان وجود ندارد.
با این حال ویدیوهای منتشر شده نشان میدهند ماموران نظامی برای سرکوب مردم تیربار به همراه دارند.
ویدیوی منتشرشده در حالوش نشان میدهد روز جمعه هفتم مهرماه، ماموران نظامی جمهوری اسلامی به سوی مردم تیراندازی مستقیم انجام میدهند و برای سرکوب مردم تیربار به همراه دارند pic.twitter.com/pFput77W58
— ایران اینترنشنال (@IranIntl) September 29, 2023
بر اساس گزارش سایت حالوش، دستکم ۲۳ شهروند در پی این تیراندازیها زخمی شدهاند که چهار تن از آنان کودکان زیر ۱۴ سال هستند.
یک ویدیوی منتشر شده در کمپین «فعالین بلوچ» هم نشان میدهد کودکی خردسال در جریان تیراندازیها مجروح شده است.
ویدیوی منتشرشده در کانال تلگرامی کمپین فعالین بلوچ نشان میدهد کودکی خردسال در جریان تیراندازی ماموران حکومتی به سوی مردم زاهدان در روز جمعه هفتم مهرماه، مجروح شده است pic.twitter.com/7kk9f9HL7E
— ایران اینترنشنال (@IranIntl) September 29, 2023
تعدادی از معترضان مجروح به درمانگاه مسجد مکی زاهدان منتقل شدهاند و در حال مداوا هستند.
ویدیوی منتشرشده نشان میدهد روز جمعه هفتم مهرماه تعدادی از معترضان مجروح در زاهدان به درمانگاه مسجد مکی زاهدان منتقل شده و در حال مداوا هستند pic.twitter.com/g0WJ0DNhQv
— ایران اینترنشنال (@IranIntl) September 29, 2023
در ویدیوهایی نیز شلیک گاز اشکآور از سوی ماموران حکومتی به سمت مردم زاهدان دیده میشود.
ویدیوهای رسیده نشان میدهد ماموران حکومتی روز جمعه هفتم مهرماه به سمت مردم زاهدان گاز اشکآور شلیک کرده و با حمله به آنها، تیراندازی میکنند pic.twitter.com/AyxZzeQ5m8
— ایران اینترنشنال (@IranIntl) September 29, 2023
ویدیوهایی در شبکههای اجتماعی منتشر شده که نشان میدهند ماموران پس از حمله به مردم از سوی معترضان عقب رانده شده و فرار کردهاند.
ویدیوی رسیده نشان میدهد روز جمعه هفتم مهرماه ماموران حکومتی پس از حمله و تیراندازی به مردم معترض در زاهدان، در حال فرار کردن هستند pic.twitter.com/hZioj1HPY5
— ایران اینترنشنال (@IranIntl) September 29, 2023
مردم شهر زاهدان پس از نماز جمعهای که یک روز پیش از سالگرد کشتار این شهر در جمعه خونین برگزار شد، به خیابانها آمده و شعارهایی چون «تجاوز، جنایت، مرگ بر این ولایت» سر دادند.
ویدیوهای منتشرشده نشان میدهد مردم زاهدان روز جمعه هفتم مهرماه در راهپیمایی اعتراضی خود شعارهایی چون «تجاوز جنایت، مرگ بر این ولایت» سردادند pic.twitter.com/2glkax7WcB
— ایران اینترنشنال (@IranIntl) September 29, 2023
«بسیجی، سپاهی، داعش ما شمایی» از دیگر شعارهای معترضان بود.
ویدیوی منتشرشده در حالوش نشان میدهد مردم زاهدان روز جمعه هفتم مهرماه در راهپیمایی اعتراضی خود شعارهایی چون «بسیجی سپاهی، داعش ما شمایی» سردادند pic.twitter.com/cVwdIlGi7u
— ایران اینترنشنال (@IranIntl) September 29, 2023
معترضان زاهدان در راهپیماییهای یک سال گذشته خود بارها به خشونت و جنایات سپاه و بسیج، دو نهاد نظامی و شبهنظامی جمهوری اسلامی اشاره کردهاند.
«خدانور ما رو بردن، جنازهاش رو آوردن» و «کشته شده خدانور، به دست چندتا مزدور» از دیگر شعارهای معترضان در زاهدان بود.
ویدیوی منتشرشده نشان میدهد نمازگزاران در زاهدان پس از نماز روز جمعه هفتم مهرماه و یک روز قبل از سالگرد جمعه خونین، راهپیمایی اعتراضی برگزار کرده و شعار «خدانور ما رو بردن، جنازهاش رو آوردن» سردادند pic.twitter.com/5NOW7mhwzk
— ایران اینترنشنال (@IranIntl) September 29, 2023
خدانور لجهای، جوان ۲۷ سالهای بود که یک روز پس از جمعه خونین زاهدان، ماموران به کلیه او شلیک کردند و به دلیل خودداری کادر پزشکی از درمانش، در بیمارستان جان باخت.
تصویر شکنجه او از سوی ماموران انتظامی هنگام بازداشت در یک سال پیش از قتلش، در شبکههای اجتماعی بسیار مورد توجه قرار گرفت. در این عکس، دستهای او به میله پرچم وسط حیاط بسته شده است.
شهروندان زاهدانی اما در راهپیمایی اعتراضی خود شعار «بلوچ میمیرد، ذلت نمیپذیرد» نیز سر دادند.
بر اساس ویدیوهای منتشرشده، مردم زاهدان روز جمعه هفتم مهرماه در راهپیمایی اعتراضی خود شعارهایی چون «بلوچ میمیرد، ذلت نمیپذیرد» سردادند pic.twitter.com/BTAJgVzulZ
— ایران اینترنشنال (@IranIntl) September 29, 2023
علاوه بر این شعارها، ویدیوهای متعددی از زاهدان منتشر شده است که حاکی از تیراندازی ماموران امنیتی به سمت مردم است.
نیروهای امنیتی علاوه بر محوطه اطراف مسجد مکی، در مناطق بازار مشترک، شیرآباد، کشاورز و خیام زاهدان نیز به سمت مردم شلیک کردند.
بر اساس ویدیوی منتشرشده در حالوش، روز جمعه هفتم مهرماه و در جریان اعتراضات مردم زاهدان، ماموران حکومتی به سمت مردم تیراندازی کردهاند pic.twitter.com/V6JjFqEty4
— ایران اینترنشنال (@IranIntl) September 29, 2023
بر اساس گزارش حالوش و گفتههای شاهدان عینی، نیروهای نظامی مستقر مقابل مصلای زاهدان، چند بار رگبار هوایی زده و داخل آن گاز اشکآور انداختند.
گزارشها و تصاویر منتشرشده حاکی از تیراندازی ماموران حکومتی به مردم زاهدان در روز جمعه هفتم مهرماه است. در ویدیوهای منتشرشده مردم زاهدان در مقابل نیروهای سرکوب ایستادگی میکنند pic.twitter.com/hJ0tHpgxnK
— ایران اینترنشنال (@IranIntl) September 29, 2023
با ادامهدار شدن این درگیریها بین معترضان و ماموران، شهروندان شعارهایی چون «نترسید نترسید، ما همه با هم هستیم» سر دادند.
بر اساس ویدیوهای منتشرشده، مردم زاهدان روز جمعه هفتم مهرماه در راهپیمایی اعتراضی خود شعارهایی چون «نترسید نترسید، ما همه با هم هستیم» سردادند pic.twitter.com/sBMXgUxa8T
— ایران اینترنشنال (@IranIntl) September 29, 2023
راهپیماییکنندگان همچنین شعار دادند: «برادر شهیدم، خونت رو پس میگیرم …»
ویدیوها یمنتشرشده حاکی است مردم زاهدان روز جمعه هفتم مهرماه در راهپیمایی اعتراضی خود شعارهایی چون «برادر شهیدم، خونتو پس میگیرم» سردادند pic.twitter.com/yx3cOZIhBt
— ایران اینترنشنال (@IranIntl) September 29, 2023
بر اساس گزارش منابع محلی، مسجد مکی زاهدان همچنان در محاصره نیروهای امنیتی است و درگیری بین ماموران و مردم ادامه دارد.
علاوه بر زاهدان، گزارشها و ویدیوهایی نیز از راهپیماییهای اعتراضی مردم در دیگر شهرهای استان سیستان و بلوچستان منتشر شده است.
سوران
مردم سوران با وجود جو شدید امنیتی این شهر به خیابان آمده و شعارهایی از جمله «بسیجی، سپاهی، داعش ما شمایی» سر دادند.
خاش
بر اساس ویدیوهای منتشر شده، مردم معترض در خاش روز هفتم مهر در راهپیمایی اعتراضی خود با حمله ماموران حکومتی مواجه شده و توانستند آنها را عقب برانند.
بر اساس ویدیوهای منتشرشده مردم معترض در خاش روز جمعه هفتم مهرماه در راهپیمایی اعتراضی خود با حمله ماموران حکومتی مواجه شده و توانستند انها را به عقب برانند pic.twitter.com/4aI1fH1C1g
— ایران اینترنشنال (@IranIntl) September 29, 2023
این معترضان در راهپیمایی خود فریاد «مرگ بر خامنهای» سر دادند.
ویدیوهای منتشرشده نشان میدهد روز جمعه هفتم مهرماه مردم در خاش به خیابانها آمده و فریاد «مرگ بر خامنهای» سردادند pic.twitter.com/1mpdvrmY5v
— ایران اینترنشنال (@IranIntl) September 29, 2023
بر اساس ویدیوهای منتشر شده، معترضان همچنین شعارهایی علیه بسیج و سپاه سر دادند.
ویدیوهای منتشرشده نشان میدهد روز جمعه هفتم مهرماه مردم در خاش به خیابانها آمده و فریاد «مرگ بر خامنهای» سردادند pic.twitter.com/1mpdvrmY5v
— ایران اینترنشنال (@IranIntl) September 29, 2023
راسک و تفتان
در شهرهای راسک و تفتان نیز شهروندان روز جمعه به خیابانها آمده و علیه جمهوری اسلامی شعار دادند.
بر اساس گزارشها، ماموران سعی کردند معترضان را متفرق کنند.
همزمان با این راهپیماییها و درگیریها، نتبلاکس، سازمان نظارت بر اینترنت جهانی، بر اساس معیارهای فنی اتصال به اینترنت گزارشها درباره اختلال شدید و قطع سیستماتیک اینترنت زاهدان را تایید کرد.
بر اساس ویدیوهای منتشرشده، مردم خاش روز جمعه هفتم مهرماه در راهپیمایی اعتراضی خود علیه بسیج و سپاه شعار سردادند pic.twitter.com/2IMfDyfc5b
— ایران اینترنشنال (@IranIntl) September 29, 2023
این سازمان اعلام کرد مقامهای جمهوری اسلامی با هدف سرکوب اعتراضات در زاهدان، اینترنت را به صورت سیستماتیک قطع کردهاند.
راهپیمایی اعتراضی شهروندان در زاهدان و دیگر شهرهای استان سیستان و بلوچستان در حالی یک روز پیش از نخستین سالگرد جمعه خونین برگزار شد که مولوی عبدالحمید اسماعیلزهی، در خطبههای نماز جمعه امروز خود از رسیدگی قانونی به جنایات رخ داده از سوی حکومت اظهار ناامیدی کرد.
امام جمعه اهل سنت زاهدان در خطبههای نماز جمعه امروز، کشتار هشتم مهر سال گذشته را برای هر کسی که «وجدانی بیدار دارد» حادثهای تلخ توصیف کرد و گفت چنین حملاتی با بیش از ۱۰۰ کشته و ۳۰۰ مجروح در هیچ کجای دنیا پیش نمیآید.
به گفته مولوی عبدالحمید، مصلای زاهدان همیشه مکانی محوری در زمینه «وحدت و امنیت» بوده و کسی انتظار نداشت کشتار جمعه خونین در چنین محلی رخ دهد.
او گفت: «به قاضیانی که پرونده را رسیدگی میکنند شناخت داریم. آدمهای خوبی هستند اما در کشور ما، قضات استقلال لازم را ندارند و بر همین اساس، اطلاع داریم که از جاهای مختلف بر این قاضیها فشارهای زیادی وارد میشود.»
مولوی عبدالحمید تاکید کرد که دیگر به اینکه قاضی پرونده جمعه خونین بتواند حکمی [به نفع قربانیان] صادر کند، امیدی ندارد.
در روزهای گذشته گزارشهای متعددی درباره تشدید جو امنیتی زاهدان و دیگر شهرهای سیستان و بلوچستان در آستانه سالگرد کشتار هشتم مهر منتشر شده است.
بر اساس این گزارشها، شمار زیادی نیروی امنیتی از استانهای همجوار به سیستان و بلوچستان گسیل و شهر زاهدان محاصره شده و نیروهای نظامی در روزهای هفتم و هشتم مهر در حالت آمادهباش قرار گرفتهاند.
هشتم مهر ۱۴۰۱ که به جمعه خونین زاهدان مشهور است، تجمعی از سوی نمازگزاران در اعتراض به تجاوز یک فرمانده نیروی انتظامی به یک دختر ۱۵ ساله بلوچ در چابهار شکل گرفت.
در واکنش، ماموران نظامی و عوامل جمهوری اسلامی از جمله با تکتیراندازهای مستقر بر پشتبامها با گلولههای جنگی تجمعکنندگان و البته شهروندان دیگر را در مصلای زاهدان هدف قرار دادند.
بر اساس جدیدترین آمار حالوش که اخبار سیستان و بلوچستان را پوشش میدهد، در جریان این حمله وحشیانه دستکم ۱۰۵ شهروند شامل ۱۷ کودک و نوجوان کشته و دهها تن دیگر قطع نخاع، نابینا، مجروح و نقص عضو شدند.
حدود یک ماه بعد و در روز ۱۳ آبان حمله مرگبار دیگری این بار در شهر خاش رخ داد و با شلیک گلولههای جنگی ماموران امنیتی به نمازگزاران این شهر، دستکم ۱۸ نفر کشته و دهها نفر دیگر مجروح شدند.
اعتراضات در سیستانوبلوچستان علیرغم جو امنیتی شدید در این استان در آستانه سالگرد جمعه خونین زاهدان
— ایران اینترنشنال (@IranIntl) September 29, 2023
گفتوگو با غلامرضا حسینبر، سخنگوی جبهه مردم بلوچستان pic.twitter.com/A19iRNBEqn