احسان مهرابی
«رضی موسوی» معروف به «سیدرضی» شاخصترین فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است که در سالهای اخیر در سوریه توسط اسرائیل کشته شده است. هرچند فرماندهانی در رده نظامی او، از جمله «حسن شاطری» نیز پیش از این توسط اسرائیل در سوریه کشته شدهاند اما کشته شدن سیدرضی در فضای فعلی جنگ غزه بسیار استراتژیک است.
حمله اسرائیل به مواضع جمهوری اسلامی در دمشق و کشته شدن رضی موسوی، واکنشی به حملات شیعیان «حوثی» یمن به کشتیها و حملات نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی در عراق به پایگاههای امریکا است. جمهوری اسلامی اما در شرایط فعلی به دلیل ملاحظات برای عدم گسترش درگیری، نمیتواند واکنشی شدید به کشته شدن او داشته باشد.
***
سیدرضی از چاشم تا سوریه
بر اساس گزارش رسانههای ایران، رضی موسوی در روستای «چاشم»، از توابع شهرستان مهدیشهر استان سمنان به دنیا آمده اما در دوره جنگ در سپاه زنجان فعالیت میکرده است.
حسن شاطری، از دیگر فرماندهان کشته شده توسط اسرائیل نیز سمنانی بوده است. رسانههای ایران نوشتند که او «خادم» حسینه اعظم زنجان نیز بوده که به دلیل مراسمهای خاص عاشورا مشهور است.
رضی موسوی از همان دهه ۶۰ نیز به سوریه و لبنان میرفت و در آخرین سمت خود، مسوول پشتیبانی و لجستیک نیروی «قدس»، شعبه برونمرزی سپاه پاسداران در سوریه بود.
رسانههای عربی نزدیک به جمهوری اسلامی نوشته بودند که او در عملیات «صحرا» و حومه دمشق علیه مخالفان «بشار اسد» شرکت داشته است.
نقل و انتقال نیروها و تسلیحات به سوریه و لبنان از جمله وظایف اصلی رضی موسوی و نیروهای او بوده است.
یکی از دیگر از اقدامات تحت نظر او، تدارکات و نیز اسکورت «قاسم سلیمانی» و دیگر فرماندهان هنگام حضور در سوریه بوده است. از این رو، رضی موسوی در جریان آخرین سفر سلیمانی از سوریه به بغداد با او در ارتباط بوده و اتفاقات پرواز و پس از آن را توصیف کرده است.
در مستندی با عنوان «پرواز یک و بیست دقیقه»، صدای موسوی شنیده و بدنش از چانه به پایین نمایش داده میشود.
پس از انتشار خبر کشته شدن قاسم سلیمانی، «زینب» دخترش با رضی موسوی تماس گرفته و گفته بود: «عمو، پدرم کجا است؟» رضی موسوی خبرها را شنیده بوده اما با این حال به زینب سلیمانی گفته بوده که پدرش در سوریه است و به دیدار بشار اسد رفته است. زینب سلیمانی میگوید متوجه شده رضی موسوی دروغ گفته بود.
در مستند «۷۲ ساعت» اما بر خلاف مستند دیگر، تصویر رضی موسوی نمایش داده میشود. او در این مستند ضمن توصیف اتفاقات مربوط به سفر سلیمانی به سوریه، گفته فرمانده نیروی قدس به چند نفر، از جمله خود رضی موسوی گفته بود: «پیر شدهاید و باید شهید شوید!»
«حسین اکبری»، سفیر ایران در سوریه گفته که رضی موسوی رایزن دوم سفارت ایران در سفارت سوریه بوده است.
طبیعتا برخی از فرماندهان ارشد جمهوری اسلامی در سوریه با عناوین دیپلماتیک به این کشور اعزام میشوند و طبیعتا اسرائیل از محل اقامت و ترددهای رضی موسوی اطلاع داشته و این هدف به تعبیری، دقیق بوده است.
«جعفر اسدی»، فرمانده سابق نیروهای ایرانی گفته است اسرائیل هفتههای گذشته هم همین مکان را به گمان این که سیدرضی موسوی در آنجا حضور دارد، هدف گرفته بود ولی او در آن مکان نبوده است. ولی این بار به واسطه جاسوسهایی که داشتند، توانستند مکان دقیق حضورش را شناسایی کنند»
واکنش جمهوری اسلامی و انتقام سخت
هر چند پیش از این فرماندهانی در سطح رضی موسوی در سوریه و لبنان توسط اسرائیل کشته شدهاند اما شرایط کشته شدن او بسیار متفاوت است. رسانههای اسرائیل از آمادهباش ارتش برای حملات احتمالی از سوریه یا دیگر گروههای نیابتی جمهوری اسلامی در لبنان و عراق خبر دادهاند. با این حال، در این شرایط واکنش جمهوری اسلامی نمیتواند چندان گسترده باشد، چرا که قصد ندارد دامنه درگیری را گسترده کند.
از سوی دیگر، در فضای فعلی و درگیری گسترده در خاورمیانه، جمهوری اسلامی به لحاظ انتظار فضای عمومی و حامیانش، در وضعیتی نیست که بخواهد وعده «انتقام سخت» بدهد.
سابقه کشته شدن فرماندهان ارشد سپاه در سوریه توسط اسرائیل
اواخر بهمن ۱۳۹۱، حسن شاطری با نام «حسام خوشنویس»، ربیس ستاد بازسازی جنوب لبنان در حالی که میخواست از دمشق به بیروت برود، کشته شد. ارتش آزاد سوریه که در آن مقطع یکی از عمدهترین نیروهای مخالف بشار اسد به حساب میآمد، اعلام کرد شاطری در حمله هوایی اسرائیل کشته شده است.
او پس از جنگ ۳۳ روزه اسرائیل و لبنان در سال ۱۳۸۵، برای بازسازی مناطق جنوب لبنان به این کشور رفته بود. شاطری در فهرست تحریمهای دولت امریکا قرار داشت.
سال ۱۳۹۳ نیز در حمله اسرائیل، «جهاد مغنیه»، پسر «عماد مغنیه»، از فرماندهان سرشناس «حزبالله» لبنان که در سال ۲۰۰۸ در اثر انفجار بمب در سوریه کشته شد و «محمدعلی اللهدادی»، از فرماندهان سپاه پاسداران ایران در منطقه «جولان» در سوریه کشته شدند. اللهدادی پیش از اعزام به سوریه، فرمانده سپاه «الغدیر» یزد بود.
«حسین همدانی» عالیرتبهترین فرمانده سپاه پاسداران به شمار میرود که در سوریه کشته شده است. با این حال، کشته شدن او به اسرائیل نسبت داده نشده و شلیک از سوی گروههای مخالف بشار اسد و یا حادثه رانندگی ذکر شده است.
اسماعیل کوثری در خصوص چگونگی کشته شدن حسین همدانی در سوریه گفته است وقتی در حال حرکت به سوی منطقه بود، به دلیل باریک بودن جاده و زیاد بودن سرعت، خودروی او هنگام سبقت از یک کامیون واژگون و بر اثر این حادثه، دچار ضربه مغزی و کشته شد.
«عبدالله اسکندری»، «حمید مختاربند»، «محمد جمالیزاده پاقلعه»، «اسماعیل حیدری»، «هادی کجباف»، «سعید سیاح طاهری» و «حسنعلی شمسآبادی« از جمله فرماندهان کشته شده سپاه پاسداران در سوریه هستند.
منبع: ایران وایر