به‌دنبال دو انفجار مرگبار روز چهارشنبه ۱۳دی۱۴۰۲ در جریان مراسم حکومتی سالگرد کشته شدن «قاسم سلیمانی» در کرمان و کشته شدن ده‌ها نفر، شمار زیادی از چهره‌های سیاسی و مدنی در ایران و مقامات متعدد در دولت‌های خارجی، نسبت به آن واکنش نشان دادند.
وزیر کشور جمهوری اسلامی در اظهارنظری زودهنگام بی‌آنکه هیچ گروه یا دسته‌ای مسوولیت انفجارها را برعهده بگیرد، آن‌ها را «کار دشمن» خواند و وعده «سیلی محکم» به عوامل این حادثه داد، اما تناقض در روایت‌ها و شیوه متناقض اطلاع‌رسانی درباره جزییات حادثه موجب شده برخی از کاربران و تحلیلگران با بی‌اعتمادی به روایت حکومت نظر کنند و بر این باور باشند که انفجارها «کار خودشان است.»
«محسن خرم»، یکی از کاربران شبکه اجتماعی «ایکس»، بریده‌ای از روزنامه «اعتماد» که در جریان اعتراضات سراسری ۱۴۰۱منتشر شده بود را بازنشر کرده که در آن، اظهارات یک نیروی بسیج در شهرک اکباتان را یادآوری می‌کند که گفته بود: «به والله قسم! پاش برسه سر زن و بچه خودمان را هم می‌بریم برای حفظ حکومت.»
بسیج در شهرک اکباتان: به والله قسم!
— Mohsen Khorram (@MohsenKhorram) January 3, 2024
پاش برسه سر زن و بچه خودمون را می بریم برای حفظ حکومت#کرمان pic.twitter.com/tycZmxH2UX
«بابی افروز»، فعال مدنی مخالف جمهوری اسلامی، نیز با بازنشر سخنان «روح‌الله خمینی»، بنیانگذار جمهوری اسلامی، نوشت: «چه کسی دستور قتل مردم را در کرمان صادر کرد؟ امام راحل قاتل.»
این سخنرانی بنیانگذار انقلاب ایران در تاریخ ۲۷مرداد۱۳۶۰ صورت گرفته که در بخشی از آن می‌گوید: «اگر عراق یک دسته مسلمین بی‌گناه را سپر قرار داد، بر ما واجب است که مسلمان و غیرمسلمانش را بکشیم. مسلمانانش شهیدند و به بهشت می‌روند، کافرهایش کافرند و به جهنم.»
روز چهارشنبه حوالی ساعت ۳بعدازظهر به وقت محلی در مراسم حکومتی که به مناسبت چهارمین سالگرد کشته شدن قاسم سلیمانی در کرمان برگزار می‌شد، انفجارهای مهیبی رخ داد و براساس آخرین اطلاعات، دست‌کم ۹۵ تن کشته و ۱۴۱ تن مجروح شدند.
شمار زیادی از کشته‌شدگان زنان و کودکان بوده و حال برخی از مصدومین در بیمارستان وخیم گزارش شده است.
«احمد وحیدی»، وزیر کشور جمهوری اسلامی، با حضور در یک برنامه تلویزیونی، اندکی بعد از وقوع این انفجارها اعلام کرد «همه چیز در کنترل است» و جمهوری اسلامی «سیلی محکمی» به عاملان این انفجارها خواهد زد.
او این کار را به «دشمنان» نسبت داد و ادعا کرد که این اقدام «به‌خاطر سیلی‌ای بود که از محور مقاومت خورده بودند.»
«مجتبی ذوالنوری»، نایب رییس مجلس شورای اسلامی و از چهره‌های اصولگرای مجلس نیز با اعتراف به اینکه «اطلاعات و اخباری ندارم که این عملیات کار» اسراییل باشد، تاکید کرد از جنس عملیات مشخص است «کار، کار آن‌هاست.»
این چهره تندرو همچنین گفته است که «با انتقامی که ارزش عملیاتی جهانی خواهد داشت»، اسراییل را «تنبیه و مجازات پشیمان‌کننده خواهیم کرد.»
«محسن رضایی»، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، و «غلامعلی حدادعادل»، رییس شورای ائتلاف نیروهای انقلاب، انگشت اتهام را به‌سمت اسراییل گرفته‌اند.
بی‌اعتمادی به روایت‌های حاکمیت خاص شهروندان عادی نیست و شماری از چهره‌های مدنی و سیاسی و فعالان شناخته شده در خارج از کشور نیز، رد پای حکومت جمهوری اسلامی را در حوادث کرمان گمانه‌زنی کرده‌اند.
تناقض‌های متعدد در روایت حاکمیت از شمار کشته و زخمی‌شدگان تا جزییات مرتبط به چگونگی وقوع انفجارها، یکی از دلایل بی‌اعتمادی شهروندان به سناریویی است که جمهوری اسلامی دراینباره منتشر کرده است.
درحالی که در ابتدا شمار کشته‌شدگان ۱۰۳ تن اعلام شده بود، «امیر عبدالهیان» گفت نام برخی کشته‌ها دوبار ثبت شده بود و آمار دقیق جان‌باخته‌ها ۹۵ نفر است. احمد وحیدی وزیر کشور اما در گفت‌وگو با «تسنیم» و در جریان سرکشی به بیمارستان محل بستری شماری از مجروحان به نقل از پزشکی قانونی گفت: «عدد شهدای ما ۸۴ نفر است.»
تعداد و چگونگی انفجارها نیز محل تناقض است. ابتدا گفته شد انفجار کپسول‌های گاز این حادثه را منجر شده است، بعد در ادامه اعلام شد یک کمربند انتحاری کشف شده و در نهایت اعلام شد دو بمب جاسازی شده در دو ساک دستی که از طریق کنترل از راه دور منفجر شده‌اند موجب وقوع این حادثه شده است.
«محمود امیری مقدم»، مدیر سازمان حقوق‌بشر ایران با بیان اینکه مردم کرمان بار دیگر «قربانی تروریسم شده‌اند»، این انفجارها را محکوم کرد و گفت: «مردم ایران قربانیان حکومت ناکارآمد و فاسدی هستند که نیروهای اصطلاحا امنیتی‌اش به‌جای تضمین امنیت، امکاناتشان را صرف سرکوب شهروندان به‌خاطر بدحجابی و دگراندیشی می‌کنند.»
تسلیت به مردم شهر من #کرمان که بار دیگر قربانی تروریسم شدند. این جنایت به‌دست هر گروهی که انجام شده باشد، محکوم است. مردم ایران قربانیان حکومت ناکارآمد و فاسدی هستند که نیروهای اصطلاحاً امنیتی‌اش به‌جای تضمین امنیت، امکاناتشان را صرف سرکوب شهروندان به‌خاطر بدحجابی و دگراندیشی می…
— Mahmood Amiry-Moghaddam (@iranhr) January 3, 2024
آقای امیری مقدم درباره افزایش اعدام‌ها و سرکوب شهروندان بعد از چنین حوادثی هشدار داد و گفت «نگرانم که حکومت مثل گذشته به بهانه این عمل تروریستی، اعدام و سرکوب شهروندان را افزایش دهد.»
بسیاری از چهره‌های سیاسی به حوادثی که در گذشته در ایران رخ داده و عده‌ای از مردم غیرنظامی را قربانی بقای نظام جمهوری اسلامی کرده است اشاره کرده‌اند، ازجمله «لادن بازرگان»، عضو خانواده‌های دادخواه خاوران، در حساب کاربری «ایکس» خود ادعای مقامات جمهوری اسلامی در خصوص اینکه چنین اقدامی کار «دشمنان» است رد کرد و نوشت: «در چهل سال گذشته حملات اسراییل همیشه هدفمند و در جهت از میان برداشتن مهره‌های کلیدی نظام بوده.»
در چهل سال گذشته حملات اسراییل همیشه هدفمند و در جهت از میان برداشتن مهره های کلیدی نظام بوده. بمب گذاری در گورستان و‌کشتن مردم فقط از رژیم منحوس اسلامی برمی آید. اما فراموش کرده اند که «سناریوی سینما رکس آبادان» افشا شده و مردم می دانند با چه اهریمنانی روبرو هستند.
— Lawdan Bazargan (@LawdanBazargan) January 3, 2024
این حمله… https://t.co/IZ2ASvGwcs
او با یادآوری واقعه سینما رکس آبادان و کشته شدن صدها تن براثر آتش زدن سینما، تأکید کرد: «بمبگذاری در گورستان و کشتن مردم، فقط از رژیم منحوس اسلامی برمی‌آید.»
«حسین آقایی»، پژوهشگر روابط بین‌الملل و امور استراتژیک، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «جمهوری اسلامی از خطر فعال شدن و ورودش به زنجیره واکنش کاملا آگاه است. از‌این‌رو تلاش می‌کند به‌طور پیشدستانه و با کشتار عمدی، سپس با انداختن تقصیر گردن اسراییل، به خیال خود قبل از وارد شدن به زنجیره، واکنش آن را سابوتاژ و بی‌اثر کند.»
«کامران بهزادی»، دیگر فعال سیاسی نیز جمهوری اسلامی را مسوول انفجارهای کرمان دانست و تاکید کرد: «همان‌طور که انتقام قاسم سلیمانی را با زدن هواپیمای اوکراینی گرفتند، انتقام سید رضی را هم در کرمان با کشتن طرفداران خودشان گرفتند.»
«احسان بداغی»، روزنامه‌نگار، نیز نوشت: «بعد از آتش‌سوزی سینما رکس، این بیشترین تلفات یک حادثه تروریستی در ایران است.»
شماری از کاربران نیز گفتمان حاکمیت در خصوص داشتن امنیت در کشور را به سخره گرفتند، ازجمله «شهرزاد بهشتیان»، آهنگ‌ساز و موزیسین، با استفاده از هشتگ «کرمان»، با پرسشی کنایی نوشته است: «عوضش امنیت داریم؟!»
واکنش‌های بین‌المللی به انفجارهای کرمان
انفجارهای مهیب در شهر کرمان که به کشته شدن ده‌ها شهروند ایرانی منجر شده، موجی از محکومیت‌های جهانی را به‌دنبال داشته است. اتحادیه اروپا، روسیه، عربستان سعودی و فرانسه، با خانواده کشته‌شدگان و مردم ایران ابراز همدردی کرده‌اند.
«آنتونیو گوترش»، دبیرکل سازمان ملل متحد نیز، حمله روز چهارشنبه در کرمان را به شدت محکوم کرد.
«فلورنسیا سوتو نینو»، یکی از سخنگویان دبیر کل سازمان ملل متحد، در بیانیه‌ای که توسط این سازمان منتشر شده، تاکید کرده است که دبیر کل سازمان ملل متحد خواستار «پاسخگو شدن» عاملان این فاجعه شده است.
«نبیلا مصرالی»، سخنگو دستگاه سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز با انتشار بیانیه‌ای، به بمبگذاری در کرمان واکنش نشان داد و با ابراز همبستگی با مردم ایران، این اتفاق را «اقدامی تروریستی» خواند و نوشت: «اتحادیه اروپا بمبگذاری امروز در شهر کرمان در ایران را به‌شدت محکوم می‌کند.»
او ضمن تاکید بر همبستگی اتحادیه اروپا با مردم ایران نوشت: «تلفات و مجروحان غیرنظامی این اقدام تروریستی تکان‌دهنده بوده است. اکنون دل‌های ما با قربانیان و خانواده‌های آن‌ها است.»
«جوزپ بورل»، رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز، شامگاه چهارشنبه در شبکه اجتماعی ایکس گفت که با حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران درباره این حادثه گفت‌وگو کرده است. او اعلام کرد که «این حمله تروریستی را با شدیدترین الفاظ محکوم کردم و با مردم ایران اعلام همبستگی کردم.»
وزارت خارجه دولت فرانسه نیز در یک اطلاعیه کوتاه، آنچه در کرمان رخ داده است را «حمله‌ای ترریستی» نامید و آن را به‌شدت محکوم کرد.
عربستان سعودی نیز با صدور اطلاعیه‌ای، به ابراز همدردی و همبستگی با ایران پرداخت و برای مجروحان آرزوی بهبودی کرد.
«ولادیمیر پوتین» و «رجب طیب اردوغان»، روسای جمهور روسیه و ترکیه نیز در پیام‌هایی جداگانه، ضمن تروریستی اعلام کردن این حملات، آن را محکوم کرده و به مردم ایران و رهبر جمهوری اسلامی تسلیت گفتند.
مقامات ایالات متحده آمریکا نیز ضمن محکوم کردن این حمله هرگونه اتهام و احتمال دست داشتن اسراییل در این حمله را رد کردند.
«متیو میلر»، سخنگو وزارت خارجه آمریکا، دراینباره تصریح کرد که هیچ شواهدی مبنی‌بر اینکه اسراییل در این انفجارها نقش داشته، وجود ندارد.
قاسم سلیمانی چهار سال قبل در فرودگاه بغداد با دستور «دونالد ترامپ»، رییس‌جمهور وقت ایالات متحده، در یک عملیات پهپادی کشته شد و در جریان برگزاری مراسم خاکسپاری او در کرمان نیز دست‌کم ۷۰ تن از شرکت‌کنندگان در ازدحام جمعیت جان خود را از دست دادند.
از: ایران وایر
به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید