برای اولین بار در تاریخ جمهوری اسلامی ایران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که یک نهاد نظامی است، سفیر یک کشور خارجی را خارج از سلسله‌مراتب رسمی و دولتی، احضار کرده است.
***
مشاور سرتیپ پاسدار «احمد وحیدی»، وزیر کشور جمهوری اسلامی ایران، گفته است که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، برای اولین بار به‌جای وزارت خارجه، سفیر سوییس در تهران را برای انتقال پیام به ایالات متحده احضار کرده است.
اقدام بی‌سابقه و تاریخی احضار سفیر توسط سپاه پاسداران ساعت ۳ نیمه شب یکشنبه۲۶فروردین و در پایان عملیات سپاه در حمله موشکی و پهپادی مستقیم به اسراییل صورت گرفته است.
«مجتبی ابطحی» گفته است که در جریان احضار، سپاه پاسداران به سفیر سوییس هشدارهای لازم را داده که «اگر آمریکایی‌ها کوچکترین اقدامی انجام دهند، تمام منطقه را روی سرشان خراب می‌کنیم.»
براساس این گزارش که حتی از سوی وزارت خارجه هم به‌صورت عمومی اعلام نشده، «سفیر سوییس به‌سرعت پیام ایران را منتقل کرد و آمریکایی‌ها نیز سریع پیام را دریافت و اعلام کردند که ما کاری نداریم و اصلا دخالتی نمی‌کنیم.»
فارغ از بیان غیردیپلماتیک نظامیان سپاه در دیدار با سفیر سوییس، احضار شبانه «نادین لوزانو» از مسیری غیر از وزارت خارجه که نهاد صلاحیت‌دار برای ارتباط با سفرا و نمایندگی‌های مقیم به نمایندگی از دولت میزبان است، عملی کاملا غیرعادی و خارج از نزاکت سیاسی است که بی‌تردید در ارزیابی شرایط ایران، مورد توجه دولت خارجی قرار خواهد گرفت.
احضار سفیر توسط نهاد نظامی، حتی در کشورهایی که تحت تسلط نظامیان قرار دارد یا کودتای نظامی در آن صورت گرفته هم انجام نمی‌شود، بلکه سفیر در نهایت از سوی دولت، ولو آنکه در اختیار نظامیان باشد، دعوت به ملاقات در وزارت خارجه می‌شود.
دعوت از سفیر برای آگاه کردن و ابلاغ پیام دولت میزبان انجام می‌شود. هدف از این کار این است که دولت مورد اشاره به‌طور رسمی و قانونی از موضوع مطلع شود. در مواردی هم هدف از دعوت سفیر، دادن اخطار به دولت متبوع او یا دولتی است که آن سفیر حفاظت از منافع آن را بر عهده دارد.
با قطع کامل روابط سیاسی جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده در بهار ۱۳۵۹، سوییس حافظ منافع آمریکا در تهران شده است و بخشی از مکاتبات و تبادل پیام میان دو کشور، از طریق سفارت این کشور در تهران و دستگاه رمز تعبیه شده در آن انجام می‌شود.
پیام رسمی در این گونه ملاقات ها یا به‌صورت شفاهی یا به‌صورت کتبی ارائه می‌شود که البته در موضوع آمریکا، پیام حتی اگر شفاهی باشد، سوییس در نهایت مجبور است آن را به‌صورت کتبی و رمزنگاری شده به واشنگتن ارسال کند.
این پیام‌ها در هیچ کشوری خارج از نهاد دولت و بیرون از ساختار وزارت خارجه تبادل نمی‌شود؛ چراکه در مناسبات بین‌المللی، دولت نماینده همه ارکان کشور در برابر دولت خارجی است و در مواردی سفرا و نمایندگان در کشور میهمان، نهاد دیگری غیر از وزارت خارجه به نمایندگی از دولت را، صالح و معتبر برای اطلاع از موضع رسمی آن کشور تلقی نمی‌کنند.
به‌نظر می‌رسد که در موضوع حمله مستقیم سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به اسراییل، این نهاد تلاش داشته تا با به‌کارگیری حداکثر تلاش، از تشدید تنش و وارد شدن دولت‌های دیگر به این اقدام نظامی جلوگیری کند و به‌محض پایان عملیات، به‌دنبال اعلام رسمی خاتمه آن به آمریکا و از طریق آمریکا به اسراییل بوده است، اما روش آن به‌طور کامل غیرعادی و خارج از عرف و رسوم سیاسی و دیپلماتیک بوده است.
حتی اگر سپاه پاسداران اعتماد کاملی به وزارت خارجه جمهوری اسلامی نداشته، نزاکت سیاسی ایجاد می‌کرده با استقرار نماینده خود در وزارت خارجه، دعوت نیمه شبانگاهی از سفیر سوییس را به نهاد مسوول و مطلع از روندها که در تمام کشورها این بخش از دولت است، واگذار می‌کرد.
به‌این‌ترتیب، دعوت و محل ملاقات با سفیر وزارت خارجه بود، اما در زمان ابلاغ پیام، نماینده سپاه پاسداران ناظر تبادل می‌شد و یا حتی خود او این پیام را به سفیر سوییس می‌داد.
باتوجه به پیامد مهم این حمله، ممکن است مقام‌هایی در حد فرمانده کل یا فرماندهان ارشد سپاه پاسداران، پیام پایان عملیات نظامی را به سفیر سوییس ابلاغ کرده باشند و به همین دلیل، شان خود را بیشتر از حاضر شدن در وزارت خارجه و در کنار مدیرکل آن تصور کرده‌اند.
احضار سفیر سوییس توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، هر علت و هر توجیهی که داشته باشد، گویای وضعیت آشفته و متزلزل دولت جمهوری اسلامی ایران و اعتبار آن نزد سپاه پاسداران و البته نمایش مستقیم آن به دو دولت خارجی، یعنی سوییس و ایالات متحده آمریکاست.
این احضار تاریخی توسط سپاه، در کنار بی‌اطلاعی دولت «حسن روحانی» و وزارت خارجه آن از حضور «بشار اسد»، رییس‌جمهور سوریه در تهران در سال ۱۳۹۷ که توسط «قاسم سلیمانی» فرمانده وقت نیروی قدس سپاه به ایران آورده شده بود و همچنین بی‌خبر نگه داشتن دولت روحانی از حمله دی۱۳۹۸ سپاه به پایگاه نظامی آمریکا در عراق، تصویری از جایگاه به غایت منزوی شده دولت جمهوری اسلامی نزد این نهاد نظامی نشان می‌دهد که کنترل امور کشور را، عملا در دست دارد.
از: ایران وایر
به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید