گروه «جیش‌العدل» در شش ماه گذشته، دو حمله بزرگ به مراکز انتظامی و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی انجام داده است. در ۲۴ آذر ۱۴۰۲، نیروهای این گروه به مقر فرماندهی راسک حمله کردند. در جریان آن حمله، ۱۱ تن از نیروهای انتظامی کشته و هشت تن دیگر زخمی شدند.

حمله روز گذشته این گروه به سپاه پاسداران شهرستان چابهار، مقر دریابانی، اداره آگاهی و کلانتری ۱۱ شهر چابهار و پس از آن، سپاه ناحیه شهرستان راسک و دومین پایگاه مهم سپاه در شهرستان راسک در دوراهی «پارود»، گسترده‌ترین حمله این گروه در سال‌های اخیر بوده است. این حمله شبیه به حملات گروه جندالله در دهه ۸۰ بوده است.

***

حمله تاسوکی

اگر چه گروه جندالله در ابتدای دهه ۸۰ خورشیدی و بر اساس برخی گزارش‌ها، در سال ۱۳۸۲ شکل گرفته بود اما اوج حملات آن از سال ۱۳۸۴ به بعد بود. تصادف جالب اما این بود که در این دوره، وزارت کشور «محمود احمدی‌نژاد» از امنیتی‌ترین مقامات، از جمله خود ؛مصطفی پورمحمدی»، وزیر وقت کشور و «محمدباقر ذوالقدر»، معاون امنیتی او تشکیل شده بود.

در اسفند سال ۱۳۸۴، اعضای گروه جندالله با لباس‌های ماموران انتظامی خودروهای حامل مسوولان محلی در جاده زاهدان به زابل در منطقه «تاسوکی» استان سیستان و بلوچستان را متوقف کرده و تعدادی را کشته و تعدادی را گروگان گرفتند. در این حمله، ۲۲ نفر کشته و شش نفر زخمی و دست‌کم هشت نفر به گروگان گرفته شدند که تعدادی از آن‌ها را بعد آزاد کردند.

۲۵ بهمن ۱۳۸۵، اتوبوس حامل پاسداران در بلوار «ثارالله» زاهدان توسط این گروه منفجر شد. گروه جندالله ضمن برعهده گرفتن مسوولیت این حمله، اعلام کرد آن را به تلافی اعدام‌ اعضای خود انجام داده است.

گروه جندالله در ۲۴ خرداد ۱۳۸۷ با حمله به یک پاسگاه مرزی در سراوان، ۱۶ مأمور پلیس مستقر در آن پاسگاه را به گروگان گرفت و آن‌ها را به محلی نامعلوم در خاک پاکستان منتقل کرد.

پس از این گروگان‌گیری، جندالله اعلام کرد در مقابل آزادی گروگان‌ها، خواستار آزادی ۲۰۰ وابسته خود در زندان‌های ایران، از جمله «عبدالحمید ریگی»، برادر عبدالمالک است و در غیر این صورت همه گروگان‌ها را به قتل خواهد رساند.

هفتم خرداد ۱۳۸۸ نیز بمب‌گذاری در مسجد «علی‌ابن‌ ابی‌طالب» زاهدان منجر به کشته شدن دست‌کم ۱۵ نفر شد.

کشته شدن جانشین نیروی زمینی سپاه 

کشتن نورعلی شوشتری یکی از مهم‌ترین اقدامات گروه جندالله بود که ممکن است زمینه تلاش جدی‌تر نهادهای حکومت برای کشتن یا بازداشت عبدالمالک ریگی را سبب شده بود.

نورعلی شوشتری هم‌زمان با جانشینی نیروی زمینی سپاه پاسداران، فرمانده قرارگاه «قدس» و از فرماندهان شاخص و مشهور سپاه پاسداران بود. او ۲۶ مهر ۱۳۸۸ به همراه «رجبعلی محمدزاده»، فرمانده وقت سپاه سلمان سیستان و بلوچستان به هنگام شرکت در جلسه سران طوایف و ریش‌سفیدان در منطقه «پیشین»، در یک انفجار توسط گروه جیش‌العدل کشته شدند.

سه شنبه چهارم اسفند ۱۳۸۸، وزارت اطلاعات از بازداشت عبدالمالک ریگی خبر داد. درباره بازداشت یا به تعبیری، ربایش او روایت‌های متفاوتی مطرح شده است. ریگی در فاصله کوتاهی اعدام شد.

«علی یونسی»، وزیر اطلاعات دولت «محمد خاتمی» در سال ۱۳۹۳ گفته بود: «ای کاش در اجرای حکم ریگی عجله نمی‌شد و او را زنده نگه می‌داشتند.»

یک سال پس از اعدام ریگی، «مارک پری»، تحلیل‌گر سیاست خارجی امریکا گفت ماموران «موساد» با معرفی کردن خود در قالب ماموران «سیا» (سازمان اطلاعاتی امریکا)، به استخدام اعضای گروه جندالله پرداخته‌اند. 

مجله «فارن پالیسی» نیز خبر داده بود که ماموران موساد با مقام‌های گروه جندالله تماس داشته‌اند. این موضوع در برخی مستندهای آلمانی درباره عملیات‌های موساد نیز مطرح شده بود اما یکی از مقامات سابق موساد در این مستندها این موضوع را تکذیب کرد.

ادامه عملیات پس از اعدام ریگی

عملیات‌های جندالله پس از بازداشت عبدالمالک ریگی ادامه پیدا کردند. حدود یک ماه پس از اعدام ریگی و در ۲۴ تیر ۱۳۸۹، انفجار در مسجد جامع زاهدان در اعیاد شعبانیه منجر به کشته شدن ۲۶ نفر و زخمی شدن ۳۰۰ نفر دیگر در کشته شدن ۳۹ نفر شد.

در مهرماه ۱۳۸۹ نیز جندالله اعلام کرد «امیرحسین شیرانی» ۲۹ ساله و یکی از کارمندان سازمان انرژی اتمی را در اصفهان ربوده و به کوه‌های بلوچستان منتقل کرده است. فرد ربوده شده در اعلامیه این جنبش معرفی شده بود.

مقامات جمهوری اسلامی ربوده شدن فردی با این مشخصات را تأیید کردند اما می‌گویند که او از مدت‌ها پیش ارتباطی با سازمان انرژی اتمی نداشته است.

یکی از موضوعات مطرح شده در اعترافات پخش شده از عبدالمالک ریگی، موضوع ترور احمدی‌نژاد بود.  سال ۱۳۹۱، در حاشیه یکصدمین سفر استانی احمدی‌نژاد، وزارت اطلاعات از طراحی عملیات «چاه جمال» جهت سوء قصد به رییس‌جمهوری وقت توسط گروه جندالله در جریان یکی از سفرهای استانی خبر داد.

تشکیل جیش العدل و انشعاب 

در دهه ۹۰ خورشیدی، گروه جیش‌العدل تشکیل شد و ابتدا عبدالرئوف ریگی، برادر عبدالمالک سخن‌گوی این گروه بود. «عبدالرحیم ملازاده» با نام مستعار «صلاح‌الدین فاروقی» به‌عنوان کسی که از سال ۱۳۹۱ رهبری این گروه را برعهده داشته، معرفی شده است.

عبدالرئوف ریگی پس از اختلافات در جیش‌العدل، گروه دیگری به نام «جیش‌النصر» را راه‌اندازی کرد.

درباره کشته شدن عبدالرئوف ریگی نیز روایت‌های مختلفی مطرح شده است. برخی این موضوع را به درگیری‌های داخلی نسبت دادند. با این حال، جیش‌العدل در بیانیه‌ای ضمن «شهید» خواندن برادر عبدالمالک ریگی، تاکید کرد این جمهوری اسلامی بوده که او را کشته است. 

در آن بیانیه، گروه جیش‌العدل تاکید کرده بود اختلافات میان این دو گروه به اندازه‌ای نبوده است که کار به کشتن عبدالرئوف برسد.

جیش‌العدل در آبان ۱۳۹۲ مسوولیت کشتن ۱۴ مرزبان ایرانی و زخمی شدن هفت تن دیگر در سراوان را برعهده گرفت. متعاقب این حمله، ۱۶ نفر در زاهدان اعدام شدند.

در ۲۷ آذر همان سال، سه تن از نیروهای سپاه پاسداران در سراوان در برخورد با تله انفجاری کشته شدند.

جیش‌العدل اعلام کرد که پنج آذر ۱۳۹۲، با حمله به یک بالگرد متعلق به نیروی انتظامی در شهرستان سراوان، باعث سرنگونی آن شده است. 

جنجال برانگیزترین اقدام این گروه در این سال، ربودن پنج مرزبان ایرانی و اعدام پاسدار گروهبان یکم »جمشید دانایی‌فر» بود. 

عبدالرئوف ریگی، سخن‌گوی گروه جیش‌العدل به «ایران‌وایر» گفته بود: «خودمان مجمع فقهی داریم که حکم داده بود دانایی‌فر اعدام شود. با آقای عبدالحمید اختلاف نظر داریم. اگر حکم فقهی نبود که این فرد کشته نمی‌شد.»

سال ۱۳۹۳ اعلام شد که وساطت مولوی «عبدالحمید» باعث آزادی چهار مرزبان شده است.

حملات متعدد در سال ۱۳۹۷ 

نیروهای جیش‌العدل ۱۷ فروردین ۱۳۹۴، در منطقه «نگور» هشت نفر از نیروهای مرزبانی ایران را کشتند.

روز دوشنبه ۲۳ خرداد ۱۳۹۵ نیز سخن‌گوی ناجا از کشته شدن پنج نفر از اعضای جیش‌العدل و یک سرباز نیروی انتظامی در درگیری در منطقه خاش استان سیستان و بلوچستان خبر داد.

یک ماه بعد نیز در یک درگیری در مرز پیشین، از توابع شهر سرباز استان سیستان و بلوچستان، چهار مرزبان ایرانی کشته شدند.

اعضای این گروه در ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۶ هم ۱۰ مرزبان هنگ مرزی میرجاوه را کشتند.

فروردین ۱۳۹۶، «روح‌الله عالی»، از فرماندهان گردان «کورین»، از تیپ ۱۱۰ سپاه سلمان به ضرب گلوله کشته شد.

جیش‌العدل در سال ۱۳۹۷ حدود ۱۰ حمله را به نیروهای نظامی جمهوری اسلامی انجام داد.

دوشنبه چهارم تیر ۱۳۹۷، در منطقه مرزی میرجاوه در استان سیستان و بلوچستان یک درگیری بین نیروهای سپاه پاسداران و گروه جیش‌العدل رخ داد.

در حالی که سپاه پاسداران از کشته شدن سه نیروی خود و سه نفر از مهاجمان خبر داده بود، گروه جیش‌العدل اعلام کرد که در این درگیری، ۱۱ نیروی سپاه پاسداران را کشته‌اند اما نیروهای این گروه آسیبی ندیده‌اند.

گروه جیش‌العدل اواخر مهر ۱۳۹۷ اعلام کرد به یک پایگاه مراقبتی در شهرستان میرجاوه حمله کرده و ۱۲ مرزبان ایرانی را به «اسارت» گرفته است.

قرارگاه قدس سپاه پاسداران پس از ربودن این ۱۲ مرزبان، در اطلاعیه‌ای رسمی خیانت عامل یا عوامل نفوذی را علت این حادثه معرفی کرده اما توضیحی درباره این افراد نداده بود.

صبح شنبه ۱۳ بهمن‌ ۱۳۹۷، در حمله این گروه به ناحیه مقاومت بسیج در نیک‌شهر، دو نفر کشته شدند.

روز ۲۴ بهمن ۱۳۹۷ نیز در پی حمله انتحاری به اتوبوس حامل اعضای سپاه پاسداران در مسیر خاش – زاهدان، ۲۷ عضو سپاه کشته شدند و ۱۲ زخمی بر جای ماند. 

حملات زنجیره‌ای به مقرهای نیروی انتظامی 

در فاصله سال‌های ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۲ نیز جیش‌العدل حملات مختلفی را انجام داد اما سال ۱۴۰۲ اوج این حملات و به‌ویژه به مقرهای انتظامی بود.

نیروهای جیش‌العدل در فروردین ۱۳۹۸ به یک خودروی نیروی انتظامی حمله کردند که یک استوار دوم و راننده خودرو کشته شدند. در اسفند ماه نیز دو نفر از از نیروهای مرزبانی هنگ مرزی جکیگور در درگیری با نیروهای جیش‌العدل کشته شدند.

در فروردین ۱۳۹۹، روابط عمومی قرارگاه قدس جنوب شرق اعلام کرد در درگیری با نیروهای جیش‌العدل در منطقه مرزی «بم پشت» شهرستان سراوان یکی از بسیجیان منطقه کشته شد.

۲۵ مهر۱۴۰۱ نیز یکی از مأموران پلیس راهور در سراوان در حمله مسلحانه کشته شد. اول مرداد ۱۴۰۲ نیز در حمله به واحد گشت پلیس راه در محور خاش به تفتان، چهار مامور کشته شدند.

گروه جیش‌العدل در سال ۱۴۰۲ حملات زنجیره‌ای به مراکز نظامی و انتظامی انجام داد.

روز شنبه ۱۷ تیر نیروهای این گروه به کلانتری ۱۶ زاهدان در نزدیکی مسجد مکی حمله کردند. در این حمله دو مامور نیروی انتظامی و هر چهار مهاجم کشته شدند.

در ۲۴ آذر، نیروهای جیش‌العدل به مقر فرماندهی انتظامی راسک حمله کردند. در جریان آن حمله، ۱۱ تن از نیروهای انتظامی کشته و هشت تن دیگر زخمی شدند.

چهارشنبه ۲۰ دی‌ نیز نیروهای این گروه به پاسگاه «جنگل» در شهرستان راسک حمله کردند که یک گروهبان نیروی انتظامی کشته شد.

هم‌چنین سپاه پاسداران از کشته شدن سرهنگ پاسدار «حسینعلی جاودان‌فر» و از کارکنان سپاه سلمان سیستان و بلوچستان در جاده خاش به زاهدان در شامگاه چهارشنبه ۲۷ دی‌ ۱۴۰۲ خبر داد.

این گروه در این سال چندین بار به گشت‌های نیروی انتظامی حمله کردند.

فعالیت جندالله و جیش‌العدل باعث تیره شدن روابط ایران و پاکستان شد که اوج آن سال گذشته رخ داد.

سپاه پاسداران در شامگاه ۲۶ دی‌ ۱۴۰۲ به نقاطی در منطقهٔ بلوچستان پاکستان حمله موشکی و پهپادی انجام داد. این حمله باعث شد که پاکستان نیز در اقدامی بی‌سابقه، نقاطی در خاک ایران را هدف قرار دهد.

از: ایران وایر